توبه در اخلاق اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'برنامه ریزی' به 'برنامه‌ریزی'
جز (جایگزینی متن - 'برنامه ریزی' به 'برنامه‌ریزی')
خط ۳۶: خط ۳۶:
* در [[تفسیر]] این [[آیه]] آمده است که منظور از [[جهالت]] و [[نادانی]] این نیست که [[گناه]] را نشناسد، بلکه مراد از [[جهل]] اینکه [[انسان]] تحت تأثير [[شهوت]] و [[امیال نفسانی]] قرار گیرد و منظور از قریب این نیست که فورا [[توبه]] کند. اگر چه [[توبه]] [[واجب]] فوری است - بلکه منظور این است که پیش از [[مرگ]] [[توبه]] کند<ref>جارالله محمود زمخشری، کشاف، ج۱، ص۵۱۲.</ref>؛ چون در مقابل این گروه یعنی کسانی که زود [[توبه]] می‌‌کنند، کسانی را قرار داده که تا لحظه [[مرگ]] دست از [[گناه]] برنمی دارند، می‌فرماید: {{متن قرآن|وَلَيْسَتِ التَّوْبَةُ لِلَّذِينَ يَعْمَلُونَ السَّيِّئَاتِ حَتَّى إِذَا حَضَرَ أَحَدَهُمُ الْمَوْتُ قَالَ إِنِّي تُبْتُ الْآنَ وَلَا الَّذِينَ يَمُوتُونَ وَهُمْ كُفَّارٌ}}<ref>«و توبه آن کسان که کارهای زشت می‌کنند تا هنگامی که مرگ هر یک از ایشان فرا رسد، می‌گوید: اکنون توبه کردم و نیز توبه آنان که در کفر می‌میرند پذیرفته نیست؛ برای آنها عذابی دردناک فراهم ساخته‌ایم» سوره نساء، آیه ۱۸.</ref>.
* در [[تفسیر]] این [[آیه]] آمده است که منظور از [[جهالت]] و [[نادانی]] این نیست که [[گناه]] را نشناسد، بلکه مراد از [[جهل]] اینکه [[انسان]] تحت تأثير [[شهوت]] و [[امیال نفسانی]] قرار گیرد و منظور از قریب این نیست که فورا [[توبه]] کند. اگر چه [[توبه]] [[واجب]] فوری است - بلکه منظور این است که پیش از [[مرگ]] [[توبه]] کند<ref>جارالله محمود زمخشری، کشاف، ج۱، ص۵۱۲.</ref>؛ چون در مقابل این گروه یعنی کسانی که زود [[توبه]] می‌‌کنند، کسانی را قرار داده که تا لحظه [[مرگ]] دست از [[گناه]] برنمی دارند، می‌فرماید: {{متن قرآن|وَلَيْسَتِ التَّوْبَةُ لِلَّذِينَ يَعْمَلُونَ السَّيِّئَاتِ حَتَّى إِذَا حَضَرَ أَحَدَهُمُ الْمَوْتُ قَالَ إِنِّي تُبْتُ الْآنَ وَلَا الَّذِينَ يَمُوتُونَ وَهُمْ كُفَّارٌ}}<ref>«و توبه آن کسان که کارهای زشت می‌کنند تا هنگامی که مرگ هر یک از ایشان فرا رسد، می‌گوید: اکنون توبه کردم و نیز توبه آنان که در کفر می‌میرند پذیرفته نیست؛ برای آنها عذابی دردناک فراهم ساخته‌ایم» سوره نساء، آیه ۱۸.</ref>.
* از این مقابله استفاده می‌شود که منظور از "به زود" زمانی است که [[انسان]] می‌تواند [[گناه]] کند، ولی [[توبه]] می‌کند و از [[گناه]] دست بر می‌دارد.
* از این مقابله استفاده می‌شود که منظور از "به زود" زمانی است که [[انسان]] می‌تواند [[گناه]] کند، ولی [[توبه]] می‌کند و از [[گناه]] دست بر می‌دارد.
* همان‌طور که از مقابله {{متن قرآن|لِلَّذِينَ يَعْمَلُونَ السُّوءَ بِجَهَالَةٍ}} با {{متن قرآن|الَّذِينَ يَمُوتُونَ وَهُمْ كُفَّارٌ}} استفاده می‌شود، که منظور از [[جاهل]] کسی است که تحت تأثير [[شهوت]] و بدون [[فکر]] و برنامه ریزی [[مرتکب گناه]] می‌شود، نه در اثر [[بی‌ایمانی]]؛ بنابراین به منظور از [[جهل]] بی‌اطلاعی است و نه منظور از به زودی، [[توبه]] فوری؛ با این حال [[آیه کریمه]] [[توبه]] را با حرف {{متن قرآن|عَلَيْ}} همراه آورده تا نشان دهد که [[خداوند]] [[پذیرش توبه]] را بر خود [[واجب]] کرده و در پایان [[آیه]] می‌‌فرماید: {{متن قرآن|أُولَئِكَ يَتُوبُ اللَّهُ عَلَيْهِمْ }} تا نشان دهد که [[خدا]] به این وظیفه‌ای که خود از سر [[رحمت]] برای خود مقرر کرده، عمل خواهد کرد<ref>جارالله محمود زمخشری، کشاف، ج۱، ص۵۱۳.</ref><ref>[[مجتبی تهرانی|تهرانی، مجتبی]]، [[اخلاق الاهی ج۱ (کتاب)|اخلاق الاهی، ج۱]]، ص۱۳۲-۱۳۳.</ref>.
* همان‌طور که از مقابله {{متن قرآن|لِلَّذِينَ يَعْمَلُونَ السُّوءَ بِجَهَالَةٍ}} با {{متن قرآن|الَّذِينَ يَمُوتُونَ وَهُمْ كُفَّارٌ}} استفاده می‌شود، که منظور از [[جاهل]] کسی است که تحت تأثير [[شهوت]] و بدون [[فکر]] و برنامه‌ریزی [[مرتکب گناه]] می‌شود، نه در اثر [[بی‌ایمانی]]؛ بنابراین به منظور از [[جهل]] بی‌اطلاعی است و نه منظور از به زودی، [[توبه]] فوری؛ با این حال [[آیه کریمه]] [[توبه]] را با حرف {{متن قرآن|عَلَيْ}} همراه آورده تا نشان دهد که [[خداوند]] [[پذیرش توبه]] را بر خود [[واجب]] کرده و در پایان [[آیه]] می‌‌فرماید: {{متن قرآن|أُولَئِكَ يَتُوبُ اللَّهُ عَلَيْهِمْ }} تا نشان دهد که [[خدا]] به این وظیفه‌ای که خود از سر [[رحمت]] برای خود مقرر کرده، عمل خواهد کرد<ref>جارالله محمود زمخشری، کشاف، ج۱، ص۵۱۳.</ref><ref>[[مجتبی تهرانی|تهرانی، مجتبی]]، [[اخلاق الاهی ج۱ (کتاب)|اخلاق الاهی، ج۱]]، ص۱۳۲-۱۳۳.</ref>.


== چیستی [[توبه]] ==
== چیستی [[توبه]] ==
۲۱۸٬۱۹۶

ویرایش