سال ششم هجرت: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-{{ویرایش غیرنهایی}} +))
جز (جایگزینی متن - 'شبه جزیره عربستان' به 'شبه جزیره عربستان')
 
(۱۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{مدخل مرتبط
| موضوع مرتبط = اسلام در مدینه
| عنوان مدخل  =
| مداخل مرتبط =
| پرسش مرتبط  =
}}


{{امامت}}
== غزوه بنی مصطلق ==
{{اصلی|غزوه بنی مصطلق}}
بدویان "بنی‌مصطلق" از [[قبیله]] "[[خزاعه]]" که از طریق [[دامداری]]، زراعت و [[تجارت]] [[زندگی]] می‌کردند و در [[جنگ احد]]، هم‌پیمان [[قریش]] بودند در [[شعبان]] [[سال]] ششم<ref>ابن هشام، السیرة النبویه، ج۲، ص۲۸۹.</ref> به [[رهبری]] "[[حارث بن ابی‌ضرار]]" در آبگاه "مریسیع" گرد آمدند تا به [[مدینه]] حمله کنند. [[خاتم انبیا]] {{صل}} با آنان جنگید و پس از کشته شدن ده نفر از آنان، همگی متفرق شدند و [[شکست]] خوردند<ref>محمد بن جریر طبری، تاریخ الأمم و الملوک، ج۲، ص۶۰۴؛ ابن هشام، السیرة النبویة، ج۲، ص۲۹۰.</ref><ref>[[زینب ابراهیمی|ابراهیمی، زینب]]، [[گاه‌شمار (مقاله)|گاه‌شمار]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۱، ص۲۴.</ref>.


