نیایش بیست و دوم: تفاوت میان نسخه‌ها
HeydariBot (بحث | مشارکتها) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{مدخل مرتبط | |||
| موضوع مرتبط = صحیفه سجادیه | |||
| عنوان مدخل = | |||
| مداخل مرتبط = | |||
| پرسش مرتبط = | |||
}} | |||
== مقدمه == | == مقدمه == | ||
این [[نیایش]] | این [[نیایش]] [[حضرت سجاد]] {{ع}} است به هنگام روی آوردن مشقّات و [[دشواری]] [[کارها]] به او. | ||
[[انسان]] برای رسیدن به قله‌های کمال راهی دشوار در پیش دارد. [[قرآن کریم]] می‌فرماید: {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الْإِنْسَانُ إِنَّكَ كَادِحٌ إِلَى رَبِّكَ كَدْحًا فَمُلَاقِيهِ}}<ref>«ای انسان! بی‌گمان تو به سوی پروردگارت سخت کوشنده‌ای، پس به لقای او خواهی رسید» سوره انشقاق، آیه ۶.</ref>. البته [[خداوند بزرگ]] توانایی‌های زیادی به انسان داده اما گاهی طبع راحت‌طلب وی او را فرو می‌نشاند و بزرگی [[مشکلات]] او را زمین‌گیر می‌کند. در این موارد رهنمود [[قرآن]] این است که از [[خدا]] کمک بگیرید: {{متن قرآن|اسْتَعِينُوا بِاللَّهِ}}<ref>«موسی به قوم خود گفت: از خداوند یاری بخواهید» سوره اعراف، آیه ۱۲۸.</ref>؛ و چگونه؟ از [[صبر]] و [[نماز]]: {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اسْتَعِينُوا بِالصَّبْرِ وَالصَّلَاةِ إِنَّ اللَّهَ مَعَ الصَّابِرِينَ}}<ref>«ای مؤمنان! از شکیبایی و نماز یاری بجویید که خداوند با شکیبایان است» سوره بقره، آیه ۱۵۳.</ref>. سرچشمه دانایی‌ها، توانایی‌ها، و [[دارایی‌ها]] خداست. پس به مدد او دست به زانو گرفته برخیزید و با [[قوت]] بر امواج مشکلات فائق آیید تا به ساحل [[نجات]] برسید. | [[انسان]] برای رسیدن به قله‌های کمال راهی دشوار در پیش دارد. [[قرآن کریم]] می‌فرماید: {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الْإِنْسَانُ إِنَّكَ كَادِحٌ إِلَى رَبِّكَ كَدْحًا فَمُلَاقِيهِ}}<ref>«ای انسان! بی‌گمان تو به سوی پروردگارت سخت کوشنده‌ای، پس به لقای او خواهی رسید» سوره انشقاق، آیه ۶.</ref>. البته [[خداوند بزرگ]] توانایی‌های زیادی به انسان داده اما گاهی طبع راحت‌طلب وی او را فرو می‌نشاند و بزرگی [[مشکلات]] او را زمین‌گیر می‌کند. در این موارد رهنمود [[قرآن]] این است که از [[خدا]] کمک بگیرید: {{متن قرآن|اسْتَعِينُوا بِاللَّهِ}}<ref>«موسی به قوم خود گفت: از خداوند یاری بخواهید» سوره اعراف، آیه ۱۲۸.</ref>؛ و چگونه؟ از [[صبر]] و [[نماز]]: {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اسْتَعِينُوا بِالصَّبْرِ وَالصَّلَاةِ إِنَّ اللَّهَ مَعَ الصَّابِرِينَ}}<ref>«ای مؤمنان! از شکیبایی و نماز یاری بجویید که خداوند با شکیبایان است» سوره بقره، آیه ۱۵۳.</ref>. سرچشمه دانایی‌ها، توانایی‌ها، و [[دارایی‌ها]] خداست. پس به مدد او دست به زانو گرفته برخیزید و با [[قوت]] بر امواج مشکلات فائق آیید تا به ساحل [[نجات]] برسید. | ||
