واصل بن عطاء بصری: تفاوت میان نسخه‌ها

{{مدخل مرتبط

}}

[[ابوحذیفه واصل بن عطاء غزال بصری مدنی مخزومی]] در سال ۸۰ه‍ در [[مدینه]] به [[دنیا]] آمد،<ref>الفهرست (الندیم) ۲۰۲.</ref> ولی در [[بصره]] [[رشد]] یافت و زیست.<ref>معجم المؤلفین ۱۳/۱۵۶.</ref> گفته شده که وی مولای [[بنی مخزوم]] یا [[بنی ضبه]] یا [[بنی هاشم]] بود.<ref>طبقات المعتزله ۲۹.</ref> با پشت سر گذاشتن [[دوران کودکی]] مدتی در مجلس درس [[حسن بصری]]، از سران [[معتزله]] شرکت کرد و از [[شاگردان]] و ملازمان او بود و از [[پیروان]] [[عقاید]] و [[افکار]] او محسوب می‌‌شد، اما از زمانی که با استاد خویش در مسئله [[ایمان]] ([[مرتکب کبیره]]) [[اختلاف]] نظر پیدا کرد، از استادش کناره جست و [[اعلان]] [[مخالفت]] کرد و سپس به همراه [[عمرو بن عبید]] که خود نیز از [[یاران]] و ملا زمان حسن بصری در سال‌های متمادی بود و با وی [[اختلاف]] پیدا کرده و عقاید [[واصل]] را پذیرفته بود، [[فرقه]] موسوم به معتزله را پایه‌گذاری کرد<ref>الانساب ۵/۳۳۸ معجم الادباء ۱۹/۲۴۶.</ref> و به جهت [[کناره‌گیری]] از حسن بصری بود که به معتزله [[شهرت]] یافتند.<ref>معجم الادباء ۱۹/۲۳۶.</ref>

واصل متکلمی [[بلیغ]] بود و گفته شده که به سبب [[تسلط]] [[قوی]] و [[نیرومندی]] که بر لغت داشت، سخنان و خطبه‌های بلندی بدون به کار بردن حرف «راء» ایراد کرده است.<ref>تاریخ الاسلام ۸/۵۸۸ تاریخ التراث العربی ۱/۴/۱۸.</ref> وی در مقابل عقاید و افکار [[مخالفان]] خود مانند [[خوارج]]، دهریه، زنادقه و [[مرجئه]] ایستاده و سخنان ایشان را [[نقد]] و رد می‌‌کرد. گویند که زمانی به مدینه بازگشت و به همراه جمعی چون [[زید بن علی]] {{ع}} و پسرش [[یحیی بن زید]] در بعضی مسائل [[کلامی]] با [[امام صادق]] {{ع}} و اصحابش به [[مناظره]] پرداخت.

==واصل بن عطاء==

# [[پرونده: IM009687.jpg|22px]] جمعی از پژوهشگران، [[فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱ (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱''']]

# [[پرونده: IM010553.jpg|22px]] [[سید امیر حسینی|حسینی، سید امیر]]، [[بصره و نقش آن در تحولات قرن اول هجری (کتاب)|'''بصره و نقش آن در تحولات قرن اول هجری''']]