قیس بن مکشوح: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
 
(۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = [[قیس بن مکشوح در تاریخ اسلامی]] - [[قیس بن مکشوح در تراجم و رجال]]| پرسش مرتبط  = }}
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = صحابه | عنوان مدخل  = قیس بن مکشوح | مداخل مرتبط = [[قیس بن مکشوح در تاریخ اسلامی]] - [[قیس بن مکشوح در تراجم و رجال]]| پرسش مرتبط  = }}
{{جعبه اطلاعات اصحاب
| نام = قیس بن مکشوح
| مشهور به =
| نام تصویر = تصویر نمادین جنگ صفین.jpg
| عرض تصویر =
| توضیح تصویر = تصویر نمادین جنگ صفین
| نام کامل = قیس بن مکشوح
| نام‌های دیگر =
| جنسیت = مرد
| کنیه = ابوشداد   
| لقب = 
| اهل = 
| از قبیله = [[بجیله]] 
| از تیره =   
| پدر =       
| مادر = 
| همسر =
| پسر =
| دختر = 
| خواهر =
| برادر = 
| خویشاوندان =
| وابستگان =
| تاریخ تولد = 
| محل تولد = 
| محل زندگی =
| تاریخ درگذشت = 
| محل درگذشت =   
| تاریخ شهادت = [[۳۷ هجری]] 
| محل شهادت =   
| طول عمر = 
| محل دفن =
| دین =
| مذهب =
| از اصحاب = {{فهرست جعبه افقی| [[پیامبر خاتم]] | [[امام علی]] }}
| از طبقه =
| در جنگ = {{فهرست جعبه افقی| [[جنگ قادسیه]] | [[فتح نهاوند]] | [[جنگ صفین]] }}
| نقش‌ها = 
| فعالیت‌ها =   
| علت شهرت =
| علت درگذشت = 
| علت شهادت =   
| راوی از =
| روایات مشهور = 
| مشایخ او = 
| راویان از او =   
| آخرین راوی از او =
}}


==مقدمه==
== مقدمه ==
در کتاب‌های [[تاریخی]] در اسم و [[نسب]] [[قیس]] [[اختلاف]] است، برخی او را [[قیس]] [[فرزند]] مکشوح و برخی هبیرة [[فرزند]] [[عبد یغوث]] و یا [[قیس]] [[فرزند]] [[عبد یغوث بن مکشوح]] گفته‌اند، کنیه‌اش [[ابوشداد]] و هم‌پیمان بنی‌مراد بود. او از اسب سواران قبیلة مذحج بود که در عصر [[رسول خدا]]{{صل}} [[اسلام]] آورد و از [[اصحاب]] آن [[حضرت]] گردید؛ اگر چه برخی گفته‌اند: او در عصر [[ابوبکر]] و یا [[عمر بن خطاب]] [[اسلام]] آورده ولی برخی مثل [[محمد بن اسحاق]] می‌نویسد: او در اواخر [[عمر]] [[مبارک]] [[پیامبر خدا]]{{صل}}، [[اسلام]] آورد و در کشتن [[اسود عنسی]] که در [[یمن]] مدعی [[نبوت]] بود، کمک و مساعدت نمود. و همین قول مورد [[تأیید]] کثیری از مؤرخان و و [[سیره‌نویسان]] است. و طبق این [[نقل]]، [[قیس]] مردی [[شجاع]] و سواری ماهر بود و پسر [[خواهر]] [[عمرو بن معدی کرب]] است<ref>الاصابه، ج۵، ص۵۳۹؛ اسدالغابه، ج۴، ص۲۳۷؛ تنقیح المقال، ج۲، باب القاب، ص۳۴.</ref>.
در کتاب‌های [[تاریخی]] در اسم و [[نسب]] «قیس» [[اختلاف]] است، برخی او را «قیس بن مکشوح» و برخی [[هبیرة بن عبد یغوث]] و یا [[قیس بن عبدیغوث بن مکشوح]] گفته‌اند، کنیه‌اش [[ابوشداد]] و هم‌پیمان بنی‌مراد بود. او از اسب سواران قبیلة مذحج بود که در عصر [[رسول خدا]] {{صل}} [[اسلام]] آورد و از [[اصحاب]] آن [[حضرت]] گردید؛ اگر چه برخی گفته‌اند: او در عصر [[ابوبکر]] و یا [[عمر بن خطاب]] [[اسلام]] آورده ولی برخی مثل [[محمد بن اسحاق]] می‌نویسد: او در اواخر [[عمر]] [[مبارک]] [[پیامبر خدا]] {{صل}}، [[اسلام]] آورد و در کشتن [[اسود عنسی]] که در [[یمن]] مدعی [[نبوت]] بود، کمک و مساعدت نمود. و همین قول مورد [[تأیید]] کثیری از مؤرخان و و [[سیره‌نویسان]] است. و طبق این [[نقل]]، [[قیس]] مردی [[شجاع]] و سواری ماهر بود و پسر [[خواهر]] [[عمرو بن معدی‌کرب]] است<ref>الاصابه، ج۵، ص۵۳۹؛ اسدالغابه، ج۴، ص۲۳۷؛ تنقیح المقال، ج۲، باب القاب، ص۳۴.</ref>.


