بحث:مصحف فاطمه: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۷٬۸۴۷ بایت اضافه‌شده ،  ‏۹ دسامبر ۲۰۲۲
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۱۱ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{علم امام}}
{{خرد}}
==مقدمه==
==مقدمه==
*وقتی که خداوند، پیامبرش را قبض روح نمود، حضرت فاطمه {{س}} چنان از وفات پدر اندوهگین شد که کسی جز خداوند اندازه‌اش را نمی‌داند. از این‌رو خداوند، فرشته‌ای را بر روی زمین فرستاد تا او را دلداری داده و با او سخن بگوید. فاطمه {{س}} این جریان را به [[امیر المؤمنین]] {{ع}} گزارش داد. [[حضرت علی]] {{ع}} فرمود: هرگاه آمدن فرشته را احساس کردی و صدایش را شنیدی، سخنان او را بلند بازگو کن که من بشنوم. وی چنین کرد و حضرت هرچه می‌شنید می‌نوشت؛ تا آن‌که از آن سخنان مصحفی ساخته شد. در آن مصحف، چیزی از حلال و حرام نیست، بلکه در آن، علم به پیشامدهای آینده است<ref>اصول کافی، ج ۱، ص ۲۴.</ref>. [[ابو بصیر]] به [[امام صادق]] {{ع}} عرض کرد: مصحف فاطمه چیست‌؟ حضرت فرمود: "مصحفی است سه برابر قرآنی که در دست دارید. به خدا سوگند حتی یک حرف قرآن در آن نیست"<ref>اصول کافی، ج ۱، ص ۲۸۳.</ref>. برطبق روایات، این مصحف شریف، دست به دست از امامی به امام دیگر منتقل گشته است، تا به دست مبارک [[امام زمان]] {{ع}} رسیده است. [[امام رضا]] {{ع}} می‌فرماید: "امام نشانه‌هایی دارد: دانشمندترین مردم است. در داوری، پرهیزکاری، بردباری، شجاعت، عبادت، سخاوت، سرآمد روزگار است... و مصحف فاطمه نیز در دست اوست"<ref>اثبات الهداة، ج ۷، ص ۳۸۸.</ref>.
*وقتی که خداوند، پیامبرش را قبض روح نمود، حضرت فاطمه {{س}} چنان از وفات پدر اندوهگین شد که کسی جز خداوند اندازه‌اش را نمی‌داند. از این‌رو خداوند، فرشته‌ای را بر روی زمین فرستاد تا او را دلداری داده و با او سخن بگوید. فاطمه {{س}} این جریان را به [[امیر المؤمنین]] {{ع}} گزارش داد. [[حضرت علی]] {{ع}} فرمود: هرگاه آمدن فرشته را احساس کردی و صدایش را شنیدی، سخنان او را بلند بازگو کن که من بشنوم. وی چنین کرد و حضرت هرچه می‌شنید می‌نوشت؛ تا آن‌که از آن سخنان مصحفی ساخته شد. در آن مصحف، چیزی از حلال و حرام نیست، بلکه در آن، علم به پیشامدهای آینده است<ref>اصول کافی، ج ۱، ص ۲۴.</ref>. [[ابو بصیر]] به [[امام صادق]] {{ع}} عرض کرد: مصحف فاطمه چیست‌؟ حضرت فرمود: "مصحفی است سه برابر قرآنی که در دست دارید. به خدا سوگند حتی یک حرف قرآن در آن نیست"<ref>اصول کافی، ج ۱، ص ۲۸۳.</ref>. برطبق روایات، این مصحف شریف، دست به دست از امامی به امام دیگر منتقل گشته است، تا به دست مبارک [[امام زمان]] {{ع}} رسیده است. [[امام رضا]] {{ع}} می‌فرماید: "امام نشانه‌هایی دارد: دانشمندترین مردم است. در داوری، پرهیزکاری، بردباری، شجاعت، عبادت، سخاوت، سرآمد روزگار است... و مصحف فاطمه نیز در دست اوست"<ref>اثبات الهداة، ج ۷، ص ۳۸۸.</ref>.
