تفسیر مأثور از امام حسین: تفاوت میان نسخه‌ها

{{متن حدیث|أَمَّا بَعْدُ فَلَا تَخُوضُوا فِي الْقُرْآنِ وَ لَا تُجَادِلُوا فِيهِ وَ لَا تَتَكَلَّمُوا فِيهِ بِغَيْرِ عِلْمٍ فَقَدْ سَمِعْتُ جَدِّي رَسُولَ اللَّهِ صيَقُولُ مَنْ قَالَ فِي الْقُرْآنِ بِغَيْرِ عِلْمٍ فَلْيَتَبَوَّأْ مَقْعَدَهُ مِنَ النَّارِ وَ إِنَّ اللَّهَ سُبْحَانَهُ قَدْ فَسَّرَ الصَّمَدَ فَقَالَ}} {{متن قرآن|اللَّهُ أَحَدٌ * اللَّهُ الصَّمَدُ}}<ref>«بگو او خداوند یگانه است * خداوند صمد است» سوره اخلاص، آیه ۱.</ref> {{متن قرآن|اللَّهُ الصَّمَدُ}}<ref> {{متن حدیث|ثُمَّ فَسَّرَهُ فَقَالَ}} {{متن قرآن|لَمْ يَلِدْ وَلَمْ يُولَدْ * وَلَمْ يَكُنْ لَهُ كُفُوًا أَحَدٌ}} «نه زاده است و نه او را زاده‌اند * و نه هیچ کس او را همانند است» سوره اخلاص، آیه ۳. {{متن قرآن|لَمْ يَلِدْ}} {{متن حدیث|لَمْ يَخْرُجْ مِنْهُ شَيْءٌ كَثِيفٌ كَالْوَلَدِ وَ سَائِرِ الْأَشْيَاءِ الْكَثِيفَةِ الَّتِي تَخْرُجُ مِنَ الْمَخْلُوقِينَ وَ لَا شَيْءٌ لَطِيفٌ كَالنَّفْسِ وَ لَا يَتَشَعَّبُ مِنْهُ الْبَدَوَاتُ كَالسِّنَةِ وَ النَّوْمِ وَ الْخَطْرَةِ وَ الْهَمِّ وَ الْحَزَنِ وَ الْبَهْجَةِ وَ الضَّحِكِ وَ الْبُكَاءِ وَ الْخَوْفِ وَ الرَّجَاءِ وَ الرَّغْبَةِ وَ السَّأْمَةِ وَ الْجُوعِ وَ الشِّبَعِ تَعَالَى أَنْ يَخْرُجَ مِنْهُ شَيْءٌ وَ أَنْ يَتَوَلَّدَ مِنْهُ شَيْءٌ كَثِيفٌ أَوْ لَطِيفٌ}}- {{متن قرآن|وَلَمْ يُولَدْ}} {{متن حدیث|لَمْ يَتَوَلَّدْ مِنْ شَيْءٍ وَ لَمْ يَخْرُجْ مِنْ شَيْءٍ كَمَا يَخْرُجُ الْأَشْيَاءُ الْكَثِيفَةُ مِنْ عَنَاصِرِهَا كَالشَّيْءِ مِنَ الشَّيْءِ وَ الدَّابَّةِ مِنَ الدَّابَّةِ وَ النَّبَاتِ مِنَ الْأَرْضِ وَ الْمَاءِ مِنَ الْيَنَابِيعِ وَ الثِّمَارِ مِنَ الْأَشْجَارِ وَ لَا كَمَا يَخْرُجُ الْأَشْيَاءُ اللَّطِيفَةُ مِنْ مَرَاكِزِهَا كَالْبَصَرِ مِنَ الْعَيْنِ وَ السَّمْعِ مِنَ الْأُذُنِ وَ الشَّمِّ مِنَ الْأَنْفِ وَ الذَّوْقِ مِنَ الْفَمِ وَ الْكَلَامِ مِنَ اللِّسَانِ وَ الْمَعْرِفَةِ وَ التَّمَيُّزِ مِنَ الْقَلْبِ وَ كَالنَّارِ مِنَ الْحَجَرِ لَا بَلْ هُوَ}} {{متن قرآن|اللَّهُ الصَّمَدُ}} {{متن حدیث|الَّذِي لَا مِنْ شَيْءٍ وَ لَا فِي شَيْءٍ وَ لَا عَلَى شَيْءٍ مُبْدِعُ الْأَشْيَاءِ وَ خَالِقُهَا وَ مُنْشِئُ الْأَشْيَاءِ بِقُدْرَتِهِ يَتَلَاشَى مَا خَلَقَ لِلْفَنَاءِ بِمَشِيَّتِهِ وَ يَبْقَى مَا خَلَقَ لِلْبَقَاءِ بِعِلْمِهِ فَذَلِكُمُ}} {{متن قرآن|اللَّهُ الصَّمَدُ}} {{متن حدیث|الَّذِي}} {{متن قرآن|لَمْ يَلِدْ وَلَمْ يُولَدْ}}، {{متن قرآن|عَالِمُ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ الْكَبِيرُ الْمُتَعَالِ}}<ref>«(خداوند) دانای نهان و آشکار، بزرگ والاست» سوره رعد، آیه ۹.</ref> {{متن قرآن|وَلَمْ يَكُنْ لَهُ كُفُوًا أَحَدٌ}}<ref>صدوق، التوحید، ص۹۱.</ref>؛

