مقام طهارت به چه معناست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

مقام طهارت به چه معناست؟ (پرسش) (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۳ فوریهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۴:۰۰

۱۰ بایت حذف‌شده ، ‏۳ فوریهٔ ۲۰۲۲

جز

جایگزینی متن - '.</ref> ::::::' به '.</ref> '

دیداریویکی‌متن

Heydari

۴۱۵٬۰۷۸

ویرایش

@@ خط ۳۷: / خط ۳۷: @@
 زلل جمع زلّة، به معنای لغزیدن، سقوط کردن، از حقّ و صواب منحرف شدن آمده است.<ref>المنجد – زلل.</ref> و در معنای خطا و اشتباه و ذنب و گناه و کذب نیز به کار رفته است.<ref>شرح الزیاره ۱۲۹.</ref> فتن که جمع فتنه است به معنای حیرت و سرگردانی، ضلالت و گمراهی، اثم و گناه، فضیحت و رسوایی، محنت و عذاب، و کفر و اختلاف مردم در آرا و نظریّات آمده است.<ref>القاموس المحیط ۴ / ۲۵۵ – فتن.</ref> فیّومی گفته است: فتنه به معنای محنت و ابتلاست و اصل آن از عرضۀ طلا بر آتش برای روشن شدن خوب و بد، و به دست آمدن عیار آن است. و فتن فی دینه به معنای انحراف از دین است.<ref>مصباح المنیر – فتن.</ref>
-::::::در نتیجه هر کدام از معنای مذکور می‌تواند ناظر به یکی از مراحل این عمل (عرضۀ طلا بر آتش) باشد. و به معنای اختبار و آزمایش و تخلیص از غش (خالص سازی) و جنون و افساد نیز آمده است. در آیات شریفۀ قرآن هم در نوع این معنای به کار رفته است.<ref>شرح الزیاره ۱۳۱.</ref> دنس: دَنَسَ عرضه او ثوبه او خلقه: تلطخ بمکروه او قبیح. آب‌رویش یا جامه‌اش یا اخلاقش را مدنّس کرد، یعنی آلوده گشت به چیزی که قبیح بود و خوش آیند نبود، و دَنَس که جمع آن ادناس است به معنای وسخ و چرک است.<ref>المنجد – دنس.</ref> مرحوم شبّر گفته است: اصل دنس به معنای چرک است و در این جا کنایه از هر کردار پست و ناشایست است که دل را مُدَنّس و چرکین می‌سازد.<ref>الانوار اللامعه ۱۲۶.</ref> رجس به معنای بدبویی، کثافت و نجاست آمده است.<ref>مصباح المنیر – رجس.</ref> و هم‌چنین به معنای عمل قبیح، عتاب بر آن و وسوسۀ شیطان نیز به کار رفته است.<ref>المنجد – رجس.</ref> و در مورد شرک و شکّ و جمیع معاصی، اعمّ از کبایر و صغایر هم استعمال شده است.<ref>الانوار اللامعه ۱۲۶.</ref>
-::::::قسمت نخست این فقره که سه جمله است با تمام معانی که برای کلمۀ زلل و فتن و دنس آوردیم، سازش دارد و می‌تواند تمام ان معانی مورد عنایت و لحاظ باشد؛ یعنی خداوند سبحان این خاندان را معصوم و مصون و ممنوع قرار داد از زلل به قول مطلق؛ بدین معنی که هر چه بر او زلل صدق کند این دودمان معصوم و محفوظ از آن هستند در تمام ادوار زندگی، و بر دامن قداستشان گرد زلل و لغزش ننشسته و نخواهد نشست. هم‌چنین نسبت به فتنه و دنس، آن هم مصون و معصوم بودن به عصمت خدایی و تأمین ربّانی و تطهیر الهی؛ جمعی هستند معصوم از خطا و لغزش و مصون از انحراف و اشتباه و محفوظ از کذب و گناه در تمام ادوار وجود؛ عناصری هستند در امان از حیرت‌ها و ضلالت‌ها و گمراهی‌ها و کفر و فضیحت‌ها و ناپسندها و جمیع چرک و کثافت‌ها و هر چه درون یا برون را آلوده و مُدَنَّس می‌سازد.
