پرش به محتوا

مهره در تاریخ اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۴۶: خط ۴۶:
از مشاهیر و بزرگان [[قبیله]] [[مهره]] در ایام [[جاهلی]] می‌‌توان به نام [[شهر بن وائل مهری]] -[[پادشاه]] بلاد مهره فی دوران [[پادشاهی]] قدیم ([[قرن دوم]] میلادی)-، [[کرز بن روعان مهری]] -[[زعیم]] مهره در ایام [[جاهلیت]]- و [[مرضاوی بن سعوه مهری]] شاعر و تک سوار این [[قوم]] که حدوداً ۱۵ سال قبل از [[میلاد پیامبر]]{{صل}} در [[سرزمین]] مهره [[تولد]] یافت، اشاره کرد.<ref>الموسوعة الحره، مقاله تاریخ المهره.</ref> ضمن این که از [[زنان]] نام آور این قوم در این ایام نیز، می‌‌توان از خویله مهریه قضاعیه (متوفای حدود سال ۳۳ بعد از میلاد [[نبی]]) - از شخصیت‌های [[قدرتمند]] این قبیله در تأثیرگذاری بر [[نفوس]] بواسطه [[بلاغت]] در [[نثر]] و [[نظم]]-، [[عاتکه]] [[مهریه]]-ضرب المثل در داشتن تعداد پسران از [[قبایل]] مختلف-،<ref> الموسوعة الحره، مقاله تاریخ المهره.</ref> [[عدیه بنت الامری بن مهر]] [[همسر]] جلهمه ملقب به طئ<ref>ابن کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ص۲۱۸.</ref> و [[أم علقمه]] عنده مهریه -[[مادر]] یکی از [[ملوک]] کنده به نام [[علقمه بن سلمه بن مالک بن حارث بن معاویة الاکرمین]] ملقب به ابن عِنده-<ref> ابن ماکولا، اکمال الکمال، ج۶، ص۳۲؛ زبیدی، تاج العروس، ج۵، ص۱۳۳. از او با نام «عنجه» (ابن کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ص۱۶۳) و «عنجد» (ابن حبیب بغدادی، المحبر، ص۲۵۲) هم یاد شده است.</ref> نام برد.
از مشاهیر و بزرگان [[قبیله]] [[مهره]] در ایام [[جاهلی]] می‌‌توان به نام [[شهر بن وائل مهری]] -[[پادشاه]] بلاد مهره فی دوران [[پادشاهی]] قدیم ([[قرن دوم]] میلادی)-، [[کرز بن روعان مهری]] -[[زعیم]] مهره در ایام [[جاهلیت]]- و [[مرضاوی بن سعوه مهری]] شاعر و تک سوار این [[قوم]] که حدوداً ۱۵ سال قبل از [[میلاد پیامبر]]{{صل}} در [[سرزمین]] مهره [[تولد]] یافت، اشاره کرد.<ref>الموسوعة الحره، مقاله تاریخ المهره.</ref> ضمن این که از [[زنان]] نام آور این قوم در این ایام نیز، می‌‌توان از خویله مهریه قضاعیه (متوفای حدود سال ۳۳ بعد از میلاد [[نبی]]) - از شخصیت‌های [[قدرتمند]] این قبیله در تأثیرگذاری بر [[نفوس]] بواسطه [[بلاغت]] در [[نثر]] و [[نظم]]-، [[عاتکه]] [[مهریه]]-ضرب المثل در داشتن تعداد پسران از [[قبایل]] مختلف-،<ref> الموسوعة الحره، مقاله تاریخ المهره.</ref> [[عدیه بنت الامری بن مهر]] [[همسر]] جلهمه ملقب به طئ<ref>ابن کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ص۲۱۸.</ref> و [[أم علقمه]] عنده مهریه -[[مادر]] یکی از [[ملوک]] کنده به نام [[علقمه بن سلمه بن مالک بن حارث بن معاویة الاکرمین]] ملقب به ابن عِنده-<ref> ابن ماکولا، اکمال الکمال، ج۶، ص۳۲؛ زبیدی، تاج العروس، ج۵، ص۱۳۳. از او با نام «عنجه» (ابن کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ص۱۶۳) و «عنجد» (ابن حبیب بغدادی، المحبر، ص۲۵۲) هم یاد شده است.</ref> نام برد.


