جفشیش کندی: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ ‏۲۴ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۲۳:۲۲

آشنایی اجمالی

در نام، نسب، لقب و داستانی که به وی منسوب کرده‌اند، اختلاف است. او از قبیله کنده و از حضرموت بود^[۱]؛ از این رو، وی را «کندی» و «حضرمی» خوانده‌اند ^[۲]، نام او «معدان»، لقبش «جفشیش» و کنیه‌اش «ابوالخیر» ثبت شده است^[۳]. نام وی را جریر بن معدان نیز گفته‌اند^[۴]. جفشیش با سه حرکت ضمه، فتحه و کسره جیم و حفشیش و خفشیش آمده^[۵] که به یقین در برخی موارد تصحیف روی داده و بر نادرستی برخی از موارد تأکید شده است^[۶]، نام پدرش را نیز «اسود»، «نعمان» و «معدان» گفته‌اند ^[۷].

در برخی منابع، آنان دو نفر دانسته شده و در دو مدخل مستقل معرفی شده‌اند^[۸]، اما به نظر می‌رسد آن دو، یکی بوده و اختلاف و تعدد نام خود و پدرش سبب شده دو نفر شمرده شوند؛ چنان که در بسیاری از منابع، یک مدخل به وی اختصاص دارد. به هر حال، دو خبر درباره جفشیش نقل شده است:

نخست آنکه بین وی و اشعث بن قیس کندی بر سر زمینی اختلاف افتاد تا آنکه آنان نزد رسول خدا (ص) رفتند و آن حضرت از یکی از آنان خواست برای اثبات ادعایش سوگند یاد کند و فرمود: «اگر سوگند او دروغ باشد، خداوند او را نمی‌آمرزد»^[۹]. البته برخی منابع، این ماجرا را مربوط به اشعث و مردی یهودی^[۱۰] و برخی دیگر، آن را درباره دو تن دیگر دانسته‌اند^[۱۱].

خبر دوم آنکه از جفشیش نقل شده است که گروهی از کنده یا خود جفشیش^[۱۲] نزد رسول خدا (ص) رفتند و گفتند: تو از ما هستی و می‌خواستند آن حضرت را به خود منسوب کنند، ولی رسول خدا (ص) فرمود: «شما اشتباه می‌کنید. ما فرزندان نضر بن کنانه هستیم»^[۱۳].

ابن حجر^[۱۴]، درباره خبر نخست می‌گوید: ظاهر آن است که نام جفشیش «جریر» بوده و او صحابی است، اما این غریب است و ممکن است ضمیر در «و کان یلقب» به معدان - پدر جریر - برگردد و روایت از جریر از پدرش به شکل مرسل نقل شده باشد و این درست‌تر است.

ابن حجر درباره خبر دوم نیز می‌گوید: اصل خبر در مسند^[۱۵] احمد بن حنبل آمده است که در آنجا سخن از جفشیش نیست یا به شکل مُرسل از جفشیش نقل شده است ^[۱۶]. به گفته ابن حجر^[۱۷]، عمر بن شبه می‌گوید: جفشیش از کندیان مرتد بود که اسیر گردید و دست بسته کشته شد. به نظر ابن حجر^[۱۸]، اگر این خبر درست و مقصود از وی همین جفشیش مورد بحث باشد، وی صحابی نیست و هر چه از او نقل شده، مُرسل است.^[۱۹]

جستارهای وابسته

کنده (قبیله)

منابع

خانجانی، قاسم، مقاله «جفشیش کندی»، دانشنامه سیره نبوی ج۲

پانویس

↑ ابونعیم، معرفة الصحابه، ج۲، ص۶۳۹؛ ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۵۴۷؛ ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۵۹۷.
↑ ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۱، ص۳۴۱.
↑ ابونعیم، معرفة الصحابه، ج۲، ص۶۳۹؛ ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۵۴۷؛ ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۵۹۷
↑ ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۱، ص۳۴۱؛ ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۵۹۷.
↑ ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۵۹۷.
↑ ر. ک: ابونعیم، معرفة الصحابه، ج۲، ص۶۳۹.
↑ ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۵۹۷.
↑ ذهبی، ج۱، ص۸۶.
↑ ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۱، ص۳۴۱؛ ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۵۴۷؛ ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۵۹۷.
↑ ابن ماجه، سنن، ج۲، ص۷۷۸؛ ابو داود، سنن، ج۲، ص۸۹.
↑ مسلم، صحیح مسلم، ج۱، ص۸۷.
↑ ر. ک: ابن کثیر، ج۱، ص۸۶.
↑ طبرانی، المعجم الکبیر، ج۲، ص۲۸۶؛ ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۱، ص۳۴۱؛ ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۵۴۷؛ و بخشی از آن، ر. ک: ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۵۹۷.
↑ ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۵۹۷.
↑ مسند، ج۵، ص۲۱۲.
↑ ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۵۹۸.
↑ ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۵۹۸.
↑ ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۵۹۸.
↑ خانجانی، قاسم، مقاله «جفشیش کندی»، دانشنامه سیره نبوی ج۲، ص ۴۰۷.