==مقدمه==
[[سپاهیان]] در بازگشت از [[غزوه بنی‌مصطلق]]، مدتی برای استراحت توقف کردند. هنگامی که آنان به سوی [[مدینه]] حرکت کردند یکی از [[همسران پیامبر]] {{صل}} که برای یافتن گردنبند گمشده‌اش، از [[سپاه]] عقب مانده مانده بود، پس از مدتی تأخیر، همراه "[[صفوان بن معطل سلمی]]" که او نیز از [[سپاه]] عقب مانده بود، به [[سپاه]] رسیدند. [[منافقان]] بر آنان<ref>محمد بن جریر طبری، تاریخ الأمم و الملوک، ج۲، ص۶۱۰-۶۱۷؛ احمد بن ابی یعقوب یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، ج۲، ص۵۳؛ ابوبکر بیهقی، دلائل النبوه و معرفه احوال صاحب الشریعه، ج۴، ص۶۳.</ref>[[دروغ]] و [[افترا]] بستند که این عمل از سوی [[خداوند]]، [[نکوهش]] شد{{متن قرآن|إِنَّ الَّذِينَ جَاءُوا بِالْإِفْكِ عُصْبَةٌ مِنْكُمْ لَا تَحْسَبُوهُ شَرًّا لَكُمْ بَلْ هُوَ خَيْرٌ لَكُمْ لِكُلِّ امْرِئٍ مِنْهُمْ مَا اكْتَسَبَ مِنَ الْإِثْمِ وَالَّذِي تَوَلَّى كِبْرَهُ مِنْهُمْ لَهُ عَذَابٌ عَظِيمٌ لَوْلَا إِذْ سَمِعْتُمُوهُ ظَنَّ الْمُؤْمِنُونَ وَالْمُؤْمِنَاتُ بِأَنْفُسِهِمْ خَيْرًا وَقَالُوا هَذَا إِفْكٌ مُبِينٌ لَوْلَا جَاءُوا عَلَيْهِ بِأَرْبَعَةِ شُهَدَاءَ فَإِذْ لَمْ يَأْتُوا بِالشُّهَدَاءِ فَأُولَئِكَ عِنْدَ اللَّهِ هُمُ الْكَاذِبُونَ وَلَوْلَا فَضْلُ اللَّهِ عَلَيْكُمْ وَرَحْمَتُهُ فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ لَمَسَّكُمْ فِي مَا أَفَضْتُمْ فِيهِ عَذَابٌ عَظِيمٌ إِذْ تَلَقَّوْنَهُ بِأَلْسِنَتِكُمْ وَتَقُولُونَ بِأَفْوَاهِكُمْ مَا لَيْسَ لَكُمْ بِهِ عِلْمٌ وَتَحْسَبُونَهُ هَيِّنًا وَهُوَ عِنْدَ اللَّهِ عَظِيمٌ وَلَوْلَا إِذْ سَمِعْتُمُوهُ قُلْتُمْ مَا يَكُونُ لَنَا أَنْ نَتَكَلَّمَ بِهَذَا سُبْحَانَكَ هَذَا بُهْتَانٌ عَظِيمٌ}}<ref> «کسانی که [به یکی از همسران پیامبر] آن دروغ را (وارد) آوردند دسته‌ای از شمایند؛ آن را شرّی برای خود مپندارید بلکه آن برای شما خیر است؛ هر مردی از آنان را گناهی است که انجام داده است و آنکه بخش بزرگ آن را به گردن گرفته است عذابی سترگ خواهد داشت از چه رو چون آن را شنیدید مردان و زنان مؤمن نیک‌اندیشی نکردند و نگفتند که این دروغی آشکار است؟ چرا بر آن چهار گواه نیاوردند؟ و چون گواه نیاورده‌اند پس آنانند که نزد خداوند دروغگویند و اگر بخشش و بخشایش خداوند در این جهان و در جهان واپسین بر شما نمی‌بود برای آنچه که در آن به سخن در آمدید عذابی سترگ به شما می‌رسید آنگاه که آن را از زبان هم فرا می‌گرفتید و چیزی را که به آن دانشی نداشتید دهان به دهان می‌گفتید و آن را آسان می‌انگاشتید در حالی که آن نزد خداوند سترگ بود و چرا چون آن را شنیدید نگفتید: سزیده ما نیست که در این باره چیزی بگوییم، پاکا که تویی، این بهتانی سترگ است» سوره نور، آیه ۱۱-۱۶.</ref>.
*بدویان "بنی‌مصطلق" از [[قبیله]] "[[خزاعه]]" که از طریق [[دامداری]]، زراعت و [[تجارت]] [[زندگی]] می‌کردند و در [[جنگ احد]]، هم‌پیمان [[قریش]] بودند در [[شعبان]] [[سال]] ششم<ref>ابن هشام، السیرة النبویه، ج۲، ص۲۸۹.</ref> به [[رهبری]] "[[حارث بن ابی‌ضرار]]" در آبگاه "مریسیع" گرد آمدند تا به [[مدینه]] حمله کنند. [[خاتم انبیا]]{{صل}} با آنان جنگید و پس از کشته شدن ده نفر از آنان، همگی متفرق شدند و [[شکست]] خوردند<ref>محمد بن جریر طبری، تاریخ الأمم و الملوک، ج۲، ص۶۰۴؛ ابن هشام، السیرة النبویة، ج۲، ص۲۹۰.</ref><ref>[[زینب ابراهیمی|ابراهیمی، زینب]]، [[گاه‌شمار (مقاله)|گاه‌شمار]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۱، ص۲۴.</ref>.
 