از اعلام و [[رجال]] دوران [[اسلامی]] آنان نیز می‌‌توان به چهره‌ها و شخصیت‌های نامدار و شهیری همچون [[ابو عبدالرحمن نبیه بن صؤاب (صواب) مهری -از [[اصحاب]] و [[راویان]] [[نبی خاتم]]{{صل}}-، <ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۷، ص۳۴۵.</ref> [[سفیان بن صهابه مهری]] معروف به «خرنق شاعر»<ref>ابونعیم، معرفة الصحابه، ج۲، ص۵۰۴؛ ابن حجر، الاصابه فی تمییز الصحابه، ج۳، ص۱۰۳. </ref> که برخی او را در شمار [[صحابه]] برشمرده‌اند،<ref>ابونعیم، معرفة الصحابه، ج۲، ص۵۰۴.</ref> اشاره کرد. ضمن این که از [[مهری بن ابیض]]<ref> ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۷۱، ص۲۶۶؛ یعقوبی، تاریخ، ج۲، ص۸۰.</ref> و [[زهیر بن قرضم مهری]]<ref>زبیدی، تاج العروس، ج۱۸، ص۲۲۴.</ref> از [[وفود]] کنندگان بر [[پیامبر]]{{صل}}، [[شریح بن میمون مهری]] -[[فرمانده]] نیروهای دریایی [[اسلام]] در [[فتوحات]] شمال افریقا- در [[سال ۹۸ هجری]]،<ref> ابن عبدالحکم، فتوح مصر و اخبارها، ص۲۱۸.</ref> [[بشر بن حسان مهری]] - عامل [[سلیمان بن عبدالملک اموی]] در [[کوفه]]-،<ref>خلیفة بن خیاط، تاریخ، ص۲۰۳.</ref> [[عمرو بن مره مهری]] -از [[فرماندهان سپاه]] اسلام در [[حمله]] به [[روم]]-،<ref> خلیفة بن خیاط، تاریخ، ص۱۳۹.</ref> [[أبو بکر بن عمار مهری اندلسی]] ملقب به «ذو الوزارتین» -از شعرا و [[حکام]] [[امارت]] مرسیّه [[اندلس]] در سال۴۷۱ [[هجری]]-،<ref>ر. ک. حنبلی دمشقی، شذرات الذهب، ج۵، ص۳۳۴؛ ابن خلکان، وفیات الاعیان، ج۴، ص۴۲۵، ذهبی، تاریخ الاسلام، ج۳۲، ص۲۰۷.</ref> [[ابوالولید مهری قیروانی]] -شیخ [[اهل]] [[ادب]] در [[مغرب]]-،<ref> ذهبی، تاریخ الاسلام، ج۱۹، ص۱۵۹.</ref> [[ابو القاسم اصبغ بن محمد بن سمح مهری قرطبی]]-از علمای بزرگ اندلس در حساب و هندسه و هیئت و [[نجوم]] و [[طب]]-<ref>زرکلی، الاعلام، ج۱، ص۳۳۳. نیز ر. ک. ذهبی، تاریخ اسلام، ج۲۹، ص۱۷۳.</ref> و ابوالولید عبدالملک بن قطن مهری -از شعرا و و علمای لغت و [[ادب]]-<ref> زرکلی، الاعلام، ج۴، ص۱۶۲.</ref> در شمار دیگر بزرگان این [[قبیله]] یاد کرده‌اند. همچنین از [[تمیم]] بن فرع مهری،<ref>عجلی، معرفة الثقات، ج۱، ص۲۵۹؛ ابن اثیر، اسد الغابه فی معرفة الصحابه، ج۱، ص۳۵۰.</ref> [[ابو عمرو عبدالرحمن بن شماسه مهری مصری]]،<ref>رازی، الجرح و التعدیل، ج۵، ص۲۴۳؛ ابن حبان، الثقات، ج۵، ص۹۶.</ref> [[سعوة بن حیدان مهری]]<ref>بخاری، التاریخ الکبیر، ج۴، ص۲۱۴؛ ابن حبان، الثقات، ج۴، ص۳۵۰.</ref> در شمار [[تابعین]] و روات این قبیله و از دیگر [[محدثان]] آنان به نام [[ثواب بن عتبه مهری]]،<ref>ابن حنبل، مسند، ج۵، ص۳۶۰؛ بخاری، التاریخ الکبیر، ج۲، ص۱۸۴.</ref> [[ابوالفیض موسی بن ایوب مهری حمصی]]،<ref> مزی، تهذیب الکمال، ج۲۹، ص۳۵؛ فسوی، المعرفة و التاریخ، ج۳، ص۳۷۴؛ المبارکفوزی، تحفة الاحوذی، ص۱۶۹.