*روایت شده که صحیفه فاطمه به طول هفتاد ذراع و به عرض یک پوست گوسفند بوده است و همه احکامی که بنی آدم به آن نیاز داشته باشد، حتی تاوان خراش در آن نوشته شده است<ref>معارف و معاریف، ج ۶، ص ۶۵۵.</ref><ref>[[مجتبی تونه‌ای|مجتبی تونه‌ای]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص:۶۶۸.</ref>.
*روایت شده که صحیفه فاطمه به طول هفتاد ذراع و به عرض یک پوست گوسفند بوده است و همه احکامی که بنی آدم به آن نیاز داشته باشد، حتی تاوان خراش در آن نوشته شده است<ref>معارف و معاریف، ج ۶، ص ۶۵۵.</ref><ref>[[مجتبی تونه‌ای|مجتبی تونه‌ای]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۶۶۸.</ref>.
 
شرح مدخل اصلی ''' مصحف فاطمه{{س}}''' هنوز آماده انتشار نیست.
 
اين مدخل از چند منظر متفاوت، مورد بررسی و تحقیق قرار خواهد گرفت:
 
# [[مصحف فاطمه در حدیث]]؛
# [[مصحف فاطمه در تاریخ]]؛


=='''[[:رده:آثار مصحف ع‍ل‍ی|منبع‌شناسی جامع مصحف فاطمه]]'''==
==جفر و چیستی آن==
* [[:رده:کتاب‌شناسی کتاب‌های مصحف فاطمه|کتاب‌شناسی مصحف فاطمه]]؛
*این کتاب یکی از معروفترین منابع<ref>ر.ک. [[داوود افقی|افقی، داوود]]، [[بررسی غلو در روایات علم اهل بیت از کتاب بصائر الدرجات (پایان‌نامه)|بررسی غلو در روایات علم اهل بیت از کتاب بصائر الدرجات]]، ص ۴۴ ـ ۵۰</ref> و کتب نزد امامان{{عم}} است.<ref>ر.ک. [[سید حبیب بخارایی‌زاده|بخارایی زاده، سیدحبیب]]، [[علم غیب امامان از نگاه عقل کتاب و سنت (پایان‌نامه)|علم غیب امامان از نگاه عقل کتاب و سنت]]، ص ۱۶۳ ـ ۱۷۰</ref> جفر به معنای مخزنی از چرم است، حاوی علوم انبیا و اوصیاء و گذشتگان از بنی اسرائیل.<ref>ر.ک. [[عبدالحسین خسروپناه|خسروپناه، عبدالحسین]]، [[کلام نوین اسلامی ج۲ (کتاب)|کلام نوین اسلامی]]، ج ۲، ص ۳۹۲ ـ ۳۹۶؛ [[محمد نظیر عرفانی|عرفانی، محمد نظیر]]، [[بررسی علم غیب معصومان در تفاسیر فریقین (پایان‌نامه)|بررسی علم غیب معصومان در تفاسیر فریقین]]، ص ۱۸۳</ref> این کتاب از نشانه‌ها و اختصاصات [[امامت]] بوده<ref>ر.ک. [[اصغر غلامی|غلامی، اصغر]]، [[آفاق علم امام در الکافی (مقاله)|آفاق علم امام در الکافی]]، صفحه؟؟؟</ref> و اکنون نزد امام زمان{{ع}} است.<ref>ر.ک. [[سید محمد جعفر سبحانی|سبحانی، سید محمد جعفر]]، [[منابع علم امامان شیعه (کتاب)|منابع علم امامان شیعه]]، ص ۹۹ ـ ۱۳۰؛ [[سید محمد فائز باقری|باقری، سید محمد فائز]]، [[بررسی علم اولیای الهی (پایان‌نامه)|بررسی علم اولیای الهی]]، ص ۱۱۶ ـ ۱۲۹</ref>
* [[:رده:مقاله‌شناسی مقاله‌های مصحف فاطمه|مقاله‌شناسی مصحف فاطمه]]؛
==محتوای جفر بر اساس روایات==
* [[:رده:پایان‌نامه‌شناسی پایان‌نامه‌های مصحف فاطمه|پایان‌نامه‌شناسی مصحف فاطمه]].
