جارود عبدی: تفاوت میان نسخه‌ها

جارود عبدی
جارود عبدی
	تصویر قدیمی از بصره
نام کامل	بشر بن عمرو بن حنش قیسی
جنسیت	مرد
کنیه	ابوغیاث; ابوعتاب; ابومنذر;
لقب	جارود
از قبیله	بنی‌عبدالقیس
از تیره	ودیعة بن لکیر
مادر	دریکه بنت رویم
پسر	منذر بن جارود عبدی; عبدالله بن جارود عبدی; ابوغیلان حکم بن منذر; حبیب بن جارود عبدی; غیاث بن جارود عبدی; سلم بن جارود عبدی; مسلم بن جارود عبدی; حکم بن جارود عبدی;
خویشاوندان	ابوهریره دوسی (داماد)
محل زندگی	بحرین; بصره;
درگذشت	۲۱ هجری، فارس
از اصحاب	پیامبر خاتم
	v; t; e;

نمایش تاریخچه به صورت تعاملی

دیداریویکی‌متن

نسخهٔ کنونی تا ‏۳ سپتامبر ۲۰۲۳، ساعت ۰۹:۰۳

مقدمه

نامش؛ بشر بن عمرو است و درباره نام پدر وی اختلاف است و بعضی نام پدرش را «معلی» و برخی «علاء» و عده‌ای «عمر» و می‌دانند. کنیه‌اش «ابوغیاث» یا «ابوعتاب» و به نقلی «ابومنذر» است. مادرش، دریکه، دختر رویم از طایفه بنی شیبان است و به این دلیل، به او جارود گفته‌اند، که در زمان جاهلیت به قبیله بکر بن وائل حمله کرد و هر چه داشتند، از ایشان گرفت. مفضل عبدی درباره او این گونه سروده است: با لشکر، از هر طرف به ایشان حمله کردیم؛ آنگونه که جارود اموال بکر بن وائل را غارت کرد^[۱].

عده‌ای نیز او را با نام جارود بن منذر عبدی^[۲] و یا جارود بن عمرو بن حنش می‌شناسند^[۳]. او اهل بحرین و از طایفه عبد قیس و قبل از اسلام مردی نصرانی بود. او کتاب‌های انبیای گذشته را خوانده و به تفسیر و تأویل آنها دانا بود و درباره فلسفه و طب نیز اطلاعات فراوانی داشت. هم چنین او بسیار زیبا و خوشرو، و تیزبین و دوراندیش بود^[۴].^[۵]

جارود و پذیرش اسلام

جارود در محضر رسول خدا (ص)

جارود در دومین هجرت

ارتداد مردم و سخن حکیمانه جارود

جارود و نقل روایت

سرانجام جارود

جستارهای وابسته

منابع

عسکری، عبدالرضا، مقاله «جارود بن المعلی»، دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۴

پانویس

↑ ودسناهم بالخیل من کل جانب کما جد الجارود بکر بن وائل؛الاستیعاب، ابن عبد البر، ج۱، ص۲۶۲-۲۶۴؛ اسد الغابه، ابن اثیر، ج۱، ص۳۱۲-۳۱۴.
↑ کنز الفوائد، ابو الفتوح کراجکی، ص۲۵۶؛ مناقب آل ابی طالب، ابن‌شهرآشوب، ج۱، ص۲۴۶؛ الدر التنظیم، ابن ابی حاتم عاملی، ص۷۹۳.
↑ تاریخ الاسلام، ذهبی، ج۵، ص۵۲۹؛ البدایه و النهایه، ابن کثیر، ج۵، ص۵۸.
↑ کنز الفوائد، ابوالفتوح کراجکی، ص۲۵۶.
↑ عسکری، عبدالرضا، مقاله «جارود بن المعلی»، دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم، ج۴، ص:۲۳۴-۲۳۵.

