برمکیان در معارف و سیره رضوی: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش برچسب: پیوندهای ابهامزدایی |
بدون خلاصۀ ویرایش برچسب: پیوندهای ابهامزدایی |
||
خط ۶: | خط ۶: | ||
| پرسش مرتبط = | | پرسش مرتبط = | ||
}} | }} | ||
==مقدمه== | |||
از [[خاندان]] بزرگ و دولتمرد [[ایرانی]] و غالبا [[ادب]] پیشه بودند که در دوره [[امویان]] در [[خراسان]] بزرگ و در [[شهر]] بلخ میزیستند<ref>لغت نامه دهخدا، ذیل واژه برمک و خاندان برمکی.</ref>. | |||
نیای بزرگ این خاندان «[[برمک]]» بود که تولیت آتشکدهای در بلخ را عهدهدار بود. او در [[روزگار]] [[عثمان بن عفان]] [[اسلام]] آورد و مقارن با [[حکومت بنی امیه]] بر خراسان بزرگ و بلخ، به [[دستور]] [[اسد بن عبدالله قسری]]، [[حاکم]] [[اموی]]، بازسازی شهر بلخ بهدست خاندان [[برمکی]] افتاد و چون آنها خاندان با نفوذی بودند توانستند به زودی صاحب [[قدرت]] شوند. | |||
همزمان با اوجگیری [[قیام]] [[عباسیان]] علیه [[بنی امیه]]، خاندان برمکی، [[دوستی]] و رابطه خویش را با بنی امیه قطع نمودند و با عباسیان [[متحد]] شدند. عباسیان که شیوه درست [[کشور]] داری را نمیدانستند از همان ابتدا دریافتند که برای اداره متصرفات خویش به [[ایرانیان]] و بخصوص خاندان برمکی نیاز دارند. از این رو، عباسیان [[وزیران]] خویش را از این خاندان برگزیدند. آنها در [[جنگها]] و نبردهای عباسیان علیه [[شورشیان]] [[گرگان]] و توس و دیگر مناطق حضور داشتند. [[کارگزاران]] این خاندان از [[نبوغ]] بالایی برخوردار بودند و برخی از [[خلفای عباسی]] در دامان این کارگزاران [[تربیت]] شدند که میتوان به [[امین]] و [[مأمون]] - [[فرزندان]] [[هارون الرشید]]- اشاره کرد. | |||
نخستین فرد از برمکیان که در دستگاه عباسیان وارد شد، «[[خالد بن برمکی]]» بود که با [[پیوستن]] به [[سپاه]] [[ابومسلم خراسانی]] نزد عباسیان [[مقام]] یافت. به دنبال او فرزندش «[[یحیی بن خالد برمکی|یحیی]]» و نوههایش «[[فضل بن یحیی برمکی|فضل]] و [[جعفر بن یحیی برمکی|جعفر]]» نیز در [[دولت عباسیان]] وارد و دارای [[نفوذ]] شدند. [[سلطه]] برمکیان به قدری بود که به نام آنها سکه زدند و تمام [[مناصب]] مهم دولتی را به دست ایشان سپردند. درخشانترین دوران [[خلافت]] عباسیان همان هفده سال و هشت ماه و ۱۵ روزی بود که زمام اصلی امور در دست برمکیان بود. «[[خیزران]]» - [[مادر]] هارون الرشید- همواره برمکیان را [[پشتیبانی]] میکرد. با [[مرگ]] خیزران موقعیت برمکیان [[متزلزل]] گردید و طبق [[پیشگویی امام]] [[رضا]]{{ع}}، [[هارون الرشید]] بر آنها [[خشم]] گرفت. در [[سال ۱۸۷ هجری]] قمری، [[جعفر برمکی]] به [[قتل]] رسید و [[پدر]] و برادرش به [[زندان]] افتادند و تمام [[املاک]] و اموالشان [[مصادره]] شد و بدین نحو طومار برمکیان برچیده گردید<ref>برگرفته از کتاب برمکیان، لوسین بودا؛ مروج الذهب، ج۲، ص۲۲۸؛ فتوح البلدان، ص۴۵۰.</ref>.<ref>[[حسین محمدی|محمدی، حسین]]، [[رضانامه (کتاب)|رضانامه]] ص ۱۵۱.</ref> | |||
== [[امام رضا]] {{ع}} و برمکیان == | == [[امام رضا]] {{ع}} و برمکیان == | ||
در [[روایات]] منقول از [[امام رضا]]{{ع}} مطالبی در باب سقوط [[آل]] برمک ذکر شده است. نقل شده که [[امام]]، یکی از عاملان اصلی [[شهادت]] پدرش را برمکیان میدانست و پس از فرجام شوم آنان اعلام داشت که [[خداوند]] [[انتقام]] [[موسی بن جعفر]]{{ع}} را از ایشان ستاند<ref>الکافی، ج۲، ص۲۲۴.</ref>. حتی روایات بیانگر آن است که امام رضا{{ع}} به جهت نقش برامکه در کشتن پدرش، آنان را [[نفرین]] کرده بود<ref>عیون أخبار الرضا{{ع}}، ج۲، ص۵۵.</ref>. [[روایات]] حاکی از آن است که [[امام]] مدتی پیش از کشته شدن [[جعفر برمکی]] از واقعهای که برای برمکیان واقع میشود، خبر میدهد<ref>الإرشاد، ج۲، ص۲۵۷؛ الکافی، ج۱، ص۴۹۱.</ref>. | در [[روایات]] منقول از [[امام رضا]]{{ع}} مطالبی در باب سقوط [[آل]] برمک ذکر شده است. نقل شده که [[امام]]، یکی از عاملان اصلی [[شهادت]] پدرش را برمکیان میدانست و پس از فرجام شوم آنان اعلام داشت که [[خداوند]] [[انتقام]] [[موسی بن جعفر]]{{ع}} را از ایشان ستاند<ref>الکافی، ج۲، ص۲۲۴.</ref>. حتی روایات بیانگر آن است که امام رضا{{ع}} به جهت نقش برامکه در کشتن پدرش، آنان را [[نفرین]] کرده بود<ref>عیون أخبار الرضا{{ع}}، ج۲، ص۵۵.</ref>. [[روایات]] حاکی از آن است که [[امام]] مدتی پیش از کشته شدن [[جعفر برمکی]] از واقعهای که برای برمکیان واقع میشود، خبر میدهد<ref>الإرشاد، ج۲، ص۲۵۷؛ الکافی، ج۱، ص۴۹۱.</ref>. | ||
خط ۲۰: | خط ۲۸: | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
# [[پرونده:1100514.jpg|22px]] [[مهدی کمپانی زارع|کمپانی زارع، مهدی]]، [[آل برمک (مقاله)| مقاله «آل برمک»]]، [[دانشنامه امام رضا ج۱ (کتاب)|'''دانشنامه امام رضا ج۱''']] | # [[پرونده:1100514.jpg|22px]] [[مهدی کمپانی زارع|کمپانی زارع، مهدی]]، [[آل برمک (مقاله)| مقاله «آل برمک»]]، [[دانشنامه امام رضا ج۱ (کتاب)|'''دانشنامه امام رضا ج۱''']] | ||
# [[پرونده:13681348.jpg|22px]] [[حسین محمدی|محمدی، حسین]]، [[رضانامه (کتاب)|'''رضانامه''']] | |||
{{پایان منابع}} | {{پایان منابع}} | ||