[[امام سجاد]] {{ع}} در [[دل]] مشکلات، [[چشم]] [[امید]] به [[لطف خدا]] دوخته عرض می‌کند: {{متن حدیث|وَ انْظُرْ إِلَيَّ وَ انْظُرْ لِي فِي جَمِيعِ أُمُورِي، فَإِنَّكَ إِنْ وَكَلْتَنِي إِلَى نَفْسِي عَجَزْتُ عَنْهَا وَ لَمْ أُقِمْ مَا فِيهِ مَصْلَحَتُهَا...}}؛ «بارخدایا، در من بنگر و همه کارهای من زیر نظر دار، که اگر مرا به خود واگذاری، از گزاردن هر کار ناتوانم و زمام [[مصلحت]] خویش از کف بدهم. و اگر کار من به [[آفریدگان]] خود واگذاری، بر من روی ترش کنند و اگر مرا به [[پناه]] خویشاوندانم فرستی، محرومم دارند و اگر دهند، اندک دهند و بی‌مقدار و بسی بر من [[منت]] نهند و مرا [[سرزنش]] کنند». | [[امام سجاد]] {{ع}} در [[دل]] مشکلات، [[چشم]] [[امید]] به [[لطف خدا]] دوخته عرض می‌کند: {{متن حدیث|وَ انْظُرْ إِلَيَّ وَ انْظُرْ لِي فِي جَمِيعِ أُمُورِي، فَإِنَّكَ إِنْ وَكَلْتَنِي إِلَى نَفْسِي عَجَزْتُ عَنْهَا وَ لَمْ أُقِمْ مَا فِيهِ مَصْلَحَتُهَا...}}؛ «بارخدایا، در من بنگر و همه کارهای من زیر نظر دار، که اگر مرا به خود واگذاری، از گزاردن هر کار ناتوانم و زمام [[مصلحت]] خویش از کف بدهم. و اگر کار من به [[آفریدگان]] خود واگذاری، بر من روی ترش کنند و اگر مرا به [[پناه]] خویشاوندانم فرستی، محرومم دارند و اگر دهند، اندک دهند و بی‌مقدار و بسی بر من [[منت]] نهند و مرا [[سرزنش]] کنند». | ||
| خط ۶: | خط ۱۳: | ||
[[امام]] {{ع}} بزرگی و [[پیروزی]] خود را به [[دست خدا]] می‌داند: «بارخدایا، به [[فضل]] خود توانگرم گردان و به [[عظمت]] خود مرتبتی بزرگم ده و به [[توانگری]] خود گشاده دستی‌ام [[عطا]] کن و از هرچه توراست به من بخش تا [[بی‌نیاز]] گردم». | [[امام]] {{ع}} بزرگی و [[پیروزی]] خود را به [[دست خدا]] می‌داند: «بارخدایا، به [[فضل]] خود توانگرم گردان و به [[عظمت]] خود مرتبتی بزرگم ده و به [[توانگری]] خود گشاده دستی‌ام [[عطا]] کن و از هرچه توراست به من بخش تا [[بی‌نیاز]] گردم». | ||
حضرت بخشی از [[مشکلات]] را به‌خاطر [[گناهان]] و یا [[حسد]] بردن به دیگران و یا نتیجه رفتارهای بد خود [[انسان]] دانسته و این‌گونه عرض می‌کند: «بارخدایا، بر [[محمد و خاندانش]] [[درود]] بفرست و مرا از حسد [[برهان]] و از گناهان در [[امان]] دار و از حرام‌ها [[پرهیز]] ده و مرا بر [[ارتکاب معاصی]] گستاخ مفرمای و میل و خواهشم را به [[ساحت]] خود معطوف دار و چنان کن که به هرچه از تو می‌رسد [[خرسند]] باشم». | |||
در ادامه از [[خداوند]] می‌خواهد که با [[فضل]] و [[قدرت]] بی‌کرانش [[ضعف]] و [[سستی]] او را جبران کند و بر ادای [[طاعات]] و [[واجبات]] موفقش دارد و ذمّه‌اش را بری سازد، [[زهد]] در [[دنیا]] را بر وی [[غالب]] و [[شوق]] انجام [[کارهای نیک]] را در او ایجاد نماید و با [[نور هدایت]] او را از تاریکی‌ها و [[شک]] و [[شبهه‌ها]] برهاند. | در ادامه از [[خداوند]] می‌خواهد که با [[فضل]] و [[قدرت]] بی‌کرانش [[ضعف]] و [[سستی]] او را جبران کند و بر ادای [[طاعات]] و [[واجبات]] موفقش دارد و ذمّه‌اش را بری سازد، [[زهد]] در [[دنیا]] را بر وی [[غالب]] و [[شوق]] انجام [[کارهای نیک]] را در او ایجاد نماید و با [[نور هدایت]] او را از تاریکی‌ها و [[شک]] و [[شبهه‌ها]] برهاند. | ||