[1] ودسناهم بالخیل من کل جانب کما جد الجارود بکر بن وائل؛الاستیعاب، ابن عبد البر، ج۱، ص۲۶۲-۲۶۴؛ اسد الغابه، ابن اثیر، ج۱، ص۳۱۲-۳۱۴.

[2] کنز الفوائد، ابو الفتوح کراجکی، ص۲۵۶؛ مناقب آل ابی طالب، ابن‌شهرآشوب، ج۱، ص۲۴۶؛ الدر التنظیم، ابن ابی حاتم عاملی، ص۷۹۳.

[3] تاریخ الاسلام، ذهبی، ج۵، ص۵۲۹؛ البدایه و النهایه، ابن کثیر، ج۵، ص۵۸.

[4] کنز الفوائد، ابوالفتوح کراجکی، ص۲۵۶.

[5] عسکری، عبدالرضا، مقاله «جارود بن المعلی»، دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم، ج۴، ص:۲۳۴-۲۳۵.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
+{{مدخل مرتبط
+| موضوع مرتبط = صحابه
+| عنوان مدخل  = جارود عبدی
+| مداخل مرتبط = [[جارود عبدی در تاریخ اسلامی]] - [[جارود عبدی در قرآن]] - [[جارود عبدی در تراجم و رجال]]
+| پرسش مرتبط  =
+}}
+{{جعبه اطلاعات اصحاب
+| نام = جارود عبدی
+| مشهور به =
+| نام تصویر = تصویر قدیمی از بصره.jpg
+| عرض تصویر =
+| توضیح تصویر = تصویر قدیمی از بصره
+| نام کامل = بشر بن عمرو بن حنش قیسی
+| نام‌های دیگر =
+| جنسیت = مرد
+| کنیه = {{فهرست جعبه افقی| ابوغیاث | ابوعتاب | ابومنذر }}
+| لقب = [[جارود]]
+| اهل =
+| از قبیله = [[بنی‌عبدالقیس]]
+| از تیره = [[ودیعة بن لکیر]]
+| پدر =
+| مادر = [[دریکه بنت رویم]]
+| همسر =
+| پسر = {{فهرست جعبه افقی| [[منذر بن جارود عبدی]] | [[عبدالله بن جارود عبدی]] | [[ابوغیلان حکم بن منذر]] | [[حبیب بن جارود عبدی]] | [[غیاث بن جارود عبدی]] | [[سلم بن جارود عبدی]] | [[مسلم بن جارود عبدی]] | [[حکم بن جارود عبدی]] }}
+| دختر =
+| خواهر =
+| برادر =
+| خویشاوندان = [[ابوهریره دوسی]] (داماد)
+| وابستگان =
+| تاریخ تولد =
+| محل تولد =
+| محل زندگی = {{فهرست جعبه افقی| [[بحرین]] | [[بصره]] }}
+| تاریخ درگذشت = [[۲۱ هجری]]
+| محل درگذشت = [[فارس]]
+| تاریخ شهادت =
+| محل شهادت =
+| طول عمر =
+| محل دفن =
+| دین =
+| مذهب =
+| از اصحاب = [[پیامبر خاتم]]
+| از طبقه =
+| در جنگ =
+| نقش‌ها =
+| فعالیت‌ها =
+| علت شهرت =
+| علت درگذشت =
+| علت شهادت =
+| راوی از =
+| روایات مشهور =
+| مشایخ او =
+| راویان از او =
+| آخرین راوی از او =
+}}
-{{نبوت}}
+== مقدمه ==
-<div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">اين مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
