دیدگاه مذهب امامیه در باره امامت چیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

| موضوع اصلی = [[امامت (پرسش)|بانک جامع پرسش و پاسخ امامت]]

| تصویر = 110050.jpg

| نمایه وابسته = [[کلیاتی از امامت (نمایه)|کلیاتی از امامت]]

| مدخل اصلی = [[امامت]]

| تعداد پاسخ = ۱

== پاسخ نخست ==

«برخلاف [[اهل سنت]] که نگاهشان به مسئله [[امامت]] یک نگاه عادی و دنیوی در حد یک مسئله [[سیاست|سیاسی]] و اجتماعی بود؛ [[امامیه]]، [[امامت]] را فراتر از دنیوی نگریسته و آن را یک امر الهی و آسمانی تلقی می‌‌کند. در اینجا نخست به تعاریف اندیشه‌وران [[امامیه]] می‌‌پردازیم.

# [[شیخ صدوق]]: او با [[تفسیر]] معنای "[[مولی]]" در [[حدیث غدیر]] به [[واجب الاطاعة]] می‌‌گوید:{{عربی|" فهو معنی الأمامة بان الامامة انما هی مشتقة من الأئتمام بالإنسان و الائتمام هو الأتباع و الاقتداء و و العمل بعمله و الول به"}} وی [[طاعت امام]] و دیگر [[فضایل]] [[امام]] را تالی تلو [[پیامبر]] می‌‌داند و تنها امر [[نبوت]] و [[وحی]] را استثنا می‌‌کند.{{عربی|" و یجب ان یعتقد انه یلزم من طاعة الامام مایلزمنا من طاعة النبی {{صل}} و انّ کل فضل آتاه اللّه عزوجل بنبیه فد اتاه اللّه الامام الا النبوة"}}<ref>شیخ صدوق، معانی الأخبار، ص ۶۹.</ref>.

# [[شیخ مفید]]: {{عربی|" الامام هو الإنسان الذی له رئاسة عامة فی امور الدین و الدنیا نیابة عن النبی"}}<ref>شیخ مفید، سلسة مؤلفات، النکت الاعتقادیه، ج ۱۰، ص ۳۹.</ref>.

# [[سید مرتضی]]: {{عربی|" الامامة ریاسة عامة فی الدین بالاصاله لا بالنیابة عمن هو فی دارالتکلیف"}} <ref>الحدود و الحقایق، بحث امامت. و نیز: الذخیره فی [[علم]] الکلام، ص ۴۰۹.</ref>.

# [[شیخ طوسی]]: {{عربی|" الامام هو الذی یتولی الریاسة العامة فی الدین و الدنیا جمیعا"}}<ref>شرح العبارات المصطلحة بین المتکلمین، نقل از: [[امامت]] پژوهی، ص ۴۲.</ref>.

# [[محقق طوسی]]: {{عربی|" الامام هو الإنسان الذی له الریاسة العامة فی الدین و الدنیا بالاصالخ فی دارالتکلیف"}}<ref>تلخیص المحصل، ص ۴۲۶؛ رسالة الامامة، ص ۴۵۷.</ref>.

# [[ابن میثم بحرانی]]: {{عربی|" الامامة رئاسة عامة لشخص من الناس فی امور الدین و الدنیا بالاصالة"}}<ref>واعد المرام، ص ۷۴؛ النجاة فی القیامة‌ فی تحقیق امر الامامة، ص ۴۱.</ref>.

# [[علامه حلی]]: {{عربی|" الامام هو الإنسان الذی له الریاسة العامة فی امور الدین و الدنیا بالاصالة فی دارالتکلیف"}}<ref>الألفین فی امامة‌ مولانا امی‌رالمؤ منین، ص ۱۲؛ باب حادی عشر، بحث امامت.</ref>.

# [[حمصی رازی]]: {{عربی|" رئاسة عامة فی امور الدین بالاصالة"}}<ref>المنقذ من التقلید، ج ۲، ص ۲۳۴.</ref>. وی در ادامه بحث علت عدم ذکر قید "الدنیا" در تعریف [[امامت]] را اشاره و خاطرنشان می‌‌سازد قید {{عربی|" امور الدین "}} عام و کلی بوده و کلیات امور دنیوی مثل رفع اختلاف طبقات و قشرهای مختلف [[جامعه]] مثل صنعت‌گران و خطاطان را شامل می‌‌شود، ولو اینکه رسیدگی به امور صنفی و جزئی از قبیل [[تعیین]] برترین‌ها و دستمزدها از [[شئون]] [[امام]] نیست<ref>المنقذ من التقلید، ج ۲، صص ۲۳۶ و ۲۳۷.</ref>.