*[[سپاهیان]] در بازگشت از [[غزوه بنی‌مصطلق]]، مدتی برای استراحت توقف کردند. هنگامی که آنان به سوی [[مدینه]] حرکت کردند یکی از [[همسران پیامبر]]{{صل}} که برای یافتن گردنبند گمشده‌اش، از [[سپاه]] عقب مانده مانده بود، پس از مدتی تأخیر، همراه "[[صفوان بن معطل سلمی]]" که او نیز از [[سپاه]] عقب مانده بود، به [[سپاه]] رسیدند. [[منافقان]] بر آنان<ref>محمد بن جریر طبری، تاریخ الأمم و الملوک، ج۲، ص۶۱۰-۶۱۷؛ احمد بن ابی یعقوب یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، ج۲، ص۵۳؛ ابوبکر بیهقی، دلائل النبوه و معرفه احوال صاحب الشریعه، ج۴، ص۶۳.</ref>[[دروغ]] و [[افترا]] بستند که این عمل از سوی [[خداوند]]، [[نکوهش]] شد{{متن قرآن|إِنَّ الَّذِينَ جَاءُوا بِالْإِفْكِ عُصْبَةٌ مِنْكُمْ لَا تَحْسَبُوهُ شَرًّا لَكُمْ بَلْ هُوَ خَيْرٌ لَكُمْ لِكُلِّ امْرِئٍ مِنْهُمْ مَا اكْتَسَبَ مِنَ الْإِثْمِ وَالَّذِي تَوَلَّى كِبْرَهُ مِنْهُمْ لَهُ عَذَابٌ عَظِيمٌ لَوْلَا إِذْ سَمِعْتُمُوهُ ظَنَّ الْمُؤْمِنُونَ وَالْمُؤْمِنَاتُ بِأَنْفُسِهِمْ خَيْرًا وَقَالُوا هَذَا إِفْكٌ مُبِينٌ لَوْلَا جَاءُوا عَلَيْهِ بِأَرْبَعَةِ شُهَدَاءَ فَإِذْ لَمْ يَأْتُوا بِالشُّهَدَاءِ فَأُولَئِكَ عِنْدَ اللَّهِ هُمُ الْكَاذِبُونَ وَلَوْلَا فَضْلُ اللَّهِ عَلَيْكُمْ وَرَحْمَتُهُ فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ لَمَسَّكُمْ فِي مَا أَفَضْتُمْ فِيهِ عَذَابٌ عَظِيمٌ إِذْ تَلَقَّوْنَهُ بِأَلْسِنَتِكُمْ وَتَقُولُونَ بِأَفْوَاهِكُمْ مَا لَيْسَ لَكُمْ بِهِ عِلْمٌ وَتَحْسَبُونَهُ هَيِّنًا وَهُوَ عِنْدَ اللَّهِ عَظِيمٌ وَلَوْلَا إِذْ سَمِعْتُمُوهُ قُلْتُمْ مَا يَكُونُ لَنَا أَنْ نَتَكَلَّمَ بِهَذَا سُبْحَانَكَ هَذَا بُهْتَانٌ عَظِيمٌ}}<ref> «کسانی که [به یکی از همسران پیامبر] آن دروغ را (وارد) آوردند دسته‌ای از شمایند؛ آن را شرّی برای خود مپندارید بلکه آن برای شما خیر است؛ هر مردی از آنان را گناهی است که انجام داده است و آنکه بخش بزرگ آن را به گردن گرفته است عذابی سترگ خواهد داشت از چه رو چون آن را شنیدید مردان و زنان مؤمن نیک‌اندیشی نکردند و نگفتند که این دروغی آشکار است؟ چرا بر آن چهار گواه نیاوردند؟ و چون گواه نیاورده‌اند پس آنانند که نزد خداوند دروغگویند و اگر بخشش و بخشایش خداوند در این جهان و در جهان واپسین بر شما نمی‌بود برای آنچه که در آن به سخن در آمدید عذابی سترگ به شما می‌رسید آنگاه که آن را از زبان هم فرا می‌گرفتید و چیزی را که به آن دانشی نداشتید دهان به دهان می‌گفتید و آن را آسان می‌انگاشتید در حالی که آن نزد خداوند سترگ بود و چرا چون آن را شنیدید نگفتید: سزیده ما نیست که در این باره چیزی بگوییم، پاکا که تویی، این بهتانی سترگ است» سوره نور، آیه ۱۱-۱۶.</ref>.
