سائل در فقه سیاسی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-''']] == پانویس == {{پانویس}} +''']] {{پایان منابع}} == پانویس == {{پانویس}})) |
HeydariBot (بحث | مشارکتها) |
||
| (۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{ | {{مدخل مرتبط | ||
| موضوع مرتبط = سائل | |||
| عنوان مدخل = [[سائل]] | |||
| مداخل مرتبط = [[سائل در قرآن]] - [[سائل در حدیث]] - [[سائل در فقه سیاسی]] | |||
| پرسش مرتبط = سائل (پرسش) | |||
}} | |||
==مقدمه== | == مقدمه == | ||
[[فقیر]]<ref>خلیل بن احمد فراهیدی، کتاب العین، ج۷، ص۳۰۱.</ref>. اصل آن "س أ ل" به معنای [[طلب]] چیزی از شخصی است و چیز مطلوب می‌تواند خیر، [[مال]]، [[علم]]، عطا و... باشد<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۵، ص۸.</ref>. | [[فقیر]]<ref>خلیل بن احمد فراهیدی، کتاب العین، ج۷، ص۳۰۱.</ref>. اصل آن "س أ ل" به معنای [[طلب]] چیزی از شخصی است و چیز مطلوب می‌تواند خیر، [[مال]]، [[علم]]، عطا و... باشد<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۵، ص۸.</ref>. | ||
{{متن قرآن|وَآتَى الْمَالَ عَلَى حُبِّهِ ذَوِي الْقُرْبَى وَالْيَتَامَى وَالْمَسَاكِينَ وَابْنَ السَّبِيلِ وَالسَّائِلِينَ}}<ref>«دارایی را با دوست داشتنش | {{متن قرآن|وَآتَى الْمَالَ عَلَى حُبِّهِ ذَوِي الْقُرْبَى وَالْيَتَامَى وَالْمَسَاكِينَ وَابْنَ السَّبِيلِ وَالسَّائِلِينَ}}<ref>«دارایی را با دوست داشتنش به نزدیکان و یتیمان و بیچارگان و به راه‌ماندگان و کمک‌خواهان و در راه (آزادی) بردگان ببخشد» سوره بقره، آیه ۱۷۷.</ref>. | ||
[[سائل]] به کسی گفته می‌شود که به [[دلیل]] شدت [[حاجت]] از دیگری درخواست کمک [[مالی]] می‌کند. [[ادب]] سؤال اقتضا دارد که اولاً بدون [[اصرار]] شدید باشد و ثانیاً با [[حیا]] و [[عفت]] باشد: {{متن قرآن|يَحْسَبُهُمُ الْجَاهِلُ أَغْنِيَاءَ مِنَ التَّعَفُّفِ}}<ref>«نادان آنان را از بس که خویشتندارند توانگر می‌پندارد» سوره بقره، آیه ۲۷۳.</ref><ref>وهبة بن مصطفی زحیلی، التفسیر المنیر، ج۲، ص۹۸.</ref> و از سوی دیگر [[ادب]] برخورد با [[سائل]] این است که نباید او را [[مأیوس]] کرد، باید [[حسن ظن]] به او داشت. رد کردن و [[تکذیب]] [[سائل]] در صورت [[قدرت]] بر [[تصدّق]] [[شایسته]] نیست. | [[سائل]] به کسی گفته می‌شود که به [[دلیل]] شدت [[حاجت]] از دیگری درخواست کمک [[مالی]] می‌کند. [[ادب]] سؤال اقتضا دارد که اولاً بدون [[اصرار]] شدید باشد و ثانیاً با [[حیا]] و [[عفت]] باشد: {{متن قرآن|يَحْسَبُهُمُ الْجَاهِلُ أَغْنِيَاءَ مِنَ التَّعَفُّفِ}}<ref>«نادان آنان را از بس که خویشتندارند توانگر می‌پندارد» سوره بقره، آیه ۲۷۳.</ref><ref>وهبة بن مصطفی زحیلی، التفسیر المنیر، ج۲، ص۹۸.</ref> و از سوی دیگر [[ادب]] برخورد با [[سائل]] این است که نباید او را [[مأیوس]] کرد، باید [[حسن ظن]] به او داشت. رد کردن و [[تکذیب]] [[سائل]] در صورت [[قدرت]] بر [[تصدّق]] [[شایسته]] نیست. | ||
| خط ۱۷: | خط ۱۹: | ||
