فضایل علی: تفاوت میان نسخه‌ها
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{خرد}} {{امامت}} <div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;"> : <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; fo...» ایجاد کرد) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱۰: | خط ۱۰: | ||
==على در قرآن== | ==على در قرآن== | ||
در قرآن کریم گذشته از آیاتی که اشاره به [[ولایت]] [[امام علی|علی]] {{ع}} پس از [[پیامبر خاتم|پیامبر]] {{صل}} دارند، آیاتی ناظر به [[حب]] على {{ع}} و [[فضایل]] ایشان نیز وجود دارد. از جمله این آیه که خداوند به [[پیامبر خاتم|پیامبر]] {{صل}} امر می‌کند تا اجر و مزد [[رسالت]] را [[محبت]] خویشاوندانش معرفی کند.<ref>شوری، آیه ۲۳.</ref> [[امام علی|علی]] {{ع}} به عنوان یکی از برجسته‌ترین مصادیق قربی معرفی شده است. زمخشری از مفسران [[اهل‌سنت]] نقل می‌کند: [[پیامبر خاتم|پیامبر]] {{صل}} در پاسخ به کسانی که از ایشان درباره قُربی و خویشاوندان پیامبر {{صل}} سؤال کردند، فرمود: [[امام علی|علی]] {{ع}} و [[حضرت زهرا|فاطمه]] {{س}} و پسران آنان. این مفسر در ادامه نتیجه می‌گیرد چون رفتار پیامبر {{صل}} برای همه الگو است و او نیز این چهار تن را بسیار دوست می‌داشت، پس دوست داشتن ایشان بر همه واجب است.<ref>مجموعه آثار، ج ۱۶، ص ۲۷۸.</ref> همچنین در تفسیر آیه نور روایت‌هایی وجود دارد که آن را ناظر به هدایت‌گری [[پیامبر خاتم|پیامبر]] {{صل}} و [[امام علی|علی]] {{ع}} می‌دانند؛ مشكوة (چراغ‌دان) وجود [[پیامبر خاتم|پیامبر]] {{صل}} و [[مصباح]] (چراغ) نور [[ایمان]] و [[وحی]] است که در قلب او است. زجاجه [[امام علی|علی]] {{ع}} است و مقصود از این تعابیر انتقال نور ایمان و [[ولایت]] از [[پیامبر خاتم|پیغمبر]] {{صل}} به [[امام علی|علی]] {{ع}} است.<ref>آشنایی با قرآن، ج ۴، ص ۱۰۹.</ref><ref>[[عبدالله محمدی|محمدی، عبدالله]]، [[چلچراغ حکمت (کتاب)|چلچراغ حکمت]] صفحه ۲۱ تا ۲۶.</ref> | در قرآن کریم گذشته از آیاتی که اشاره به [[ولایت]] [[امام علی|علی]] {{ع}} پس از [[پیامبر خاتم|پیامبر]] {{صل}} دارند، آیاتی ناظر به [[حب]] على {{ع}} و [[فضایل]] ایشان نیز وجود دارد. از جمله این آیه که خداوند به [[پیامبر خاتم|پیامبر]] {{صل}} امر می‌کند تا اجر و مزد [[رسالت]] را [[محبت]] خویشاوندانش معرفی کند.<ref>شوری، آیه ۲۳.</ref> [[امام علی|علی]] {{ع}} به عنوان یکی از برجسته‌ترین مصادیق قربی معرفی شده است. زمخشری از مفسران [[اهل‌سنت]] نقل می‌کند: [[پیامبر خاتم|پیامبر]] {{صل}} در پاسخ به کسانی که از ایشان درباره قُربی و خویشاوندان پیامبر {{صل}} سؤال کردند، فرمود: [[امام علی|علی]] {{ع}} و [[حضرت زهرا|فاطمه]] {{س}} و پسران آنان. این مفسر در ادامه نتیجه می‌گیرد چون رفتار پیامبر {{صل}} برای همه الگو است و او نیز این چهار تن را بسیار دوست می‌داشت، پس دوست داشتن ایشان بر همه واجب است.