== صلح حدیبیه ==
*[[رسول اکرم]]{{صل}} در ذی‌القعده سال ششم، همراه هزار و چهار صد تن<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۲، ص۷۳؛ محمد بن عمر واقدی، المغازی، ج۲، ص۵۷۴.</ref> و یا هزار و ششصد تن<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۲، ص۷۳.</ref> از [[مشتاقان]] [[کعبه]]، به سوی [[مکه]] حرکت کردند و پس از اطلاع از موضع‌گیری [[قریش]]<ref>محمد بن عمر واقدی، المغازی، ج۲، ص۵۷۹-۵۸۱؛ ابن هشام، السیرة النبویة، ج۲، ص۳۰۹-۳۱۰.</ref>، از مسیری دیگر عبور کردند و در منطقه [[حدیبیه]] فرود آمدند. [[قریش]] پس از [[آگاهی]] از قصد [[پیامبر]]{{صل}} که [[پیام]] [[صلح]] و [[دوستی]] داشت و ارسال پیک‌های مکرر نزد [[رسول خدا]]{{صل}}<ref>محمد بن جریر طبری، تاریخ الأمم و الملوک، ج۲، ص۶۲۰-۶۳۴؛ ابن هشام، السیرة النبویة، ج۲، ص۳۱۲-۳۱۶.</ref>، سرانجام به مذاکرات تن دادند.
{{اصلی|صلح حدیبیه}}
*مذاکرات طرفین به انعقاد قراردادی<ref>برای اطلاع از مفاد صلح ر.ک به: ابن هشام، السیرة النبویة، ج۲، ص۳۱۷-۳۱۸.</ref> انجامید که نه تنها باعث به رسمیت شناخته شدن [[اسلام]] بلکه مقدمه‌ای برای [[فتح مکه]] و آغاز [[تبلیغ]] [[اسلام]] در خارج از شبه [[جزیره عربستان]] شد<ref>[[زینب ابراهیمی|ابراهیمی، زینب]]، [[گاه‌شمار (مقاله)|گاه‌شمار]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۱، ص۲۵.</ref>.
[[رسول اکرم]] {{صل}} در ذی‌القعده سال ششم، همراه هزار و چهار صد تن<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۲، ص۷۳؛ محمد بن عمر واقدی، المغازی، ج۲، ص۵۷۴.</ref> و یا هزار و ششصد تن<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۲، ص۷۳.</ref> از [[مشتاقان]] [[کعبه]]، به سوی [[مکه]] حرکت کردند و پس از اطلاع از موضع‌گیری [[قریش]]<ref>محمد بن عمر واقدی، المغازی، ج۲، ص۵۷۹-۵۸۱؛ ابن هشام، السیرة النبویة، ج۲، ص۳۰۹-۳۱۰.</ref>، از مسیری دیگر عبور کردند و در منطقه [[حدیبیه]] فرود آمدند. [[قریش]] پس از [[آگاهی]] از قصد [[پیامبر]] {{صل}} که [[پیام]] [[صلح]] و [[دوستی]] داشت و ارسال پیک‌های مکرر نزد [[رسول خدا]] {{صل}}<ref>محمد بن جریر طبری، تاریخ الأمم و الملوک، ج۲، ص۶۲۰-۶۳۴؛ ابن هشام، السیرة النبویة، ج۲، ص۳۱۲-۳۱۶.</ref>، سرانجام به مذاکرات تن دادند.
 