*روایات<ref>ر.ک. [[سید محمد شیرازی|شیرازی، سید محمد(سلطان الواعظین)]]، [[شب‌های پیشاور (کتاب)|شب‌های پیشاور]]، ص ۲۱۴ ـ ۲۱۵؛ [[علی نمازی شاهرودی|نمازی شاهرودی، علی]]، [[علم غیب ۲ (کتاب)|علم غیب]]، ص ۱۱۰؛ [[ابراهیم امینی|امینی، ابراهیم]]، [[علم امام از دیدگاه احادیث (مقاله)|علم امام از دیدگاه احادیث]]، صفحه؟؟؟؛ [[عبدالحسین خسروپناه|خسروپناه، عبدالحسین]]، [[کلام نوین اسلامی ج۲ (کتاب)|کلام نوین اسلامی]]، ج ۲، ص ۳۹۲ ـ ۳۹۶؛ [[سید محمد جعفر سبحانی|سبحانی، سید محمد جعفر]]، [[منابع علم امامان شیعه (کتاب)|منابع علم امامان شیعه]]، ص ۹۹ ـ ۱۳۰؛ [[حسین گنجی|گنجی، حسین]]، [[امام‌شناسی ۱ (کتاب)|امام شناسی]]، ج ۱، ص ۱۷۲؛ [[محمد بیابانی اسکوئی|بیابانی اسکویی، محمد]]، [[امامت ۵ (کتاب)|امامت]]، ص ۱۴۷؛ [[سید محمد فائز باقری|باقری، سید محمد فائز]]، [[بررسی علم اولیای الهی (پایان‌نامه)|بررسی علم اولیای الهی]]، ص ۱۱۶ ـ ۱۲۹؛ [[عسکری امام‌خان|امام خان، عسکری]]، [[منشأ و قلمرو علم امام (پایان‌نامه)|منشأ و قلمرو علم امام]]، فصل پنجم، صفحه؟؟؟؛ [[محمد زمان رستمی|رستمی، محمد زمان]]، [[طاهره آل‌بویه|آل بویه، طاهره]]، [[علم امام ۲ (کتاب)|علم امام]]، صفحه؟؟؟؛ [[محمد نظیر عرفانی|عرفانی، محمد نظیر]]، [[بررسی علم غیب معصومان در تفاسیر فریقین (پایان‌نامه)|بررسی علم غیب معصومان در تفاسیر فریقین]]، ص ۱۸۳؛ [[منصف علی مطهری|مطهری، منصف علی]]، [[علم ائمه از نظر عقل و نقل (پایان‌نامه)|علم ائمه از نظر عقل و نقل]]، ص ۶۶؛ [[قاسم علی شیخ‌زاده|شیخ‌زاده، قاسم علی]]، [[رابطه علم غیب امام حسین و حادثه عاشورا (پایان‌نامه)|رابطه علم غیب امام حسین و حادثه عاشورا]]، ص ۶۷ ـ ۷۱؛ [[داوود افقی|افقی، داوود]]، [[بررسی غلو در روایات علم اهل بیت از کتاب بصائر الدرجات (پایان‌نامه)|بررسی غلو در روایات علم اهل بیت از کتاب بصائر الدرجات]]، ص ۴۴ ـ ۵۰</ref> محتوای خاصی برای این کتاب بیان کرده اند مانند:
==جستارهای وابسته==
#جفر حاوی {{عربی|اندازه=155%|"عِلْمُ الأَوَّلِينَ‏ وَ الاخِرِين‏"}} است: [[امام صادق]]{{ع}} برای ابوحمزۀ ثمالی جریان مفصل الواح حضرت موسی(ع) بعد از رحلتش و نحوه رسیدن آن به دست مبارک [[پیامبر خاتم|پیامبر اکرم]]{{صل}} و کیفیت فراگیری [[امام علی|امیرالمؤمنین]]{{ع}} محتویات آنها را بیان داشته و در پایان می‌فرماید:<ref>صفار، محمد بن حسن، بصائر الدرجات، ص ۱۹۴</ref> «[[پیامبر خاتم|رسول خدا]]{{صل}} به [[امام علی|امیرالمؤمنین]]{{ع}} امر فرمود که الواح را استنساخ نماید، و ایشان آنها را در پوست گوسفندی نوشت و آن جفر است و در آن است علم اولین و آخرین، و آن نزد ماست و ... .»