</ref> [[خالد بن حمید مهری اسکندرانی]]،<ref> ابن حبان، الثقات، ج۸، ص۲۲۱؛ مزی، تهذیب الکمال، ج۱۱، ص۱۵۱؛ رازی، الجرح و التعدیل، ج۳، ص۳۲۵.</ref> [[حی بن لقیط بن ناشره مهری]]<ref>ابن ماکولا، اکمال الکمال، ج۲، ص۹۷؛ ابن عساکر، تاریخ مدینه دمشق، ج۶۱، ص۲۱۵.</ref> و [[سلیمان بن داود مهری]]<ref>ابی داوود سلیمان بن اشعث، سنن، ج۱، ص۲۷۳؛ مزی، تهذیب الکمال، ج۱۶، ص۲۰۱.</ref> اشاره شده است. کما این که از علمای متأخرتر آنان نیز می‌‌توان از [[سلیمان بن أحمد بن سلیمان مهری]] مشهور فلکی [[قرن نهم]] و دهم [[هجری]] و ملقب به «[[معلم]] البحر»<ref>زرکلی، الاعلام، ج۳، ص۱۲۱</ref> نام برد. از چهره‌های ممتاز [[شیعی]] این قبیله هم می‌‌توان از [[اسماعیل بن محمد مهری کوفی]] –از [[اصحاب امام صادق]]{{ع}}-، [[سوید بن طالب مهری]] جدی از اصحاب امام صادق{{ع}}-، [[ابوخداش عبدالله بن خداش مهری]] –از [[اصحاب]] [[امام موسی کاظم]]{{ع}} و [[امام هادی]]{{ع}}، <ref>شیخ طوسی، رجال، ص۱۶۱، ۲۲۳، ۳۴۰ و ۳۸۱.</ref> همچنین [[شریک بن شیخ]] از اشراف بخارا که در [[سال ۱۳۳ هجری]] بر [[ابومسلم بن صالح خزاعی]] در بخارا به هواداری از [[اهل بیت پیامبر]]{{صل}} [[قیام]] کرد،<ref>طبری، تاریخ الرسل و الملوک، ج۷، ص۴۵۹؛ مسکویه، تجارب الامم، ج۳، ص۳۴۳؛ نرشخی، تاریخ بخارا، ص۸۶.</ref> نام برد.
از اعلام و [[رجال]] دوران [[اسلامی]] آنان نیز می‌‌توان به چهره‌ها و شخصیت‌های نامدار و شهیری همچون [[ابو عبدالرحمن نبیه بن صؤاب (صواب) مهری -از [[اصحاب]] و [[راویان]] [[نبی خاتم]]{{صل}}-، <ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۷، ص۳۴۵.</ref> [[سفیان بن صهابه مهری]] معروف به «خرنق شاعر»<ref>ابونعیم، معرفة الصحابه، ج۲، ص۵۰۴؛ ابن حجر، الاصابه فی تمییز الصحابه، ج۳، ص۱۰۳. </ref> که برخی او را در شمار [[صحابه]] برشمرده‌اند،<ref>ابونعیم، معرفة الصحابه، ج۲، ص۵۰۴.</ref> اشاره کرد. ضمن این که از [[مهری بن ابیض]]<ref> ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۷۱، ص۲۶۶؛ یعقوبی، تاریخ، ج۲، ص۸۰.</ref> و [[زهیر بن قرضم مهری]]<ref>زبیدی، تاج العروس، ج۱۸، ص۲۲۴.</ref> از [[وفود]] کنندگان بر [[پیامبر]]{{صل}}، [[شریح بن میمون مهری]] -[[فرمانده]] نیروهای دریایی [[اسلام]] در [[فتوحات]] شمال افریقا- در [[سال ۹۸ هجری]]،<ref> ابن عبدالحکم، فتوح مصر و اخبارها، ص۲۱۸.</ref> [[بشر بن حسان مهری]] - عامل [[سلیمان بن عبدالملک اموی]] در [[کوفه]]-،<ref>خلیفة بن خیاط، تاریخ، ص۲۰۳.</ref> [[عمرو بن مره مهری]] -از [[فرماندهان سپاه]] اسلام در [[حمله]] به [[روم]]-،<ref> خلیفة بن خیاط، تاریخ، ص۱۳۹.