پرش به محتوا

ابراهیم بن ابی‌رجاء: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
خط ۴: خط ۴:
==مقدمه==
==مقدمه==
نام ابراهیم بن ابی رجاء اخی [[طربال]]<ref>ر.ک: أ. منابع [[شیعی]]: [[تنقیح المقال]]، ج۳، ص۲۲۶، ش۸۵؛ مستدرکات [[علم رجال الحدیث]]، ج۱، ص۱۰۴ (ش ۶۱- ۶۲ و ۵۲۳ (ش ۱۸۹۸)؛ قاموس الرجال، ج۱، ص۱۴۳، ش۴۳؛ معجم [[رجال]] الحدیث، ج۱، ص۱۷۶، ش۸۰.
نام ابراهیم بن ابی رجاء اخی [[طربال]]<ref>ر.ک: أ. منابع [[شیعی]]: [[تنقیح المقال]]، ج۳، ص۲۲۶، ش۸۵؛ مستدرکات [[علم رجال الحدیث]]، ج۱، ص۱۰۴ (ش ۶۱- ۶۲ و ۵۲۳ (ش ۱۸۹۸)؛ قاموس الرجال، ج۱، ص۱۴۳، ش۴۳؛ معجم [[رجال]] الحدیث، ج۱، ص۱۷۶، ش۸۰.
ب. منابع [[سنی]]: لسان [[المیزان]]، ج۱، ص۵۶، ش۱۴۲.</ref> فقط در سند ۱ [[روایت]] [[تفسیر کنز الدقائق]] یاد گردیده، که از کتاب [[توحید]] [[شیخ صدوق]] نقل شده است: {{متن حدیث|وَ‌بإسناده إلی إِبْرَاهِيمَ بْنِ أَبِي رَجَاءٍ عَنْ أَخِي طِرْبَالٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ{{ع}} يَقُولُ كَفُّ الْأَذَى وَ قِلَّةُ الصَّخَبِ يَزِيدَانِ فِي الرِّزْقِ}}<ref>تفسیر کنز الدقائق، ج۱۲، ص۴۱۹ به گزارش از التوحید، ج۱، ص۴۵۹ - ۴۶۰، ح۲۸: {{عربی|أبی قال: حدثنا محمد بن یحیی العطار عن محمد بن الحسین بن أبی الخطاب عن ابن فضال عن علی بن شجرة عن إبراهیم بن أبی رجاء عن أخی طربال عن إبراهیم بن أبی رجاء أخی طربال خ ل قال:...}}.</ref>.<ref>[[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[رجال تفسیری ج۱ (کتاب)|رجال تفسیری]]، ج۱ ص ۱۷۹.</ref>
ب. منابع [[سنی]]: لسان [[المیزان]]، ج۱، ص۵۶، ش۱۴۲.</ref> فقط در سند ۱ [[روایت]] [[تفسیر کنز الدقائق]] یاد گردیده، که از کتاب [[توحید]] [[شیخ صدوق]] نقل شده است: {{متن حدیث|وَ‌بإسناده إلی إِبْرَاهِيمَ بْنِ أَبِي رَجَاءٍ عَنْ أَخِي طِرْبَالٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ{{ع}} يَقُولُ كَفُّ الْأَذَى وَ قِلَّةُ الصَّخَبِ يَزِيدَانِ فِي الرِّزْقِ}}<ref>تفسیر کنز الدقائق، ج۱۲، ص۴۱۹ به گزارش از التوحید، ج۱، ص۴۵۹ - ۴۶۰، ح۲۸: {{عربی|أبی قال: حدثنا محمد بن یحیی العطار عن محمد بن الحسین بن أبی الخطاب عن ابن فضال عن علی بن شجرة عن إبراهیم بن أبی رجاء عن أخی طربال عن إبراهیم بن أبی رجاء أخی طربال خ ل قال:...}}.</ref><ref>[[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[رجال تفسیری ج۱ (کتاب)|رجال تفسیری]]، ج۱ ص ۱۷۹.</ref>