# [[فاضل مقداد]]: {{عربی|" فهی رئاسة عامة فی الدین و الدنیا لشخص انسانی خلافة عن النبی"}}<ref>اللوامع الالهیه، ص ۳۱۹ و [[ارشاد]] الطالبین الی نهج المسترشدین، ص ۳۲۵.</ref>.

# [[عبدالرزاق لاهیجی]]: "[[ریاست]] عامة [[مسلمین]] در امور دنیا و [[دین]] بر سبیل [[خلیفگی]] و نیابت از [[پیغمبر]]"<ref>گوهر مراد، صص ۲ - ۴۶۱.</ref>.

* تعریف‌های فوق تعریف [[متکلمان]] بوده است که نوعاً به [[ریاست]] و [[حکومت]] بسان [[اهل سنت]] تأکید می‌‌داشتند، لکن [[عارفان]] و [[فلاسفه]] خصوصاً [[حکمت]] متعالیه مؤلفه اساسی [[امامت]] را [[ولایت باطنی]] [[امام]] تحلیل می‌‌کنند که در صفحات آینده ذکر خواهد شد.

* نگاه اولیه به تعاریف [[اهل سنت]] و [[امامیه]] در تعریف [[امامت]] چنین وانمود می‌‌کند که هر دو [[مکتب]] [[علم کلام|کلامی‌]] تعریف مشترک و واحدی از [[امامت]] ارائه می‌‌دهند؛ چراکه هر دو [[امامت]] را به "[[ریاست]] بر دو قلمرو حوزه [[دین]] و دنیا" تعریف نموده و آن را پذیرفتند. لکن این داوری چنان‌که ذکر شد حاصل نگاه اولیه است<ref>برخی مانند [[حکیم]] لاهیجی بر این اشتراک توجه داشته و آن را از عجایب امور وصف کرده است؛ گوهر مراد، ص ۴۶۲.</ref>«<ref>[[محمد حسن قدردان قراملکی]]، [[امامت ۲ (کتاب)|امامت]]، ص۳۱ - ۳۴.</ref>.

== پاسخ‌های دیگر ==

{{پاسخ پرسش

| عنوان پاسخ‌دهنده = ۱. حجت الاسلام و المسلمین زهادت؛

| تصویر = Pic259.jpg

| پاسخ‌دهنده = عبدالمجید زهادت

| پاسخ = حجت الاسلام و المسلمین '''[[عبدالمجید زهادت]]''' در کتاب ''«[[معارف و عقاید ۵ ج۱ (کتاب)|معارف و عقاید ۵ ج۱]]»'' در این‌باره گفته‌ است:

 

«با تأمل و توجه به بحث از [[مقام]] و [[جایگاه]] رفیع و مهمی که نازل منزله [[نبوت]] است و در [[هدایت]] [[مسلمانان]] بعد از [[رحلت]] [[نبی اکرم]] {{صل}} نقش و تأثیر اساسی دارد با [[علم کلام]] که از [[اعتقادات]] سخن می‌گوید تناسب دارد نه با [[علم]] [[فقه]] که از [[افعال]] [[مکلفان]] بحث می‌کند. برخلاف گروهی که- با فروکاستن از [[مقام]] رفیع [[امامت]] و تنزل دادن آن به [[امارت]] و [[حکومت]] معمول و رایج بر [[مردم]]- [[نصب امام]] را [[وظیفه]] [[مردم]] دانسته و بالتبع [[جایگاه]] آن را [[علم]] وفقه و [[فروع]] [[علمی]] می‌دانند نه [[علم کلام]] و [[اعتقادات]].

 

به بیان دیگر تامل در [[حقیقت امامت]] و [[منزلت]] [[عظیم]] آن، سؤال از روش [[نصب]] و [[جایگاه]] بحث از آن را هم جواب می‌دهد. [[میزان]] سنجش در این مسأله، [[قرآن کریم]] و [[سنت]] [[قطعیه]] [[نبی اکرم]] {{صل}} است و ما با عرضه آراء بر این [[میزان]] مورد قبول طرفین می‌‌توانیم پاسخ این پرسش مقدماتی و بلکه پرسش‌های دیگر را هم در مسائل [[امامت]] به دست آوریم.

