پرش به محتوا

منظور از امور حسبه چیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - '\: \:\:\:\:\:\:(.*)\s' به ': $1 '
جز (جایگزینی متن - '\. \:\:\:\:\:\:(.*)\s' به '. $1 ')
جز (جایگزینی متن - '\: \:\:\:\:\:\:(.*)\s' به ': $1 ')
خط ۱۸: خط ۱۸:
[[پرونده:1100678.jpg|بندانگشتی|right|100px|[[سید سجاد ایزدهی]]]]
[[پرونده:1100678.jpg|بندانگشتی|right|100px|[[سید سجاد ایزدهی]]]]
::::::حجت الاسلام و المسلمین دکتر '''[[سید سجاد ایزدهی]]''' در کتاب ''«[[فقه سیاسی امام خمینی (کتاب)|فقه سیاسی امام خمینی]]»'' در این‌باره گفته‌ است:
::::::حجت الاسلام و المسلمین دکتر '''[[سید سجاد ایزدهی]]''' در کتاب ''«[[فقه سیاسی امام خمینی (کتاب)|فقه سیاسی امام خمینی]]»'' در این‌باره گفته‌ است:
::::::«از مفاهیم اساسی و محوری که در [[فقه سیاسی شیعه]]، بلکه [[اسلام]] وجود دارد مفهوم [[حسبه]] است. بر اساس این مفهوم، برخی از مسائل مهم [[سیاسی]] و [[امور اجتماعی]] وجود دارد که از [[شئون]] [[حکومت]] و از [[وظایف]] [[رهبری جامعه]] به شمار می‌آید. و این امور به گونه‌ای هستند که [[شارع مقدس]] در هیچ حال [[راضی]] به ترک و فروگذاری آنها نیست، اموری مانند [[ارشاد]] و [[تبلیغ]] [[مردم]]، [[بیان احکام]] [[الهی]] و [[تعلیم و تربیت]] [[جامعه]]، [[برقراری امنیت]] و [[آرامش]] همه جانبه، [[حفظ مرزها]] از [[تجاوز]] [[بیگانگان]]، فراهم‌سازی امکانات مدرن و لازم [[جنگی]] و تقویت و توسعه صنایع نظامی و [[دفاعی]]، حراست از [[فرهنگ]] و [[میراث]] [[دینی]] و ملی، نگه‌داری و استفاده بهینه از [[ثروت‌های عمومی]] و سرمایه‌های ملی و جلو‌گیری از به هدر رفتن و [[غارت]] شدن این منابع، [[نظارت]] و کنترل دقیق نسبت به واردات، صادرات کالاها، آمد و شد گردشگران، بازرگانان و افراد سیاسی، اجرای دقیق مجازات‌ها و کیفرهای [[اسلامی]] و برخورد [[قاطع]] و سنجیده با [[مجرمان]] و [[اخلالگران]] [[اقتصادی]]، [[اجتماعی]]، سیاسی و [[فرهنگی]]، سرویس‌دهی و ارائه خدمات بهداشتی، درمانی، غذایی و رفع کمبودها و ترمیم نواقص و... بخشی از این امور ضروری محسوب می‌شوند. نتیجه آن‌که بر اساس این مفهوم، هر چه در یک جامعه ضروری و لازم است و هر کس و یا همه نمی‌توانند متصدی آن باشند، تنها بر عهده تشکیلات و [[سیستم]] [[حکومتی]] است. و با توجه به این که [[شریعت اسلام]] مردم را در [[زمان غیبت]] به خودشان واگذار نکرده و [[احکام اسلام]] جامع و [[جاودانه]] است، از این روی امور [[شریعت]] می‌بایست در جامعه به [[اجرا]] در آید و با توجه به این که این امور متصدی جهت اجرا ندارند، لذا این امور بر عهده [[ولی فقیه]] نهاده می‌شود و وی تنها کسی است که با فرض عدم [[حضور معصوم]] در جامعه، [[شارع]] به [[ولایت]] و [[سرپرستی]] وی راضی است.
 
