ابوبشیر انصاری ساعدی: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-''']] ==پانویس== {{پانویس}} +''']] {{پایان منابع}} ==پانویس== {{پانویس}}))
جز (جایگزینی متن - 'توضیح تصویر = تصویر قدیمی مدینه' به 'توضیح تصویر = تصویر کهنی از مدینه')
 
(۲۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{امامت}}
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = صحابه | عنوان مدخل = ابوبشیر انصاری ساعدی | مداخل مرتبط = [[ابوبشیر انصاری ساعدی در تراجم و رجال]] - [[ابوبشیر انصاری ساعدی در تاریخ اسلامی]]| پرسش مرتبط  = }}
<div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
{{جعبه اطلاعات اصحاب
<div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[ابوبشیر انصاری ساعدی در تراجم و رجال]] - [[ابوبشیر انصاری ساعدی در تاریخ اسلامی]]</div>
| نام = ابوبشیر انصاری ساعدی
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
| مشهور به =  
| نام تصویر = تصویر قدیمی مدینه.jpg   
| عرض تصویر =
| توضیح تصویر = تصویر کهنی از مدینه
| نام کامل = ابوبشیر انصاری ساعدی
| نام‌های دیگر =
| جنسیت = مرد
| کنیه = 
| لقب = 
| اهل =
| از قبیله = [[ساعده]]   
| از تیره =     
| پدر =       
| مادر =     
| همسر = [[اسماء بنت محرز]]     
| پسر = {{فهرست جعبه افقی| [[بشیر بن قیس بن عبید|بشیر]] | [[جعد بن قیس بن عبید|جعد]] }}       
| دختر = 
| خواهر = 
| برادر = 
| خویشاوندان = 
| وابستگان =
| تاریخ تولد = 
| محل تولد = 
| محل زندگی =
| تاریخ درگذشت = [[۶۳ هجری]]
| محل درگذشت = [[یمامه]] 
| تاریخ شهادت =   
| محل شهادت = 
| طول عمر =   
| محل دفن = 
| دین =
| مذهب =
| از اصحاب = [[پیامبر خاتم]]     
| از طبقه =
| در جنگ = [[جنگ احد]]
| نقش‌ها =
| فعالیت‌ها = 
| علت شهرت =
| علت درگذشت = 
| علت شهادت =
| راوی از =
| روایات مشهور = 
| مشایخ او = 
| راویان از او =
| آخرین راوی از او =
}}


==مقدمه==
== مقدمه ==
نامش [[قیس بن عبید]] است<ref>ابن سعد، ج۸، ص۴۲۳؛ ابن ماکولا، ج۲، ص۸۵؛ ابن اثیر، ج۴، ص۴۱۶.</ref>، ولی به کنیه [[شهرت]] دارد. اگرچه ابن عبدالبر <ref>ابن عبدالبر، ج۴، ص:۱۷۴.</ref> می‌گوید اسم او معلوم نیست و در ادامه می‌افزاید دیگران هم که این اسم را برای او گفته‌اند، درست نیست، ولی دلیلی برای [[اثبات]] گفته خود نیاورده است. وی را [[انصاری]]، و به [[اختلاف]] از تیره [[مازن]]، [[حارث]] و ساعده گفته‌اند<ref>ابن حبان، ج۳، ص۴۵۶؛ ابونعیم، ج۵، ص۲۸۳۸؛ ابن عبدالبر، ج۴، ص۱۷۴؛ ابن حجر، الاصابه، ج۷، ص۳۵. </ref>
نامش [[قیس بن عبید]] است<ref>ابن سعد، ج۸، ص۴۲۳؛ ابن ماکولا، ج۲، ص۸۵؛ ابن اثیر، ج۴، ص۴۱۶.</ref>، ولی به کنیه [[شهرت]] دارد. اگرچه ابن عبدالبر <ref>ابن عبدالبر، ج۴، ص:۱۷۴.</ref> می‌گوید اسم او معلوم نیست و در ادامه می‌افزاید دیگران هم که این اسم را برای او گفته‌اند، درست نیست، ولی دلیلی برای [[اثبات]] گفته خود نیاورده است. وی را [[انصاری]]، و به [[اختلاف]] از تیره [[مازن]]، [[حارث]] و ساعده گفته‌اند<ref>ابن حبان، ج۳، ص۴۵۶؛ ابونعیم، ج۵، ص۲۸۳۸؛ ابن عبدالبر، ج۴، ص۱۷۴؛ ابن حجر، الاصابه، ج۷، ص۳۵. </ref>


