پرش به محتوا

زیاد بن ابیه در نهج البلاغه: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'میانه روی' به 'میانه‌روی'
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'میانه روی' به 'میانه‌روی')
خط ۲۳: خط ۲۳:
هنگامی که «[[زیاد بن ابیه]]» در [[حکومت]] [[بصره]] [[جانشین]] و [[قائم مقام]] [[عبدالله بن عباس]] بود، [[امام]] به او نامه‌ای نوشت و او را از [[خیانت به بیت المال]] [[مسلمانان]] برحذر داشت: "صادقانه به [[خدا]] [[سوگند]] یاد می‌کنم اگر گزارش رسد که از [[غنائم]] و [[بیت المال]] [[مسلمین]] چیزی کم یا زیاد به [[خیانت]] برداشته‌ای، آن چنان بر تو سخت بگیرم که در [[زندگی]] کم بهره و بی‌نوا و حقیر و [[ضعیف]] شوی والسلام"<ref>{{متن حدیث|وَ إِنِّي أُقْسِمُ بِاللَّهِ قَسَماً صَادِقاً لَئِنْ بَلَغَنِي أَنَّكَ خُنْتَ مِنْ فَيْءِ اَلْمُسْلِمِينَ شَيْئاً صَغِيراً أَوْ كَبِيراً لَأَشُدَّنَّ عَلَيْكَ شَدَّةً تَدَعُكَ قَلِيلَ اَلْوَفْرِ ثَقِيلَ اَلظَّهْرِ ضَئِيلَ اَلْأَمْرِ وَ اَلسَّلاَمُ}}نهج البلاغه، نامه ۲۰.</ref>.
هنگامی که «[[زیاد بن ابیه]]» در [[حکومت]] [[بصره]] [[جانشین]] و [[قائم مقام]] [[عبدالله بن عباس]] بود، [[امام]] به او نامه‌ای نوشت و او را از [[خیانت به بیت المال]] [[مسلمانان]] برحذر داشت: "صادقانه به [[خدا]] [[سوگند]] یاد می‌کنم اگر گزارش رسد که از [[غنائم]] و [[بیت المال]] [[مسلمین]] چیزی کم یا زیاد به [[خیانت]] برداشته‌ای، آن چنان بر تو سخت بگیرم که در [[زندگی]] کم بهره و بی‌نوا و حقیر و [[ضعیف]] شوی والسلام"<ref>{{متن حدیث|وَ إِنِّي أُقْسِمُ بِاللَّهِ قَسَماً صَادِقاً لَئِنْ بَلَغَنِي أَنَّكَ خُنْتَ مِنْ فَيْءِ اَلْمُسْلِمِينَ شَيْئاً صَغِيراً أَوْ كَبِيراً لَأَشُدَّنَّ عَلَيْكَ شَدَّةً تَدَعُكَ قَلِيلَ اَلْوَفْرِ ثَقِيلَ اَلظَّهْرِ ضَئِيلَ اَلْأَمْرِ وَ اَلسَّلاَمُ}}نهج البلاغه، نامه ۲۰.</ref>.