<ref>ر.ک. [[سید حبیب بخارایی‌زاده|بخارایی زاده، سیدحبیب]]، [[علم غیب امامان از نگاه عقل کتاب و سنت (پایان‌نامه)|علم غیب امامان از نگاه عقل کتاب و سنت]]، ص ۱۶۳ ـ ۱۷۰؛ [[سید ابراهیم افتخاری|افتخاری، سید ابراهیم]]، [[بررسی مقایسه‌ای شئون امامت در مکتب قم و بغداد (پایان‌نامه)|بررسی مقایسه‌ای شئون امامت در مکتب قم و بغداد]]، ص ۶۲ ـ ۶۶</ref>
* [[علم معصوم]]
#جفر را شامل {{عربی|اندازه=155%|"عِلْمِ‏ الْمَنَايَا وَ الْبَلَايَا وَ الرَّزَايَا وَ عِلْمِ‏ مَا كَانَ‏ وَ مَا يَكُونُ‏ إِلَى‏ يَوْمِ‏ الْقِيَامَة‏"}}<ref>ابن بابویه، محمد بن علی، کمال الدین، ج ۲، ص ۳۵۳</ref> معرفی می‌نمایند:<ref>ر.ک. [[علی نمازی شاهرودی|نمازی شاهرودی، علی]]، [[علم غیب ۲ (کتاب)|علم غیب]]، ص ۱۱۰</ref> در روایتی سدیر صیرفی می گوید:<ref>[[محمد بن حسن طوسی|طوسی، محمد بن حسن]]، [[الغیبة ۲ (کتاب)|الغیبة للحجة]]، ص ۱۶۷</ref> من و مفضل بن عمر و داوود بن کثیر رقی و ابوبصیر و ابان بن تغلب بر مولایمان [[امام صادق]]{{ع}} وارد شدیم (...) سپس فرمودند: «وای بر شما، من امروز صبح در کتاب جفر نگریستم و آن کتابی است مشتمل بر علم منایا و بلایا و رزایا و علم آنچه در گذشته بوده و آنچه در آینده تا روز قیامت به وقوع خواهد پیوست، که خداوند مخصوص گردانیده به آن محمد{{صل}} و [[ائمه]]{{عم}} بعد از وی را.»<ref>ر.ک. [[سید حبیب بخارایی‌زاده|بخارایی زاده، سیدحبیب]]، [[علم غیب امامان از نگاه عقل کتاب و سنت (پایان‌نامه)|علم غیب امامان از نگاه عقل کتاب و سنت]]، ص ۱۶۳ ـ ۱۷۰؛ [[سید ابراهیم افتخاری|افتخاری، سید ابراهیم]]، [[بررسی مقایسه‌ای شئون امامت در مکتب قم و بغداد (پایان‌نامه)|بررسی مقایسه‌ای شئون امامت در مکتب قم و بغداد]]، ص ۶۲ ـ ۶۶</ref>
* [[علم غیب معصوم]]
#برخی از روایات دیگر جفر را حاوی "جَمِيع الْعُلُوم‏‏" وصف می‌کنند: حسن بن فضال نقل می کند [[امام رضا]]{{ع}} فرمودند:<ref>حرعاملی، محمد بن حسن، اثبات الهداة بالنصوص و المعجزات،ج ۵ ،ص ۳۴۴</ref> امام نشانه هایی دارد ... و جفر اکبر و جفر اصغر که جمیع علوم در آنهاست نزد وی است.»<ref>ر.ک. [[سید حبیب بخارایی‌زاده|بخارایی زاده، سیدحبیب]]، [[علم غیب امامان از نگاه عقل کتاب و سنت (پایان‌نامه)|علم غیب امامان از نگاه عقل کتاب و سنت]]، ص ۱۶۳ ـ ۱۷۰</ref>