[[ابن اثیر]]<ref>ابن اثیر ج۴، ص۴۱۶.</ref>، در مدخل قیس بن عبید [[کنیه]] او را ابوبشر آورده و در [[کنیه‌ها]]، تحت عنوان ابوبشر انصاری، [[ابوبشیر]] انصاری ساعدی - که این دو یک نفر هستند - و نام‌های دیگر نیز آورده است<ref>ر.ک: ابن حجر، ج۷، ص۳۶-۳۴.</ref>.
[[ابن اثیر]]<ref>ابن اثیر ج۴، ص۴۱۶.</ref>، در مدخل قیس بن عبید [[کنیه]] او را ابوبشر آورده و در [[کنیه‌ها]]، تحت عنوان ابوبشر انصاری، [[ابوبشیر]] انصاری ساعدی - که این دو یک نفر هستند - و نام‌های دیگر نیز آورده است<ref>ر. ک: ابن حجر، ج۷، ص۳۶-۳۴.</ref>.


همچنین [[ابن حجر]]<ref>الاصابه، ج۵، ص۳۷۲.</ref> دو مدخل تحت عنوان [[قیس بن عبید بن الحریر بن عبید]] و [[قیس بن عبید انصاری]] آورده - این دو اسم نام یک شخص است. و در مدخل دومی، شهرت او را به کنیه‌اش ابوبشیر مازنی دانسته است و می‌گوید شرح حال او در کنیه‌اش می‌آید. نیز چندین مدخل در کنیه‌ها تحت عنوان ابوبشر انصاری، ابوالبشیر انصاری ساعدی، ابوبشیر غیر منسوب، ابوالبشیر من [[موالی]] [[رسول الله]]{{صل}} و ابوالبشیر المعاوی<ref>ابن حجر، الاصابه، ج۷، ص۳۶-۳۵.</ref> - که [[شیخ مفید]]<ref>مفید، ص۱۱.</ref> او را عائذی و [[قاضی نعمان]]<ref>نعمان، ص۳۷۵.</ref> عائدی نامیده - آمده است. اگرچه نام بعضی از کنیه‌ها معلوم است، ولی در کنیه‌هایی که نامشان مشخص نیست، احتمال تصحیف در ابوبشر و ابوبشیر وجود دارد. ابن حجر در الاصابه<ref>الاصابه، ج۷، ص۳۵.</ref> به نقل از [[ابن ابی خیثمه]] آورده که میان ابوبشر و ابوبشیر انصاری ساعدی فرق است، ولی ابن عبدالبر<ref>ابن عبدالبر، ج۴، ص۱۷۴.</ref> و ابن اثیر<ref>ابن اثیر، ج۵، ص۱۴۸.</ref> این دو و نیز همه افراد فوق (در کنیه‌ها) را یک شخص می‌دانند. مزی<ref>مزی، ج۳۳، ص۸۰.</ref> هم به این امر اشاره دارد که برای او سه [[روایت]] از [[رسول خدا]]{{صل}} نقل کرده‌اند و نظر کسی که روایان این [[روایات]] را از سه [[راوی]] مختلف دانسته، صحیح نمی‌داند.
همچنین [[ابن حجر]]<ref>الاصابه، ج۵، ص۳۷۲.</ref> دو مدخل تحت عنوان [[قیس بن عبید بن الحریر بن عبید]] و [[قیس بن عبید انصاری]] آورده - این دو اسم نام یک شخص است. و در مدخل دومی، شهرت او را به کنیه‌اش ابوبشیر مازنی دانسته است و می‌گوید شرح حال او در کنیه‌اش می‌آید. نیز چندین مدخل در کنیه‌ها تحت عنوان ابوبشر انصاری، ابوالبشیر انصاری ساعدی، ابوبشیر غیر منسوب، ابوالبشیر من [[موالی]] [[رسول الله]] {{صل}} و ابوالبشیر المعاوی<ref>ابن حجر، الاصابه، ج۷، ص۳۶-۳۵.</ref> - که [[شیخ مفید]]<ref>مفید، ص۱۱.</ref> او را عائذی و [[قاضی نعمان]]<ref>نعمان، ص۳۷۵.</ref> عائدی نامیده - آمده است. اگرچه نام بعضی از کنیه‌ها معلوم است، ولی در کنیه‌هایی که نامشان مشخص نیست، احتمال تصحیف در ابوبشر و ابوبشیر وجود دارد. ابن حجر در الاصابه<ref>الاصابه، ج۷، ص۳۵.</ref> به نقل از [[ابن ابی خیثمه]] آورده که میان ابوبشر و ابوبشیر انصاری ساعدی فرق است، ولی ابن عبدالبر<ref>ابن عبدالبر، ج۴، ص۱۷۴.</ref> و ابن اثیر<ref>ابن اثیر، ج۵، ص۱۴۸.</ref> این دو و نیز همه افراد فوق (در کنیه‌ها) را یک شخص می‌دانند. مزی<ref>مزی، ج۳۳، ص۸۰.</ref> هم به این امر اشاره دارد که برای او سه [[روایت]] از [[رسول خدا]] {{صل}} نقل کرده‌اند و نظر کسی که راویان این [[روایات]] را از سه [[راوی]] مختلف دانسته، صحیح نمی‌داند.


