بدون خلاصۀ ویرایش
(←منابع) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱۰: | خط ۱۰: | ||
'''امام''' به معنای: پیشوا<ref>فرهنگ فارسی، ج۱، ص۳۴۶ ـ ۳۴۷، «امامت».</ref>، پیشرو، و رهبر است<ref>[http://www.maarefquran.com/Files/viewdmaarefBooks.php?bookId=4 دائرة المعارف قرآن کریم؛ ج۴، ص۲۱۹.]</ref>. | '''امام''' به معنای: پیشوا<ref>فرهنگ فارسی، ج۱، ص۳۴۶ ـ ۳۴۷، «امامت».</ref>، پیشرو، و رهبر است<ref>[http://www.maarefquran.com/Files/viewdmaarefBooks.php?bookId=4 دائرة المعارف قرآن کریم؛ ج۴، ص۲۱۹.]</ref>. | ||
==واژه‌شناسی لغوی== | ==واژه‌شناسی لغوی== | ||
| خط ۱۲۱: | خط ۱۲۰: | ||
*هیچ عصر و زمانی از یک ولی کامل خالی نیست و ما در اغلب زیارت‌ها که می‌خوانیم، معتقدیم که [[امام]] دارای چنین روح کلی است<ref>ر.ک. [[محمد سعیدی مهر]]، همکار، معارف اسلامی، ج۲، ص:۱۱۷ - ۱۲۰.</ref>. | *هیچ عصر و زمانی از یک ولی کامل خالی نیست و ما در اغلب زیارت‌ها که می‌خوانیم، معتقدیم که [[امام]] دارای چنین روح کلی است<ref>ر.ک. [[محمد سعیدی مهر]]، همکار، معارف اسلامی، ج۲، ص:۱۱۷ - ۱۲۰.</ref>. | ||
*در هر حال، [[امامت]] یک منصب و مقام الهی است؛ همان طور که مقام [[نبوت]]، یک مقام و منصب الهی است و خداوند متعال باید [[پیامبر]] را تعیین کند همچنین هرگز فردی از طریق انتخاب مردم یا اهل حل و عقد و دایره شورا به مقام [[امامت]] نمی‌رسد<ref>ر.ک. [[اسحاق عارفی|عارفی، اسحاق]]،[[امامت‌پژوهی (کتاب)|امامت‌پژوهی]]، ص:۷۸.</ref>. | *در هر حال، [[امامت]] یک منصب و مقام الهی است؛ همان طور که مقام [[نبوت]]، یک مقام و منصب الهی است و خداوند متعال باید [[پیامبر]] را تعیین کند همچنین هرگز فردی از طریق انتخاب مردم یا اهل حل و عقد و دایره شورا به مقام [[امامت]] نمی‌رسد<ref>ر.ک. [[اسحاق عارفی|عارفی، اسحاق]]،[[امامت‌پژوهی (کتاب)|امامت‌پژوهی]]، ص:۷۸.</ref>. | ||
==ضرورت وجود [[امام]]== | |||
*اصل [[امامت]]، مورد اتفاق [[شیعه]] و سنی است. وجه ضرورت [[امام]]، علاوه بر بیان شئون و وظایف [[امام]]، تعیین‌کننده شرایط [[امام]] نیز هست. به منظور ایجاد زمینه برای رسیدن انسان به سعادت حقیقی، فلسفه [[امامت]] همان فلسفه [[نبوت]] است<ref>[[صفدر الهی راد|الهی راد، صفدر]]، [[انسان‌شناسی (کتاب)| انسان‌شناسی]]، ص ۲۰۳.</ref>. | |||
==وجوه ضرورت [[امام]] عبارت‌اند از== | |||
'''۱. حفظ دین:''' همه مردم از توانایی لازم برای فهم کامل و تفسیر صحیح آیات قرآن و روایات نبوی برخوردار نیستند. همچنین در برخی آیات الهی صرفاً کلیاتی آمده که نیازمند تفصیل است. پس ضرورتاً باید امامی باشد تا رفع این مشکلات نماید. شاهد بر این ضرورت نیز وجود اختلاف‌نظری در امور مهمی است که پس از رحلت [[پیامبر]] به وجود آمد. بر اساس سخن [[پیامبر اکرم|نبی مکرم اسلام]] در [[حدیث ثقلین]]، حفظ دین و رسیدن به رستگاری منوط به وجود [[امام]] است <ref>[[صفدر الهی راد|الهی راد، صفدر]]، [[انسان‌شناسی (کتاب)| انسان‌شناسی]]، ص ۲۰۳.</ref>. | |||
'''۲. برقراری نظم و حفظ جامعه اسلامی:''' با توجه به اختلاف‌سلیقه‌ها میان عموم مردم و منفعت‌طلبی صاحبان زور و قدرت، دفع ضررهای اجتماعی، تنها از طریق [[امامت]] ممکن است. وجود رهبری که مردم از قاطعیت او هراسان و به عدل او امیدوار باشند، موجب دوری جامعه از فساد است<ref>[[صفدر الهی راد|الهی راد، صفدر]]، [[انسان‌شناسی (کتاب)| انسان‌شناسی]]، ص ۲۰۳.</ref>. | |||