[1] ابونعیم، معرفة الصحابه، ج۲، ص۶۳۹؛ ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۵۴۷؛ ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۵۹۷.

[2] ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۱، ص۳۴۱.

[3] ابونعیم، معرفة الصحابه، ج۲، ص۶۳۹؛ ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۵۴۷؛ ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۵۹۷

[4] ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۱، ص۳۴۱؛ ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۵۹۷.

[5] ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۵۹۷.

[6] ر. ک: ابونعیم، معرفة الصحابه، ج۲، ص۶۳۹.

[7] ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۵۹۷.

[8] ذهبی، ج۱، ص۸۶.

[9] ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۱، ص۳۴۱؛ ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۵۴۷؛ ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۵۹۷.

[10] ابن ماجه، سنن، ج۲، ص۷۷۸؛ ابو داود، سنن، ج۲، ص۸۹.

[11] مسلم، صحیح مسلم، ج۱، ص۸۷.

[12] ر. ک: ابن کثیر، ج۱، ص۸۶.

[13] طبرانی، المعجم الکبیر، ج۲، ص۲۸۶؛ ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۱، ص۳۴۱؛ ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۵۴۷؛ و بخشی از آن، ر. ک: ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۵۹۷.

[14] ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۵۹۷.

[15] مسند، ج۵، ص۲۱۲.

[16] ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۵۹۸.

[17] ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۵۹۸.

[18] ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۵۹۸.

[19] خانجانی، قاسم، مقاله «جفشیش کندی»، دانشنامه سیره نبوی ج۲، ص ۴۰۷.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

[۱۱]

[۱۲]

[۱۳]

[۱۴]

[۱۵]

[۱۶]

[۱۷]

[۱۸]

[۱۹]