به [[نام خداوند]] [[بخشاینده]] [[مهربان]]؛ اما بعد درباره [[قرآن]] [[غرق]] در [[گفتگو]] نشوید و در آن [[جدال]] نکنید و بدون [[علم]] دربارۀ آن سخن نگویید؛ تحقیقاً از جدم [[رسول خدا]]{{صل}} شنیدم که می‌فرمود: هرکسی در [[تفسیر]] قرآن بدون علم سخن بگوید، ناگزیر جایگاهی از [[آتش]] برای او خواهد بود و به‌راستی [[خدای سبحان]] خود {{متن قرآن|الصَّمَدُ}} را تفسیر کرده، فرموده است: {{متن قرآن|اللَّهُ}} یکتاست. {{متن قرآن|اللَّهُ الصَّمَدُ}} است؛ سپس آن را تفسیر کرده و گفته است: «نزاده کسی از او متولد نشده است و زاییده نشده (از کسی تولّد نیافته) است و هیچ‌کسی برای او همتا نبوده است». نزاده یعنی نه چیزی جرم‌دار مانند فرزند و سایر چیزهای جرم‌دار که از مخلوق‌ها خارج می‌شوند، از او خارج شده و نه چیز لطیف مانند [[روح]]، و پدیده‌هایی مانند چرت، [[خواب]]، [[خیال]] و [[تصور]]، [[غم]] و [[اندوه]]، [[خوشحالی]] و [[سرور]]، [[خنده]] و [[گریه]]، [[ترس]] و [[امید]]، میل و خستگی، [[گرسنگی]] و سیری بر او عارض نمی‌شود و [[برتر]] است از اینکه چیزی از او بیرون آید و چیز جرم‌دار یا لطیفی از او متولد شود، و زاییده نشده است؛ یعنی از چیزی [[تولد]] نیافته است، نه آن‌گونه که چیزهای جرم‌دار از عنصرهایشان بیرون می‌آیند؛ مانند بیرون آمدن چیزی از چیز، [[جنبنده]] از جنبنده، [[گیاه]] از [[زمین]] و آب از چشمه‌ها و میوه‌ها از درختان از چیزی بیرون آمده است و نه آن‌گونه که چیزهای لطیف از مرکزهایشان بیرون می‌آیند؛ مانند پدید آمدن دیدن از چشم، شنیدن از گوش، بوییدن از بینی، چشیدن از دهان، [[سخن گفتن]] از زبان و شناختن و تمییز دادن از [[قلب]] و [[آتش]] از سنگ خیر، بلکه او خدای صمدی است که نه از چیزی است و نه در چیزی است و نه بر چیزی است: پدیدآورندۀ چیزها و [[آفریدگار]] آنها و ایجادکنندۀ چیزها به [[قدرت]] خویش است. با خواست او آنچه برای نیست شدن [[آفریده]] شده، متلاشی می‌شود و با [[علم]] او آنچه برای باقی‌ماندن آفریده شده، باقی می‌ماند. او خدای صمدی است که نزاده و زاییده نشده است؛ دانای پنهان و آشکار، بزرگ و بلندمرتبه است و هیچ‌کس برای او همتا نبوده است».