#برخی از روایات هم جفر را شامل {{عربی|اندازه=155%|"عِلْمُ النَّبِيِّينَ وَ الْوَصِيِّينَ وَ عِلْمُ الْعُلَمَاءِ الَّذِينَ مَضَوْا مِنْ بَنِي إِسْرَائِيلَ"}}<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج ۱، ص ۲۳۹</ref> دانسته‌اند: <ref>ر.ک. [[سید حبیب بخارایی‌زاده|بخارایی زاده، سیدحبیب]]، [[علم غیب امامان از نگاه عقل کتاب و سنت (پایان‌نامه)|علم غیب امامان از نگاه عقل کتاب و سنت]]، ص ۱۶۳ ـ ۱۷۰</ref> ابوبصیر می‌گوید بر [[امام صادق]]{{ع}} وارد شده عرض کردم:<ref>كلینی، قم، نشر دارالحدیث ، ج۱ ،ص ۲۳۹</ref> فدایت شوم سؤالی دارم، آیا کسی در اینجا هست که سخنم را بشنود؟ [[امام صادق]]{{ع}} پرده بین خود و اتاق دیگر را بالا زده و درون آن را نگریسته و فرمودند: ای ابو محمد از آنچه در نظر داری سؤال نما. عرض کردم: فدایت شوم، شیعیانت حدیثی نقل می‌نمایند که [[پیامبر خاتم|رسول خدا]]{{صل}} به [[امام علی|علی]]{{ع}} بابی تعلیم نمود که از آن، هزار باب گشوده می‌شود؟ [[امام صادق]]{{ع}} فرمود: ای ابو محمد، [[پیامبر]]{{صل}} به علی{{ع}} هزار باب آموخت که از هر بابش هزار باب گشوده می‌شود ... سپس مدتی سکوت نموده و بعد فرمود: همانا جفر نزد ماست و آنان چه می‌دانند که جفر چیست. پرسیدم: جفر چیست؟ فرمود: ظرفی از پوست‌های دباغی شده است که در آن علم [[انبیا]]ء و [[اوصیا]]ء و علم علمای گذشته بنی‌ اسرائیل وجود دارد.»<ref>ر.ک. [[محمد حسین مظفر|مظفر، محمد حسین]]، [[پژوهشی در باب علم امام (کتاب)|پژوهشی در باب علم امام]]، ص ۷۹ ـ ۸۲؛ [[سید حبیب بخارایی‌زاده|بخارایی زاده، سیدحبیب]]، [[علم غیب امامان از نگاه عقل کتاب و سنت (پایان‌نامه)|علم غیب امامان از نگاه عقل کتاب و سنت]]، ص ۱۶۳ ـ ۱۷۰؛ [[محمد زمان رستمی|رستمی، محمد زمان]]، [[طاهره آل‌بویه|آل بویه، طاهره]]، [[علم امام ۲ (کتاب)|علم امام]]، صفحه؟؟؟؛ [[گل افشان پارسانسب|پارسانسب، گل افشان]]، [[پژوهشی در مقام علمی و مقام تحدیث حضرت فاطمه زهرا (پایان‌نامه)|پژوهشی در مقام علمی و مقام تحدیث حضرت فاطمه زهرا]]، ص ۳۸</ref>
==چیستی جامعه==