<ref>کتاب جاذبه و دافعه علی در مجموعه آثار، ج ۱۶، ص ۲۷۸.</ref> همچنین در تفسیر آیه نور روایت‌هایی وجود دارد که آن را ناظر به هدایت‌گری [[پیامبر خاتم|پیامبر]] {{صل}} و [[امام علی|علی]] {{ع}} می‌دانند؛ مشكوة (چراغ‌دان) وجود [[پیامبر خاتم|پیامبر]] {{صل}} و [[مصباح]] (چراغ) نور [[ایمان]] و [[وحی]] است که در قلب او است. زجاجه [[امام علی|علی]] {{ع}} است و مقصود از این تعابیر انتقال نور ایمان و [[ولایت]] از [[پیامبر خاتم|پیغمبر]] {{صل}} به [[امام علی|علی]] {{ع}} است.<ref>آشنایی با قرآن، ج ۴، ص ۱۰۹.</ref><ref>[[عبدالله محمدی|محمدی، عبدالله]]، [[چلچراغ حکمت (کتاب)|چلچراغ حکمت]] صفحه ۲۱ تا ۲۶.</ref> | ||
==على از زبان پیامبر== | ==على از زبان پیامبر== | ||
[[پیامبر خاتم|رسول خدا]] {{صل}} غیر از مواردی که به جانشینی [[امام علی|علی]] {{ع}} با اشاره کرده‌اند مانند روز [[غدیر]]، داستان يوم الانذار، [[حدیث منزلت]] و ...<ref>شرح آنها در دفتر امامت از همین مجموعه (چلچراغ حکمت) آمده است.</ref> در مناسبت‌های مختلف از محبت ایشان و سایر [[فضایل]] وی نیز سخن می‌گفتند. مثلاً پس از آنکه دو ویژگی مهم [[امام علی|علی]] {{ع}} را کناره‌گیری از دنیا و دوستی فقرا ذکر کردند، فرمودند: خوشا به حال کسی که تو را دوست بدارد و در دوستی‌ات راستین باشد و وای به حال کسی که با تو دشمنی کند و ضد تو دروغ بگوید. همچنین فرمودند: دوستی [[امام علی|علی]] {{ع}} نشانه [[ایمان]] و دشمنی وی نشانه نفاق است. یا در جایی دیگر فرمودند: [[جبرئیل]] به من فرمان داده تا بگویم [[امام علی|علی]] {{ع}} را به دوستی من دوست بدارید و به احترام من او را احترام کنید تا هرگز گمراه نشوید. [[عایشه]] می‌گوید: پدرم (ابوبکر) را دیدم که به صورت [[امام علی|علی]] {{ع}} بسیار نگاه می‌کرد و می‌گفت [[پیامبر خاتم|پیامبر]] {{صل}} فرمود: نگاه به چهره علی {{ع}} عبادت است. همو از قول [[پیامبر خاتم|پیامبر]] {{صل}} می‌گوید: بهترین برادران من [[امام علی|علی]] {{ع}} است و یاد علی {{ع}} و سخن از او عبادت است. | [[پیامبر خاتم|رسول خدا]] {{صل}} غیر از مواردی که به جانشینی [[امام علی|علی]] {{ع}} با اشاره کرده‌اند مانند روز [[غدیر]]، داستان يوم الانذار، [[حدیث منزلت]] و ...<ref>شرح آنها در دفتر امامت از همین مجموعه (چلچراغ حکمت) آمده است.</ref> در مناسبت‌های مختلف از محبت ایشان و سایر [[فضایل]] وی نیز سخن می‌گفتند. مثلاً پس از آنکه دو ویژگی مهم [[امام علی|علی]] {{ع}} را کناره‌گیری از دنیا و دوستی فقرا ذکر کردند، فرمودند: خوشا به حال کسی که تو را دوست بدارد و در دوستی‌ات راستین باشد و وای به حال کسی که با تو دشمنی کند و ضد تو دروغ بگوید. همچنین فرمودند: دوستی [[امام علی|علی]] {{ع}} نشانه [[ایمان]] و دشمنی وی نشانه نفاق است. یا در جایی دیگر فرمودند: [[جبرئیل]] به من فرمان داده تا بگویم [[امام علی|علی]] {{ع}} را به دوستی من دوست بدارید و به احترام من او را احترام کنید تا هرگز گمراه نشوید. [[عایشه]] می‌گوید: پدرم (ابوبکر) را دیدم که به صورت [[امام علی|علی]] {{ع}} بسیار نگاه می‌کرد و می‌گفت [[پیامبر خاتم|پیامبر]] {{صل}} فرمود: نگاه به چهره علی {{ع}} عبادت است. همو از قول [[پیامبر خاتم|پیامبر]] {{صل}} می‌گوید: بهترین برادران من [[امام علی|علی]] {{ع}} است و یاد علی {{ع}} و سخن از او عبادت است. | ||
همچنین روایت‌های متعددی شاهد بر این مطلب است که [[امام علی|علی]] {{ع}} محبوب‌ترین افراد در پیشگاه خدا و [[پیامبر خاتم|پیامبر]] {{صل}} است.<ref>مجموعه آثار، ج ۱۶، ص ۲۸۲.</ref> مانند «حدیث طیر» که در کتب اهل‌سنت نیز نقل شده است.<ref>ر.ک: الصواعق المحرقه، ص ۷۴؛ مستدرک الصحیحین، ج ۳، ص ۱۳۱.</ref> | همچنین روایت‌های متعددی شاهد بر این مطلب است که [[امام علی|علی]] {{ع}} محبوب‌ترین افراد در پیشگاه خدا و [[پیامبر خاتم|پیامبر]] {{صل}} است.<ref>کتاب: جاذبه و دافعه علی در مجموعه آثار، ج ۱۶، ص ۲۸۲.</ref> مانند «حدیث طیر» که در کتب اهل‌سنت نیز نقل شده است.<ref>ر.ک: الصواعق المحرقه، ص ۷۴؛ مستدرک الصحیحین، ج ۳، ص ۱۳۱.</ref> | ||
[[پیامبر خاتم|پیامبر]] {{صل}} در حمایت از [[امام علی|علی]] {{ع}} نیز بارها سخن گفت. روزی برخی اصحاب نزد پیامبر {{صل}} آمدند و از علی {{ع}} که به دلیل تصرف بدون اجازه در بیت‌المال و غنایم، ایشان را ملامت کرده بود، به پیامبر {{صل}} شکایت کردند. ولی آن حضرت در پاسخ فرمودند: مردم! از علی {{ع}} شکوه نکنید که به‌خدا سوگند او در راه خدا شدیدتر از آن است که کسی درباره وی شکایت کند.<ref>مجموعه آثار، ج ۱۶، ص ۲۹۰.</ref> | [[پیامبر خاتم|پیامبر]] {{صل}} در حمایت از [[امام علی|علی]] {{ع}} نیز بارها سخن گفت. روزی برخی اصحاب نزد پیامبر {{صل}} آمدند و از علی {{ع}} که به دلیل تصرف بدون اجازه در بیت‌المال و غنایم، ایشان را ملامت کرده بود، به پیامبر {{صل}} شکایت کردند. ولی آن حضرت در پاسخ فرمودند: مردم! از علی {{ع}} شکوه نکنید که به‌خدا سوگند او در راه خدا شدیدتر از آن است که کسی درباره وی شکایت کند.<ref>کتاب: جاذبه و دافعه علی در مجموعه آثار، ج ۱۶، ص ۲۹۰.</ref> | ||
[[امام علی|امام علی]] {{ع}} از کودکی در دامن [[پیامبر خاتم|پیامبر]] {{صل}} و مورد [[محبت]] او بود. حتی در غار حرا و هنگام [[بعثت]] [[پیامبر خاتم|پیامبر]] {{صل}} در کنار آن حضرت حضور داشت و صدای ناله شیطان را هنگام نزول [[وحی]] شنید. [[پیامبر خاتم|پیامبر]] {{صل}} به [[امام علی|علی]] {{ع}} که در آن زمان کودک بودند، فرمودند: | [[امام علی|امام علی]] {{ع}} از کودکی در دامن [[پیامبر خاتم|پیامبر]] {{صل}} و مورد [[محبت]] او بود. حتی در غار حرا و هنگام [[بعثت]] [[پیامبر خاتم|پیامبر]] {{صل}} در کنار آن حضرت حضور داشت و صدای ناله شیطان را هنگام نزول [[وحی]] شنید. [[پیامبر خاتم|پیامبر]] {{صل}} به [[امام علی|علی]] {{ع}} که در آن زمان کودک بودند، فرمودند: | ||