ابن عبدالبر<ref>ابن عبدالبر، ج۴، ص۱۷۴.</ref> [[کنیه]] [[ابوبشیر]] را فقط برای [[حارث بن خزمه]]، [[براء بن معرور]] و [[عباد بن بشر]] آورده و [[ابن حجر]]<ref>تهذیب، ج۱۲، ص۲۰.</ref> این کنیه را فقط برای [[قیس بن عبید]] دانسته است.
ابن عبدالبر<ref>ابن عبدالبر، ج۴، ص۱۷۴.</ref> [[کنیه]] [[ابوبشیر]] را فقط برای [[حارث بن خزمه]]، [[براء بن معرور]] و [[عباد بن بشر]] آورده و [[ابن حجر]]<ref>تهذیب، ج۱۲، ص۲۰.</ref> این کنیه را فقط برای [[قیس بن عبید]] دانسته است.


به هر روی، ابوبشیر انصاری، از [[اصحاب رسول خدا]]{{صل}} است که در برخی از [[غزوات]] شرکت داشته و احادیثی از آن [[حضرت]] روایت کرده است. ابوبشیر می‌گوید: در [[جنگ احد]] در حالی که نوجوان بودم، دیدم که ابن قمیئه با [[شمشیر]] به رسول خدا{{صل}} [[حمله]] کرد که من فریاد زدم<ref>واقدی، ج۱، ص۲۴۴.</ref>. همچنین وقتی [[شیطان]] فریاد برآورد [[محمد]]{{صل}} کشته شده، [[مسلمانان]] به هر طرف پراکنده شدند و [[کعب بن مالک]]، نخستین کسی بود که خبر [[سلامت]] حضرت را داد<ref>واقدی، ج۱، ص۲۳۵.</ref>. [[ابونعیم]]<ref>ابونعیم، ج۵، ص۲۸۳۸.</ref> و [[ابن اثیر]]<ref>ابن اثیر، ج۶، ص۳۰.</ref> او را در شمار [[بیعت کنندگان]] در [[بیعت رضوان]] آورده‌اند. وی در جنگ‌های دیگری نیز حضور داشته است<ref>ابن اثیر، ج۴، ص۴۱۶.</ref>. در [[سریه]] [[بنی جذیمه]] نزد او اسیری بود. وقتی [[خالد بن ولید]] [[دستور]] داد [[اسیران]] را بکشید، ابوبشیر می‌خواست آن [[اسیر]] را بکشد. [[اسیر]] به او گفت: ببین دیگران با اسیران چه می‌کنند، تو هم مانند آنان [[رفتار]] کن. ابوبشیر دید دیگران اسیرانشان را [[آزاد]] کرده‌اند؛ وی نیز او را آزاد کرد<ref>واقدی، ج۳، ص۸۷۷.</ref>.