*جامعه کتابی است مخصوص [[امام علی|علی]]{{ع}} به طول هفتاد زراع و در آن کلیۀ حوادث عالم تا پایان به طریق رمز نوشته شده است و اولاد آن حضرت به آن کتاب حکم می‌کنند.<ref>ر.ک. [[سید محمد شیرازی|شیرازی، سید محمد(سلطان الواعظین)]]، [[شب‌های پیشاور (کتاب)|شب‌های پیشاور]]، ص ۲۱۴ ـ ۲۱۵</ref> از این کتاب با نام صحیفۀ [[امام علی|علی]]{{ع}} یا کتاب علی{{ع}} نیز یاد می‌شود.<ref>ر.ک. [[عبدالحسین خسروپناه|خسروپناه، عبدالحسین]]، [[کلام نوین اسلامی ج۲ (کتاب)|کلام نوین اسلامی]]، ج ۲، ص ۳۹۲ ـ ۳۹۶؛ [[سید محمد جعفر سبحانی|سبحانی، سید محمد جعفر]]، [[منابع علم امامان شیعه (کتاب)|منابع علم امامان شیعه]]، ص ۹۹ ـ ۱۳۰؛ [[داوود افقی|افقی، داوود]]، [[بررسی غلو در روایات علم اهل بیت از کتاب بصائر الدرجات (پایان‌نامه)|بررسی غلو در روایات علم اهل بیت از کتاب بصائر الدرجات]]، ص ۴۴ ـ ۵۰؛ [[سید محمد فائز باقری|باقری، سید محمد فائز]]، [[بررسی علم اولیای الهی (پایان‌نامه)|بررسی علم اولیای الهی]]، ص ۱۱۶ ـ ۱۲۹؛ [[طیبه اکبری راد|اکبری راد، طیبه]]، [[فاطمه جمشیدی|جمشیدی، فاطمه]]، [[بررسی مفهوم علم و کیفیت انتقال آن در احادیث (مقاله)|بررسی مفهوم علم و کیفیت انتقال آن در احادیث]]، ص ۹۸</ref> این کتاب بعد از [[امام علی|امیرالمؤمنین]]{{ع}} به [[امامان]] بعدی یکی پس از دیگری منتقل شده و اکنون نزد امام زمان{{ع}} است.<ref>ر.ک. [[سید محمد جعفر سبحانی|سبحانی، سید محمد جعفر]]، [[منابع علم امامان شیعه (کتاب)|منابع علم امامان شیعه]]، ص ۹۹ ـ ۱۳۰</ref>


==روایات دربارۀ جامعه==
*روایاتی در این زمینه وارد شده است<ref>ر.ک. [[محمد حسین مظفر|مظفر، محمد حسین]]، [[پژوهشی در باب علم امام (کتاب)|پژوهشی در باب علم امام]]، ص ۷۹ ـ ۸۲؛ [[سید علی هاشمی|هاشمی، سید علی]]، [[ماهیت علم امام بررسی تاریخی و کلامی (کتاب)|ماهیت علم امام بررسی تاریخی و کلامی]]، ص ۱۹۱ ـ ۱۹۵؛ [[محمد بیابانی اسکوئی|بیابانی اسکویی، محمد]]، [[امامت ۵ (کتاب)|امامت]]، ص ۱۴۷؛ [[عسکری امام‌خان|امام خان، عسکری]]، [[منشأ و قلمرو علم امام (پایان‌نامه)|منشأ و قلمرو علم امام]]، فصل پنجم، صفحه؟؟؟؛ [[محمد زمان رستمی|رستمی، محمد زمان]]، [[طاهره آل‌بویه|آل بویه، طاهره]]، [[علم امام ۲ (کتاب)|علم امام]]، صفحه؟؟؟