یا علی هر آنچه من می‌شنوم تو نیز می‌شنوی و هر چه من می‌بینم تو نیز می‌بینی. تنها تفاوت تو این است که پیامبر نیستی. | یا علی هر آنچه من می‌شنوم تو نیز می‌شنوی و هر چه من می‌بینم تو نیز می‌بینی. تنها تفاوت تو این است که پیامبر نیستی. | ||
| خط ۲۹: | خط ۲۹: | ||
==فصاحت و بلاغت== | ==فصاحت و بلاغت== | ||
[[فصاحت]] و [[بلاغت]] حیرت‌انگیز [[امام علی|امیرمؤمنان]] {{ع}}، قدرت تهییج کلام او، تحلیل‌های فنی او از مباحث، حیرت بسیاری از بزرگان ادبیات عرب را برانگیخت.<ref>شرح آن در دفتر «گوهری به نام نهج البلاغه» از مجموعه چلچراغ حکمت آمده است و به منظور پرهیز از تکرار، از بررسی آن خودداری می‌کنیم.</ref> | [[فصاحت]] و [[بلاغت]] حیرت‌انگیز [[امام علی|امیرمؤمنان]] {{ع}}، قدرت تهییج کلام او، تحلیل‌های فنی او از مباحث، حیرت بسیاری از بزرگان ادبیات عرب را برانگیخت.<ref>شرح آن در دفتر «گوهری به نام نهج البلاغه» از مجموعه چلچراغ حکمت آمده است و به منظور پرهیز از تکرار، از بررسی آن خودداری می‌کنیم.</ref> | ||
[[فضایل]] و شخصیت والای علی {{ع}}، همواره در تاریخ مورد توجه بوده است. تا آنجا که در کتابخانه شخصی [[ابن شهر آشوب]]، از دانشمندان قرن هفتم، هزار عنوان کتاب درباره [[فضائل]] و [[مناقب]] [[امام علی|امیرمؤمنان]] {{ع}} موجود بوده است.<ref>مجموعه آثار، ج ۱۶، ص ۲۱۶.</ref> | [[فضایل]] و شخصیت والای علی {{ع}}، همواره در تاریخ مورد توجه بوده است. تا آنجا که در کتابخانه شخصی [[ابن شهر آشوب]]، از دانشمندان قرن هفتم، هزار عنوان کتاب درباره [[فضائل]] و [[مناقب]] [[امام علی|امیرمؤمنان]] {{ع}} موجود بوده است.<ref>کتاب: جاذبه و دافعه علی در مجموعه آثار، ج ۱۶، ص ۲۱۶.</ref> | ||
می‌توان گفت خلاصه تمام آن کتاب‌ها این است که [[امام علی]] {{ع}} از الگوی انسان کامل است. او شخصیتی است که همه ارزش‌های انسانی به‌طور هماهنگ در او رشد یافته است و می‌تواند الگویی برای جویندگان كمال انسانی باشد.<ref>همان، ج ۲۳، ص ۱۲۱.</ref> <ref>[[عبدالله محمدی|محمدی، عبدالله]]، [[چلچراغ حکمت (کتاب)|چلچراغ حکمت]] صفحه ۲۱ تا ۲۶.</ref> | می‌توان گفت خلاصه تمام آن کتاب‌ها این است که [[امام علی]] {{ع}} از الگوی انسان کامل است. او شخصیتی است که همه ارزش‌های انسانی به‌طور هماهنگ در او رشد یافته است و می‌تواند الگویی برای جویندگان كمال انسانی باشد.<ref>همان، ج ۲۳، ص ۱۲۱.</ref> <ref>[[عبدالله محمدی|محمدی، عبدالله]]، [[چلچراغ حکمت (کتاب)|چلچراغ حکمت]] صفحه ۲۱ تا ۲۶.</ref> | ||
نسخهٔ ۱۳ اوت ۲۰۱۸، ساعت ۱۱:۳۸
 | این یک مقالهٔ خرد است. می‌توانید با گسترش آن به امامت‌پدیا کمک کنید. |
- در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل امام علی (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.