به هر روی، ابوبشیر انصاری، از [[اصحاب رسول خدا]] {{صل}} است که در برخی از [[غزوات]] شرکت داشته و احادیثی از آن [[حضرت]] روایت کرده است. ابوبشیر می‌گوید: در [[جنگ احد]] در حالی که نوجوان بودم، دیدم که ابن قمیئه با [[شمشیر]] به رسول خدا {{صل}} [[حمله]] کرد که من فریاد زدم<ref>واقدی، ج۱، ص۲۴۴.</ref>. همچنین وقتی [[شیطان]] فریاد برآورد [[محمد]] {{صل}} کشته شده، [[مسلمانان]] به هر طرف پراکنده شدند و [[کعب بن مالک]]، نخستین کسی بود که خبر [[سلامت]] حضرت را داد<ref>واقدی، ج۱، ص۲۳۵.</ref>. [[ابونعیم]]<ref>ابونعیم، ج۵، ص۲۸۳۸.</ref> و [[ابن اثیر]]<ref>ابن اثیر، ج۶، ص۳۰.</ref> او را در شمار [[بیعت کنندگان]] در [[بیعت رضوان]] آورده‌اند. وی در جنگ‌های دیگری نیز حضور داشته است<ref>ابن اثیر، ج۴، ص۴۱۶.</ref>. در [[سریه]] [[بنی جذیمه]] نزد او اسیری بود. وقتی [[خالد بن ولید]] [[دستور]] داد [[اسیران]] را بکشید، ابوبشیر می‌خواست آن [[اسیر]] را بکشد. [[اسیر]] به او گفت: ببین دیگران با اسیران چه می‌کنند، تو هم مانند آنان [[رفتار]] کن. ابوبشیر دید دیگران اسیرانشان را [[آزاد]] کرده‌اند؛ وی نیز او را آزاد کرد<ref>واقدی، ج۳، ص۸۷۷.</ref>.


در [[زمان]] [[خلافت ابوبکر]]، اموالی از [[بحرین]] برای [[خلیفه]] رسید، منادی او در [[مدینه]] فریاد زد: هرکس که رسول خدا{{صل}} به او [[وعده]] [[مالی]] داده است، بیاید آن را از خلیفه دریافت کند. ابوبشیر مازنی نزد [[ابوبکر]] رفت و گفت: رسول خدا{{صل}} به من فرمود: "ای ابوبشیرا هرگاه مالی رسید پیش ما بیا". ابوبکر به او یک یا دو مشت از آن [[مال]] پرداخت که معادل هزار و چهار صد [[درهم]] بود<ref>ابن سعد، ج۲، ص۳۱۹.</ref>.
در [[زمان]] [[خلافت ابوبکر]]، اموالی از [[بحرین]] برای [[خلیفه]] رسید، منادی او در [[مدینه]] فریاد زد: هرکس که رسول خدا {{صل}} به او [[وعده]] [[مالی]] داده است، بیاید آن را از خلیفه دریافت کند. ابوبشیر مازنی نزد [[ابوبکر]] رفت و گفت: رسول خدا {{صل}} به من فرمود: «ای ابوبشیرا هرگاه مالی رسید پیش ما بیا». ابوبکر به او یک یا دو مشت از آن [[مال]] پرداخت که معادل هزار و چهار صد [[درهم]] بود<ref>ابن سعد، ج۲، ص۳۱۹.</ref>.