*بدیهی است که وجود رهبر صاحب قدرت، مصلحت بیشتری تا نبود چنین رهبری. ازآنجاکه دفع ضرر واجب است باید امامی باشد تا مانع ظلم دیگران شود. مردم از سویی به دلیل برخورداری از قوه شهویه و غضبیه، ممکن است به اختلال در نظم اجتماعی اقدام کنند و از سوی دیگر به دلیل جهل برخی مردم نسبت، ممکن است برخی از مسئولیت‌های مهم بودن مجری بماند<ref>[[صفدر الهی راد|الهی راد، صفدر]]، [[انسان‌شناسی (کتاب)| انسان‌شناسی]]، ص ۲۰۵.</ref>. | |||
#این [[امامان]] معصومند که حقیقت معارف قرآن را به‌طور کامل و جامع می‌دانند. | |||
#اختلاف نظرات و تبعیت از هوای نفس، منجر به نابودی نظام خواهد شد. | |||
#وحدت مسلمانان از بین می‌رود. | |||
*لذا با وجود چالش‌های اجتماعی، مردم نمی‌توانند وظایف اجتماعی‌شان را بشناسند تا به سعادت حقیقی دست یابند پس اولاً [[امام]] باید وضع قوانین بنماید ثانیاً ساختار اجرای قوانین را طراحی کند ثانیاً قوانین را عادلانه اجرا کند رابعاً در صورت اختلاف میان مردم داور باشد<ref>[[صفدر الهی راد|الهی راد، صفدر]]، [[انسان‌شناسی (کتاب)| انسان‌شناسی]]، ص ۲۰۵.</ref>. | |||
'''۳. اجرای حدود الهی:''' | |||
*'''مقدمه اول:''' تحقق و اجرای امور دینی مقصود متعال است "زیرا کمال حقیقی انسان درگرو تحقق ارزش‌ها و احکام ناظر به سعادت است". | |||
*'''مقدمه دوم:''' تحقق و اجرای امور دینی با وجود [[امام]] ممکن است. | |||
*'''نتیجه:''' وجود [[امام]] ضروری است. | |||
*'''اثبات مقدمه دوم:''' با وجود تعارض‌های علمی و منفعت‌طلبی‌ها، تحقق ارزش‌ها، نیازمند وجود قوانین دینی و اجرای مطلوب آن است. لذا سعادت انسان، منوط به وجود نظام، و نظام اجتماعی دینی منوط به وجود [[امام]] است. | |||
==شئون و وظایف امام== | |||
*شئون و وظایف [[امام]] عبارت‌اند از: | |||
#'''مرجعیت دینی:''' حفظ دین و جلوگیری از تحریف آن. | |||
#'''[[ولایت]] سیاسی:''' حفظ نظام و اجرای حدود. | |||
*بر اساس روایات یکی شئون [[امام]]، تأثیرگذاری در جهان مخلوق است و فیض رساندن به سایر موجودات. [[امام سجاد]] فرمودند: کسانی هستیم که به واسطه ما آسمان نگه‌داشته می‌شود... باران نازل می‌شود و غیره<ref>[[صفدر الهی راد|الهی راد، صفدر]]، [[انسان‌شناسی (کتاب)| انسان‌شناسی]]، ص ۲۰۷.</ref>. | |||
==شرایط و ویژگی‌های [[امام]]== | |||
*[[امام]]، [[جانشین پیامبر]] برای تحقق اهداف دین است و لذا وظایف اصلی [[پیامبر]] برای [[امام]] هم ثابت است. با توجه به ضرورت [[امام]] برای برقراری نظم، حفظ دین و اجرای حدود الهی، چه شرایطی برای تحقق این وظایف لازم است؟ هر شخصی با هر سطحی از معرفت و از اخلاق و بصیرت نمی‌تواند در این مقام قرار بگیرد<ref>[[صفدر الهی راد|الهی راد، صفدر]]، [[انسان‌شناسی (کتاب)| انسان‌شناسی]]، ص ۲۰۳.</ref>. | |||
==منابع== | ==منابع== | ||
| خط ۱۳۰: | خط ۱۵۳: | ||
* [[پرونده:000055.jpg|22px]] [[مرکز فرهنگ و معارف قرآن]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۴ (کتاب)|'''دائرةالمعارف قرآن کریم ج۴''']]؛ | * [[پرونده:000055.jpg|22px]] [[مرکز فرهنگ و معارف قرآن]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۴ (کتاب)|'''دائرةالمعارف قرآن کریم ج۴''']]؛ | ||
* [[پرونده:440259451.jpg|22px]] جمعی از نویسندگان، [[دانشنامه کلام اسلامی ج۱ (کتاب)|'''دانشنامه کلام اسلامی ج۱ ''']]؛ | * [[پرونده:440259451.jpg|22px]] جمعی از نویسندگان، [[دانشنامه کلام اسلامی ج۱ (کتاب)|'''دانشنامه کلام اسلامی ج۱ ''']]؛ | ||
* [[پرونده:1368921.jpg|22px]] [[صفدر الهی راد|الهی راد، صفدر]]، [[ انسان‌شناسی (کتاب)|'''انسان‌شناسی''']]؛ | |||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||