نکث در فقه سیاسی: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
 
خط ۶: خط ۶:
}}
}}


==مقدمه==
== مقدمه ==
[[بیعت‌شکنی]]، [[پیمان‌شکنی]]<ref>بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۸۲۵.</ref>، [[تخلف]] از [[عهد]] و [[نقض عهد]]<ref>حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۸۲۲.</ref>. اصل آن به معنای نقض چیزی<ref>ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۵، ص۴۷۵.</ref> یا [[اهمال]] با خلاف‌کاری<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۱۲، ص۲۳۲.</ref>.
[[بیعت‌شکنی]]، [[پیمان‌شکنی]]<ref>بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۸۲۵.</ref>، [[تخلف]] از [[عهد]] و [[نقض عهد]]<ref>حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۸۲۲.</ref>. اصل آن به معنای نقض چیزی<ref>ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۵، ص۴۷۵.</ref> یا [[اهمال]] با خلاف‌کاری<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۱۲، ص۲۳۲.</ref>.


{{متن قرآن|وَإِنْ نَكَثُوا أَيْمَانَهُمْ مِنْ بَعْدِ عَهْدِهِمْ وَطَعَنُوا فِي دِينِكُمْ فَقَاتِلُوا أَئِمَّةَ الْكُفْرِ}}<ref>«و اگر پیمانشان را پس از بستن بشکنند و به دینتان طعنه زنند با پیشگامان کفر که به هیچ پیمانی پایبند نیستند کارزار کنید باشد که باز ایستند» سوره توبه، آیه ۱۲.</ref>.
{{متن قرآن|وَإِنْ نَكَثُوا أَيْمَانَهُمْ مِنْ بَعْدِ عَهْدِهِمْ وَطَعَنُوا فِي دِينِكُمْ فَقَاتِلُوا أَئِمَّةَ الْكُفْرِ}}<ref>«و اگر پیمانشان را پس از بستن بشکنند و به دینتان طعنه زنند با پیشگامان کفر که به هیچ پیمانی پایبند نیستند کارزار کنید باشد که باز ایستند» سوره توبه، آیه ۱۲.</ref>.


پس از عصر [[تنزیل]]، [[ناکثین]] به دسته‌ای از [[مسلمانان]] اطلاق می‌شد که [[نقض]] [[بیعت]] با امیرالمؤمنین علی{{ع}} کردند و [[آتش]] [[جنگ جمل]] را برافروختند.
پس از عصر [[تنزیل]]، [[ناکثین]] به دسته‌ای از [[مسلمانان]] اطلاق می‌شد که [[نقض]] [[بیعت]] با امیرالمؤمنین علی {{ع}} کردند و [[آتش]] [[جنگ جمل]] را برافروختند.


[[وفای به عهد]] و [[تعهد]] به آن، از [[ارزش‌های اخلاقی]] و [[اجتماعی]] محسوب می‌شود و در مقابل آن، [[نکث بیعت]] و تخلف از عهد، از ضدارزش‌های [[فرهنگ]] [[قرآنی]] است: {{متن قرآن|فَمَنْ نَكَثَ فَإِنَّمَا يَنْكُثُ عَلَى نَفْسِهِ}}<ref>«هر که پیمان شکند به زیان خویش می‌شکند» سوره فتح، آیه ۱۰.</ref>.<ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص: ۵۰۲.</ref>
[[وفای به عهد]] و [[تعهد]] به آن، از [[ارزش‌های اخلاقی]] و [[اجتماعی]] محسوب می‌شود و در مقابل آن، [[نکث بیعت]] و تخلف از عهد، از ضدارزش‌های [[فرهنگ]] [[قرآنی]] است: {{متن قرآن|فَمَنْ نَكَثَ فَإِنَّمَا يَنْكُثُ عَلَى نَفْسِهِ}}<ref>«هر که پیمان شکند به زیان خویش می‌شکند» سوره فتح، آیه ۱۰.</ref>.<ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص: ۵۰۲.</ref>

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۵ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۱۲:۲۹

مقدمه

بیعت‌شکنی، پیمان‌شکنی[۱]، تخلف از عهد و نقض عهد[۲]. اصل آن به معنای نقض چیزی[۳] یا اهمال با خلاف‌کاری[۴].

﴿وَإِنْ نَكَثُوا أَيْمَانَهُمْ مِنْ بَعْدِ عَهْدِهِمْ وَطَعَنُوا فِي دِينِكُمْ فَقَاتِلُوا أَئِمَّةَ الْكُفْرِ[۵].

پس از عصر تنزیل، ناکثین به دسته‌ای از مسلمانان اطلاق می‌شد که نقض بیعت با امیرالمؤمنین علی (ع) کردند و آتش جنگ جمل را برافروختند.

وفای به عهد و تعهد به آن، از ارزش‌های اخلاقی و اجتماعی محسوب می‌شود و در مقابل آن، نکث بیعت و تخلف از عهد، از ضدارزش‌های فرهنگ قرآنی است: ﴿فَمَنْ نَكَثَ فَإِنَّمَا يَنْكُثُ عَلَى نَفْسِهِ[۶].[۷]

منابع

پانویس

  1. بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۸۲۵.
  2. حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۸۲۲.
  3. ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۵، ص۴۷۵.
  4. حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۱۲، ص۲۳۲.
  5. «و اگر پیمانشان را پس از بستن بشکنند و به دینتان طعنه زنند با پیشگامان کفر که به هیچ پیمانی پایبند نیستند کارزار کنید باشد که باز ایستند» سوره توبه، آیه ۱۲.
  6. «هر که پیمان شکند به زیان خویش می‌شکند» سوره فتح، آیه ۱۰.
  7. نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص: ۵۰۲.