ابراهیم بن محمد بن سری: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{امامت}}
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل = | مداخل مرتبط = | پرسش مرتبط  = }}
<div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
<div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;"> [[ابراهیم بن محمد بن سری در تاریخ اسلامی]]</div>


== مقدمه ==
== آشنایی اجمالی ==
[[ابواسحاق ابراهیم بن محمد بن سری زجاج بغدادی]] معروف به [[زجاج]] در [[سال ۲۴۱ هجری]] در [[بغداد]] متولد شد<ref>الاعلام ۱ / ۴۰.</ref> و ساکن محله‌ای معروف به «دویره» در بغداد بود. <ref> معجم الادباء ۱ / ۱۴۷.</ref>
[[ابواسحاق ابراهیم بن محمد بن سری زجاج بغدادی]] معروف به [[زجاج]] در سال ۲۴۱ هجری در [[بغداد]] متولد شد<ref>الاعلام ۱ / ۴۰.</ref> و ساکن محله‌ای معروف به «دویره» در بغداد بود. <ref> معجم الادباء ۱ / ۱۴۷.</ref>


او نخست به کار شیشه‌گری مشغول بود. سپس به تحصیل [[دانش]] نحو روی آورد و برای [[آموختن]] نحو نزد [[ابوالعباس مبرد]] رفت و در عین حال در کارهایش به او کمک می‌کرد و در برابر آموختن نحو، روزی یک درهم به او می‌داد. <ref>تاریخ بغداد ۶ / ۸۹. </ref> او از قدیمی‌ترین [[اصحاب]] مبرد در قرائت بر اوست و اگر کسی می‌خواست چیزی بر مبرد قرائت کند، نخست خواسته خود را به وی عرضه می‌داشت. <ref>الفهرست (الندیم) ۶۶.</ref>
او نخست به کار شیشه‌گری مشغول بود. سپس به تحصیل [[دانش]] نحو روی آورد و برای [[آموختن]] نحو نزد [[ابوالعباس مبرد]] رفت و در عین حال در کارهایش به او کمک می‌کرد و در برابر آموختن نحو، روزی یک درهم به او می‌داد. <ref>تاریخ بغداد ۶ / ۸۹. </ref> او از قدیمی‌ترین [[اصحاب]] مبرد در قرائت بر اوست و اگر کسی می‌خواست چیزی بر مبرد قرائت کند، نخست خواسته خود را به وی عرضه می‌داشت. <ref>الفهرست (الندیم) ۶۶.</ref>
خط ۱۰: خط ۸:
از دیگر استادان وی در نحو می‌توان به [[ثعلب]] اشاره کرد. <ref>اللباب فی تهذیب الانساب ۲ / ۶۲. </ref> [[ابواسحاق ادیب]]، <ref>تاریخ بغداد ۶ / ۸۹.</ref> لغوی و [[مفسر]]<ref>معجم المؤلفین ۱ / ۳۳.</ref> بود و در [[علم]] عروض زبر دست بود. <ref>نزهه الالباء ۲۴۴.</ref> او کتاب جامع المنطق [[محمد بن یحیی بن عباد]] را برای [[معتضد]] شرح کرد و مورد پسند و [[اکرام]] او قرار گرفت. سپس کار او بالا گرفت و به معتضد پیوست و از ندیمان و [[آموزگار]] فرزند او شد. [[قاسم بن عبیدالله بن سلیمان]]، <ref>الفهرست (الندیم) ۶۶. </ref> [[عبدالرحمن بن اسحاق زجاجی]]<ref> البدایة والنهایة ۱۱ / ۱۴۹. </ref> و [[علی بن عبدالله بن مغیره]] از [[شاگردان]] دیگر او بودند.
از دیگر استادان وی در نحو می‌توان به [[ثعلب]] اشاره کرد. <ref>اللباب فی تهذیب الانساب ۲ / ۶۲. </ref> [[ابواسحاق ادیب]]، <ref>تاریخ بغداد ۶ / ۸۹.</ref> لغوی و [[مفسر]]<ref>معجم المؤلفین ۱ / ۳۳.</ref> بود و در [[علم]] عروض زبر دست بود. <ref>نزهه الالباء ۲۴۴.</ref> او کتاب جامع المنطق [[محمد بن یحیی بن عباد]] را برای [[معتضد]] شرح کرد و مورد پسند و [[اکرام]] او قرار گرفت. سپس کار او بالا گرفت و به معتضد پیوست و از ندیمان و [[آموزگار]] فرزند او شد. [[قاسم بن عبیدالله بن سلیمان]]، <ref>الفهرست (الندیم) ۶۶. </ref> [[عبدالرحمن بن اسحاق زجاجی]]<ref> البدایة والنهایة ۱۱ / ۱۴۹. </ref> و [[علی بن عبدالله بن مغیره]] از [[شاگردان]] دیگر او بودند.


