بحث:ذوی القربی در حدیث: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۴۳: خط ۴۳:
[[محمد بن عماره اسدی]] و [[محمد بن خلف]]، از عبیدالله، از [[اسرائیل]]، از [[ابواسحاق]] نقل کردند که ابواسحاق گفت: از [[عمرو بن شعیب]] درباره [[آیه شریفه]]: {{متن قرآن|قُلْ لَا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْرًا إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبَى}} پرسیدم. گفت: [منظور] [[نزدیکان پیامبر]]{{صل}} است.
[[محمد بن عماره اسدی]] و [[محمد بن خلف]]، از عبیدالله، از [[اسرائیل]]، از [[ابواسحاق]] نقل کردند که ابواسحاق گفت: از [[عمرو بن شعیب]] درباره [[آیه شریفه]]: {{متن قرآن|قُلْ لَا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْرًا إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبَى}} پرسیدم. گفت: [منظور] [[نزدیکان پیامبر]]{{صل}} است.
با توجه به روایت‌هایی که ذکر شد، دو مصداق برای «ذوی القربی» معین شده است:
با توجه به روایت‌هایی که ذکر شد، دو مصداق برای «ذوی القربی» معین شده است:
نخست تمامی [[خویشاوندان پیامبر]] که این قول به [[سعید بن جبیر]] منتسب است و دیگری، افراد مشخص و معینی از خویشاوندان پیامبر؛ یعنی [[امیرالمؤمنین]]، [[حضرت فاطمه]] [[زهرا]] و دو [[اولاد]] ایشان{{عم}}. این قول به [[روایات]] صریحی از رسول خدا{{صل}} مستند است.
نخست تمامی [[خویشاوندان پیامبر]] که این قول به [[سعید بن جبیر]] منتسب است و دیگری، افراد مشخص و معینی از خویشاوندان پیامبر؛ یعنی [[امیرالمؤمنین]]، [[حضرت فاطمه زهرا]] و دو [[اولاد حضرت فاطمه|اولاد ایشان]]{{عم}}. این قول به [[روایات]] صریحی از رسول خدا{{صل}} مستند است.
پیش از طرح [[احادیث]] دیگر، [[تذکر]] به این نکته ضروری است که اقوال درباره مصداق «[[قربی]]» در آیه مودّت به همین دو قول منحصر نیست و [[حق]] ستیزان چنانکه در دلالت [[آیه ولایت]]، [[آیه تطهیر]]، [[آیه مباهله]] و [[آیات]] دیگر خدشه کرده‌اند، درباره [[آیه مودّت]] نیز وجوه نامربوط مختلفی را مطرح ساخته‌اند تا [[حقیقت]] همچنان در غبار [[شبهات]] مخفی بماند. در این راستا، برخی واژه «[[قربی]]» را در [[آیه]] به معنای مصدری آن اخذ کرده و گفته‌اند مراد از «قربی»، نزدیکی و اقتراب به [[خداوند]] است؛ یعنی [[اجر]] [[رسالت پیامبر]] کارهایی است که [[مسلمانان]] را به [[خدا]] نزدیک‌تر می‌کند!<ref>این معنا از حسن بصری نقل شده است؛ ر.ک: تفسیر الرازی، ج۲۷، ص۱۶۵؛ زاد المسیر، ج۷، ص۷۹؛ عمدة القاری، ج۱۹، ص۱۵۷؛ المعجم الکبیر، ج۱۱، ص۷۵؛ تفسیر الثعلبی، ج۸، ص۳۱۰.</ref>.
پیش از طرح [[احادیث]] دیگر، [[تذکر]] به این نکته ضروری است که اقوال درباره مصداق «[[قربی]]» در آیه مودّت به همین دو قول منحصر نیست و [[حق‌ستیزان]] چنانکه در دلالت [[آیه ولایت]]، [[آیه تطهیر]]، [[آیه مباهله]] و [[آیات]] دیگر خدشه کرده‌اند، درباره [[آیه مودّت]] نیز وجوه نامربوط مختلفی را مطرح ساخته‌اند تا [[حقیقت]] همچنان در غبار [[شبهات]] مخفی بماند. در این راستا، برخی واژه «[[قربی]]» را در [[آیه]] به معنای مصدری آن اخذ کرده و گفته‌اند مراد از «قربی»، نزدیکی و اقتراب به [[خداوند]] است؛ یعنی [[اجر]] [[رسالت پیامبر]] کارهایی است که [[مسلمانان]] را به [[خدا]] نزدیک‌تر می‌کند!<ref>این معنا از حسن بصری نقل شده است؛ ر.ک: تفسیر الرازی، ج۲۷، ص۱۶۵؛ زاد المسیر، ج۷، ص۷۹؛ عمدة القاری، ج۱۹، ص۱۵۷؛ المعجم الکبیر، ج۱۱، ص۷۵؛ تفسیر الثعلبی، ج۸، ص۳۱۰.</ref>.


برخی دیگر نیز قائل شده‌اند که [[اجر رسالت]]، [[مودّت]] هر یک از مسلمانان با [[نزدیکان]] خویش است؛ یعنی هر چند که «قربی» در آیه به معنای نزدیکان است نه به معنای اقتراب و نزدیک شدن، اما مراد نزدیکان می‌تواند هر یک از مسلمانان باشد نه فقط نزدیکان [[رسول خدا]]{{صل}}!<ref>این وجه را نیز مفسّران اهل‌سنّت نقل کرده‌اند، اما به جهت بی‌اساس بودن و شدّت ضعف، به آن اعتنایی نکرده‌اند که در آینده به این انظار خواهیم پرداخت.</ref>.
برخی دیگر نیز قائل شده‌اند که [[اجر رسالت]]، [[مودّت]] هر یک از مسلمانان با [[نزدیکان]] خویش است؛ یعنی هر چند که «قربی» در آیه به معنای نزدیکان است نه به معنای اقتراب و نزدیک شدن، اما مراد نزدیکان می‌تواند هر یک از مسلمانان باشد نه فقط نزدیکان [[رسول خدا]]{{صل}}!<ref>این وجه را نیز مفسّران اهل‌سنّت نقل کرده‌اند، اما به جهت بی‌اساس بودن و شدّت ضعف، به آن اعتنایی نکرده‌اند که در آینده به این انظار خواهیم پرداخت.</ref>.
۲۱۸٬۱۹۱

ویرایش