+نامش؛ [[بشر بن عمرو]] است و درباره نام [[پدر]] وی [[اختلاف]] است و بعضی نام پدرش را «معلی» و برخی «علاء» و عده‌ای «عمر» و می‌دانند. کنیه‌اش «ابوغیاث» یا «ابوعتاب» و به نقلی «ابومنذر» است. مادرش، دریکه، دختر رویم از [[طایفه بنی شیبان]] است و به این [[دلیل]]، به او جارود گفته‌اند، که در [[زمان]] [[جاهلیت]] به [[قبیله بکر بن وائل]] حمله کرد و هر چه داشتند، از ایشان گرفت. [[مفضل عبدی]] درباره او این گونه سروده است: با [[لشکر]]، از هر طرف به ایشان حمله کردیم؛ آنگونه که جارود [[اموال]] [[بکر بن وائل]] را [[غارت]] کرد<ref>{{عربی| ودسناهم بالخیل من کل جانب کما جد الجارود بکر بن وائل}}؛الاستیعاب، ابن عبد البر، ج۱، ص۲۶۲-۲۶۴؛ اسد الغابه، ابن اثیر، ج۱، ص۳۱۲-۳۱۴.</ref>.
-<div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[جارود عبدی در قرآن]] - [[جارود عبدی در تاریخ اسلامی]]</div>
-<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
-==مقدمه==
+عده‌ای نیز او را با نام [[جارود بن منذر عبدی]]<ref>کنز الفوائد، ابو الفتوح کراجکی، ص۲۵۶؛ مناقب آل ابی طالب، ابن‌شهرآشوب، ج۱، ص۲۴۶؛ الدر التنظیم، ابن ابی حاتم عاملی، ص۷۹۳.</ref> و یا [[جارود بن عمرو بن حنش]] می‌شناسند<ref>تاریخ الاسلام، ذهبی، ج۵، ص۵۲۹؛ البدایه و النهایه، ابن کثیر، ج۵، ص۵۸.</ref>. او [[اهل]] [[بحرین]] و از طایفه [[عبد قیس]] و قبل از [[اسلام]] مردی [[نصرانی]] بود. او کتاب‌های [[انبیای گذشته]] را خوانده و به [[تفسیر]] و [[تأویل]] آنها [[دانا]] بود و درباره [[فلسفه]] و طب نیز اطلاعات فراوانی داشت. هم چنین او بسیار [[زیبا]] و خوشرو، و تیزبین و دوراندیش بود<ref>کنز الفوائد، ابوالفتوح کراجکی، ص۲۵۶.</ref>.<ref>[[عبدالرضا عسکری|عسکری، عبدالرضا]]، [[جارود بن المعلی (مقاله)|مقاله «جارود بن المعلی»]]، [[دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۴ (کتاب)|دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم]]، ج۴، ص:۲۳۴-۲۳۵.</ref>
-بیشتر منابع نام وی را [[بشر بن عمرو بن حنش قیسی]] از [[قبیله]] [[عدنانی]] [[عبدالقیس]] [[ثبت]] کرده‌اند که در [[بحرین]] می‌‌زیستند.<ref>المعارف، ص ۳۳۸؛ تاریخ طبری، ج ۲، ص ۲۸۵؛ الفتوح، ج ۱، ص ۳۹؛ اسدالغابه، ج ۱، ص ۳۹۱.</ref> برخی نیز نام جدش را به [[اختلاف]] مُعَلَّی،<ref> الانساب، ج ۴، ص ۱۳۵؛ التاریخ الکبیر، ج ۱، ص ۲۳۶؛ رجال الطوسی، ص ۳۴.</ref> حَنَش <ref> المعارف، ص ۳۳۸؛ التاریخ الکبیر، ج ۱، ص ۲۳۶؛ قاموس الرجال، ج ۲، ص ۵۵۲.</ref> و عَلاء<ref> الاستیعاب، ج ۱، ص ۳۲۹؛ معرفة الصحابه، ج ۲، ص ۶۰۱.