 

در اینجا توجه به یک سخن [[رسول خدا]] {{صل}} می‌تواند راهگشای این معضل باشد که فرمود: {{متن حدیث| مَنْ مَاتَ وَ لَمْ يَعْرِفْ إِمَامَ زَمَانِهِ مَاتَ مِيتَةً جَاهِلِيَّةً }}. این [[حدیث]] که با نقل‌های گوناگون و محتوای واحد مورد قبول [[فریقین]] است<ref>برای آگاهی بیشتر از وحدت مضمون و محتوای احادیث من مات ر.ک: راز رهائی از مرگ جاهلی و بررسی حدیث معرفت امام از منظر فریقین. </ref>، [[جایگاه]] رفیع بحث [[امامت]] را روشن می‌سازد. [[دانشمندان]] [[امامیه]] برای بیان [[جایگاه]] بحث از [[امامت]] و اینکه از اصول است نه از [[فروع]] به دلایلی استناد کرده‌اند<ref>ر.ک: الاصول العامه لمسائل الامامه، ص ۸۷ و امامت پژوهی، ص ۶۱.</ref>. از جمله مستندات آنان این [[حدیث]] است زیرا لازمه [[وجوب]] [[معرفت امام]] به گونه‌ای که تخلف از او مستوجب [[مرگ جاهلی]] باشد و عذری از متخلف پذیرفته نخواهد شد، آن است که [[امامت]] را مانند [[نبوت]] از اصول [[عقائد]] بدانیم نه از [[فروع]] و مسائل [[فقهی]]. در [[فرهنگ دینی]] [[مرگ جاهلی]] مردن در [[بی‌دینی]] و [[شرک]] و [[کفر]] است بنابراین تخلف از [[امام]] همانند تخلف از [[رسول خدا]] {{صل}} و عدم پذیرش او موجب [[کفر]] است و این با اصلی بودن [[امامت]] سازگار است نه فرعی بودن آن<ref>شیخ طوسی می‌گوید: {{عربی|وَ دَفعُ الْإِمَامَةِ عِنْدَهُمْ وَ جَحدُهَا كَدَفْعِ النُّبُوَّةِ وَ جَحدُهَا سَوَاءُ، بِدَلَالَةِ قَوْلِهِ {{صل}}:}} {{متن حدیث| مَنْ مَاتَ وَ لَمْ يَعْرِفْ إِمَامَ زَمَانِهِ مَاتَ مِيتَةً جَاهِلِيَّةً }}. الاقتصاد، ص ۲۲۶. و قاضی نورالله در کتاب الصوارم المهرقه: {{عربی|انَّ النبی {{صل}} قَالَ}}: {{متن حدیث|مَنْ مَاتَ وَ لَمْ يَعْرِفْ إِمَامَ زَمَانِهِ مَاتَ مِيتَةً جَاهِلِيَّةً}}؛ {{عربی|فَإِنَّهُ صریحٌ في أَنَّ الْإِمَامَةَ فی الإصولِ ضَرُورَةً إِنَّ الْجَاهِلَ بشیءٍ مِنَ الْفُرُوعِ وَ إِنْ کان وَاجِباً لایکون میتَتُه میتَةً جاهلیةً وَ لَا یَقدَحُ ذلک في إِسْلَامِهِ}} و ر.ک: احقاق الحق، ص ۲۹۴، و گوهر مراد، ص ۴۶۷ و مراة العقول، ج ۱۱، ص ۱۹۱ و بحارالأنوار، ج ۸، ص ۳۶۸. برای آگاهی بیشتر درباره نقل‌های گوناگون و دلالت حدیث من مات ر.ک: بررسی معرفت امام از منظر فریقین. </ref><ref>[[عبدالمجید زهادت|زهادت، عبدالمجید]]، [[معارف و عقاید ۵ ج۱ (کتاب)|'''معارف و عقاید ۵ ج۱''']]؛ ج5، ص22-23.</ref>

}}

{{پرسش وابسته}}

# [[آیا امامت با دموکراسی ناسازگار است؟ (پرسش)]]

{{پایان پرسش وابسته}}

== پانویس ==

{{پرسش وابسته}}

# [[دیدگاه مذهب معتزله در باره امامت چیست؟ (پرسش)]]

# [[دیدگاه مذهب اشعریه در باره امامت چیست؟ (پرسش)]]

# [[دیدگاه مذهب اباضیه در باره امامت چیست؟ (پرسش)]]

# [[دیدگاه مذهب اسماعیلیه در باره امامت چیست؟ (پرسش)]]

# [[دیدگاه مذهب زیدیه در باره امامت چیست؟ (پرسش)]]

# [[دیدگاه مذهب ماتریدیه در باره امامت چیست؟ (پرسش)]]

# [[دیدگاه فرقه وهابیت در باره امامت چیست؟ (پرسش)]]

# [[دیدگاه مذهب اهل سنت در باره امامت چیست؟ (پرسش)]]

{{پایان پرسش وابسته}}

{{پرسش وابسته}}

# [[آیا امامت با دموکراسی ناسازگار است؟ (پرسش)]]

# [[آیا مهدویت با دموکراسی ناسازگار است؟ (پرسش)]]

{{پایان پرسش وابسته}}

== پانویس ==

[[رده:پرسش]]

 

[[رده:(اا): پرسش‌های امامت با ۱ پاسخ]]