@@ خط ۲: / خط ۲: @@
 | موضوع مرتبط = اصحاب پیامبر
 | عنوان مدخل  = جفشیش کندی
 | مداخل مرتبط =
 | پرسش مرتبط  =
 }}
 == آشنایی اجمالی ==
-در نام، [[نسب]]، [[لقب]] و داستانی که به وی منسوب کرده‌اند، [[اختلاف]] است. او از [[قبیله کنده]] و از [[حضرموت]] بود<ref>ابونعیم، معرفة الصحابه، ج۲، ص۶۳۹؛ ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۵۴۷؛ ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۵۹۷.</ref>؛ از این رو، وی را «کندی» و «حضرمی» خوانده‌اند <ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۱، ص۳۴۱.</ref>، نام او «معدان»، لقبش «جفشیش» و کنیه‌اش «ابوالخیر» ثبت شده است<ref>ابونعیم، معرفة الصحابه، ج۲، ص۶۳۹؛ ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۵۴۷؛ ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۵۹۷</ref>. نام وی را [[جریر بن معدان]] نیز گفته‌اند<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۱، ص۳۴۱؛ ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۵۹۷.</ref>. جفشیش با سه حرکت ضمه، فتحه و کسره جیم و حفشیش و خفشیش آمده<ref>ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۵۹۷.</ref> که به [[یقین]] در برخی موارد تصحیف روی داده و بر نادرستی برخی از موارد تأکید شده است<ref>ر.ک: ابونعیم، معرفة الصحابه، ج۲، ص۶۳۹.</ref>، نام پدرش را نیز «اسود»، «نعمان» و «معدان» گفته‌اند <ref>ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۵۹۷.</ref>.
+در نام، [[نسب]]، [[لقب]] و داستانی که به وی منسوب کرده‌اند، [[اختلاف]] است. او از [[قبیله کنده]] و از [[حضرموت]] بود<ref>ابونعیم، معرفة الصحابه، ج۲، ص۶۳۹؛ ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۵۴۷؛ ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۵۹۷.</ref>؛ از این رو، وی را «کندی» و «حضرمی» خوانده‌اند <ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۱، ص۳۴۱.</ref>، نام او «معدان»، لقبش «جفشیش» و کنیه‌اش «ابوالخیر» ثبت شده است<ref>ابونعیم، معرفة الصحابه، ج۲، ص۶۳۹؛ ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۵۴۷؛ ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۵۹۷</ref>. نام وی را [[جریر بن معدان]] نیز گفته‌اند<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۱، ص۳۴۱؛ ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۵۹۷.</ref>. جفشیش با سه حرکت ضمه، فتحه و کسره جیم و حفشیش و خفشیش آمده<ref>ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۵۹۷.</ref> که به [[یقین]] در برخی موارد تصحیف روی داده و بر نادرستی برخی از موارد تأکید شده است<ref>ر. ک: ابونعیم، معرفة الصحابه، ج۲، ص۶۳۹.</ref>، نام پدرش را نیز «اسود»، «نعمان» و «معدان» گفته‌اند <ref>ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۵۹۷.</ref>.
 در برخی منابع، آنان دو نفر دانسته شده و در دو مدخل مستقل معرفی شده‌اند<ref>ذهبی، ج۱، ص۸۶.</ref>، اما به نظر می‌رسد آن دو، یکی بوده و [[اختلاف]] و تعدد نام خود و پدرش سبب شده دو نفر شمرده شوند؛ چنان که در بسیاری از منابع، یک مدخل به وی اختصاص دارد. به هر حال، دو خبر درباره جفشیش نقل شده است:
-نخست آنکه بین وی و [[اشعث بن قیس کندی]] بر سر زمینی اختلاف افتاد تا آنکه آنان نزد [[رسول خدا]]{{صل}} رفتند و آن [[حضرت]] از یکی از آنان خواست برای [[اثبات]] ادعایش [[سوگند]] یاد کند و فرمود: «اگر سوگند او [[دروغ]] باشد، [[خداوند]] او را نمی‌آمرزد»<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۱، ص۳۴۱؛ ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۵۴۷؛ ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۵۹۷.</ref>. البته برخی منابع، این ماجرا را مربوط به اشعث و مردی [[یهودی]]<ref>ابن ماجه، سنن، ج۲، ص۷۷۸؛ ابو داود، سنن، ج۲، ص۸۹.</ref> و برخی دیگر، آن را درباره دو تن دیگر دانسته‌اند<ref>مسلم، صحیح مسلم، ج۱، ص۸۷.</ref>.
+نخست آنکه بین وی و [[اشعث بن قیس کندی]] بر سر زمینی اختلاف افتاد تا آنکه آنان نزد [[رسول خدا]] {{صل}} رفتند و آن [[حضرت]] از یکی از آنان خواست برای [[اثبات]] ادعایش [[سوگند]] یاد کند و فرمود: «اگر سوگند او [[دروغ]] باشد، [[خداوند]] او را نمی‌آمرزد»<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۱، ص۳۴۱؛ ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۵۴۷؛ ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۵۹۷.</ref>. البته برخی منابع، این ماجرا را مربوط به اشعث و مردی [[یهودی]]<ref>ابن ماجه، سنن، ج۲، ص۷۷۸؛ ابو داود، سنن، ج۲، ص۸۹.</ref> و برخی دیگر، آن را درباره دو تن دیگر دانسته‌اند<ref>مسلم، صحیح مسلم، ج۱، ص۸۷.</ref>.
-خبر دوم آنکه از جفشیش نقل شده است که گروهی از کنده یا خود جفشیش<ref>ر.ک: ابن کثیر، ج۱، ص۸۶.</ref> نزد [[رسول خدا]]{{صل}} رفتند و گفتند: تو از ما هستی و می‌خواستند آن [[حضرت]] را به خود منسوب کنند، ولی رسول خدا{{صل}} فرمود: «شما [[اشتباه]] می‌کنید. ما [[فرزندان]] [[نضر بن کنانه]] هستیم»<ref>طبرانی، المعجم الکبیر، ج۲، ص۲۸۶؛ ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۱، ص۳۴۱؛ ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۵۴۷؛ و بخشی از آن، ر.ک: ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۵۹۷.</ref>.
+خبر دوم آنکه از جفشیش نقل شده است که گروهی از کنده یا خود جفشیش<ref>ر. ک: ابن کثیر، ج۱، ص۸۶.</ref> نزد [[رسول خدا]] {{صل}} رفتند و گفتند: تو از ما هستی و می‌خواستند آن [[حضرت]] را به خود منسوب کنند، ولی رسول خدا {{صل}} فرمود: «شما [[اشتباه]] می‌کنید. ما [[فرزندان]] [[نضر بن کنانه]] هستیم»<ref>طبرانی، المعجم الکبیر، ج۲، ص۲۸۶؛ ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۱، ص۳۴۱؛ ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۵۴۷؛ و بخشی از آن، ر. ک: ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۵۹۷.</ref>.
 [[ابن حجر]]<ref>ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۵۹۷.</ref>، درباره خبر نخست می‌گوید: ظاهر آن است که نام جفشیش «جریر» بوده و او [[صحابی]] است، اما این [[غریب]] است و ممکن است [[ضمیر]] در «و کان یلقب» به معدان - [[پدر]] جریر - برگردد و [[روایت]] از جریر از پدرش به شکل مرسل نقل شده باشد و این درست‌تر است.