وی روایاتی از رسول خدا{{صل}} نقل کرده است؛ از جمله روایتی درباره [[نهی]] [[نماز خواندن]] به هنگام [[طلوع]] [[خورشید]]<ref>بخاری، ص۱۵.</ref> یا نماز خواندن بعد از [[نماز عصر]]<ref>ابن ابی حاتم، ج۹، ص۱۷۴.</ref>. اگرچه این [[روایات]]، از طریق دیگر هم نقل شده است<ref>ابن عبدالبر، ج۴، ص۱۷۴.</ref>.
وی روایاتی از رسول خدا {{صل}} نقل کرده است؛ از جمله روایتی درباره [[نهی]] [[نماز خواندن]] به هنگام [[طلوع]] [[خورشید]]<ref>بخاری، ص۱۵.</ref> یا نماز خواندن بعد از [[نماز عصر]]<ref>ابن ابی‌حاتم، ج۹، ص۱۷۴.</ref>. اگرچه این [[روایات]]، از طریق دیگر هم نقل شده است<ref>ابن عبدالبر، ج۴، ص۱۷۴.</ref>.


[[فرزندان]] او و نیز [[سعید بن نافع]]، [[ضمره بن سعید]]، [[عباد بن تمیم]]، [[عماره بن غزیه]] و [[محمد بن ضاله]] از [[ابوبشیر]] [[روایت]] کرده‌اند<ref>ابونعیم، ج۵، ص۲۸۳۸؛ مزی، ج۳۳، ص۷۰؛ ابن اثیر، ج۶، ص۳۰.</ref>.
[[فرزندان]] او و نیز [[سعید بن نافع]]، [[ضمره بن سعید]]، [[عباد بن تمیم]]، [[عماره بن غزیه]] و [[محمد بن ضاله]] از [[ابوبشیر]] [[روایت]] کرده‌اند<ref>ابونعیم، ج۵، ص۲۸۳۸؛ مزی، ج۳۳، ص۷۰؛ ابن اثیر، ج۶، ص۳۰.</ref>.


اسماء دختر [[محرز]] نام [[همسر]] او بود<ref>ابن سعد، ج۸، ص۳۱۱؛ ابن حجر، الاصابه، ج۸، ص۱۶.</ref> که فرزندانی به نام [[بشیر بن قیس بن عبید|بشیر]] و [[جعد بن قیس بن عبید|جعد]] او به [[دنیا]] آورد<ref>ابن سعد، ج۸، ص۳۱۱.</ref>.
اسماء دختر محرز نام [[همسر]] او بود<ref>ابن سعد، ج۸، ص۳۱۱؛ ابن حجر، الاصابه، ج۸، ص۱۶.</ref> که فرزندانی به نام [[بشیر بن قیس بن عبید|بشیر]] و [[جعد بن قیس بن عبید|جعد]] او به [[دنیا]] آورد<ref>ابن سعد، ج۸، ص۳۱۱.</ref>.