از دیگر مطالبی که [[امام]] {{ع}} درخواست می‌نماید این است که [[روح]] [[رضایت]] و [[آرامش]] و [[طمأنینه نفس]] داشته باشد و در حالات مختلف، اعم از [[ترس]] و [[امنیت]]، و [[خشم]] و [[خرسندی]] و سود و زیان جز به ادای [[تکلیف الهی]] نیندیشد. نتیجه چنین حالتی این است که حتی [[دشمن]] از [[ظلم]] چنین [[انسانی]] [[هراس]] ندارد و [[دوستان]] نیز در او طمعی نخواهند داشت که به‌خاطر [[دوستی]] از [[حق]] [[تجاوز]] کند. | از دیگر مطالبی که [[امام]] {{ع}} درخواست می‌نماید این است که [[روح]] [[رضایت]] و [[آرامش]] و [[طمأنینه نفس]] داشته باشد و در حالات مختلف، اعم از [[ترس]] و [[امنیت]]، و [[خشم]] و [[خرسندی]] و سود و زیان جز به ادای [[تکلیف الهی]] نیندیشد. نتیجه چنین حالتی این است که حتی [[دشمن]] از [[ظلم]] چنین [[انسانی]] [[هراس]] ندارد و [[دوستان]] نیز در او طمعی نخواهند داشت که به‌خاطر [[دوستی]] از [[حق]] [[تجاوز]] کند. | ||
و دعای خود را با [[طلب]] [[اخلاص]] به پایان می‌برد: «بارخدایا، مرا از کسانی قرار ده که تو را از روی اخلاص می‌خوانند به هنگام [[آسودگی]]، آن‌سان که درماندگانت از روی اخلاص می‌خوانند به هنگام [[درماندگی]]. {{متن حدیث|إِنَّكَ حَمِيدٌ مَجِيدٌ}}».<ref>صحیفه سجادیه، ترجمه عبدالمحمد آیتی، انتشارات سروش، تهران، ۱۳۷۵؛ قرآن حکیم ترجمه ناصر مکارم شیرازی.</ref>.<ref>[[سید جواد بهشتی|بهشتی، سید جواد]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «نیایش بیست و دوم»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۴۶۷.</ref> | و دعای خود را با [[طلب]] [[اخلاص]] به پایان می‌برد: «بارخدایا، مرا از کسانی قرار ده که تو را از روی اخلاص می‌خوانند به هنگام [[آسودگی]]، آن‌سان که درماندگانت از روی اخلاص می‌خوانند به هنگام [[درماندگی]]. {{متن حدیث|إِنَّكَ حَمِيدٌ مَجِيدٌ}}».<ref>صحیفه سجادیه، ترجمه عبدالمحمد آیتی، انتشارات سروش، تهران، ۱۳۷۵؛ قرآن حکیم ترجمه ناصر مکارم شیرازی.</ref>.<ref>[[سید جواد بهشتی|بهشتی، سید جواد]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «نیایش بیست و دوم»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۴۶۷.</ref> | ||
| خط ۲۴: | خط ۳۲: | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده: | [[رده:صحیفه سجادیه]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۸ دسامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۹:۰۸
مقدمه
این نیایش حضرت سجاد (ع) است به هنگام روی آوردن مشقّات و دشواری کارها به او.
انسان برای رسیدن به قله‌های کمال راهی دشوار در پیش دارد. قرآن کریم می‌فرماید: 
يَا أَيُّهَا الْإِنْسَانُ إِنَّكَ كَادِحٌ إِلَى رَبِّكَ كَدْحًا فَمُلَاقِيهِ
[۱]. البته خداوند بزرگ توانایی‌های زیادی به انسان داده اما گاهی طبع راحت‌طلب وی او را فرو می‌نشاند و بزرگی مشکلات او را زمین‌گیر می‌کند. در این موارد رهنمود قرآن این است که از خدا کمک بگیرید: اسْتَعِينُوا بِاللَّهِ[۲]؛ و چگونه؟ از صبر و نماز: يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اسْتَعِينُوا بِالصَّبْرِ وَالصَّلَاةِ إِنَّ اللَّهَ مَعَ الصَّابِرِينَ[۳]. سرچشمه دانایی‌ها، توانایی‌ها، و دارایی‌ها خداست. پس به مدد او دست به زانو گرفته برخیزید و با قوت بر امواج مشکلات فائق آیید تا به ساحل نجات برسید.