؛ [[داوود افقی|افقی، داوود]]، [[بررسی غلو در روایات علم اهل بیت از کتاب بصائر الدرجات (پایان‌نامه)|بررسی غلو در روایات علم اهل بیت از کتاب بصائر الدرجات]]، ص ۴۴ ـ ۵۰؛ [[محمد مشکی|مشکی، محمد]]، [[بررسی علم امام از دیدگاه شیخ مفید (مقاله)|بررسی علم امام از دیدگاه شیخ مفید]]، فصلنامه فلسفی کلامی، ش ۴۵، ص ۳۰۶؛ [[محمد نظیر عرفانی|عرفانی، محمد نظیر]]، [[بررسی علم غیب معصومان در تفاسیر فریقین (پایان‌نامه)|بررسی علم غیب معصومان در تفاسیر فریقین]]، ص ۱۸۳؛ [[منصف علی مطهری|مطهری، منصف علی]]، [[علم ائمه از نظر عقل و نقل (پایان‌نامه)|علم ائمه از نظر عقل و نقل]]، ص ۶۶؛ [[قاسم علی شیخ‌زاده|شیخ‌زاده، قاسم علی]]، [[رابطه علم غیب امام حسین و حادثه عاشورا (پایان‌نامه)|رابطه علم غیب امام حسین و حادثه عاشورا]]، ص ۶۷ ـ ۷۱</ref> مانند: ابوبصیر از [[امام صادق]]{{ع}} روایت می کند که حضرت فرمودند:<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج ۱، ص ۲۳۹</ref> «ای ابومحمد! جامعه نزد ما است و آنها چه می‌دانند جامعه چیست؟» عرض کردم: "قربانت گردم! جامعه چیست؟" فرمود: «صحیفه‌ای است با طول هفتاد ذرع به ذرع [[پیامبر خاتم|رسول خدا]]{{صل}} و املای آن حضرت از دهان مبارکش و دست خط [[امام علی|علی]]{{ع}}. هر حلال و حرام و هر چیزی که مردم به آن نیاز داشته باشند؛ حتی دیه خراش‌های کوچک، در آن است.» امام با دستش به من زد و فرمود: ای ابومحمد! به من اجازه می‌دهی؟ عرض کردم: قربانت گردم من در اختیار شما هستم. هرچه می‌خواهید بکن. حضرت همچون کسی که خشمگین است، دست مرا نیشگون گرفت و فرمود: حتی دیه این، عرض کردم: به خدا این علم است. فرمود: این علم است؛ ولی نه همه علم.»<ref>ر.ک. [[عبدالحسین خسروپناه|خسروپناه، عبدالحسین]]، [[کلام نوین اسلامی ج۲ (کتاب)|کلام نوین اسلامی]]، ج ۲، ص ۳۹۲ ـ ۳۹۶؛ گنجی، حسین، امام شناسی، ج ۱، ص ۱۷۲؛ [[سید محمد فائز باقری|باقری، سید محمد فائز]]، [[بررسی علم اولیای الهی (پایان‌نامه)|بررسی علم اولیای الهی]]، ص ۱۱۶ ـ ۱۲۹؛ [[جواد رنجبر|رنجبر، جواد]]، کنکاشی در کیفیت علم و سرچشمه های علم امام، صفحه؟؟؟؛ [[عسکری امام‌خان|امام خان، عسکری]]، [[منشأ و قلمرو علم امام (پایان‌نامه)|منشأ و قلمرو علم امام]]، فصل پنجم، صفحه؟؟؟</ref>


{{علم معصوم افقی}}
==پانویس==
[[رده:مدخل‌های اصلی دانشنامه]]
{{پانویس}}
[[رده:منابع علم امام]]
[[رده:آثار مکتوب امام]]
[[رده:آثار مکتوب امام فاطمه]]
[[رده:مصحف فاطمه]]
۱۱۴٬۱۱۴

ویرایش