==شرح حال [[راوی]]==
==شرح حال [[راوی]]==
خط ۱۹: خط ۱۹:


آری! اتحادش با ابراهیم بن رجاء شیبانی به جهت [[قرب]] طبقه، شدنی است؛ زیرا هر دو از امام صادق{{ع}} روایت می‌کنند<ref>ر.ک: بشارة المصطفی{{صل}}، ص۵۱؛ عوالم العلوم و المعارف و الأحوال (الإمام علی بن أبی طالب{{ع}})، ص۴۷۴؛ مستدرک الوسائل (الخاتمة)، ج۱، ص۲۱۴.</ref>؛ ولی دلیل روشنی برای این اتحاد وجود ندارد، بلکه مراد از ابراهیم بن ابی رجاء در [[سند روایت]] مورد بحث، [[ابراهیم بن جمیل]]، اخو [[طربال کوفی]] است، به دو دلیل:
آری! اتحادش با ابراهیم بن رجاء شیبانی به جهت [[قرب]] طبقه، شدنی است؛ زیرا هر دو از امام صادق{{ع}} روایت می‌کنند<ref>ر.ک: بشارة المصطفی{{صل}}، ص۵۱؛ عوالم العلوم و المعارف و الأحوال (الإمام علی بن أبی طالب{{ع}})، ص۴۷۴؛ مستدرک الوسائل (الخاتمة)، ج۱، ص۲۱۴.</ref>؛ ولی دلیل روشنی برای این اتحاد وجود ندارد، بلکه مراد از ابراهیم بن ابی رجاء در [[سند روایت]] مورد بحث، [[ابراهیم بن جمیل]]، اخو [[طربال کوفی]] است، به دو دلیل:
#[[اتحاد]] [[راوی]] و مروی عنه، چون [[شیخ طوسی]]، [[ابراهیم بن جمیل]] را از [[اصحاب امامان]] [[امام باقر]] و [[امام صادق]]{{عم}} شمرده و می‌نویسد: {{عربی|" روی عنه علی بن شجرة"}}<ref>رجال الطوسی، ص۱۲۳، ش۱۲۳۶.</ref> و در سند مورد بحث هم علی بن شجرة از ابراهیم بن ابی رجاء [[روایت]] می‌کند.
# [[اتحاد]] [[راوی]] و مروی عنه، چون [[شیخ طوسی]]، [[ابراهیم بن جمیل]] را از [[اصحاب امامان]] [[امام باقر]] و [[امام صادق]]{{عم}} شمرده و می‌نویسد: {{عربی|" روی عنه علی بن شجرة"}}<ref>رجال الطوسی، ص۱۲۳، ش۱۲۳۶.</ref> و در سند مورد بحث هم علی بن شجرة از ابراهیم بن ابی رجاء [[روایت]] می‌کند.
#شیخ طوسی، ابراهیم بن جمیل را با قید {{عربی|"أخو طربال"}} آورده<ref>{{عربی|ابراهیم بن جمیل، أخو طربال الکوفی روی عنه علی بن شجرة}}؛ (رجال الطوسی، ص۱۲۳، ش۱۲۳۶).</ref> و در سند مورد بحث، در بعضی نسخه‌ها نیز ابراهیم بن ابی رجاء با قید {{عربی|"أخو طربال"}} آمده است. افزون بر این، جز ایشان راوی دیگری با [[وصف]] {{عربی|"أخو طربال"}} ثبت نشده است.
#شیخ طوسی، ابراهیم بن جمیل را با قید {{عربی|"أخو طربال"}} آورده<ref>{{عربی|ابراهیم بن جمیل، أخو طربال الکوفی روی عنه علی بن شجرة}}؛ (رجال الطوسی، ص۱۲۳، ش۱۲۳۶).</ref> و در سند مورد بحث، در بعضی نسخه‌ها نیز ابراهیم بن ابی رجاء با قید {{عربی|"أخو طربال"}} آمده است. افزون بر این، جز ایشان راوی دیگری با [[وصف]] {{عربی|"أخو طربال"}} ثبت نشده است.