[[قیس]] در [[جنگ قادسیه]] از پیش قراولان [[سپاه]] [[سعد بن وقاص]] بود و در [[فتح]] [[نهاوند]] حضور داشت <ref>الاصابه، ج۵، ص۵۰۲؛ اسدالغابه، ج۴، ص۲۳۷.</ref>. همچنین او از [[یاران]] باوفای [[امیرمؤمنان]]{{ع}} و [[پرچم‌دار]] بجیله در [[صفین]] بود و در همین [[نبرد]] در سال ۳۷ [[هجری]] در رکاب [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} به [[شهادت]] رسید<ref>الاصابه، ج۵، ص۵۰۲.</ref>.
[[قیس]] در [[جنگ قادسیه]] از پیش قراولان [[سپاه]] [[سعد بن وقاص]] بود و در [[فتح]] [[نهاوند]] حضور داشت <ref>الاصابه، ج۵، ص۵۰۲؛ اسدالغابه، ج۴، ص۲۳۷.</ref>. همچنین او از [[یاران]] باوفای [[امیرمؤمنان]] {{ع}} و [[پرچم‌دار]] بجیله در [[صفین]] بود و در همین [[نبرد]] در [[سال ۳۷ هجری]] در رکاب [[امیرالمؤمنین]] {{ع}} به [[شهادت]] رسید<ref>الاصابه، ج۵، ص۵۰۲.</ref>.


[[ابو مخنف]] [[نقل]] می‌کند: [[قیس]] در [[جنگ صفین]] [[پرچم]] بجیله را به دست گرفت و در حالی که [[رجز]] می‌خواند تا نزدیکی [[خیمه]] [[معاویه]] پیش رفت. وی خود را به محافظ [[معاویه]]، [[عبدالرحمان بن خالد بن ولید]] که سپری از طلا داشت، رساند. بین آنان [[جنگ]] [[سختی]] درگرفت، ناگهان محافظ رومیِ [[معاویه]]، پای [[قیس]] را [[قطع]] کرد، اما وی [[تسلیم]] نشد و با ضربه‌ای او را به [[هلاکت]] رسانید. در این لحظه اطرافیان [[معاویه]] به طور جمعی (بر خلاف رسم جنگ‌های آن زمان که به [[جنگ]] تن به تن بود) به وی حمله کردند و او را به [[شهادت]] رساندند<ref>وقعة صفین، ص۲۵۸؛ تاریخ طبری، ج۵، ص۲۵؛ تنقیح المقال، ج۲، باب القاب، ص۳۴؛ اعیان الشیعه، ج۸ ص۴۵۸.</ref>.<ref>[[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام علی ج۲ (کتاب)|اصحاب امام علی]]، ج۲، ص۱۱۵۵-۱۱۵۶.</ref>
[[ابو مخنف]] [[نقل]] می‌کند: [[قیس]] در [[جنگ صفین]] [[پرچم]] بجیله را به دست گرفت و در حالی که [[رجز]] می‌خواند تا نزدیکی [[خیمه]] [[معاویه]] پیش رفت. وی خود را به محافظ [[معاویه]]، [[عبدالرحمان بن خالد بن ولید]] که سپری از طلا داشت، رساند. بین آنان [[جنگ]] [[سختی]] درگرفت، ناگهان محافظ رومیِ [[معاویه]]، پای [[قیس]] را [[قطع]] کرد، اما وی [[تسلیم]] نشد و با ضربه‌ای او را به [[هلاکت]] رسانید. در این لحظه اطرافیان [[معاویه]] به طور جمعی (بر خلاف رسم جنگ‌های آن زمان که به [[جنگ]] تن به تن بود) به وی حمله کردند و او را به [[شهادت]] رساندند<ref>وقعة صفین، ص۲۵۸؛ تاریخ طبری، ج۵، ص۲۵؛ تنقیح المقال، ج۲، باب القاب، ص۳۴؛ اعیان الشیعه، ج۸ ص۴۵۸.</ref>.<ref>[[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام علی ج۲ (کتاب)|اصحاب امام علی]]، ج۲، ص۱۱۵۵-۱۱۵۶.</ref>
== جستارهای وابسته ==
{{مدخل وابسته}}
* [[بجیله]] (قبیله)
{{پایان مدخل وابسته}}