وی را [[اهل]] فضل، [[دیندار]]، <ref>تاریخ بغداد ۶ / ۸۹. </ref> [[راستگو]] و [[حافظ]] [[مذهب]] بصریان در نحو دانسته‌اند. <ref>تهذیب اللغة ۱ / ۲۷.</ref> کتاب‌های معانی القرآن، الاشتقاق، القوافی، العروض، الفرق، خلق الانسان، فعلت وافعلت، ما ینصرف وما لاینصرف، ما فسره من جامع النطق، خلق الفرس، مختصر نحو، شرح ابیات سیبویه، النوادر، <ref>الفهرست (الندیم) ۶۶.</ref> الامالی، الانواء، المقصور والممدود، الوقف والابتداء، <ref> هدیه العارفین ۱ / ۵. </ref> الجمل، <ref>اسماءالکتب ۱۴۰.</ref> غایه الاحسان فی خلق الانسان، <ref> کشف الظنون ۲ / ۱۱۸۹. </ref> اعراب القرآن و مختصر اعراب القرآن ومعانیه والمثلث آثار او به شمار می‌رود. <ref>الاعلام ۱ / ۴۰.</ref> وی در نوزدهم [[جمادی]] الآخر [[سال ۳۱۰ هجری]]<ref>الفهرست (الندیم) ۶۶.</ref> در [[بغداد]] درگذشت. <ref>الانساب ۳ / ۱۴۱.</ref> در [[تاریخ]] درگذشت وی [[اختلاف]] است<ref>تاریخ حلب ۲۸۳؛ طبقات النحویین واللغویین ۱۱۲.</ref>.<ref> [[فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۲ (کتاب)|فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی]]، ج۲ ص۴۴-۴۵.</ref>
وی را [[اهل]] فضل، [[دیندار]]، <ref>تاریخ بغداد ۶ / ۸۹. </ref> [[راستگو]] و [[حافظ]] [[مذهب]] بصریان در نحو دانسته‌اند. <ref>تهذیب اللغة ۱ / ۲۷.</ref> کتاب‌های معانی القرآن، الاشتقاق، القوافی، العروض، الفرق، خلق الانسان، فعلت وافعلت، ما ینصرف وما لاینصرف، ما فسره من جامع النطق، خلق الفرس، مختصر نحو، شرح ابیات سیبویه، النوادر، <ref>الفهرست (الندیم) ۶۶.</ref> الامالی، الانواء، المقصور والممدود، الوقف والابتداء، <ref> هدیه العارفین ۱ / ۵. </ref> الجمل، <ref>اسماءالکتب ۱۴۰.</ref> غایه الاحسان فی خلق الانسان، <ref> کشف الظنون ۲ / ۱۱۸۹. </ref> اعراب القرآن و مختصر اعراب القرآن ومعانیه والمثلث آثار او به شمار می‌رود. <ref>الاعلام ۱ / ۴۰.</ref> وی در نوزدهم [[جمادی]] الآخر [[سال ۳۱۰ هجری]]<ref>الفهرست (الندیم) ۶۶.</ref> در [[بغداد]] درگذشت. <ref>الانساب ۳ / ۱۴۱.</ref> در [[تاریخ]] درگذشت وی [[اختلاف]] است<ref>تاریخ حلب ۲۸۳؛ طبقات النحویین واللغویین ۱۱۲.</ref><ref> [[فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۲ (کتاب)|فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی]]، ج۲، ص۴۴-۴۵.</ref>


== جستارهای وابسته ==
== جستارهای وابسته ==
*[[معانی القرآن و اعرابه (کتاب)]]
* [[معانی القرآن و اعرابه (کتاب)]]
*[[اعراب القرآن - زجاج (کتاب)]]
* [[اعراب القرآن - زجاج (کتاب)]]


