|
|
| خط ۱۰: |
خط ۱۰: |
|
| |
|
| == [[ذکر]] == | | == [[ذکر]] == |
|
| |
| ==شروط [[اجابت]] دعا==
| |
| *[[پیامبر اکرم]]{{صل}} [[استجابت]] [[دعاها]] را دارای شروطی دانسته‌اند که در ادامه به برخی از این موارد اشاره می‌کنیم:
| |
| ===صفای [[باطن]]===
| |
| *در برخی [[روایات]] [[نقل]] شده از [[رسول خدا]]{{صل}}، صفای [[باطن]] و [[پاکی]] ضمیر، از شروط [[اجابت دعا]] دانسته و از [[مسلمانان]] چنین خواسته شده است: با انگیزه و [[نیت]] صادقانه و دلی [[پاک]] از [[خدا]] بخواهید"<ref>{{متن حدیث| فَاسْأَلُوا اللَّهَ رَبَّكُمْ بِنِيَّاتٍ صَادِقَةٍ وَ قُلُوبٍ طَاهِرَةٍ}}؛ مقصود از قلب طاهر، به فرموده امام صادق{{ع}}، دلی است که در آن جز خدا چیزی نباشد {{متن حدیث| الْقَلْبُ السَّلِيمُ الَّذِي يَلْقَى رَبَّهُ وَ لَيْسَ فِيهِ أَحَدٌ سِوَاه}}. (الکافی، ج ۲، ص ۱۶ و تفسیر القمی، ج ۲، ص ۱۲۳)؛ اقبال الاعمال، ص ۲؛ شیخ صدوق، الامالی، ص ۹۳؛ محمد بن حسن فتال نیشابوری، روضة الواعظین، ج ۲، ص ۳۴۶ و عیون اخبار الرضا{{ع}} ، ج ۱، ص ۲۹۵.</ref><ref> [[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم (کتاب)|فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم]]، ص ۵۰۴.</ref>.
| |
| ===[[حضور قلب]]===
| |
| *ایشان دعای برخاسته از [[دل]] فرد غافل و بی‌توجه را [[شایسته]] [[اجابت]] [[الهی]] نمی‌دانست<ref>اعلام الدین، ص ۲۹۵؛ مجموعه ورام، ج ۲، ص ۲۳۷؛ مسند احمد، ج ۲، ص ۱۷۷ و المستدرک، ج ۱، ص ۴۹۳.</ref> و می‌فرمود: "دعایی که با [[حضور قلب]] باشد، رد نمی‌شود"<ref>مجموعه ورام، ج ۲، ص ۱۱۸.</ref><ref> [[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم (کتاب)|فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم]]، ص ۵۰۵.</ref>.
| |
| ===[[رزق]] حلال===
| |
| [[رسول خدا]]{{صل}} [[دعا]] را کلید [[حاجت]] و لقمه [[حلال]] را دندانه‌های آن کلید دانسته<ref>محمد محمدی ری شهری، حکمت نامه پیامبر اعظم{{صل}}، ج ۱۰، ص ۲۱۱.</ref>، فرموده است: "هر که خوش دارد دعایش [[مستجاب]] شود، باید در آمدش را [[پاک]] کند"<ref>الجعفریات، ص ۶۵؛ مستدرک الوسائل، ج ۱۳، ص ۲۷ و بحارالانوار، ج ۱۰، ص ۳۷۳.</ref>. در [[حدیثی]] دیگر آمده است: "[[بنده]]، دستش را به سوی [[خدا]] بر می‌دارد، در حالی که خوراکش [[حرام]] است. با چنین وضعی، چگونه دعایش پذیرفته می‌شود؟"<ref>ارشاد القلوب، ج ۱، ص ۱۴۹.</ref><ref> [[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم (کتاب)|فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم]]، ص ۵۰۵.</ref>.
| |
| *[[روایت]] شده است که روزی مردی خطاب به آن [[حضرت]] گفت: "[[دوست]] دارم دعایم [[مستجاب]] شود"؛
| |
| [[پیامبر خدا]]{{صل}} در پاسخ او فرمود: "از [[حرام]] دوری کن، دعایت [[مستجاب]] می‌شود"<ref>کنزالعمال، ج ۱۶، ص ۱۲۹.</ref><ref> [[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم (کتاب)|فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم]]، ص ۵۰۵.</ref>.