مذاکرات طرفین به انعقاد قراردادی<ref>برای اطلاع از مفاد صلح ر. ک به: ابن هشام، السیرة النبویة، ج۲، ص۳۱۷-۳۱۸.</ref> انجامید که نه تنها باعث به رسمیت شناخته شدن [[اسلام]] بلکه مقدمه‌ای برای [[فتح مکه]] و آغاز [[تبلیغ]] [[اسلام]] در خارج از [[شبه جزیره عربستان]] شد<ref>[[زینب ابراهیمی|ابراهیمی، زینب]]، [[گاه‌شمار (مقاله)|گاه‌شمار]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۱، ص۲۵.</ref>.


== جستارهای وابسته ==
== جستارهای وابسته ==
{{فهرست اثر}}
{{مدخل وابسته}}
{{ستون-شروع|3}}
* [[سال اول هجرت]]
* [[سال اول هجرت]]
* [[سال دوم هجرت]]
* [[سال دوم هجرت]]
خط ۲۰: خط ۲۹:
* [[سال نهم هجرت]]
* [[سال نهم هجرت]]
* [[سال دهم هجرت]]
* [[سال دهم هجرت]]
{{پایان}}
{{پایان مدخل‌ وابسته}}
{{پایان}}


==منابع==
== منابع ==
* [[پرونده:42439.jpg|22px]] [[زینب ابراهیمی|ابراهیمی، زینب]]، [[گاه‌شمار (مقاله)|گاه‌شمار]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۱ (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۱''']]
{{منابع}}
# [[پرونده:42439.jpg|22px]] [[زینب ابراهیمی|ابراهیمی، زینب]]، [[گاه‌شمار (مقاله)|گاه‌شمار]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۱ (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۱''']]
{{پایان منابع}}


==پانویس==
== پانویس ==
{{یادآوری پانویس}}
{{پانویس}}
{{پانویس2}}


[[رده:مدخل]]
[[رده:تاریخ پیامبر خاتم]]
[[رده:سال ششم هجرت]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۷ اکتبر ۲۰۲۲، ساعت ۲۳:۰۵

غزوه بنی مصطلق

بدویان "بنی‌مصطلق" از قبیله "خزاعه" که از طریق دامداری، زراعت و تجارت زندگی می‌کردند و در جنگ احد، هم‌پیمان قریش بودند در شعبان سال ششم[۱] به رهبری "حارث بن ابی‌ضرار" در آبگاه "مریسیع" گرد آمدند تا به مدینه حمله کنند. خاتم انبیا (ص) با آنان جنگید و پس از کشته شدن ده نفر از آنان، همگی متفرق شدند و شکست خوردند[۲][۳].

سپاهیان در بازگشت از غزوه بنی‌مصطلق، مدتی برای استراحت توقف کردند. هنگامی که آنان به سوی مدینه حرکت کردند یکی از همسران پیامبر (ص) که برای یافتن گردنبند گمشده‌اش، از سپاه عقب مانده مانده بود، پس از مدتی تأخیر، همراه "صفوان بن معطل سلمی" که او نیز از سپاه عقب مانده بود، به سپاه رسیدند. منافقان بر آنان[۴]دروغ و افترا بستند که این عمل از سوی خداوند، نکوهش شد﴿إِنَّ الَّذِينَ جَاءُوا بِالْإِفْكِ عُصْبَةٌ مِنْكُمْ لَا تَحْسَبُوهُ شَرًّا لَكُمْ بَلْ هُوَ خَيْرٌ لَكُمْ لِكُلِّ امْرِئٍ مِنْهُمْ مَا اكْتَسَبَ مِنَ الْإِثْمِ وَالَّذِي تَوَلَّى كِبْرَهُ مِنْهُمْ لَهُ عَذَابٌ عَظِيمٌ لَوْلَا إِذْ سَمِعْتُمُوهُ ظَنَّ الْمُؤْمِنُونَ وَالْمُؤْمِنَاتُ بِأَنْفُسِهِمْ خَيْرًا وَقَالُوا هَذَا إِفْكٌ مُبِينٌ لَوْلَا جَاءُوا عَلَيْهِ بِأَرْبَعَةِ شُهَدَاءَ فَإِذْ لَمْ يَأْتُوا بِالشُّهَدَاءِ فَأُولَئِكَ عِنْدَ اللَّهِ هُمُ الْكَاذِبُونَ وَلَوْلَا فَضْلُ اللَّهِ عَلَيْكُمْ وَرَحْمَتُهُ فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ لَمَسَّكُمْ فِي مَا أَفَضْتُمْ فِيهِ عَذَابٌ عَظِيمٌ إِذْ تَلَقَّوْنَهُ بِأَلْسِنَتِكُمْ وَتَقُولُونَ بِأَفْوَاهِكُمْ مَا لَيْسَ لَكُمْ بِهِ عِلْمٌ وَتَحْسَبُونَهُ هَيِّنًا وَهُوَ عِنْدَ اللَّهِ عَظِيمٌ وَلَوْلَا إِذْ سَمِعْتُمُوهُ قُلْتُمْ مَا يَكُونُ لَنَا أَنْ نَتَكَلَّمَ بِهَذَا سُبْحَانَكَ هَذَا بُهْتَانٌ عَظِيمٌ[۵].