على در قرآن
در قرآن کریم گذشته از آیاتی که اشاره به ولایت علی (ع) پس از پیامبر (ص) دارند، آیاتی ناظر به حب على (ع) و فضایل ایشان نیز وجود دارد. از جمله این آیه که خداوند به پیامبر (ص) امر می‌کند تا اجر و مزد رسالت را محبت خویشاوندانش معرفی کند.[۱] علی (ع) به عنوان یکی از برجسته‌ترین مصادیق قربی معرفی شده است. زمخشری از مفسران اهل‌سنت نقل می‌کند: پیامبر (ص) در پاسخ به کسانی که از ایشان درباره قُربی و خویشاوندان پیامبر (ص) سؤال کردند، فرمود: علی (ع) و فاطمه (س) و پسران آنان. این مفسر در ادامه نتیجه می‌گیرد چون رفتار پیامبر (ص) برای همه الگو است و او نیز این چهار تن را بسیار دوست می‌داشت، پس دوست داشتن ایشان بر همه واجب است.[۲] همچنین در تفسیر آیه نور روایت‌هایی وجود دارد که آن را ناظر به هدایت‌گری پیامبر (ص) و علی (ع) می‌دانند؛ مشكوة (چراغ‌دان) وجود پیامبر (ص) و مصباح (چراغ) نور ایمان و وحی است که در قلب او است. زجاجه علی (ع) است و مقصود از این تعابیر انتقال نور ایمان و ولایت از پیغمبر (ص) به علی (ع) است.[۳][۴]
على از زبان پیامبر
رسول خدا (ص) غیر از مواردی که به جانشینی علی (ع) با اشاره کرده‌اند مانند روز غدیر، داستان يوم الانذار، حدیث منزلت و ...[۵] در مناسبت‌های مختلف از محبت ایشان و سایر فضایل وی نیز سخن می‌گفتند. مثلاً پس از آنکه دو ویژگی مهم علی (ع) را کناره‌گیری از دنیا و دوستی فقرا ذکر کردند، فرمودند: خوشا به حال کسی که تو را دوست بدارد و در دوستی‌ات راستین باشد و وای به حال کسی که با تو دشمنی کند و ضد تو دروغ بگوید. همچنین فرمودند: دوستی علی (ع) نشانه ایمان و دشمنی وی نشانه نفاق است. یا در جایی دیگر فرمودند: جبرئیل به من فرمان داده تا بگویم علی (ع) را به دوستی من دوست بدارید و به احترام من او را احترام کنید تا هرگز گمراه نشوید. عایشه می‌گوید: پدرم (ابوبکر) را دیدم که به صورت علی (ع) بسیار نگاه می‌کرد و می‌گفت پیامبر (ص) فرمود: نگاه به چهره علی (ع) عبادت است. همو از قول پیامبر (ص) می‌گوید: بهترین برادران من علی (ع) است و یاد علی (ع) و سخن از او عبادت است. همچنین روایت‌های متعددی شاهد بر این مطلب است که علی (ع) محبوب‌ترین افراد در پیشگاه خدا و پیامبر (ص) است.[۶] مانند «حدیث طیر» که در کتب اهل‌سنت نیز نقل شده است.[۷] پیامبر (ص) در حمایت از علی (ع) نیز بارها سخن گفت. روزی برخی اصحاب نزد پیامبر (ص) آمدند و از علی (ع) که به دلیل تصرف بدون اجازه در بیت‌المال و غنایم، ایشان را ملامت کرده بود، به پیامبر (ص) شکایت کردند. ولی آن حضرت در پاسخ فرمودند: مردم! از علی (ع) شکوه نکنید که به‌خدا سوگند او در راه خدا شدیدتر از آن است که کسی درباره وی شکایت کند.[۸] امام علی (ع) از کودکی در دامن پیامبر (ص) و مورد محبت او بود. حتی در غار حرا و هنگام بعثت پیامبر (ص) در کنار آن حضرت حضور داشت و صدای ناله شیطان را هنگام نزول وحی شنید. پیامبر (ص) به علی (ع) که در آن زمان کودک بودند، فرمودند: یا علی هر آنچه من می‌شنوم تو نیز می‌شنوی و هر چه من می‌بینم تو نیز می‌بینی. تنها تفاوت تو این است که پیامبر نیستی. این در حالی است که اگر همان لحظه فرد دیگری آنجا بود آن صدا را نمی‌شنید، چون آن صدا، صدای ظاهری و مادی نبوده است.[۹][۱۰]
جامع اضداد و واجد تمام زیبایی‌ها