| |
| *[[ابن عباس]] نیز [[روایت]] کرده است که چون این [[آیه]] نزد [[رسول اکرم]]{{صل}} [[تلاوت]] شد: "ای [[مردم]]! از آن‌چه در [[زمین]]، [[حلال]] و [[پاکیزه]] است، بخورید"<ref>سوره بقره، آیه ۱۶۸.</ref>؛ [[سعد بن ابی وقّاص]] برخاست و گفت: "ای [[پیامبر خدا]]{{صل}}! [[دعا]] کن که [[خدا]] مرا [[مستجاب]] الدعوه گرداند"؛ [[پیامبر]]{{صل}} به او فرمود: "ای سعد! خوراکت را [[پاک]] گردان تا [[مستجاب]] الدعوه شوی. [[سوگند]] به آن که [[جان]] [[محمّد]]{{صل}} در دست اوست، بنده‌ای که لقمه [[حرام]] به شکمش وارد می‌کند، [[چهل]] روز، هیچ عملی از او پذیرفته نمی‌شود. هر بنده‌ای که گوشتش از [[حرام]] و [[ربا]] بروید، [[آتش]] به او سزاوارتر است"<ref>مجمع الزوائد، ج ۱۰، ص ۲۹۱؛ المعجم الأوسط، ج ۶، ص ۳۱۱ و الدر المنثور، ج ۱، ص ۱۶۷.</ref><ref> [[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم (کتاب)|فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم]]، ص ۵۰۵.</ref>.
| |
| ===عمل===
| |
| *آن [[حضرت]]{{صل}} [[دعا کننده]] بدون عمل را به [[تیراندازی]] [[تشبیه]] کردند که با کمان بی‌زه، نیز می‌اندازد<ref>الجعفریات، ص ۲۲۴؛ الدعوات، ص ۱۹ و فتح الباری، ج ۲، ص ۸۸.</ref>. آن [[حضرت]] فرموده است: "از [[خداوند عزوجل]] [[فرمان]] ببرید تا او نیز [با [[اجابت]] خواسته‌هایتان] از شما [[فرمان]] ببرد"<ref>الجعفریات، ص ۲۱۵؛ مستدرک الوسائل، ج ۵، ص ۲۶۸.</ref><ref> [[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم (کتاب)|فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم]]، ص ۵۰۶.</ref>.
| |
| ===مقتضای [[حکمت]] و مصلحت===
| |
| *[[خداوند]] برخی دعاهای بندگانش را به سبب [[مصلحت]] و یا حکمتی برآورده نمی‌سازد. [[پیامبر اکرم]]{{صل}} فرموده است: "گاهی [[آدمی]] حاجتی را از [[خدا]] می‌طلبد؛ امّا [[خداوند]] به سبب خیر و مصلحتش، آن را از او دور می‌گردانَد و به او نمی‌دهد". <ref>الطبرانی، المعجم الکبیر، ج۱۱، ص۲۸۴ و الجامع الصغیر، ج۱، ص۳۰۵.</ref> همچنین ایشان در [[روایت]] دیگری فرموده است: "همانا [[بنده]] در آستانه رسیدن به حاجتی از حاجت‌های [[دنیا]] قرار می‌گیرد؛ امّا [[خداوند]] از فراز [[هفت آسمان]]، از او یاد می‌کند و می‌فرماید: "[[فرشتگان]] من! این بنده‌ام به حاجتی از حاجت‌های [[دنیا]] نزدیک شده است؛ اگر در آن را برایش بگشایم، دری به سوی [[آتش]] را برایش گشوده‌ام؛ پس، آن را از او دور کنید!"<ref>حکمت نامه پیامبر اعظم{{صل}}، ج ۱۰، ص ۲۲۷.</ref><ref> [[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم (کتاب)|فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم]]، ص ۵۰۶.</ref>.
| |
|
| |
|
| ==موانع [[اجابت دعا]]== | | ==موانع [[اجابت دعا]]== |
