فرهنگ در فرهنگ و معارف انقلاب اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

#'''[[شهوت‌طلبی]]''': شاید بتوان مهم‌ترین آسیب و آفت فرهنگی را [[خودخواهی]]، شهوت‌طلبی و [[غلبه]] [[گرایش‌ها]] و [[غریزه]] [[حیوانی]] [[انسان]] بر مقوله فرهنگ و حامل‌های فرهنگی دانست. [[فساد]] فرهنگی که منشاء بسیاری از آفات فرهنگی است و زمینه [[تخریب]] و انحراف فرهنگ را فراهم می‌سازد و حتی تأثیرگذاری آسیب‌ها و آفات بیرونی را هم زمینه‌سازی می‌کند، خود ناشی از شهوت‌طلبی است. [[امام راحل]] علت [[مخالفت]] با ابزارهای فرهنگی و [[هنری]] دوران ستم‌شاهی را وجود همین آسیب در آن ابزارها می‌داند و با [[صراحت]] بیان می‌کندکه «ما با فساد مخالفیم»<ref>صحیفه امام، ج۶، ص۸.</ref>. بنابراین [[مراقبت]] دائمی برای عدم [[آلودگی]] فرهنگ به [[شهوات]]، ضروری است.

#'''[[تعصب قومی]]''': [[تعصبات قومی]] و قبیله‌ای و خودبرتربینی‌های جمعی که تا حد ملیت‌گراییِ منفی نیز گسترش می‌یابد<ref>ملیت‌گرایی منفی یا ناسیونالیسم به عنوان یک مکتب و ایدئولوژی، احساس جمعی یک جامعه نسبت به ملیت خود براساس تحقیر سایر ملت‌ها و نفی و انکار نقاط ضعف اجتماعی و تاریخی خویش و نگرش ارزش انحصاری به ملیت خود می‌باشد. این ناسیونالیسم از نژادپرستی آغاز می‌شود و به فاشیسم ختم می‌گردد. در برابر آن ملیت‌گرایی مثبت قرار دارد که احساس جمعی و انسجام و وحدت یک ملت براساس سرمایه‌های معنوی و مادی مشترک خود و مسئولیت متقابل آحاد ملت را برای رشد و پیشرفت جامعه رقم می‌زند و بدون تحقیر سایر ملت‌ها یا نفی و انکار نقاط ضعف جامعه خود زمینه تقویت ارزش‌ها و هویت ملی را فراهم می‌کند.</ref>، از بزرگ‌ترین آفات [[فرهنگی]] است. وجود این [[تعصبات]] موجب [[انحطاط]] و مانع [[رشد]] فرهنگی می‌شود و [[جامعه]] را دچار رکود می‌کند. علاوه بر اینکه منشاء رقابت‌ها و نزاع‌های [[جاهلی]] و شرک‌آمیز شده و به عامل [[تفرقه]] و شکاف‌های [[اجتماعی]] تبدیل می‌گردد. از دیدگاه [[امام]] [[تعصبات قومی]] و ملی در برابر نگرش [[توحیدی]] قرار دارد و باید آن را به عنوان یک آسیب فرهنگی تلقی نمود و برای [[اصلاح]] آن چاره‌اندیشی کرد.

#'''[[تقلید کورکورانه]]''': امام یکی از آسیب‌های فرهنگی را روحیۀ [[تقلید]] از [[بیگانگان]] می‌دانند که به‌خصوص در سده‌های گذشته با [[تبلیغات]] و ترفندهای [[استعماری]] و [[نفوذ]] [[سیاسی]] بیگانگان در عرصه‌های مختلف بروز یافت. پشت کردن به [[آداب و سنن]] صحیح بومی، رواج مدگرایی و [[تقلید]] از زبان و [[آداب و رسوم]] [[بیگانه]] به جای [[عقلانیت]] [[فرهنگی]] و [[استقلال]] در رفتارهای [[اجتماعی]]، ناشی از این آسیب مهم فرهنگی است<ref>صحیفه امام، ج۹، ص۴۶۴.</ref>. البته بهره‌برداری از تجارب مفید سایر کشورها و [[انتخاب]] آگاهانه آن برای غنی‌سازی [[فرهنگ جامعه]] و تعالی فرهنگی، امری قابل قبول و گاه ضروری است و با [[تقلید کورکورانه]] کاملاً متفاوت است.

#'''خود باختگی''': از منظر [[امام]] [[خودباختگی]] و بی‌توجهی به سرمایه‌های [[معنوی]] و مادی خود در یک [[جامعه]]، آفت فرهنگی‌ای است که همه عرصه‌های [[زندگی اجتماعی]] را تحت تأثیر خود قرار داده، موجب [[تضعیف]] [[هویت]] یک [[ملت]] و [[وابستگی]] به دیگران می‌شود<ref>صحیفه امام، ج۱۴، ص۳۰۶.</ref>. ملتی که دیگران را قدرتمندتر و توانمند‌تر از خود تلقی کند و همواره چشم [[امید]] به کمک دیگران داشته باشد، دچار آفت خودباختگی است. این آفت با [[اعتماد به نفس]] و [[خودباوری]] می‌تواند [[اصلاح]] گردد.