صلح حدیبیه

رسول اکرم (ص) در ذی‌القعده سال ششم، همراه هزار و چهار صد تن[۶] و یا هزار و ششصد تن[۷] از مشتاقان کعبه، به سوی مکه حرکت کردند و پس از اطلاع از موضع‌گیری قریش[۸]، از مسیری دیگر عبور کردند و در منطقه حدیبیه فرود آمدند. قریش پس از آگاهی از قصد پیامبر (ص) که پیام صلح و دوستی داشت و ارسال پیک‌های مکرر نزد رسول خدا (ص)[۹]، سرانجام به مذاکرات تن دادند.

مذاکرات طرفین به انعقاد قراردادی[۱۰] انجامید که نه تنها باعث به رسمیت شناخته شدن اسلام بلکه مقدمه‌ای برای فتح مکه و آغاز تبلیغ اسلام در خارج از شبه جزیره عربستان شد[۱۱].

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

  1. ابن هشام، السیرة النبویه، ج۲، ص۲۸۹.
  2. محمد بن جریر طبری، تاریخ الأمم و الملوک، ج۲، ص۶۰۴؛ ابن هشام، السیرة النبویة، ج۲، ص۲۹۰.
  3. ابراهیمی، زینب، گاه‌شمار، فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم، ج۱، ص۲۴.
  4. محمد بن جریر طبری، تاریخ الأمم و الملوک، ج۲، ص۶۱۰-۶۱۷؛ احمد بن ابی یعقوب یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، ج۲، ص۵۳؛ ابوبکر بیهقی، دلائل النبوه و معرفه احوال صاحب الشریعه، ج۴، ص۶۳.
  5. «کسانی که [به یکی از همسران پیامبر] آن دروغ را (وارد) آوردند دسته‌ای از شمایند؛ آن را شرّی برای خود مپندارید بلکه آن برای شما خیر است؛ هر مردی از آنان را گناهی است که انجام داده است و آنکه بخش بزرگ آن را به گردن گرفته است عذابی سترگ خواهد داشت از چه رو چون آن را شنیدید مردان و زنان مؤمن نیک‌اندیشی نکردند و نگفتند که این دروغی آشکار است؟ چرا بر آن چهار گواه نیاوردند؟ و چون گواه نیاورده‌اند پس آنانند که نزد خداوند دروغگویند و اگر بخشش و بخشایش خداوند در این جهان و در جهان واپسین بر شما نمی‌بود برای آنچه که در آن به سخن در آمدید عذابی سترگ به شما می‌رسید آنگاه که آن را از زبان هم فرا می‌گرفتید و چیزی را که به آن دانشی نداشتید دهان به دهان می‌گفتید و آن را آسان می‌انگاشتید در حالی که آن نزد خداوند سترگ بود و چرا چون آن را شنیدید نگفتید: سزیده ما نیست که در این باره چیزی بگوییم، پاکا که تویی، این بهتانی سترگ است» سوره نور، آیه ۱۱-۱۶.
  6. ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۲، ص۷۳؛ محمد بن عمر واقدی، المغازی، ج۲، ص۵۷۴.
  7. ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۲، ص۷۳.
  8. محمد بن عمر واقدی، المغازی، ج۲، ص۵۷۹-۵۸۱؛ ابن هشام، السیرة النبویة، ج۲، ص۳۰۹-۳۱۰.
  9. محمد بن جریر طبری، تاریخ الأمم و الملوک، ج۲، ص۶۲۰-۶۳۴؛ ابن هشام، السیرة النبویة، ج۲، ص۳۱۲-۳۱۶.
  10. برای اطلاع از مفاد صلح ر. ک به: ابن هشام، السیرة النبویة، ج۲، ص۳۱۷-۳۱۸.
  11. ابراهیمی، زینب، گاه‌شمار، فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم، ج۱، ص۲۵.