[[ابن حجر]]<ref>تهذیب، ج۲۰، ص۱۲.</ref> به نقل از واقدی گفته‌است که او [[عمر طولانی]] کرد و بعد از [[واقعه حره]]، در سال ۶۳ درگذشت<ref>ابن حبان، ج۳، ص۳۴۰؛ باجی، ج۳، ص۱۴۳۴؛ ابن اثیر، ج۶، ص۳۰.</ref> گرچه برخی دیگر، [[مرگ]] او را به سال چهل نوشته‌اند<ref>مزی، ج۳۳، ص۸۰؛ ابن حجر، ج۷، ص۳۶.</ref> ولی [[ابن عبد البر]]<ref>ابن عبدالبر، ج۴، ص۱۷۴.</ref> قول اول را صحیح می‌داند. خبر دیگر آن است که وی در یمامه به [[قتل]] رسید <ref>ابن حجر، ج۷، ص۳۵.</ref>.<ref>[[حسین مرادی نسب|مرادی نسب، حسین]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۱ (کتاب)|مقاله «ابوبشیر انصاری ساعدی»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۱، ص:۱۵۲-۱۵۳.</ref>
[[ابن حجر]]<ref>تهذیب، ج۲۰، ص۱۲.</ref> به نقل از واقدی گفته‌است که او [[عمر طولانی]] کرد و بعد از [[واقعه حره]]، در سال ۶۳ درگذشت<ref>ابن حبان، ج۳، ص۳۴۰؛ باجی، ج۳، ص۱۴۳۴؛ ابن اثیر، ج۶، ص۳۰.</ref> گرچه برخی دیگر، [[مرگ]] او را به سال چهل نوشته‌اند<ref>مزی، ج۳۳، ص۸۰؛ ابن حجر، ج۷، ص۳۶.</ref> ولی [[ابن عبد البر]]<ref>ابن عبدالبر، ج۴، ص۱۷۴.</ref> قول اول را صحیح می‌داند. خبر دیگر آن است که وی در یمامه به [[قتل]] رسید <ref>ابن حجر، ج۷، ص۳۵.</ref><ref>[[حسین مرادی نسب|مرادی نسب، حسین]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۱ (کتاب)|مقاله «ابوبشیر انصاری ساعدی»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۱، ص:۱۵۲-۱۵۳.</ref>


== جستارهای وابسته ==
== جستارهای وابسته ==
*[[بشیر بن قیس بن عبید]] (فرزند)
{{مدخل وابسته}}
*[[جعد بن قیس بن عبید]] (فرزند)
* [[بشیر بن قیس بن عبید]] (فرزند)
* [[جعد بن قیس بن عبید]] (فرزند)
{{پایان مدخل وابسته}}


==منابع==
== منابع ==
{{منابع}}
{{منابع}}
# [[پرونده:1100558.jpg|22px]] [[حسین مرادی نسب|مرادی نسب، حسین]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۱ (کتاب)|'''مقاله «ابوبشیر انصاری ساعدی»، دانشنامه سیره نبوی ج۱''']]
# [[پرونده:IM009657.jpg|22px]] [[حسین مرادی نسب|مرادی نسب، حسین]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۱ (کتاب)|'''مقاله «ابوبشیر انصاری ساعدی»، دانشنامه سیره نبوی ج۱''']]
{{پایان منابع}}
{{پایان منابع}}


==پانویس==
== پانویس ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}


[[رده:ابوبشیر انصاری ساعدی]]
[[رده:مدخل]]
[[رده:اعلام]]
[[رده:اعلام]]
[[رده:صحابه]]
[[رده:اصحاب پیامبر]]
{{صحابه}}
[[رده:ساعده]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۵ اوت ۲۰۲۳، ساعت ۰۰:۰۰

ابوبشیر انصاری ساعدی
تصویر کهنی از مدینه
نام کاملابوبشیر انصاری ساعدی
جنسیتمرد
از قبیلهساعده
همسراسماء بنت محرز
پسر
درگذشت۶۳ هجری، یمامه
از اصحابپیامبر خاتم
حضور در جنگجنگ احد

مقدمه

نامش قیس بن عبید است[۱]، ولی به کنیه شهرت دارد. اگرچه ابن عبدالبر [۲] می‌گوید اسم او معلوم نیست و در ادامه می‌افزاید دیگران هم که این اسم را برای او گفته‌اند، درست نیست، ولی دلیلی برای اثبات گفته خود نیاورده است. وی را انصاری، و به اختلاف از تیره مازن، حارث و ساعده گفته‌اند[۳]

ابن اثیر[۴]، در مدخل قیس بن عبید کنیه او را ابوبشر آورده و در کنیه‌ها، تحت عنوان ابوبشر انصاری، ابوبشیر انصاری ساعدی - که این دو یک نفر هستند - و نام‌های دیگر نیز آورده است[۵].

