تضرع در معارف و سیره سجادی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-{{ویرایش غیرنهایی}} +)) |
(←پانویس) |
||
| (۱۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{مدخل مرتبط | |||
| موضوع مرتبط = تضرع | |||
| عنوان مدخل = تضرع | |||
| مداخل مرتبط = [[تضرع در قرآن]] - [[تضرع در معارف دعا و زیارات]] - [[تضرع در معارف و سیره علوی]] - [[تضرع در معارف و سیره سجادی]] | |||
| پرسش مرتبط = | |||
}} | |||
== مقدمه == | |||
[[تضرّع]] و [[زاری]] یک [[انسان]] در مقابل انسان دیگر کاری [[شایسته]] و [[زیبا]] نیست، زیرا این کار [[کرامت انسانی]] فرد را خدشه‌دار می‌سازد. اما همین عمل در برابر [[خدای بزرگ]] [[پسندیده]] و مطلوب است. [[خدای متعال]] از ما خواسته است که با حالت مسکنت و [[بیچارگی]] او را بخوانیم: {{متن قرآن|ادْعُوا رَبَّكُمْ تَضَرُّعًا وَخُفْيَةً}}<ref>«پروردگارتان را به لابه و نهانی بخوانید» سوره اعراف، آیه ۵۵.</ref>. از این‌روست که [[امام سجاد]] {{ع}} هم به ما می‌آموزد که در مقابل [[خدا]] تضرّع داشته باشیم و خود را در مقابل او حقیر و [[ذلیل]] بدانیم: {{متن حدیث|وَ افْعَلْ بِي فِعْلَ عَزِيزٍ تَضَرَّعَ إِلَيْهِ عَبْدٌ ذَلِيلٌ فَرَحِمَهُ}}<ref>دعای ۳۱.</ref>؛ «ای [[خداوند]]، با من همانند پیروزمندی [[رفتار]] کن که بنده‌ای ذلیل در برابرش زاری می‌کند و آن پیروزمند بر او [[رحمت]] می‌آورد». | |||
[[تضرع]] در برابر خدا جلب کننده [[رحمت الهی]] است<ref>دعای ۳۱ و نیز: نیایش سیزدهم.</ref> و باعث [[نجات]] انسان می‌شود: «ای خداوند، [[غضب]] تو را جز [[حلم]] تو فرو نمی‌نشاند و [[سخط]] تو را جز [[عفو]] تو باز نمی‌گرداند و در برابر [[عقاب]] تو جز رحمتت پناهگاهی نیست و مرا جز تضرّع به درگاه تو و زاری در برابر تو هیچ چیز از عذابت نمی‌رهاند»<ref>نیایش چهل‌و‌هشتم.</ref>. | [[تضرع]] در برابر خدا جلب کننده [[رحمت الهی]] است<ref>دعای ۳۱ و نیز: نیایش سیزدهم.</ref> و باعث [[نجات]] انسان می‌شود: «ای خداوند، [[غضب]] تو را جز [[حلم]] تو فرو نمی‌نشاند و [[سخط]] تو را جز [[عفو]] تو باز نمی‌گرداند و در برابر [[عقاب]] تو جز رحمتت پناهگاهی نیست و مرا جز تضرّع به درگاه تو و زاری در برابر تو هیچ چیز از عذابت نمی‌رهاند»<ref>نیایش چهل‌و‌هشتم.</ref>. | ||
امام سجاد{{ع}} همان‌طور که از تضرّع در مقابل خدا بسان یک [[ارزش]] یاد می‌کند از تضرع و زاری در مقابل دیگران به خدا [[پناه]] می‌برد: «ای خداوند، چنان کن که به هنگام [[ضرورت]] به نیروی تو بتازم و به هنگام نیاز از تو [[یاری]] خواهم و به هنگام مسکنت به درگاه تو تضرّع کنم. و مرا میازمای که به هنگام [[اضطرار]] از جز تویی یاری جویم و به هنگام [[بینوایی]] به پیشگاه جز تویی [[خاضع]] شوم و به هنگام [[ترس]] در برابر جز تویی تضرع کنم، تا آنگاه مستحق [[خذلان]] و منع و [[اعراض]] تو گردم»<ref>نیایش بیستم.</ref>.<ref>صحیفه سجادیه، ترجمه عبدالمحمد آیتی، انتشارات سروش، تهران، ۱۳۹۴، چاپ نهم؛ قرآن مجید، ترجمه محمدمهدی فولادوند.</ref>.<ref>[[فضل‌الله خالقیان|خالقیان، فضل‌الله]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «تضرع»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۲۵۶.</ref> | امام سجاد {{ع}} همان‌طور که از تضرّع در مقابل خدا بسان یک [[ارزش]] یاد می‌کند از تضرع و زاری در مقابل دیگران به خدا [[پناه]] می‌برد: «ای خداوند، چنان کن که به هنگام [[ضرورت]] به نیروی تو بتازم و به هنگام نیاز از تو [[یاری]] خواهم و به هنگام مسکنت به درگاه تو تضرّع کنم. و مرا میازمای که به هنگام [[اضطرار]] از جز تویی یاری جویم و به هنگام [[بینوایی]] به پیشگاه جز تویی [[خاضع]] شوم و به هنگام [[ترس]] در برابر جز تویی تضرع کنم، تا آنگاه مستحق [[خذلان]] و منع و [[اعراض]] تو گردم»<ref>نیایش بیستم.