== منابع ==
== منابع ==
{{منابع}}
{{منابع}}
# [[پرونده:9030760879.jpg|22px]] [[فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱ (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱''']]
# [[پرونده: IM009687.jpg|22px]] جمعی از پژوهشگران، [[فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۲ (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۲''']]
{{پایان منابع}}
{{پایان منابع}}


خط ۲۴: خط ۲۲:
{{پانویس}}
{{پانویس}}


[[رده: ابراهیم بن محمد بن سری]]
[[رده:اعلام]]
[[رده:اعلام]]
[[رده:مدخل]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۹ فوریهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۲:۴۵

موضوع مرتبط ندارد - مدخل مرتبط ندارد - پرسش مرتبط ندارد

آشنایی اجمالی

ابواسحاق ابراهیم بن محمد بن سری زجاج بغدادی معروف به زجاج در سال ۲۴۱ هجری در بغداد متولد شد[۱] و ساکن محله‌ای معروف به «دویره» در بغداد بود. [۲]

او نخست به کار شیشه‌گری مشغول بود. سپس به تحصیل دانش نحو روی آورد و برای آموختن نحو نزد ابوالعباس مبرد رفت و در عین حال در کارهایش به او کمک می‌کرد و در برابر آموختن نحو، روزی یک درهم به او می‌داد. [۳] او از قدیمی‌ترین اصحاب مبرد در قرائت بر اوست و اگر کسی می‌خواست چیزی بر مبرد قرائت کند، نخست خواسته خود را به وی عرضه می‌داشت. [۴]

از دیگر استادان وی در نحو می‌توان به ثعلب اشاره کرد. [۵] ابواسحاق ادیب، [۶] لغوی و مفسر[۷] بود و در علم عروض زبر دست بود. [۸] او کتاب جامع المنطق محمد بن یحیی بن عباد را برای معتضد شرح کرد و مورد پسند و اکرام او قرار گرفت. سپس کار او بالا گرفت و به معتضد پیوست و از ندیمان و آموزگار فرزند او شد. قاسم بن عبیدالله بن سلیمان، [۹] عبدالرحمن بن اسحاق زجاجی[۱۰] و علی بن عبدالله بن مغیره از شاگردان دیگر او بودند.

وی را اهل فضل، دیندار، [۱۱] راستگو و حافظ مذهب بصریان در نحو دانسته‌اند. [۱۲] کتاب‌های معانی القرآن، الاشتقاق، القوافی، العروض، الفرق، خلق الانسان، فعلت وافعلت، ما ینصرف وما لاینصرف، ما فسره من جامع النطق، خلق الفرس، مختصر نحو، شرح ابیات سیبویه، النوادر، [۱۳] الامالی، الانواء، المقصور والممدود، الوقف والابتداء، [۱۴] الجمل، [۱۵] غایه الاحسان فی خلق الانسان، [۱۶] اعراب القرآن و مختصر اعراب القرآن ومعانیه والمثلث آثار او به شمار می‌رود. [۱۷] وی در نوزدهم جمادی الآخر سال ۳۱۰ هجری[۱۸] در بغداد درگذشت. [۱۹] در تاریخ درگذشت وی اختلاف است[۲۰][۲۱]

جستارهای وابسته

منابع

  1. جمعی از پژوهشگران، فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۲

پانویس

  1. الاعلام ۱ / ۴۰.
  2. معجم الادباء ۱ / ۱۴۷.
  3. تاریخ بغداد ۶ / ۸۹.
  4. الفهرست (الندیم) ۶۶.
  5. اللباب فی تهذیب الانساب ۲ / ۶۲.
  6. تاریخ بغداد ۶ / ۸۹.
  7. معجم المؤلفین ۱ / ۳۳.
  8. نزهه الالباء ۲۴۴.
  9. الفهرست (الندیم) ۶۶.
  10. البدایة والنهایة ۱۱ / ۱۴۹.
  11. تاریخ بغداد ۶ / ۸۹.
  12. تهذیب اللغة ۱ / ۲۷.
  13. الفهرست (الندیم) ۶۶.
  14. هدیه العارفین ۱ / ۵.
  15. اسماءالکتب ۱۴۰.
  16. کشف الظنون ۲ / ۱۱۸۹.
  17. الاعلام ۱ / ۴۰.
  18. الفهرست (الندیم) ۶۶.
  19. الانساب ۳ / ۱۴۱.
  20. تاریخ حلب ۲۸۳؛ طبقات النحویین واللغویین ۱۱۲.
  21. فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی، ج۲، ص۴۴-۴۵.