پرش به محتوا

براء بن مالک بن نضر انصاری در تاریخ اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'علامه شوشتری' به 'علامه شوشتری'
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-{{پایان مدخل‌ وابسته}} +{{پایان مدخل وابسته}}))
جز (جایگزینی متن - 'علامه شوشتری' به 'علامه شوشتری')
خط ۲۶: خط ۲۶:
پس از رسول خدا{{صل}} و تشکیل [[سقیفه]]، براء بن مالک به [[اعتقاد]] همه [[علمای شیعه]]، از جمله پانزده نفری بود که به امیرمؤمنان{{ع}} بازگشت و به [[ولایت]] آن [[حضرت]] اعتقاد داشت<ref>طوسی، اختیار، ج۱، ص۱۸۱-۱۸۳؛ حسن بن زین الدین، ص۹۲؛ سیدعلی بروجردی، ج۲، ص۱۲۷؛ اردبیلی، ج۱، ص۱۱۶؛ تفرشی، ج۱، ص۲۶۵؛ خوبی، ج۱، ص۲۴۱ و ج۱۲، ص۱۱۷. این افراد را از سابقین نام برده‌اند که به ولایت امیر مؤمنان{{ع}} معتقد بودند و با ابوبکر بیعت نکردند.</ref>. بنا بر [[روایت]] [[طبری]] [[شیعی]]<ref>طبری، ص۴۱۱.</ref> وی به همراه [[ابوذر]]، [[مقداد]]، [[عمار]]، [[سلمان]] و چند نفر دیگر برای [[جهاد]] اعلام [[آمادگی]] کردند، ولی [[امیر مؤمنان]]{{ع}} با یادآوری [[وصیت پیامبر]] به او، از این کار صرف نظر کرد. در [[حق]] این افراد آمده است: {{متن حدیث|أَنَّهُمْ اَلَّذِينَ مَضَوْا عَلَى مِنْهَاجِ نَبِيِّهِمْ عَلَيهِ وَ آلِهِ السَّلامُ وَ لَمْ يُغَيِّرُوا وَ لَمْ يُبَدِّلُوا}}؛ اینان کسانی هستند که به راه پیامبرشان [[پایدار]] ماندند و تغیر و تبدلی در آنان روی نداد»<ref>صدوق، ج۱، ص۱۳۴؛ خویی، ج۴، ص۱۸۸.</ref>. با توجه به این سابقه، [[علمای شیعه]] با عباراتی بلند [[براء بن مالک]] را ستوده و از نظر [[روایی]] او را توثیق کرده‌اند <ref>ر.ک؛ طوسی، اختیار، ج۱، ص۱۸۱-۱۸۴.</ref>. بنابراین، حضور او در [[فتوحات]] در [[زمان]] [[خلافت]] [[شیخین]]، دلیلی بر [[اعتقاد]] براء به آنان نبوده است؛ چنان که [[مامقانی]] <ref>مامقانی، ج۱، ص۱۶۲.</ref> در پاسخ به این [[پرسش]] که اگر براء از جمله بازگشتگان به [[امیرمؤمنان]]{{ع}} بوده، پس کشته شدن او در [[فتح]] شوشتر چگونه قابل توجیه است، گوید: [[جنگ‌ها]] و فتوحات به [[اذن]] و امضای امیرمؤمنان{{ع}} بوده و هر کس در این جنگ‌ها کشته شده، [[شهید]] محسوب می‌شود. همچنین [[علما]] و [[فقهای شیعه]] این نکته را در مبحث خراجیات و مواردی دیگر توضیح داده‌اند<ref>ر.ک:کرکی، الخراجیات، ص۶۷؛ اصفهانی، ج۳، ص۴۱؛ محقق بحرانی، ج۱۸، ص۳۰۷؛ میرزای قمی، ج۲، ص۱۲۷.</ref>.
پس از رسول خدا{{صل}} و تشکیل [[سقیفه]]، براء بن مالک به [[اعتقاد]] همه [[علمای شیعه]]، از جمله پانزده نفری بود که به امیرمؤمنان{{ع}} بازگشت و به [[ولایت]] آن [[حضرت]] اعتقاد داشت<ref>طوسی، اختیار، ج۱، ص۱۸۱-۱۸۳؛ حسن بن زین الدین، ص۹۲؛ سیدعلی بروجردی، ج۲، ص۱۲۷؛ اردبیلی، ج۱، ص۱۱۶؛ تفرشی، ج۱، ص۲۶۵؛ خوبی، ج۱، ص۲۴۱ و ج۱۲، ص۱۱۷. این افراد را از سابقین نام برده‌اند که به ولایت امیر مؤمنان{{ع}} معتقد بودند و با ابوبکر بیعت نکردند.</ref>. بنا بر [[روایت]] [[طبری]] [[شیعی]]<ref>طبری، ص۴۱۱.</ref> وی به همراه [[ابوذر]]، [[مقداد]]، [[عمار]]، [[سلمان]] و چند نفر دیگر برای [[جهاد]] اعلام [[آمادگی]] کردند، ولی [[امیر مؤمنان]]{{ع}} با یادآوری [[وصیت پیامبر]] به او، از این کار صرف نظر کرد. در [[حق]] این افراد آمده است: {{متن حدیث|أَنَّهُمْ اَلَّذِينَ مَضَوْا عَلَى مِنْهَاجِ نَبِيِّهِمْ عَلَيهِ وَ آلِهِ السَّلامُ وَ لَمْ يُغَيِّرُوا وَ لَمْ يُبَدِّلُوا}}؛ اینان کسانی هستند که به راه پیامبرشان [[پایدار]] ماندند و تغیر و تبدلی در آنان روی نداد»<ref>صدوق، ج۱، ص۱۳۴؛ خویی، ج۴، ص۱۸۸.</ref>. با توجه به این سابقه، [[علمای شیعه]] با عباراتی بلند [[براء بن مالک]] را ستوده و از نظر [[روایی]] او را توثیق کرده‌اند <ref>ر.ک؛ طوسی، اختیار، ج۱، ص۱۸۱-۱۸۴.</ref>. بنابراین، حضور او در [[فتوحات]] در [[زمان]] [[خلافت]] [[شیخین]]، دلیلی بر [[اعتقاد]] براء به آنان نبوده است؛ چنان که [[مامقانی]] <ref>مامقانی، ج۱، ص۱۶۲.</ref> در پاسخ به این [[پرسش]] که اگر براء از جمله بازگشتگان به [[امیرمؤمنان]]{{ع}} بوده، پس کشته شدن او در [[فتح]] شوشتر چگونه قابل توجیه است، گوید: [[جنگ‌ها]] و فتوحات به [[اذن]] و امضای امیرمؤمنان{{ع}} بوده و هر کس در این جنگ‌ها کشته شده، [[شهید]] محسوب می‌شود. همچنین [[علما]] و [[فقهای شیعه]] این نکته را در مبحث خراجیات و مواردی دیگر توضیح داده‌اند<ref>ر.ک:کرکی، الخراجیات، ص۶۷؛ اصفهانی، ج۳، ص۴۱؛ محقق بحرانی، ج۱۸، ص۳۰۷؛ میرزای قمی، ج۲، ص۱۲۷.</ref>.