طبق نقل مؤلف «[[مصادر نهج البلاغه واسانید (کتاب)|مصادر نهج البلاغه واسانید]]»: امام{{ع}} «سعد» [[غلام]] خود را به سوی زیاد فرستاد تا او را وادار کند که بیت المال بصره را به [[کوفه]] نزد امام بفرستد ولی در اثر [[منازعه]] و اختلافی که بین سعد و زیاد بود این [[مذاکره]] به جائی نرسید و سعد مراجعت کرد و از زیاد پیش امام{{ع}} [[شکایت]] نمود، امام نامه‌ای به زیاد نوشت که مرحوم [[رضی]] جملاتی از آن را آورده است<ref>مصادر نهج البلاغه، ج۳، ص۲۴۴.</ref>: "[[اسراف]] را کنار بگذار و [[میانه روی]] را پیشه کن! از امروز به [[فکر]] فردا باش و از [[اموال]] [[دنیا]] به مقدار [[ضرورت]] برای خویش نگاهدار و زیادی را برای [[روز]] نیازت از پیش فرست (و برای [[قیامت]] [[ذخیره]] کن) آیا [[امید]] داری [[خداوند]] [[ثواب]] متواضعان را به تو دهد در حالی که در پیشگاهش از [[متکبران]] باشی؟! و آیا [[طمع]] داری که [[ثواب]] [[انفاق]] کنندگان را به تو [[عنایت]] کند در صورتی که در [[زندگی]] در ناز و [[نعمت]] هستی؟ و [[مستمندان]] و [[بیوه]] [[زنان]] را از آن منع می‌کنی؟ بدان [[انسان]] به آنچه از پیش فرستاده [[پاداش]] داده می‌شود و به آنچه قبلا برای خود نزد [[خدا]] [[ذخیره]] کرده وارد می‌گردد و [[السلام]]"<ref>{{متن حدیث|فَدَعِ اَلْإِسْرَافَ مُقْتَصِداً وَ اُذْكُرْ فِي اَلْيَوْمِ غَداً وَ أَمْسِكْ مِنَ اَلْمَالِ بِقَدْرِ ضَرُورَتِكَ وَ قَدِّمِ اَلْفَضْلَ لِيَوْمِ حَاجَتِكَ أَ تَرْجُو أَنْ يُؤْتِيَكَ اَللَّهُ أَجْرَ اَلْمُتَوَاضِعِينَ وَ أَنْتَ عِنْدَهُ مِنَ اَلْمُتَكَبِّرِينَ وَ تَطْمَعُ وَ أَنْتَ مُتَمَرِّغٌ فِي اَلنَّعِيمِ تَمْنَعُهُ اَلضَّعِيفَ وَ اَلْأَرْمَلَةَ أَنْ يُوجِبَ لَكَ ثَوَابَ اَلْمُتَصَدِّقِينَ وَ إِنَّمَا اَلْمَرْءُ مَجْزِيٌّ بِمَا أَسْلَفَ وَ قَادِمٌ عَلَى مَا قَدَّمَ وَ اَلسَّلاَمُ}}نهج البلاغه، نامه ۲۱.</ref>.
طبق نقل مؤلف «[[مصادر نهج البلاغه واسانید (کتاب)|مصادر نهج البلاغه واسانید]]»: امام{{ع}} «سعد» [[غلام]] خود را به سوی زیاد فرستاد تا او را وادار کند که بیت المال بصره را به [[کوفه]] نزد امام بفرستد ولی در اثر [[منازعه]] و اختلافی که بین سعد و زیاد بود این [[مذاکره]] به جائی نرسید و سعد مراجعت کرد و از زیاد پیش امام{{ع}} [[شکایت]] نمود، امام نامه‌ای به زیاد نوشت که مرحوم [[رضی]] جملاتی از آن را آورده است<ref>مصادر نهج البلاغه، ج۳، ص۲۴۴.</ref>: "[[اسراف]] را کنار بگذار و [[میانه‌روی]] را پیشه کن! از امروز به [[فکر]] فردا باش و از [[اموال]] [[دنیا]] به مقدار [[ضرورت]] برای خویش نگاهدار و زیادی را برای [[روز]] نیازت از پیش فرست (و برای [[قیامت]] [[ذخیره]] کن) آیا [[امید]] داری [[خداوند]] [[ثواب]] متواضعان را به تو دهد در حالی که در پیشگاهش از [[متکبران]] باشی؟! و آیا [[طمع]] داری که [[ثواب]] [[انفاق]] کنندگان را به تو [[عنایت]] کند در صورتی که در [[زندگی]] در ناز و [[نعمت]] هستی؟ و [[مستمندان]] و [[بیوه]] [[زنان]] را از آن منع می‌کنی؟ بدان [[انسان]] به آنچه از پیش فرستاده [[پاداش]] داده می‌شود و به آنچه قبلا برای خود نزد [[خدا]] [[ذخیره]] کرده وارد می‌گردد و [[السلام]]"<ref>{{متن حدیث|فَدَعِ اَلْإِسْرَافَ مُقْتَصِداً وَ اُذْكُرْ فِي اَلْيَوْمِ غَداً وَ أَمْسِكْ مِنَ اَلْمَالِ بِقَدْرِ ضَرُورَتِكَ وَ قَدِّمِ اَلْفَضْلَ لِيَوْمِ حَاجَتِكَ أَ تَرْجُو أَنْ يُؤْتِيَكَ اَللَّهُ أَجْرَ اَلْمُتَوَاضِعِينَ وَ أَنْتَ عِنْدَهُ مِنَ اَلْمُتَكَبِّرِينَ وَ تَطْمَعُ وَ أَنْتَ مُتَمَرِّغٌ فِي اَلنَّعِيمِ تَمْنَعُهُ اَلضَّعِيفَ وَ اَلْأَرْمَلَةَ أَنْ يُوجِبَ لَكَ ثَوَابَ اَلْمُتَصَدِّقِينَ وَ إِنَّمَا اَلْمَرْءُ مَجْزِيٌّ بِمَا أَسْلَفَ وَ قَادِمٌ عَلَى مَا قَدَّمَ وَ اَلسَّلاَمُ}}نهج البلاغه، نامه ۲۱.</ref>.


[[ابن ابی الحدید]] می‌نویسد: "خدا روی زیاد را [[زشت]] گرداند، او [[پاداش‌ها]] و احسان‌های [[امام]] را خوب [[تلافی]] کرد چه [[اعمال]] قبیحی که نسبت به [[شیعیان]] و [[پیروان]] آن امام{{ع}} بزرگوار مرتکب نگردید! و [[اسراف]] در بدگوئی امام{{ع}} و [[نکوهش]] از [[رفتار]] و [[کردار]] او را از حد گذرانید او به قدری در این باره [[مبالغه]] کرد که [[معاویه]] آن [[دشمن]] سرسخت هم، به کمتر از آن [[راضی]] می‌‌شد و او این [[کارها]] را تنها برای [[رضایت]] معاویه انجام نمی‌داد بلکه از روی [[باطن]] زشت خود که سرچشمه این [[زشتی‌ها]] و نامردی‌ها بود منشا می‌گرفت؛ زیرا از کوزه همان تراود که در او است، فرزندش هم دنبال اعمال [[پدر]] را گرفت و [[خیانت]] را به آخرین درجه رسانید<ref>ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۱۵، ص۱۳۵.</ref>.
[[ابن ابی الحدید]] می‌نویسد: "خدا روی زیاد را [[زشت]] گرداند، او [[پاداش‌ها]] و احسان‌های [[امام]] را خوب [[تلافی]] کرد چه [[اعمال]] قبیحی که نسبت به [[شیعیان]] و [[پیروان]] آن امام{{ع}} بزرگوار مرتکب نگردید! و [[اسراف]] در بدگوئی امام{{ع}} و [[نکوهش]] از [[رفتار]] و [[کردار]] او را از حد گذرانید او به قدری در این باره [[مبالغه]] کرد که [[معاویه]] آن [[دشمن]] سرسخت هم، به کمتر از آن [[راضی]] می‌‌شد و او این [[کارها]] را تنها برای [[رضایت]] معاویه انجام نمی‌داد بلکه از روی [[باطن]] زشت خود که سرچشمه این [[زشتی‌ها]] و نامردی‌ها بود منشا می‌گرفت؛ زیرا از کوزه همان تراود که در او است، فرزندش هم دنبال اعمال [[پدر]] را گرفت و [[خیانت]] را به آخرین درجه رسانید<ref>ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۱۵، ص۱۳۵.</ref>.
۲۱۸٬۲۲۶

ویرایش