</ref>.<ref>صحیفه سجادیه، ترجمه عبدالمحمد آیتی، انتشارات سروش، تهران، ۱۳۹۴، چاپ نهم؛ قرآن مجید، ترجمه محمدمهدی فولادوند.</ref>.<ref>[[فضل‌الله خالقیان|خالقیان، فضل‌الله]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «تضرع»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۲۵۶.</ref> | ||
== | == منابع == | ||
{{منابع}} | |||
# [[پرونده:1100609.jpg|22px]] [[فضل‌الله خالقیان|خالقیان، فضل‌الله]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|'''مقاله «تضرع»، دانشنامه صحیفه سجادیه''']] | # [[پرونده:1100609.jpg|22px]] [[فضل‌الله خالقیان|خالقیان، فضل‌الله]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|'''مقاله «تضرع»، دانشنامه صحیفه سجادیه''']] | ||
{{پایان منابع}} | |||
==پانویس== | == پانویس == | ||
{{ | {{پانویس}} | ||
[[رده:تضرع | [[رده:تضرع]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱۰ ژانویهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۹:۴۱
این مدخل زیرشاخهٔ بحث تضرع است. تضرع از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: تضرع در قرآن - تضرع در معارف دعا و زیارات - تضرع در معارف و سیره علوی - تضرع در معارف و سیره سجادی - پرسش مرتبط نداردمقدمه
تضرّع و زاری یک انسان در مقابل انسان دیگر کاری شایسته و زیبا نیست، زیرا این کار کرامت انسانی فرد را خدشه‌دار می‌سازد. اما همین عمل در برابر خدای بزرگ پسندیده و مطلوب است. خدای متعال از ما خواسته است که با حالت مسکنت و بیچارگی او را بخوانیم: 
ادْعُوا رَبَّكُمْ تَضَرُّعًا وَخُفْيَةً
[۱]. از این‌روست که امام سجاد (ع) هم به ما می‌آموزد که در مقابل خدا تضرّع داشته باشیم و خود را در مقابل او حقیر و ذلیل بدانیم: «وَ افْعَلْ بِي فِعْلَ عَزِيزٍ تَضَرَّعَ إِلَيْهِ عَبْدٌ ذَلِيلٌ فَرَحِمَهُ»[۲]؛ «ای خداوند، با من همانند پیروزمندی رفتار کن که بنده‌ای ذلیل در برابرش زاری می‌کند و آن پیروزمند بر او رحمت می‌آورد».
تضرع در برابر خدا جلب کننده رحمت الهی است[۳] و باعث نجات انسان می‌شود: «ای خداوند، غضب تو را جز حلم تو فرو نمی‌نشاند و سخط تو را جز عفو تو باز نمی‌گرداند و در برابر عقاب تو جز رحمتت پناهگاهی نیست و مرا جز تضرّع به درگاه تو و زاری در برابر تو هیچ چیز از عذابت نمی‌رهاند»[۴].
امام سجاد (ع) همان‌طور که از تضرّع در مقابل خدا بسان یک ارزش یاد می‌کند از تضرع و زاری در مقابل دیگران به خدا پناه می‌برد: «ای خداوند، چنان کن که به هنگام ضرورت به نیروی تو بتازم و به هنگام نیاز از تو یاری خواهم و به هنگام مسکنت به درگاه تو تضرّع کنم. و مرا میازمای که به هنگام اضطرار از جز تویی یاری جویم و به هنگام بینوایی به پیشگاه جز تویی خاضع شوم و به هنگام ترس در برابر جز تویی تضرع کنم، تا آنگاه مستحق خذلان و منع و اعراض تو گردم»[۵].[۶].[۷]
منابع
پانویس
- ↑ «پروردگارتان را به لابه و نهانی بخوانید» سوره اعراف، آیه ۵۵.
- ↑ دعای ۳۱.
- ↑ دعای ۳۱ و نیز: نیایش سیزدهم.
- ↑ نیایش چهل‌و‌هشتم.
- ↑ نیایش بیستم.
- ↑ صحیفه سجادیه، ترجمه عبدالمحمد آیتی، انتشارات سروش، تهران، ۱۳۹۴، چاپ نهم؛ قرآن مجید، ترجمه محمدمهدی فولادوند.
- ↑ خالقیان، فضل‌الله، مقاله «تضرع»، دانشنامه صحیفه سجادیه، ص ۲۵۶.