با تمام این مطالب، [[علامه]] [[شوشتری]]<ref>شوشتری، ج۲، ص۲۶۷.</ref> در ثبوت چنین جایگاهی برای براء تشکیک کرده و گوید: این جایگاه بر فرض [[اعتماد]] به نسخه کشّی است، اما بارها گفته‌ایم که اعتمادی بدان نیست و احتمال دارد [[روایت]] بازگشت براء بن عازب به امیرمؤمنان{{ع}} که خود نیز روایت کرده و شواهدی بر این نقل او است، به براء بن مالک تصحیف شده باشد. وی می‌افزاید: «قرار گرفتن براء بن عازب در [[جنگ]] شوشتر بر [[میمنه]] عمار، و براء بن مالک بر میمنه [[ابوموسی]]، شاهدی بر مطلب یاد شده است. همچنین روایت [[رسول خدا]] در حق او تنها از ناحیه برادرش انس نقل شده که [[دشمن]] امیرمؤمنان{{ع}} است».
با تمام این مطالب، [[علامه شوشتری]]<ref>شوشتری، ج۲، ص۲۶۷.</ref> در ثبوت چنین جایگاهی برای براء تشکیک کرده و گوید: این جایگاه بر فرض [[اعتماد]] به نسخه کشّی است، اما بارها گفته‌ایم که اعتمادی بدان نیست و احتمال دارد [[روایت]] بازگشت براء بن عازب به امیرمؤمنان{{ع}} که خود نیز روایت کرده و شواهدی بر این نقل او است، به براء بن مالک تصحیف شده باشد. وی می‌افزاید: «قرار گرفتن براء بن عازب در [[جنگ]] شوشتر بر [[میمنه]] عمار، و براء بن مالک بر میمنه [[ابوموسی]]، شاهدی بر مطلب یاد شده است. همچنین روایت [[رسول خدا]] در حق او تنها از ناحیه برادرش انس نقل شده که [[دشمن]] امیرمؤمنان{{ع}} است».


این مطالب قابل [[تأمل]] است؛ زیرا:
این مطالب قابل [[تأمل]] است؛ زیرا:
#این تلقی [[علامه]] [[شوشتری]] از [[روایت]] کشّی و [[فضایل]] براء، برخلاف گفته همه [[علمای شیعه]] است؛
#این تلقی [[علامه شوشتری]] از [[روایت]] کشّی و [[فضایل]] براء، برخلاف گفته همه [[علمای شیعه]] است؛
#اینکه، لازمه [[اعتماد]] نکردن بر نسخه کشّی، استناد نکردن بدان در موارد دیگر است که خود علامه بارها به همین نسخه استناد کرده است؛
#اینکه، لازمه [[اعتماد]] نکردن بر نسخه کشّی، استناد نکردن بدان در موارد دیگر است که خود علامه بارها به همین نسخه استناد کرده است؛
#از یک سو تصحیف می‌تواند دو [[طرفه]] باشد و از سویی دیگر، علمای شیعه براء بن عازب را در شمار بازگشتگان قرار نداده‌اند و این نکته، [[صحت]] ثبت براء بن مالک را نزد علمای شیعه [[تأیید]] می‌کند. افزون بر این مطالب، سابقه براء بن عازب خوب نیست؛ زیرا وی حاضر نشد [[غدیر]] را [[شهادت]] دهد و [[نفرین]] [[حضرت]] او را فرا گرفت و این برخلاف روایت [[صفات]] [[بهشتیان]] است که ذیل روایت [[رسول خدا]]{{صل}} بیان شد؛
#از یک سو تصحیف می‌تواند دو [[طرفه]] باشد و از سویی دیگر، علمای شیعه براء بن عازب را در شمار بازگشتگان قرار نداده‌اند و این نکته، [[صحت]] ثبت براء بن مالک را نزد علمای شیعه [[تأیید]] می‌کند. افزون بر این مطالب، سابقه براء بن عازب خوب نیست؛ زیرا وی حاضر نشد [[غدیر]] را [[شهادت]] دهد و [[نفرین]] [[حضرت]] او را فرا گرفت و این برخلاف روایت [[صفات]] [[بهشتیان]] است که ذیل روایت [[رسول خدا]]{{صل}} بیان شد؛
۲۱۸٬۲۱۰

ویرایش