+در نتیجه هر کدام از معنای مذکور می‌تواند ناظر به یکی از مراحل این عمل (عرضۀ طلا بر آتش) باشد. و به معنای اختبار و آزمایش و تخلیص از غش (خالص سازی) و جنون و افساد نیز آمده است. در آیات شریفۀ قرآن هم در نوع این معنای به کار رفته است.<ref>شرح الزیاره ۱۳۱.</ref> دنس: دَنَسَ عرضه او ثوبه او خلقه: تلطخ بمکروه او قبیح. آب‌رویش یا جامه‌اش یا اخلاقش را مدنّس کرد، یعنی آلوده گشت به چیزی که قبیح بود و خوش آیند نبود، و دَنَس که جمع آن ادناس است به معنای وسخ و چرک است.<ref>المنجد – دنس.</ref> مرحوم شبّر گفته است: اصل دنس به معنای چرک است و در این جا کنایه از هر کردار پست و ناشایست است که دل را مُدَنّس و چرکین می‌سازد.<ref>الانوار اللامعه ۱۲۶.</ref> رجس به معنای بدبویی، کثافت و نجاست آمده است.<ref>مصباح المنیر – رجس.</ref> و هم‌چنین به معنای عمل قبیح، عتاب بر آن و وسوسۀ شیطان نیز به کار رفته است.<ref>المنجد – رجس.</ref> و در مورد شرک و شکّ و جمیع معاصی، اعمّ از کبایر و صغایر هم استعمال شده است.<ref>الانوار اللامعه ۱۲۶.</ref>
+قسمت نخست این فقره که سه جمله است با تمام معانی که برای کلمۀ زلل و فتن و دنس آوردیم، سازش دارد و می‌تواند تمام ان معانی مورد عنایت و لحاظ باشد؛ یعنی خداوند سبحان این خاندان را معصوم و مصون و ممنوع قرار داد از زلل به قول مطلق؛ بدین معنی که هر چه بر او زلل صدق کند این دودمان معصوم و محفوظ از آن هستند در تمام ادوار زندگی، و بر دامن قداستشان گرد زلل و لغزش ننشسته و نخواهد نشست. هم‌چنین نسبت به فتنه و دنس، آن هم مصون و معصوم بودن به عصمت خدایی و تأمین ربّانی و تطهیر الهی؛ جمعی هستند معصوم از خطا و لغزش و مصون از انحراف و اشتباه و محفوظ از کذب و گناه در تمام ادوار وجود؛ عناصری هستند در امان از حیرت‌ها و ضلالت‌ها و گمراهی‌ها و کفر و فضیحت‌ها و ناپسندها و جمیع چرک و کثافت‌ها و هر چه درون یا برون را آلوده و مُدَنَّس می‌سازد.
 امّا قسمت دوم این جملات {{عربی|"اَذهَبَ عَنکُمُ الرِّجسَ و طَهَّرکُم تَطهیراً"}} باشد. این جمله ناظر به آیۀ شریفۀ تطهیر است<ref>سورۀ احزاب: ۳۳.</ref> که به اتّفاق شیعه و مشهور عامّه در شأن خاندان رسالت {{عم}} نازل شده است و از آیاتی است که گواه عصمت این دودمان می‌باشد. در کتب تفسیری و حدیثی و کلامی مطالب بسیاری نسبت به آن رسیده است. در این جا فقط به نقل آنچه مرحوم شبّر آورده بسنده می‌نماییم و خوب است خود عزیزان به کتاب‌های مربوط، مانند تفاسیر و کتب حدیثی نیز مراجعه نمایند. وی گوید: در [[آیۀ شریفه]] تأکیداتی برای تطهیر از رجس وجود دارد. ابتداء به کلمۀ «انّما» کلام مؤکّد شده است. سپس به لام «لیذهب» از تقدیم –عنکم- اختصاص این تطهیر به این جمع استفاده می‌شود. و در آخر هم کلمه «تطهیراً» به صورت مصدر منصوب آمده است. و ارادۀ حق تعالی مستلزم وقوع است. سبب –که اراده باشد- ذکر شده و مسبّب –که تحقق از بین رفتن رجس است- اراده شده است. کسی نگوید: مقصود از طهارت عفت و پاکدامنی است نه عصمت، که در جواب می‌گوییم: برای رجس دو معنی است. یکی نجاسات و کثافات و خبائث، و دیگری گفتار و کردار ناپسند. و اوّلی قطعاً مراد نیست، پس دومی متعیّن است. علاوه که الف و لام «الرجس» برای طبیعت و ماهیّت است و ذهاب ماهیّت و از بین رفتن طبیعت به ذهاب و از بین رفتن تمام افراد آن است. علاوه که طهارت این خاندان به معنای پاک‌دامنی جای شک و شبهه نبوده تا آیه با این تأکید در مقام اثبات و اخبار از آن برآید؛ زیرا غیر از اینان پاک دامنان بسیار بوده‌اند. بنابراین آیه تعیّن پیدا می‌کند در این که مقصود از اذهاب رجس و تطهیر، امر خاصّی است که اختصاص به این خاندان دارد که همان عصمت باشد. و روایات متواتره هم از فریقین در این که مراد این دودمان هستند، رسیده است.<ref>الانوار اللامعه ۱۲۷.</ref>» <ref>ر. ک. [[سید م‍ج‍ت‍ب‍ی‌ ب‍ح‍ری‍ن‍ی‌|ب‍ح‍ری‍ن‍ی‌، سید م‍ج‍ت‍ب‍ی‌]]، [[جامعه در حرم (کتاب)|جامعه در حرم]]؛ ص:۳۸۳ تا ۳۸۵.</ref>.