خط ۲۷: خط ۲۷:
از [[تاریخ]] ولادت و [[وفات]] راوی اطلاعی در دست نیست؛ لکن با توجه به استظهار گذشته - که مراد از «ابراهیم بن رجاء»، «ابراهیم بن جمیل» است - و با در نظر گرفتن سند روایت مورد بحث، وی از اصحاب امامان [[امام باقر]] و [[امام صادق]]{{عم}} است، چنان که شیخ طوسی نیز [[ابراهیم بن جمیل]] را در زمره اصحاب امامان باقر و صادق{{عم}}<ref>ر.ک: رجال الطوسی، ص۱۲۳، ش۱۲۳۶؛ ص۱۵۸، ش۱۷۵۵.</ref> نام می‌برد، هرچند روایتی از [[امام باقر]]{{ع}} از طریق ایشان به دست ما نرسیده است.
از [[تاریخ]] ولادت و [[وفات]] راوی اطلاعی در دست نیست؛ لکن با توجه به استظهار گذشته - که مراد از «ابراهیم بن رجاء»، «ابراهیم بن جمیل» است - و با در نظر گرفتن سند روایت مورد بحث، وی از اصحاب امامان [[امام باقر]] و [[امام صادق]]{{عم}} است، چنان که شیخ طوسی نیز [[ابراهیم بن جمیل]] را در زمره اصحاب امامان باقر و صادق{{عم}}<ref>ر.ک: رجال الطوسی، ص۱۲۳، ش۱۲۳۶؛ ص۱۵۸، ش۱۷۵۵.</ref> نام می‌برد، هرچند روایتی از [[امام باقر]]{{ع}} از طریق ایشان به دست ما نرسیده است.


[[آیت الله بروجردی]] ابراهیم بن ابی رجاء را در طبقه پنجم [[راویان]] قرار داده است<ref>ر.ک: الموسوعة الرجالیه (طبقات رجال الکافی)، ص۲۶.</ref>.<ref>[[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[رجال تفسیری ج۱ (کتاب)|رجال تفسیری]]، ج۱ ص ۱۸۲.</ref>
[[آیت الله بروجردی]] ابراهیم بن ابی رجاء را در طبقه پنجم [[راویان]] قرار داده است<ref>ر.ک: الموسوعة الرجالیه (طبقات رجال الکافی)، ص۲۶.</ref><ref>[[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[رجال تفسیری ج۱ (کتاب)|رجال تفسیری]]، ج۱ ص ۱۸۲.</ref>


==استادان و [[شاگردان]] راوی==
==استادان و [[شاگردان]] راوی==
تمام روایاتی که از راوی در [[کتب حدیثی]] نقل شده، از [[امام صادق]]{{ع}} است، جز یک روایت او از شخصی به نام [[معتمر بن سلیمان]]<ref>الخصال، ج۱، ص۱۷۹، ح۲۴۳.</ref> که از [[مشایخ]] او شمرده می‌شود؛ ولی افراد گوناگونی از ایشان [[حدیث]] نقل کرده‌اند که از [[شاگردان]] [[حدیثی]] وی شمرده می‌گردند؛ مانند [[علی بن شجرة]] و [[ابراهیم بن اسحاق]]<ref>رجال الطوسی، ص۱۲۳، ش۱۲۳۶.</ref>، [[یحیی بن محمد بن صاعد]]<ref>الخصال، ج۱، ص۱۷۹، ح۲۴۳.</ref>، [[اسماعیل بن مهران]]<ref>الکافی، ج۲، ص۶۶۶، ح۳.</ref> و [[علی بن اسحاق]]<ref>الزهد، ص۴۳، ح۱۱۵.</ref>.<ref>[[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[رجال تفسیری ج۱ (کتاب)|رجال تفسیری]]، ج۱ ص ۱۸۳.</ref>
تمام روایاتی که از راوی در [[کتب حدیثی]] نقل شده، از [[امام صادق]]{{ع}} است، جز یک روایت او از شخصی به نام [[معتمر بن سلیمان]]<ref>الخصال، ج۱، ص۱۷۹، ح۲۴۳.</ref> که از [[مشایخ]] او شمرده می‌شود؛ ولی افراد گوناگونی از ایشان [[حدیث]] نقل کرده‌اند که از [[شاگردان]] [[حدیثی]] وی شمرده می‌گردند؛ مانند [[علی بن شجرة]] و [[ابراهیم بن اسحاق]]<ref>رجال الطوسی، ص۱۲۳، ش۱۲۳۶.</ref>، [[یحیی بن محمد بن صاعد]]<ref>الخصال، ج۱، ص۱۷۹، ح۲۴۳.</ref>، [[اسماعیل بن مهران]]<ref>الکافی، ج۲، ص۶۶۶، ح۳.</ref> و [[علی بن اسحاق]]<ref>الزهد، ص۴۳، ح۱۱۵.</ref><ref>[[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[رجال تفسیری ج۱ (کتاب)|رجال تفسیری]]، ج۱ ص ۱۸۳.</ref>