</ref> و کنیه‌اش را به اختلاف ابومنذر،<ref> الطبقات، ج ۶، ص ۸۳؛ الاستیعاب، ج ۱، ص ۳۲۹؛ اسد الغابه، ج۱، ص ۴۹۸.</ref> ابوغیّاث یا ابوعتّاب دانسته‌اند که احتمالاً تصحیف هم باشند.<ref>اسدالغابه، ج ۱، ص ۴۹۸؛ الاستیعاب، ج ۱، ص ۳۲۹.</ref> وی از بزرگان عبدالقیس است <ref>دلائل النبوه، ج ۲، ص ۱۰۵؛ الثقات، ج ۳، ص ۵۹؛ قاموس الرجال، ج ۲، ص ۵۵۳.</ref> از او با القابی چون [[جارود]] (شوم)<ref>الصحاح، ج ۲، ص ۴۵۵؛ لسان العرب، ج ۲، ۲۳۵، «جَرد».</ref> و ظِئر العَناق (گردن کوتاه) کنایه از کوتاهی قد <ref>تهذیب الکمال، ج ۳۵، ص ۵۰؛ المعارف، ص ۳۳۸.</ref> یاد شده است؛ گویا از این جهت به جارود [[لقب]] یافت که روزی با شتر مریض خود نزد دایی‌هایش "[[بنی‌شیبان]]" رفت و موجب [[مرگ]] شتران آنان گردید.<ref> المعارف، ص ۳۳۸؛ الطبقات، ج ۶، ص ۸۱؛ الصحاح، ج ۲، ص ۴۵۵.</ref> نام [[مادر]] جارود را "دُرَیْمَکه"<ref> اسدالغابه، ج ۱، ص ۳۹۸؛ الاستیعاب، ج ۱، ص ۳۳۰.</ref> یا "دَرْ [[مکه]]"<ref> الطبقات، ج ۷، ص ۵۹.</ref> دختر رَوَیْم <ref>اسدالغابه، ج ۱، ص ۳۹۸؛ الاستیعاب، ج ۱، ص ۳۳۰.</ref> یا رؤیم <ref>الطبقات، ج ۷، ص ۵۹.</ref> یاد کرده‌اند.
-جارود تا [[سال دهم هجری]] [[مسیحی]] <ref> السیره النبویه، ج ۴، ص ۵۷۵؛ الاستیعاب، ج ۱، ص ۳۲۹؛ اسدالغابه، ج ۱، ص ۴۹۸.</ref> ماند. در این سال همراه [[هیئت]] [[قبیله عبدالقیس]] از [[بحرین]] نزد [[پیامبر]]{{صل}} آمد. در این [[ملاقات]] آن [[حضرت]] ضمن گله‌مندی از تأخیر [[جارود]] در [[پذیرش اسلام]]، از وی خواست [[شهادتین]] بگوید. جارود پس از طرح پرسش‌هایی و ضمانت پیامبر درباره [[عذاب]] نشدنش در [[آخرت]]، به اتفاق همراهانش، [[اسلام]] آورد و با آن حضرت [[بیعت]] کرد و سپس در [[عظمت]] [[رسول خدا]] اشعاری سرود. وی همچنین مدتی برای فراگیری [[تعالیم]] [[اسلام در مدینه]] ماند.<ref> الاغانی، ج ۱۵، ص ۲۴۷.</ref> به [[روایت]] [[قتاده]] [[آیات]] {{متن قرآن|الَّذِينَ آتَيْنَاهُمُ الْكِتَابَ مِنْ قَبْلِهِ هُمْ بِهِ يُؤْمِنُونَ وَإِذَا يُتْلَى عَلَيْهِمْ قَالُوا آمَنَّا بِهِ إِنَّهُ الْحَقُّ مِنْ رَبِّنَا إِنَّا كُنَّا مِنْ قَبْلِهِ مُسْلِمِينَ أُولَئِكَ يُؤْتَوْنَ أَجْرَهُمْ مَرَّتَيْنِ بِمَا صَبَرُوا وَيَدْرَءُونَ بِالْحَسَنَةِ السَّيِّئَةَ وَمِمَّا رَزَقْنَاهُمْ يُنْفِقُونَ وَإِذَا سَمِعُوا اللَّغْوَ أَعْرَضُوا عَنْهُ وَقَالُوا لَنَا أَعْمَالُنَا وَلَكُمْ أَعْمَالُكُمْ سَلَامٌ عَلَيْكُمْ لَا نَبْتَغِي الْجَاهِلِينَ}}<ref>«کسانی که پیش از آن به آنان کتاب (آسمانی) داده بودیم به آن ایمان می‌آورند و چون (قرآن) برای آنان خوانده شود می‌گویند: ما بدان باور داریم که راستین است، از سوی پروردگار ماست، ما پیش از آن (هم) گردن نهاده بودیم آنانند که پاداششان برای شکیبی که ورزیده‌اند دو بار به آنان داده می‌شود و بدی را با نیکی دور می‌سازند و از آنچه روزیشان کرده‌ایم می‌بخشند و چون (سخن) یاوه بشنوند از آن دوری می‌گزینند و می‌گویند: کردارهای ما، از آن ما و کردارهای شما از آن شما، (ما را به خیر و) شما را به سلامت!  ما را با نادانان کاری نیست» سوره قصص، آیه ۵۲-۵۳.</ref> درباره جمعی از [[اهل کتاب]] (مانند جارود) نازل شده است که به اسلام درآمدند؛<ref>تفسیر ابن ابی حاتم، ج ۹، ص ۲۹۸۹؛ تفسیر ماوردی، ج ۴، ص ۲۵۷؛ مجمع البیان، ج ۷، ص ۴۰۳.</ref> اما با توجه به مکی بودن این [[سوره]] به نظر می‌‌رسد که این آیات را [[مفسران]] بر جارود [[تطبیق]] داده‌اند. در این آیات به آن عده از اهل کتاب اشاره شده که [[وحی]] را پذیرفته، در برابر آن تسلیم‌اند و در نتیجه از [[اجر مضاعف]] برخوردار خواهند بود.
+== جارود و [[پذیرش اسلام]] ==
-در پی [[رحلت پیامبر]] و [[ارتداد]] [[قبایل]] بحرین از جمله قبیله عبدالقیس، جارود بر اسلام خود پا برجا ماند و ضمن برحذر داشتن قبیله خود از ارتداد و تضمین برگشت [[اموال]] از دست رفته آنان، موجب بازگشت آنان به اسلام شد.<ref>تاریخ طبری، ج ۲، ص ۲۸۵؛ شرح نهج البلاغه، ج ۱۷، ص ۳۳۶.</ref> در [[خلافت ابوبکر]]، میان [[طائفه]] عبدالقیس به [[رهبری]] جارود و قبیله [[بکر بن وائل]] که از [[پشتیبانی]] [[ایرانیان]] برخوردار بودند [[جنگی]] سخت و طولانی درگرفت که به [[شکست]] قبیله عبدالقیس انجامید، به گونه‌ای که ایشان از [[دولت]] [[مدینه]] کمک خواستند؛<ref>الفتوح، ج ۱، ص ۳۹.</ref> اما اینکه به آنان کمکی رسید یا نه اطلاعی در دست نیست.
+== جارود در محضر رسول خدا {{صل}} ==
-[[شهادت]] [[جارود]] بر شرابخواری [[قدامة بن مظعون]] [[والی]] [[عمر]] بر [[بحرین]] موجب اجرای حدّ بر وی گردید.<ref>الطبقات، ج ۶، ص ۸۳.</ref> با گسترش [[فتوحات]] و جابه جایی [[قبایل]]، جارود در [[بصره]] ساکن گشت <ref>معرفة الصحابه، ج ۲، ص ۶۰۱؛ الاستیعاب، ج ۱، ص ۳۲۹؛ رجال الطوسی، ص ۳۴.</ref> و سرانجام در سال ۲۰ <ref>الطبقات، ج ۶، ص ۸۳.</ref> یا ۲۱ [[هجری]] در [[عقبه]] الطین (در ساحل خلیج [[فارس]]) یا در [[فتح]] [[نهاوند]] در همان سال کشته شد.