«از مفاهیم اساسی و محوری که در [[فقه سیاسی شیعه]]، بلکه [[اسلام]] وجود دارد مفهوم [[حسبه]] است. بر اساس این مفهوم، برخی از مسائل مهم [[سیاسی]] و [[امور اجتماعی]] وجود دارد که از [[شئون]] [[حکومت]] و از [[وظایف]] [[رهبری جامعه]] به شمار می‌آید. و این امور به گونه‌ای هستند که [[شارع مقدس]] در هیچ حال [[راضی]] به ترک و فروگذاری آنها نیست، اموری مانند [[ارشاد]] و [[تبلیغ]] [[مردم]]، [[بیان احکام]] [[الهی]] و [[تعلیم و تربیت]] [[جامعه]]، [[برقراری امنیت]] و [[آرامش]] همه جانبه، [[حفظ مرزها]] از [[تجاوز]] [[بیگانگان]]، فراهم‌سازی امکانات مدرن و لازم [[جنگی]] و تقویت و توسعه صنایع نظامی و [[دفاعی]]، حراست از [[فرهنگ]] و [[میراث]] [[دینی]] و ملی، نگه‌داری و استفاده بهینه از [[ثروت‌های عمومی]] و سرمایه‌های ملی و جلو‌گیری از به هدر رفتن و [[غارت]] شدن این منابع، [[نظارت]] و کنترل دقیق نسبت به واردات، صادرات کالاها، آمد و شد گردشگران، بازرگانان و افراد سیاسی، اجرای دقیق مجازات‌ها و کیفرهای [[اسلامی]] و برخورد [[قاطع]] و سنجیده با [[مجرمان]] و [[اخلالگران]] [[اقتصادی]]، [[اجتماعی]]، سیاسی و [[فرهنگی]]، سرویس‌دهی و ارائه خدمات بهداشتی، درمانی، غذایی و رفع کمبودها و ترمیم نواقص و... بخشی از این امور ضروری محسوب می‌شوند. نتیجه آن‌که بر اساس این مفهوم، هر چه در یک جامعه ضروری و لازم است و هر کس و یا همه نمی‌توانند متصدی آن باشند، تنها بر عهده تشکیلات و [[سیستم]] [[حکومتی]] است. و با توجه به این که [[شریعت اسلام]] مردم را در [[زمان غیبت]] به خودشان واگذار نکرده و [[احکام اسلام]] جامع و [[جاودانه]] است، از این روی امور [[شریعت]] می‌بایست در جامعه به [[اجرا]] در آید و با توجه به این که این امور متصدی جهت اجرا ندارند، لذا این امور بر عهده [[ولی فقیه]] نهاده می‌شود و وی تنها کسی است که با فرض عدم [[حضور معصوم]] در جامعه، [[شارع]] به [[ولایت]] و [[سرپرستی]] وی راضی است.


بلکه برخی، در صورت عدم [[دلالت روایات]]، بر [[ولایت فقیه]]، [[ادله]] [[حسبه]] را علاوه بر اموری از قبیل [[سرپرستی]] افراد بی‌سرپرست و [[مجهول المالک]]، نسبت به مقوله [[حکومت]] تعمیم داده، اصل [[تشکیل حکومت]]، اداره [[امور اجتماعی]] و مسائل [[سیاسی]] و تضمین و تأمین هدف‌های عالی [[شریعت]] را از مهم‌ترین [[امور حسبیه]] به شمار آورده، بلکه تأمین مسائل [[رفاه عمومی]] را افزون بر [[حفظ]] [[مصالح]] و برآوردن همه نیازهای [[اجتماعی]]، جزء [[وظایف حکومت]] و در ذیل مسأله حکومت قرار داده و اداره این امور در [[زمان غیبت]] را یا بر عهده [[فقیه عادل]] نهاده، و یا [[انسان]] [[شایسته]] دیگری را با [[اذن]] و اجازه [[فقیه]]، متصدی این امور دانسته‌اند<ref>صراط النجاة، ج۱، ص۱۰.</ref>.
بلکه برخی، در صورت عدم [[دلالت روایات]]، بر [[ولایت فقیه]]، [[ادله]] [[حسبه]] را علاوه بر اموری از قبیل [[سرپرستی]] افراد بی‌سرپرست و [[مجهول المالک]]، نسبت به مقوله [[حکومت]] تعمیم داده، اصل [[تشکیل حکومت]]، اداره [[امور اجتماعی]] و مسائل [[سیاسی]] و تضمین و تأمین هدف‌های عالی [[شریعت]] را از مهم‌ترین [[امور حسبیه]] به شمار آورده، بلکه تأمین مسائل [[رفاه عمومی]] را افزون بر [[حفظ]] [[مصالح]] و برآوردن همه نیازهای [[اجتماعی]]، جزء [[وظایف حکومت]] و در ذیل مسأله حکومت قرار داده و اداره این امور در [[زمان غیبت]] را یا بر عهده [[فقیه عادل]] نهاده، و یا [[انسان]] [[شایسته]] دیگری را با [[اذن]] و اجازه [[فقیه]]، متصدی این امور دانسته‌اند<ref>صراط النجاة، ج۱، ص۱۰.</ref>.
۴۱۵٬۰۷۸

ویرایش