==جایگاه حدیثی [[راوی]]==
==جایگاه حدیثی [[راوی]]==
خط ۳۷: خط ۳۷:
[[نجاشی]]: {{عربی|"علی بن شجرة بن میمون بن أبی أراکة النبال... و أخوه الحسن بن شجرة روی و کلهم ثقات وجوه جلة<ref>علامه حلی به جای عبارت {{عربی|وجوه جلة}}، تعبیر {{عربی|وجوه أعیان أجلة}} را به کار برده است. (خلاصة الأقوال (رجال العلامة الحلی)، ص۱۰۲).</ref> و لعلی کتاب یرویه جماعة..."}}<ref>رجال النجاشی، ص۲۷۵، ش۷۲۰.</ref>.
[[نجاشی]]: {{عربی|"علی بن شجرة بن میمون بن أبی أراکة النبال... و أخوه الحسن بن شجرة روی و کلهم ثقات وجوه جلة<ref>علامه حلی به جای عبارت {{عربی|وجوه جلة}}، تعبیر {{عربی|وجوه أعیان أجلة}} را به کار برده است. (خلاصة الأقوال (رجال العلامة الحلی)، ص۱۰۲).</ref> و لعلی کتاب یرویه جماعة..."}}<ref>رجال النجاشی، ص۲۷۵، ش۷۲۰.</ref>.


[[ابن حجر عسقلانی]] از [[رجالیان]] معروف [[اهل سنت]]: {{عربی|"إبراهیم بن أبی رجاء الکوفی، ذکره الکشی<ref>یادآوری می‌شود که در رجال کشی موجود، به نام راوی اشاره‌ای نشده است.</ref> فی رجال الشیعة الرواة عن جعفر الصادق"}}<ref>لسان المیزان، ج۱، ص۵۶، ش۱۴۲.</ref>.<ref>[[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[رجال تفسیری ج۱ (کتاب)|رجال تفسیری]]، ج۱ ص ۱۸۳-۱۸۴.</ref>
[[ابن حجر عسقلانی]] از [[رجالیان]] معروف [[اهل سنت]]: {{عربی|"إبراهیم بن أبی رجاء الکوفی، ذکره الکشی<ref>یادآوری می‌شود که در رجال کشی موجود، به نام راوی اشاره‌ای نشده است.</ref> فی رجال الشیعة الرواة عن جعفر الصادق"}}<ref>لسان المیزان، ج۱، ص۵۶، ش۱۴۲.</ref><ref>[[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[رجال تفسیری ج۱ (کتاب)|رجال تفسیری]]، ج۱ ص ۱۸۳-۱۸۴.</ref>


== منابع ==
== منابع ==
۱۱۸٬۲۸۱

ویرایش