</ref> [[أبو بکر بن عمار مهری اندلسی]] ملقب به «ذو الوزارتین» -از شعرا و [[حکام]] [[امارت]] مرسیّه [[اندلس]] در سال۴۷۱ [[هجری]]-،<ref>ر. ک. حنبلی دمشقی، شذرات الذهب، ج۵، ص۳۳۴؛ ابن خلکان، وفیات الاعیان، ج۴، ص۴۲۵، ذهبی، تاریخ الاسلام، ج۳۲، ص۲۰۷.</ref> [[ابوالولید مهری قیروانی]] -شیخ [[اهل]] [[ادب]] در [[مغرب]]-،<ref> ذهبی، تاریخ الاسلام، ج۱۹، ص۱۵۹.</ref> [[ابو القاسم اصبغ بن محمد بن سمح مهری قرطبی]]-از علمای بزرگ اندلس در حساب و هندسه و هیئت و [[نجوم]] و [[طب]]-<ref>زرکلی، الاعلام، ج۱، ص۳۳۳. نیز ر. ک. ذهبی، تاریخ اسلام، ج۲۹، ص۱۷۳.</ref> و [[ابوالولید عبدالملک بن قطن مهری]] -از شعرا و و علمای لغت و [[ادب]]-<ref> زرکلی، الاعلام، ج۴، ص۱۶۲.</ref> در شمار دیگر بزرگان این [[قبیله]] یاد کرده‌اند. همچنین از [[تمیم بن فرع مهری]]،<ref>عجلی، معرفة الثقات، ج۱، ص۲۵۹؛ ابن اثیر، اسد الغابه فی معرفة الصحابه، ج۱، ص۳۵۰.</ref> [[ابو عمرو عبدالرحمن بن شماسه مهری مصری]]،<ref>رازی، الجرح و التعدیل، ج۵، ص۲۴۳؛ ابن حبان، الثقات، ج۵، ص۹۶.</ref> [[سعوة بن حیدان مهری]]<ref>بخاری، التاریخ الکبیر، ج۴، ص۲۱۴؛ ابن حبان، الثقات، ج۴، ص۳۵۰.</ref> در شمار [[تابعین]] و روات این قبیله و از دیگر [[محدثان]] آنان به نام [[ثواب بن عتبه مهری]]،<ref>ابن حنبل، مسند، ج۵، ص۳۶۰؛ بخاری، التاریخ الکبیر، ج۲، ص۱۸۴.</ref> [[ابوالفیض موسی بن ایوب مهری حمصی]]،<ref> مزی، تهذیب الکمال، ج۲۹، ص۳۵؛ فسوی، المعرفة و التاریخ، ج۳، ص۳۷۴؛ المبارکفوزی، تحفة الاحوذی، ص۱۶۹.</ref> [[خالد بن حمید مهری اسکندرانی]]،<ref> ابن حبان، الثقات، ج۸، ص۲۲۱؛ مزی، تهذیب الکمال، ج۱۱، ص۱۵۱؛ رازی، الجرح و التعدیل، ج۳، ص۳۲۵.</ref> [[حی بن لقیط بن ناشره مهری]]<ref>ابن ماکولا، اکمال الکمال، ج۲، ص۹۷؛ ابن عساکر، تاریخ مدینه دمشق، ج۶۱، ص۲۱۵.</ref> و [[سلیمان بن داود مهری]]<ref>ابی داوود سلیمان بن اشعث، سنن، ج۱، ص۲۷۳؛ مزی، تهذیب الکمال، ج۱۶، ص۲۰۱.</ref> اشاره شده است. کما این که از علمای متأخرتر آنان نیز می‌‌توان از [[سلیمان بن أحمد بن سلیمان مهری]] مشهور فلکی [[قرن نهم]] و دهم [[هجری]] و ملقب به «[[معلم]] البحر»<ref>زرکلی، الاعلام، ج۳، ص۱۲۱</ref> نام برد. از چهره‌های ممتاز [[شیعی]] این قبیله هم می‌‌توان از [[اسماعیل بن محمد مهری کوفی]] –از [[اصحاب امام صادق]]{{ع}}-، [[سوید بن طالب مهری]] جدی از اصحاب امام صادق{{ع}}-، [[ابوخداش عبدالله بن خداش مهری]] –از [[اصحاب]] [[امام موسی کاظم]]{{ع}} و [[امام هادی]]{{ع}}، <ref>شیخ طوسی، رجال، ص۱۶۱، ۲۲۳، ۳۴۰ و ۳۸۱.</ref> همچنین [[شریک بن شیخ]] از اشراف بخارا که در [[سال ۱۳۳ هجری]] بر [[ابومسلم بن صالح خزاعی]] در بخارا به هواداری از [[اهل بیت پیامبر]]{{صل}} [[قیام]] کرد،<ref>طبری، تاریخ الرسل و الملوک، ج۷، ص۴۵۹؛ مسکویه، تجارب الامم، ج۳، ص۳۴۳؛ نرشخی، تاریخ بخارا، ص۸۶.</ref> نام برد.


== منابع ==
== منابع ==
۱۱۵٬۱۸۳

ویرایش