آیات الاحکام در فقه اسلامی: تفاوت میان نسخهها
←جایگاه استنباطی
(←مقدمه) |
|||
خط ۱۹: | خط ۱۹: | ||
==جایگاه استنباطی== | ==جایگاه استنباطی== | ||
[[قرآن کریم]]، نخستین و معتبرترین منبع [[شریعت | [[قرآن کریم]]، نخستین و معتبرترین منبع [[شریعت مقدّس]]، بلکه ـ از آن جهت که [[سنّت]]، تبیین کننده و شارح [[کتاب اللّه]] است نه منبعی در عرض آن ـ تنها مصدر [[شریعت]] به شمار میرود. | ||
علاوه بر این، [[قرآن]] [[میزان]] سنجش [[روایات]] و [[مشروعیّت]] شرایطی است که در [[عقد]] ذکر میشود، یعنی آن بخش از روایات یا شرایط عقد که مخالف قرآن باشد، مورد عمل قرار نمیگیرد. از این رو، [[فقها]] در بحث [[اجتهاد]] و [[قضاء]]، [[شناخت]] [[آیات الاحکام]] را از شرایط اجتهاد دانستهاند. | علاوه بر این، [[قرآن]] [[میزان]] سنجش [[روایات]] و [[مشروعیّت]] شرایطی است که در [[عقد]] ذکر میشود، یعنی آن بخش از روایات یا شرایط عقد که مخالف قرآن باشد، مورد عمل قرار نمیگیرد. از این رو، [[فقها]] در بحث [[اجتهاد]] و [[قضاء]]، [[شناخت]] [[آیات الاحکام]] را از شرایط اجتهاد دانستهاند. | ||
برای تحقّق همین [[هدف]]، فقها از دیرباز به موضوع آیات الاحکام توجّهی ویژه داشته، در معرّفی، [[تفسیر]] و میزان دلالت آنها، کتابهای فراوانی نوشتهاند. نخستین دانشمندی که در این موضوع کتاب نگاشته، [[محمّد | برای تحقّق همین [[هدف]]، فقها از دیرباز به موضوع آیات الاحکام توجّهی ویژه داشته، در معرّفی، [[تفسیر]] و میزان دلالت آنها، کتابهای فراوانی نوشتهاند. نخستین دانشمندی که در این موضوع کتاب نگاشته، [[محمّد بن سائب کلبی]] از [[اصحاب امام باقر]] و [[امام صادق]]{{عم}} است. کتابهای «[[فقه القرآن]]»، «[[کنز العرفان فی فقه القرآن]]» و «[[زبدة البیان فی براهین أحکام القرآن]]» به ترتیب، نوشته «[[قطب الدین راوندی]]»، «[[فاضل مقداد]]» و «[[مقدّس اردبیلی]]»، نمونههایی از کتابهای آیات الاحکام است. | ||
تنظیم و تفسیر آیات الاحکام، به شیوههای گوناگون صورت گرفته که شیوه رایج، بر اساس [[ابواب فقهی]] است.<ref> [[سید محمود هاشمی شاهرودی|هاشمی شاهرودی، سید محمود]]، [[فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (کتاب)|فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت]] ج۱، صفحه ۱۶۸-۱۷۰.</ref> | تنظیم و تفسیر آیات الاحکام، به شیوههای گوناگون صورت گرفته که شیوه رایج، بر اساس [[ابواب فقهی]] است.<ref> [[سید محمود هاشمی شاهرودی|هاشمی شاهرودی، سید محمود]]، [[فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (کتاب)|فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت]] ج۱، صفحه ۱۶۸-۱۷۰.</ref> |