پرش به محتوا

قیام عبدالله بن معاویه: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۸: خط ۸:
بعد از [[نبرد]] اولیه و [[شکست]] سخت عبدالله از [[سپاهیان]] اموی در [[کوفه]]، وی به طرف ایران عقب نشست و پس از [[تصرف]] [[همدان]]، [[قم]]، [[ری]]، [[قومس]]، [[اصفهان]]، [[فارس]] و کرمان، ارتباط امویان را با نواحی [[شرق]] [[خلافت]] قطع کرد و با [[نصب]] کارگزارانی بر آن نواحی<ref>مقاتل الطالبیین، ص۱۱۵.</ref> و ضرب سکه به نام خود عملاً مدعی خلافت گردید<ref>ابن حبیب، أسماء المغتالین، ص۱۸۹.</ref>. بدین ترتیب دامنه قیام عبدالله خیلی زود [[مدائن]] و جبال و فارس را فراگرفت و گروه‌های ناراضی که به دنبال راهی برای پیروزی بر امویان بودند، زیر درفش وی فراهم آمدند<ref>الفرق بین الفرق، ص۲۴۵؛ الکامل، ج۴، ص۲۸۴ - ۲۸۵.</ref>؛ به گونه‌ای که دسته‌های ناهمگونی چون [[شیعیان]]، خوارج، بزرگان [[بنی‌امیه]] و حتی [[سفاح]] و [[منصور]] به وی پیوستند<ref>مقاتل الطالبیین، ص۱۱۵ قس: اخبار الدولة العباسیة که در این زمینه خاموش است (ص ۳۰۶) در حالی که دیگران نیز روایت ابوالفرج را تأیید می‌کنند (الکامل، ج۵، ص۳۷۰- ۳۷۲). البته، با توجه به این که عبدالله مدعی خلافت بوده، در واقع رقیبی برای آل عباس شمرده می‌شده است؛ خصوصاً که قیام او در آستانه پیروزی عباسیان نزدیک بود که راز و رمز دعوت عباسی را آشکار کند. بنابراین، بعید نمی‌نماید که آل عباس برای اطلاع از اوضاع و احوال و پیوند دادن دعوت عبدالله به کار خویش به وی پیوسته باشند.</ref>؛ اما [[سپاه اموی]] به [[فرماندهی]] [[عامر بن ضَبّاره]] سرانجام عبدالله بن معاویه را [[شکست]] داد. عبدالله به سوی ابومسلم در [[خراسان]] گریخت و به دست او به [[قتل]] رسید<ref>مقاتل الطالبیین، ص۱۱۶.</ref>.
بعد از [[نبرد]] اولیه و [[شکست]] سخت عبدالله از [[سپاهیان]] اموی در [[کوفه]]، وی به طرف ایران عقب نشست و پس از [[تصرف]] [[همدان]]، [[قم]]، [[ری]]، [[قومس]]، [[اصفهان]]، [[فارس]] و کرمان، ارتباط امویان را با نواحی [[شرق]] [[خلافت]] قطع کرد و با [[نصب]] کارگزارانی بر آن نواحی<ref>مقاتل الطالبیین، ص۱۱۵.</ref> و ضرب سکه به نام خود عملاً مدعی خلافت گردید<ref>ابن حبیب، أسماء المغتالین، ص۱۸۹.</ref>. بدین ترتیب دامنه قیام عبدالله خیلی زود [[مدائن]] و جبال و فارس را فراگرفت و گروه‌های ناراضی که به دنبال راهی برای پیروزی بر امویان بودند، زیر درفش وی فراهم آمدند<ref>الفرق بین الفرق، ص۲۴۵؛ الکامل، ج۴، ص۲۸۴ - ۲۸۵.</ref>؛ به گونه‌ای که دسته‌های ناهمگونی چون [[شیعیان]]، خوارج، بزرگان [[بنی‌امیه]] و حتی [[سفاح]] و [[منصور]] به وی پیوستند<ref>مقاتل الطالبیین، ص۱۱۵ قس: اخبار الدولة العباسیة که در این زمینه خاموش است (ص ۳۰۶) در حالی که دیگران نیز روایت ابوالفرج را تأیید می‌کنند (الکامل، ج۵، ص۳۷۰- ۳۷۲). البته، با توجه به این که عبدالله مدعی خلافت بوده، در واقع رقیبی برای آل عباس شمرده می‌شده است؛ خصوصاً که قیام او در آستانه پیروزی عباسیان نزدیک بود که راز و رمز دعوت عباسی را آشکار کند. بنابراین، بعید نمی‌نماید که آل عباس برای اطلاع از اوضاع و احوال و پیوند دادن دعوت عبدالله به کار خویش به وی پیوسته باشند.</ref>؛ اما [[سپاه اموی]] به [[فرماندهی]] [[عامر بن ضَبّاره]] سرانجام عبدالله بن معاویه را [[شکست]] داد. عبدالله به سوی ابومسلم در [[خراسان]] گریخت و به دست او به [[قتل]] رسید<ref>مقاتل الطالبیین، ص۱۱۶.</ref>.


[[قیام]] عبدالله برای [[عباسیان]] مانند یک [[امتحان]] بود؛ زیرا همزمان با تلاش سخت [[امویان]] برای [[سرکوب]] وی، عباسیان با [[نظارت]] دقیق، هم تجربه آموختند و هم در [[رهبری]] داعیان خراسان تغییراتی ایجاد کردند که در [[پیروزی]] آنان تأثیر بسیار داشت و هم توانستند در [[پناه]] [[قیام عبدالله بن معاویه]] ـ که در ناحیه جبال [[سدی]] میان خراسان و [[شام]] به وجود آورده بود ـ کار [[دعوت]] را در خراسان به سامان آورند<ref>[[سید احمد رضا خضری|خضری، سید احمد رضا]]، [[تاریخ خلافت عباسی از آغاز تا پایان آل بویه (کتاب)|تاریخ خلافت عباسی از آغاز تا پایان آل بویه]] ص ۷.</ref>.
[[قیام]] عبدالله برای [[عباسیان]] مانند یک [[امتحان]] بود؛ زیرا همزمان با تلاش سخت [[امویان]] برای [[سرکوب]] وی، عباسیان با [[نظارت]] دقیق، هم تجربه آموختند و هم در [[رهبری]] داعیان خراسان تغییراتی ایجاد کردند که در [[پیروزی]] آنان تأثیر بسیار داشت و هم توانستند در [[پناه]] [[قیام]] [[عبدالله بن معاویه]] ـ که در ناحیه جبال [[سدی]] میان خراسان و [[شام]] به وجود آورده بود ـ کار [[دعوت]] را در خراسان به سامان آورند<ref>[[سید احمد رضا خضری|خضری، سید احمد رضا]]، [[تاریخ خلافت عباسی از آغاز تا پایان آل بویه (کتاب)|تاریخ خلافت عباسی از آغاز تا پایان آل بویه]] ص ۷.</ref>.


== جستارهای وابسته ==
== جستارهای وابسته ==
۲۱۷٬۵۷۰

ویرایش