همچنین ابن حجر[۶] دو مدخل تحت عنوان قیس بن عبید بن الحریر بن عبید و قیس بن عبید انصاری آورده - این دو اسم نام یک شخص است. و در مدخل دومی، شهرت او را به کنیه‌اش ابوبشیر مازنی دانسته است و می‌گوید شرح حال او در کنیه‌اش می‌آید. نیز چندین مدخل در کنیه‌ها تحت عنوان ابوبشر انصاری، ابوالبشیر انصاری ساعدی، ابوبشیر غیر منسوب، ابوالبشیر من موالی رسول الله (ص) و ابوالبشیر المعاوی[۷] - که شیخ مفید[۸] او را عائذی و قاضی نعمان[۹] عائدی نامیده - آمده است. اگرچه نام بعضی از کنیه‌ها معلوم است، ولی در کنیه‌هایی که نامشان مشخص نیست، احتمال تصحیف در ابوبشر و ابوبشیر وجود دارد. ابن حجر در الاصابه[۱۰] به نقل از ابن ابی خیثمه آورده که میان ابوبشر و ابوبشیر انصاری ساعدی فرق است، ولی ابن عبدالبر[۱۱] و ابن اثیر[۱۲] این دو و نیز همه افراد فوق (در کنیه‌ها) را یک شخص می‌دانند. مزی[۱۳] هم به این امر اشاره دارد که برای او سه روایت از رسول خدا (ص) نقل کرده‌اند و نظر کسی که راویان این روایات را از سه راوی مختلف دانسته، صحیح نمی‌داند.

ابن عبدالبر[۱۴] کنیه ابوبشیر را فقط برای حارث بن خزمه، براء بن معرور و عباد بن بشر آورده و ابن حجر[۱۵] این کنیه را فقط برای قیس بن عبید دانسته است.

به هر روی، ابوبشیر انصاری، از اصحاب رسول خدا (ص) است که در برخی از غزوات شرکت داشته و احادیثی از آن حضرت روایت کرده است. ابوبشیر می‌گوید: در جنگ احد در حالی که نوجوان بودم، دیدم که ابن قمیئه با شمشیر به رسول خدا (ص) حمله کرد که من فریاد زدم[۱۶]. همچنین وقتی شیطان فریاد برآورد محمد (ص) کشته شده، مسلمانان به هر طرف پراکنده شدند و کعب بن مالک، نخستین کسی بود که خبر سلامت حضرت را داد[۱۷]. ابونعیم[۱۸] و ابن اثیر[۱۹] او را در شمار بیعت کنندگان در بیعت رضوان آورده‌اند. وی در جنگ‌های دیگری نیز حضور داشته است[۲۰]. در سریه بنی جذیمه نزد او اسیری بود. وقتی خالد بن ولید دستور داد اسیران را بکشید، ابوبشیر می‌خواست آن اسیر را بکشد. اسیر به او گفت: ببین دیگران با اسیران چه می‌کنند، تو هم مانند آنان رفتار کن. ابوبشیر دید دیگران اسیرانشان را آزاد کرده‌اند؛ وی نیز او را آزاد کرد[۲۱].

در زمان خلافت ابوبکر، اموالی از بحرین برای خلیفه رسید، منادی او در مدینه فریاد زد: هرکس که رسول خدا (ص) به او وعده مالی داده است، بیاید آن را از خلیفه دریافت کند. ابوبشیر مازنی نزد ابوبکر رفت و گفت: رسول خدا (ص) به من فرمود: «ای ابوبشیرا هرگاه مالی رسید پیش ما بیا». ابوبکر به او یک یا دو مشت از آن مال پرداخت که معادل هزار و چهار صد درهم بود[۲۲].