== منابع ==
== منابع ==
خط ۱۶: خط ۶۹:
{{پانویس}}
{{پانویس}}


[[رده:اصحاب پیامبر]]
[[رده:اصحاب امام علی]]
[[رده:اصحاب امام علی]]
[[رده:اعلام]]
[[رده:اعلام]]
[[رده:بجیله]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۳ ژوئن ۲۰۲۳، ساعت ۱۶:۴۵

قیس بن مکشوح
تصویر نمادین جنگ صفین
نام کاملقیس بن مکشوح
جنسیتمرد
کنیهابوشداد
از قبیلهبجیله
تاریخ شهادت۳۷ هجری
از اصحاب
حضور در جنگ

مقدمه

در کتاب‌های تاریخی در اسم و نسب «قیس» اختلاف است، برخی او را «قیس بن مکشوح» و برخی هبیرة بن عبد یغوث و یا قیس بن عبدیغوث بن مکشوح گفته‌اند، کنیه‌اش ابوشداد و هم‌پیمان بنی‌مراد بود. او از اسب سواران قبیلة مذحج بود که در عصر رسول خدا (ص) اسلام آورد و از اصحاب آن حضرت گردید؛ اگر چه برخی گفته‌اند: او در عصر ابوبکر و یا عمر بن خطاب اسلام آورده ولی برخی مثل محمد بن اسحاق می‌نویسد: او در اواخر عمر مبارک پیامبر خدا (ص)، اسلام آورد و در کشتن اسود عنسی که در یمن مدعی نبوت بود، کمک و مساعدت نمود. و همین قول مورد تأیید کثیری از مؤرخان و و سیره‌نویسان است. و طبق این نقل، قیس مردی شجاع و سواری ماهر بود و پسر خواهر عمرو بن معدی‌کرب است[۱].

قیس در جنگ قادسیه از پیش قراولان سپاه سعد بن وقاص بود و در فتح نهاوند حضور داشت [۲]. همچنین او از یاران باوفای امیرمؤمنان (ع) و پرچم‌دار بجیله در صفین بود و در همین نبرد در سال ۳۷ هجری در رکاب امیرالمؤمنین (ع) به شهادت رسید[۳].

ابو مخنف نقل می‌کند: قیس در جنگ صفین پرچم بجیله را به دست گرفت و در حالی که رجز می‌خواند تا نزدیکی خیمه معاویه پیش رفت. وی خود را به محافظ معاویه، عبدالرحمان بن خالد بن ولید که سپری از طلا داشت، رساند. بین آنان جنگ سختی درگرفت، ناگهان محافظ رومیِ معاویه، پای قیس را قطع کرد، اما وی تسلیم نشد و با ضربه‌ای او را به هلاکت رسانید. در این لحظه اطرافیان معاویه به طور جمعی (بر خلاف رسم جنگ‌های آن زمان که به جنگ تن به تن بود) به وی حمله کردند و او را به شهادت رساندند[۴].[۵]

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

  1. الاصابه، ج۵، ص۵۳۹؛ اسدالغابه، ج۴، ص۲۳۷؛ تنقیح المقال، ج۲، باب القاب، ص۳۴.
  2. الاصابه، ج۵، ص۵۰۲؛ اسدالغابه، ج۴، ص۲۳۷.
  3. الاصابه، ج۵، ص۵۰۲.
  4. وقعة صفین، ص۲۵۸؛ تاریخ طبری، ج۵، ص۲۵؛ تنقیح المقال، ج۲، باب القاب، ص۳۴؛ اعیان الشیعه، ج۸ ص۴۵۸.
  5. ناظم‌زاده، سید اصغر، اصحاب امام علی، ج۲، ص۱۱۵۵-۱۱۵۶.