[[امر الهی]] به صدقه دادن و همچنین اعطای [[زکات]] از سوی [[مؤمنان]] متمکن که از [[نعمت]] [[مالی]] برخوردارند، راهی برای [[تکافل اجتماعی]] در [[جامعه اسلامی]] و ایجاد [[مودّت]] و [[تعادل]] میان [[فقیر]] و [[غنی]] است<ref>وهبة بن مصطفی زحیلی، التفسیر المنیر، ج۲، ص۱۰۲.</ref>.<ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص: ۳۲۸-۳۲۹.</ref> | [[امر الهی]] به صدقه دادن و همچنین اعطای [[زکات]] از سوی [[مؤمنان]] متمکن که از [[نعمت]] [[مالی]] برخوردارند، راهی برای [[تکافل اجتماعی]] در [[جامعه اسلامی]] و ایجاد [[مودّت]] و [[تعادل]] میان [[فقیر]] و [[غنی]] است<ref>وهبة بن مصطفی زحیلی، التفسیر المنیر، ج۲، ص۱۰۲.</ref>.<ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص: ۳۲۸-۳۲۹.</ref> | ||
==منابع== | == منابع == | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
* [[پرونده:1379779.jpg|22px]] [[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|'''فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم''']] | * [[پرونده:1379779.jpg|22px]] [[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|'''فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم''']] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۵ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۰۰:۲۶
این مدخل زیرشاخهٔ بحث سائل است. سائل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: سائل در قرآن - سائل در حدیث - سائل در فقه سیاسی - پرسش‌های مرتبطمقدمه
فقیر[۱]. اصل آن "س أ ل" به معنای طلب چیزی از شخصی است و چیز مطلوب می‌تواند خیر، مال، علم، عطا و... باشد[۲].
﴿وَآتَى الْمَالَ عَلَى حُبِّهِ ذَوِي الْقُرْبَى وَالْيَتَامَى وَالْمَسَاكِينَ وَابْنَ السَّبِيلِ وَالسَّائِلِينَ﴾[۳].
سائل به کسی گفته می‌شود که به دلیل شدت حاجت از دیگری درخواست کمک مالی می‌کند. ادب سؤال اقتضا دارد که اولاً بدون اصرار شدید باشد و ثانیاً با حیا و عفت باشد: ﴿يَحْسَبُهُمُ الْجَاهِلُ أَغْنِيَاءَ مِنَ التَّعَفُّفِ﴾[۴][۵] و از سوی دیگر ادب برخورد با سائل این است که نباید او را مأیوس کرد، باید حسن ظن به او داشت. رد کردن و تکذیب سائل در صورت قدرت بر تصدّق شایسته نیست.
صدقه دادن به غنی یا کسی که قدرت بر کسب و کار دارد، جایز نیست و باید چنین افرادی به کار ترغیب و تشویق شوند و دولت زمینه اشتغال آنان را فراهم آورد[۶].
از طبقات آسیب دیده اجتماعی "سائلین" هستند که از تأمین معاش خود و خانواده عاجز هستند. چنین افرادی تحت اشراف ولیّ امر از طریق مالیات‌های اسلامی، مانند زکات و فیء و خمس تأمین می‌شوند. همچنین بر مؤمنان است که از اموال خود سهمی برای آنها قرار دهند: ﴿وَفِي أَمْوَالِهِمْ حَقٌّ لِلسَّائِلِ وَالْمَحْرُومِ﴾[۷].
امر الهی به صدقه دادن و همچنین اعطای زکات از سوی مؤمنان متمکن که از نعمت مالی برخوردارند، راهی برای تکافل اجتماعی در جامعه اسلامی و ایجاد مودّت و تعادل میان فقیر و غنی است[۸].[۹]
منابع
پانویس
- ↑ خلیل بن احمد فراهیدی، کتاب العین، ج۷، ص۳۰۱.
- ↑ حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۵، ص۸.
- ↑ «دارایی را با دوست داشتنش به نزدیکان و یتیمان و بیچارگان و به راه‌ماندگان و کمک‌خواهان و در راه (آزادی) بردگان ببخشد» سوره بقره، آیه ۱۷۷.
- ↑ «نادان آنان را از بس که خویشتندارند توانگر می‌پندارد» سوره بقره، آیه ۲۷۳.
- ↑ وهبة بن مصطفی زحیلی، التفسیر المنیر، ج۲، ص۹۸.
- ↑ وهبة بن مصطفی زحیلی، التفسیر المنیر، ج۲، ص۹۸.
- ↑ «و در دارایی‌هایشان بخشی برای (مستمند) خواهنده و بی‌بهره بود» سوره ذاریات، آیه ۱۹.
- ↑ وهبة بن مصطفی زحیلی، التفسیر المنیر، ج۲، ص۱۰۲.
- ↑ نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص: ۳۲۸-۳۲۹.