امام سجاد (ع) در دل مشکلات، چشم امید به لطف خدا دوخته عرض می‌کند: «وَ انْظُرْ إِلَيَّ وَ انْظُرْ لِي فِي جَمِيعِ أُمُورِي، فَإِنَّكَ إِنْ وَكَلْتَنِي إِلَى نَفْسِي عَجَزْتُ عَنْهَا وَ لَمْ أُقِمْ مَا فِيهِ مَصْلَحَتُهَا...»؛ «بارخدایا، در من بنگر و همه کارهای من زیر نظر دار، که اگر مرا به خود واگذاری، از گزاردن هر کار ناتوانم و زمام مصلحت خویش از کف بدهم. و اگر کار من به آفریدگان خود واگذاری، بر من روی ترش کنند و اگر مرا به پناه خویشاوندانم فرستی، محرومم دارند و اگر دهند، اندک دهند و بی‌مقدار و بسی بر من منت نهند و مرا سرزنش کنند».
امام (ع) بزرگی و پیروزی خود را به دست خدا می‌داند: «بارخدایا، به فضل خود توانگرم گردان و به عظمت خود مرتبتی بزرگم ده و به توانگری خود گشاده دستی‌ام عطا کن و از هرچه توراست به من بخش تا بی‌نیاز گردم».
حضرت بخشی از مشکلات را به‌خاطر گناهان و یا حسد بردن به دیگران و یا نتیجه رفتارهای بد خود انسان دانسته و این‌گونه عرض می‌کند: «بارخدایا، بر محمد و خاندانش درود بفرست و مرا از حسد برهان و از گناهان در امان دار و از حرام‌ها پرهیز ده و مرا بر ارتکاب معاصی گستاخ مفرمای و میل و خواهشم را به ساحت خود معطوف دار و چنان کن که به هرچه از تو می‌رسد خرسند باشم». در ادامه از خداوند می‌خواهد که با فضل و قدرت بی‌کرانش ضعف و سستی او را جبران کند و بر ادای طاعات و واجبات موفقش دارد و ذمّه‌اش را بری سازد، زهد در دنیا را بر وی غالب و شوق انجام کارهای نیک را در او ایجاد نماید و با نور هدایت او را از تاریکی‌ها و شک و شبهه‌ها برهاند. از دیگر مطالبی که امام (ع) درخواست می‌نماید این است که روح رضایت و آرامش و طمأنینه نفس داشته باشد و در حالات مختلف، اعم از ترس و امنیت، و خشم و خرسندی و سود و زیان جز به ادای تکلیف الهی نیندیشد. نتیجه چنین حالتی این است که حتی دشمن از ظلم چنین انسانی هراس ندارد و دوستان نیز در او طمعی نخواهند داشت که به‌خاطر دوستی از حق تجاوز کند.
و دعای خود را با طلب اخلاص به پایان می‌برد: «بارخدایا، مرا از کسانی قرار ده که تو را از روی اخلاص می‌خوانند به هنگام آسودگی، آن‌سان که درماندگانت از روی اخلاص می‌خوانند به هنگام درماندگی. «إِنَّكَ حَمِيدٌ مَجِيدٌ»».[۴].[۵]
جستارهای وابسته
منابع
پانویس
- ↑ «ای انسان! بی‌گمان تو به سوی پروردگارت سخت کوشنده‌ای، پس به لقای او خواهی رسید» سوره انشقاق، آیه ۶.
- ↑ «موسی به قوم خود گفت: از خداوند یاری بخواهید» سوره اعراف، آیه ۱۲۸.
- ↑ «ای مؤمنان! از شکیبایی و نماز یاری بجویید که خداوند با شکیبایان است» سوره بقره، آیه ۱۵۳.
- ↑ صحیفه سجادیه، ترجمه عبدالمحمد آیتی، انتشارات سروش، تهران، ۱۳۷۵؛ قرآن حکیم ترجمه ناصر مکارم شیرازی.
- ↑ بهشتی، سید جواد، مقاله «نیایش بیست و دوم»، دانشنامه صحیفه سجادیه، ص ۴۶۷.