<ref> الاصابه، ج ۱، ص ۵۵۳؛ الاستیعاب، ج ۱، ص ۳۳۰.</ref> برخی نیز [[مرگ]] او را در [[زمان]] [[خلافت عثمان]] دانسته‌اند.<ref> الاصابه، ج ۱، ص ۵۵۳؛ شرح نهج البلاغه، ج ۱۷، ص ۲۳۴؛ قاموس الرجال، ج ۲، ص ۵۵۳.</ref> در زمان [[خلافت]] [[امیرمؤمنان علی]]{{ع}} آن [[حضرت]] طی [[نامه]] ای به [[منذر]] فرزند جارود ([[کارگزار]] [[ناحیه]] ای)، ضمن [[ستایش]] از پدرش، منذر را به جهت [[خیانت به بیت المال]] [[سرزنش]] کرد.<ref> شرح نهج البلاغه، ج ۱۷، ص ۲۳۳.</ref>از جارود به عنوان [[راوی حدیث]] [[پیامبر]]{{صل}} <ref>الانساب، ج ۲، ص ۳۴؛ الاستیعاب، ج ۱، ص ۳۳۰؛ قاموس الرجال، ج ۲، ص ۵۵۵.</ref> و همچنین آشنا به [[علوم]] مختلف یاد شده است <ref>البدایة والنهایه، ج ۱، ص ۱۸۴.</ref>.<ref>[[مصطفی محقق راد|محقق راد، مصطفی]]، [[جارود عبدی (مقاله)|مقاله «جارود عبدی»]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۹ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۹.</ref>
+== جارود در دومین [[هجرت]] ==
-== پرسش‌های وابسته ==
+== [[ارتداد]] [[مردم]] و سخن حکیمانه جارود ==
+== جارود و [[نقل روایت]] ==
+== سرانجام جارود ==
 == جستارهای وابسته ==
+{{مدخل وابسته}}
+* [[ودیعة بن لکیر]] (قبیله)
+* [[عبدالله بن جارود عبدی]] (فرزند)
+* [[منذر بن جارود عبدی]] (فرزند)
+* [[ابوغیلان حکم بن منذر]] (نواده)
+* [[حبیب بن جارود عبدی]] (فرزند)
+* [[غیاث بن جارود عبدی]] (فرزند)
+* [[سلم بن جارود عبدی]] (فرزند)
+* [[مسلم بن جارود عبدی]] (فرزند)
+* [[حکم بن جارود عبدی]] (فرزند)
+* [[بنی‌عبدالقیس]] (قبیله)
+* [[ابوهریره دوسی]] (داماد)
+* [[دریکه بنت رویم]] (مادر)
+{{پایان مدخل وابسته}}
-==منابع==
+== منابع ==
 {{منابع}}
-* [[پرونده:000060.jpg|22px]] [[مصطفی محقق راد|محقق راد، مصطفی]]، [[جارود عبدی (مقاله)|مقاله «جارود عبدی»]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۹ (کتاب)|'''دائرة المعارف قرآن کریم ج۹''']]
+# [[پرونده:1100353.jpg|22px]] [[عبدالرضا عسکری|عسکری، عبدالرضا]]، [[جارود بن المعلی (مقاله)|مقاله «جارود بن المعلی»]]، [[دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۴ (کتاب)|'''دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۴''']]
+{{پایان منابع}}
-==پانویس==
+== پانویس ==
 {{پانویس}}
-[[رده:جارود عبدی]]
-[[رده:مدخل]]
 [[رده:اعلام]]
+[[رده:اصحاب پیامبر]]
+[[رده:بنی‌عبدالقیس]]
+[[رده:ودیعة بن لکیر]]