امام علی (ع) از شخصیت‌های نادر تاریخ است که می‌توان او را انسان کامل دانست، زیرا همه ارزش‌های انسانی، در حد اعلی و به‌طور هماهنگ در او رشد کرده است؛ یعنی هر سه شرط انسان کامل را دارا است.[۱۱] در هر برهه تاریخ یکی از کمالات انسانی در وجودش رخ می‌نماید. هنگامی که خلوت شب فرا می‌رسد هیچ عارفی در مناجات و راز و نیاز به پای او نمی‌رسد. در حال عبادت چنان گرم عشقبازی شده و عشق الهی چنان در وجودش شعله می‌کشد که گویی در این عالم نیست. آن‌چنان در محراب عبادت می‌گرید و به خود می‌پیچد که کسی نظیرش را ندیده است. اما هنگامی که روز فرا می‌رسد گویی آن شخص نیست. چهره‌اش همواره خندان و شکفته است. حتی در میدان جنگ نیز چهره‌اش خندان است. تعبير جامع اضداد بودن صفتی است که علی (ع) از هزار سال پیش با آن شناخته شده است. سخنان او نیز هر کدام دنیایی است. گاهی در دنیای عبّاد است و گاهی در دنیای زهّاد، گاهی در دنیای فلاسفه سخنوری می‌کند و گاهی در دنیای عرفا، گاهی در دنیای سربازان و گاهی در دنیای حکام عادل. او هم اندیشه‌ای عمیق و فیلسوفانه دارد و هم عواطفی رقیق و سرشار.[۱۲][۱۳]
افضلیت نسبت به برخی انبیا
امام علی (ع) نه تنها گوی سبقت را در میدان فضیلت از تمام صحابه رسول خدا ربوده، بلکه از بسیاری از انبیا نیز افضل است. او انبوهی از مکنونات و معارف غیبی را می‌دانست که بسیاری از پیامبران پیشین نمی‌دانستند. البته او پیامبر نبود، یعنی امر جدیدی که هیچ پیامبری حتی حضرت رسول (ص) نفرموده باشد، ندارد.[۱۴]
فصاحت و بلاغت
فصاحت و بلاغت حیرت‌انگیز امیرمؤمنان (ع)، قدرت تهییج کلام او، تحلیل‌های فنی او از مباحث، حیرت بسیاری از بزرگان ادبیات عرب را برانگیخت.[۱۵] فضایل و شخصیت والای علی (ع)، همواره در تاریخ مورد توجه بوده است. تا آنجا که در کتابخانه شخصی ابن شهر آشوب، از دانشمندان قرن هفتم، هزار عنوان کتاب درباره فضائل و مناقب امیرمؤمنان (ع) موجود بوده است.[۱۶] می‌توان گفت خلاصه تمام آن کتاب‌ها این است که امام علی (ع) از الگوی انسان کامل است. او شخصیتی است که همه ارزش‌های انسانی به‌طور هماهنگ در او رشد یافته است و می‌تواند الگویی برای جویندگان كمال انسانی باشد.[۱۷] [۱۸]
جستارهای وابسته
منابع
پانویس
با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:
- ↑ شوری، آیه ۲۳.
- ↑ کتاب جاذبه و دافعه علی در مجموعه آثار، ج ۱۶، ص ۲۷۸.
- ↑ آشنایی با قرآن، ج ۴، ص ۱۰۹.
- ↑ محمدی، عبدالله، چلچراغ حکمت صفحه ۲۱ تا ۲۶.
- ↑ شرح آنها در دفتر امامت از همین مجموعه (چلچراغ حکمت) آمده است.
- ↑ کتاب: جاذبه و دافعه علی در مجموعه آثار، ج ۱۶، ص ۲۸۲.
- ↑ ر.ک: الصواعق المحرقه، ص ۷۴؛ مستدرک الصحیحین، ج ۳، ص ۱۳۱.
- ↑ کتاب: جاذبه و دافعه علی در مجموعه آثار، ج ۱۶، ص ۲۹۰.
- ↑ همان، ج ۴، ص ۸۵۹.
- ↑ محمدی، عبدالله، چلچراغ حکمت صفحه ۲۱ تا ۲۶.
- ↑ همان، ج ۲۳، ص ۱۱۳.
- ↑ همان، ج ۲۳، ص ۱۲۴؛ ج ۱۶، ص ۲۱۸.
- ↑ محمدی، عبدالله، چلچراغ حکمت صفحه ۲۱ تا ۲۶.
- ↑ خاتمیت، ص ۷۲.
- ↑ شرح آن در دفتر «گوهری به نام نهج البلاغه» از مجموعه چلچراغ حکمت آمده است و به منظور پرهیز از تکرار، از بررسی آن خودداری می‌کنیم.
- ↑ کتاب: جاذبه و دافعه علی در مجموعه آثار، ج ۱۶، ص ۲۱۶.
- ↑ همان، ج ۲۳، ص ۱۲۱.
- ↑ محمدی، عبدالله، چلچراغ حکمت صفحه ۲۱ تا ۲۶.