وی روایاتی از رسول خدا (ص) نقل کرده است؛ از جمله روایتی درباره نهی نماز خواندن به هنگام طلوع خورشید[۲۳] یا نماز خواندن بعد از نماز عصر[۲۴]. اگرچه این روایات، از طریق دیگر هم نقل شده است[۲۵].

فرزندان او و نیز سعید بن نافع، ضمره بن سعید، عباد بن تمیم، عماره بن غزیه و محمد بن ضاله از ابوبشیر روایت کرده‌اند[۲۶].

اسماء دختر محرز نام همسر او بود[۲۷] که فرزندانی به نام بشیر و جعد او به دنیا آورد[۲۸].

ابن حجر[۲۹] به نقل از واقدی گفته‌است که او عمر طولانی کرد و بعد از واقعه حره، در سال ۶۳ درگذشت[۳۰] گرچه برخی دیگر، مرگ او را به سال چهل نوشته‌اند[۳۱] ولی ابن عبد البر[۳۲] قول اول را صحیح می‌داند. خبر دیگر آن است که وی در یمامه به قتل رسید [۳۳][۳۴]

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

  1. ابن سعد، ج۸، ص۴۲۳؛ ابن ماکولا، ج۲، ص۸۵؛ ابن اثیر، ج۴، ص۴۱۶.
  2. ابن عبدالبر، ج۴، ص:۱۷۴.
  3. ابن حبان، ج۳، ص۴۵۶؛ ابونعیم، ج۵، ص۲۸۳۸؛ ابن عبدالبر، ج۴، ص۱۷۴؛ ابن حجر، الاصابه، ج۷، ص۳۵.
  4. ابن اثیر ج۴، ص۴۱۶.
  5. ر. ک: ابن حجر، ج۷، ص۳۶-۳۴.
  6. الاصابه، ج۵، ص۳۷۲.
  7. ابن حجر، الاصابه، ج۷، ص۳۶-۳۵.
  8. مفید، ص۱۱.
  9. نعمان، ص۳۷۵.
  10. الاصابه، ج۷، ص۳۵.
  11. ابن عبدالبر، ج۴، ص۱۷۴.
  12. ابن اثیر، ج۵، ص۱۴۸.
  13. مزی، ج۳۳، ص۸۰.
  14. ابن عبدالبر، ج۴، ص۱۷۴.
  15. تهذیب، ج۱۲، ص۲۰.
  16. واقدی، ج۱، ص۲۴۴.
  17. واقدی، ج۱، ص۲۳۵.
  18. ابونعیم، ج۵، ص۲۸۳۸.
  19. ابن اثیر، ج۶، ص۳۰.
  20. ابن اثیر، ج۴، ص۴۱۶.
  21. واقدی، ج۳، ص۸۷۷.
  22. ابن سعد، ج۲، ص۳۱۹.
  23. بخاری، ص۱۵.
  24. ابن ابی‌حاتم، ج۹، ص۱۷۴.
  25. ابن عبدالبر، ج۴، ص۱۷۴.
  26. ابونعیم، ج۵، ص۲۸۳۸؛ مزی، ج۳۳، ص۷۰؛ ابن اثیر، ج۶، ص۳۰.
  27. ابن سعد، ج۸، ص۳۱۱؛ ابن حجر، الاصابه، ج۸، ص۱۶.
  28. ابن سعد، ج۸، ص۳۱۱.
  29. تهذیب، ج۲۰، ص۱۲.
  30. ابن حبان، ج۳، ص۳۴۰؛ باجی، ج۳، ص۱۴۳۴؛ ابن اثیر، ج۶، ص۳۰.
  31. مزی، ج۳۳، ص۸۰؛ ابن حجر، ج۷، ص۳۶.
  32. ابن عبدالبر، ج۴، ص۱۷۴.
  33. ابن حجر، ج۷، ص۳۵.
  34. مرادی نسب، حسین، مقاله «ابوبشیر انصاری ساعدی»، دانشنامه سیره نبوی ج۱، ص:۱۵۲-۱۵۳.