نامه‌های امام علی به معاویه: تفاوت میان نسخه‌ها

[[معاویه]] به انحای مختلف قصد [[فریب]] اذهان عمومی را داشت. [[امام]] نیز در تنویر افکار عمومی در پی خنثاسازی توطئه‌های [[معاویه]] برآمد. [[صبر]] و حوصله [[امام]] در جهت آگاه‌سازی [[مردمان]] از وضعیت [[معاویه]]، امری ستودنی است. [[امام]] هرگز تیغ نیز [[تهمت]] و افترا به دست نمی‌گیرد و توطئه‌ها و دروغ‌های [[معاویه]] را با دقت و سخنانی سنجیده برملا می‌گرداند. [[معاویه]] در نامه‌ای خطاب به [[امام]] به موضوع [[جمل]] اشارت دارد و این‌که [[امام]] در کشته شدن [[طلحه]] و [[زبیر]] که دو [[صحابی]] نام‌دار بودند و آوارگی [[عایشه]]، [[همسر پیامبر]]، مقصر بوده است. اما [[امام]] با بیانی شیوا از این نقشه او پرده برمی‌دارد: گفته بودی که من [[طلحه]] و [[زبیر]] را به [[قتل]] رسانده و [[عایشه]] را آواره کرده‌ام و [[کوفه]] و [[بصره]] را مقر [[حکومت]] ساخته‌ام. این امور مربوط به تو نیست و تو اصلاً در جریان آن‌ها نبودی، پس نه زیانی بر تو است و نه مسئولیتی داری که از تو پوزش خواهند<ref>{{متن حدیث|وَ ذَكَرْتَ أَنِّي قَتَلْتُ طَلْحَةَ وَ الزُّبَيْرَ وَ شَرَّدْتُ بِعَائِشَةَ وَ نَزَلْتُ بَيْنَ الْمِصْرَيْنِ، وَ ذَلِكَ أَمْرٌ غِبْتَ عَنْهُ فَلَا عَلَيْكَ وَ لَا الْعُذْرُ فِيهِ إِلَيْكَ}}؛ نهج البلاغه نامۀ۶۴</ref>.<ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص ۸۱۷.</ref>

*مشاهده می‌شود که [[امام]] چگونه در برابرسفسطه‌های [[معاویه]] پاسخ‌های منطقی ارائه می‌دهد. از دیگر سو، [[معاویه]] برای موجه جلوه‌دادن چهره خود، می‌خواهد خود و خویشانش را تا مرحله [[مهاجرین]] که [[یاران]] [[مخلص]] [[پیامبر]] بودند، بالا ببرد. [[امام]] با منطقی قوی به پاسخ وی می‌پردازد: دگربار گفتی که در لشکری از [[مهاجر]] و [[انصار]] به دیدارم شتابی. گویی خود را از [[مهاجران]] قلمداد کرده‌ای، در حالی که در [[فتح مکه]]، آن روز که برادرت [[اسیر]] شد، دوران شکوهمند [[هجرت]] سپری شده بود و شمایان افتخار "مهاجری" را نداشتید... آری، همان شمشیری که با آن جد و دایی و برادرت را در یک [[جبهه]] از پا درآوردم، هنوز نزد من است. به [[خدا]] [[سوگند]]، تا آن‌جا که من می‌دانم دلی سیاه و [[عقلی]] [[ناتوان]] داری و بهتر آن است درباره تو گفته شود از نردبانی بالا رفته‌ای که بر بد منظره‌ای مُشرِفت ساخته که هرگز به سود تو نبوده است، زیرا به‌جای این‌که گم‌شده‌ات را بیابی، چیز دیگری را یافته و رمه دیگری را شبانی کرده‌ای. آری، [[خلافت]] را خواسته‌ای که نه اهل آنی و نه اصالت آن را داری. چه دور است گفتارت از کردارت<ref>{{متن حدیث|وَ ذَكَرْتَ أَنَّكَ زَائِرِي فِي [جَمْعِ] الْمُهَاجِرِينَ وَ الْأَنْصَارِ وَ قَدِ انْقَطَعَتِ الْهِجْرَةُ يَوْمَ أُسِرَ أَخُوكَ؛ فَإِنْ كَانَ [فِيكَ] فِيهِ عَجَلٌ فَاسْتَرْفِهْ، ...وَ عِنْدِي السَّيْفُ الَّذِي أَعْضَضْتُهُ بِجَدِّكَ وَخَالِكَ وَ أَخِيكَ فِي مَقَامٍ وَاحِدٍ. [فَإِنَّكَ] وَ إِنَّكَ وَ اللَّهِ مَا عَلِمْتُ الْأَغْلَفُ الْقَلْبِ الْمُقَارِبُ الْعَقْلِ، وَ الْأَوْلَى أَنْ يُقَالَ لَكَ إِنَّكَ رَقِيتَ سُلَّماً أَطْلَعَكَ مَطْلَعَ سُوءٍ عَلَيْكَ لَا لَكَ، لِأَنَّكَ نَشَدْتَ غَيْرَ ضَالَّتِكَ وَ رَعَيْتَ غَيْرَ سَائِمَتِكَ وَ طَلَبْتَ أَمْراً لَسْتَ مِنْ أَهْلِهِ وَ لَا فِي مَعْدِنِهِ؛ فَمَا أَبْعَدَ قَوْلَكَ مِنْ فِعْلِكَ}}؛ نهج البلاغه، نامه ۶۴</ref>.