محمد بن مستنیر بن احمد نحوی: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
 
(۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{امامت}}
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل = | مداخل مرتبط = [[محمد بن مستنیر بن احمد نحوی در تاریخ اسلامی]]| پرسش مرتبط  = }}
<div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
<div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;"> [[محمد بن مستنیر بن احمد نحوی در تاریخ اسلامی]]</div>


==مقدمه==
== مقدمه ==
[[ابوعلی محمد بن مستنیر بن احمد بصری قطرب]] معروف به [[قطرب]] [[اهل بصره]]، وی از [[موالیان]] [[سالم بن زیاد]]<ref>وفیات الاعیان ۴/۳۱۲. </ref> و فردی معتزلی [[مذهب]] بود. از [[سیبویه]]، [[عیسی بن عمرو]] و [[نظّام]] [[متکلم معتزلی]] [[کسب علم]] کرد. [[ابن سکیت]] گوید که من از او مطالبی می‌‌نوشتم و چون بر من روشن شد که وی در لغت، [[دروغ]] می‌‌گوید دیگر هیچ مطلبی از او ذکر نکردم.<ref>معجم الادباء ۱۹/۵۲.</ref> [[ثقه]] نزد [[ابن ندیم]] و [[خطیب بغدادی]]، و غیر ثقه به نقل داوودی، ناشناخته نزد [[شیعه]]، افرادی چون [[محمد بن جهم سمری]] و دیگران از او [[روایت]] نمودند. قطرب، استاد [[فرزندان]] [[ابودلف عجلی]]، و به گفته رجال‌نویسان [[اهل سنت]] فردی [[موثق]] بود. روایت‌ کننده از [[امام صادق]]{{ع}}<ref>ر.ک: خویی، معجم الرجال الحدیث، ج۱۷، ص۲۲۳، رقم ۱۱۷۶۲.</ref>. [[شیخ مفید]] کتابی با عنوان [[البیان عن غلط‍ قطرب فی القرآن]] تألیف کرده است<ref>ر.ک: رجال النجاشی، ص۴۰۲، رقم ۱۰۶۷ (محمد بن محمد بن نعمان)، آقا بزرگ تهرانی، الذریعة، ج۳، ص۱۷۲.</ref>.<ref>[[علی اکبر بابایی|بابایی، علی اکبر]]، [[تاریخ تفسیر قرآن (کتاب)|تاریخ تفسیر قرآن]]، ص ۲۴۴.</ref> وی سرانجام به سال ۲۰۶ هـ [[وفات]] یافت.<ref> [[تاریخ الاسلام]] ۱۴/۳۰۱.</ref>
[[ابوعلی محمد بن مستنیر بن احمد بصری قطرب]] معروف به [[قطرب]] [[اهل بصره]]، وی از [[موالیان]] [[سالم بن زیاد]]<ref>وفیات الاعیان ۴/۳۱۲. </ref> و فردی معتزلی [[مذهب]] بود. از [[سیبویه]]، [[عیسی بن عمرو]] و [[نظّام]] [[متکلم معتزلی]] [[کسب علم]] کرد. [[ابن سکیت]] گوید که من از او مطالبی می‌‌نوشتم و چون بر من روشن شد که وی در لغت، [[دروغ]] می‌‌گوید دیگر هیچ مطلبی از او ذکر نکردم.<ref>معجم الادباء ۱۹/۵۲.</ref> [[ثقه]] نزد [[ابن ندیم]] و [[خطیب بغدادی]]، و غیر ثقه به نقل داوودی، ناشناخته نزد [[شیعه]]، افرادی چون [[محمد بن جهم سمری]] و دیگران از او [[روایت]] نمودند. قطرب، استاد [[فرزندان]] [[ابودلف عجلی]]، و به گفته رجال‌نویسان [[اهل سنت]] فردی [[موثق]] بود. روایت‌ کننده از [[امام صادق]] {{ع}}<ref>ر. ک: خویی، معجم الرجال الحدیث، ج۱۷، ص۲۲۳، رقم ۱۱۷۶۲.</ref>. [[شیخ مفید]] کتابی با عنوان [[البیان عن غلط‍ قطرب فی القرآن]] تألیف کرده است<ref>ر. ک: رجال النجاشی، ص۴۰۲، رقم ۱۰۶۷ (محمد بن محمد بن نعمان)، آقا بزرگ تهرانی، الذریعة، ج۳، ص۱۷۲.</ref>.<ref>[[علی اکبر بابایی|بابایی، علی اکبر]]، [[تاریخ تفسیر قرآن (کتاب)|تاریخ تفسیر قرآن]]، ص ۲۴۴.</ref> وی سرانجام به سال ۲۰۶ه‍ [[وفات]] یافت.<ref> [[تاریخ الاسلام]] ۱۴/۳۰۱.</ref>


آثار او عبارت‌اند از: معانی القرآن، الاشتقاق الوافی، النوادر الازمنه، الفرق الاصوات المثلث الصفات العلل فی النحو الاضداد خلق الفرس خلق الانسان، [[غریب الحدیث]]، [[الرد علی الملحدین فی متشابه القرآن]]<ref>ر.ک: ابن ندیم، الفهرست، ص۵۸؛ داوودی، طبقات المفسرین، ج۲، ص۲۵۴ و ۲۵۵، رقم ۵۴۸؛ بغدادی، هدیة العارفین، ج۶، ص۹ و ۱۰؛ زرکلی، الأعلام، ج۷، ص۹۵؛ کحاله، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۱۵؛ خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، ج۳، ص۲۹۸، رقم ۱۳۸۶.</ref> الهمزه فعل و افعل، اعراب القرآن<ref>الفهرست (الندیم) ۵۸.</ref> [[غریب]] الآثار<ref>هدیة العارفین ۲/۹.</ref> مجاز القرآن و نیز کتاب غریبی در [[علم]] لغت دارد<ref>معجم الادباء ۱۹/۵۲.</ref>
آثار او عبارت‌اند از: معانی القرآن، الاشتقاق الوافی، النوادر الازمنه، الفرق الاصوات المثلث الصفات العلل فی النحو الاضداد خلق الفرس خلق الانسان، [[غریب الحدیث]]، [[الرد علی الملحدین فی متشابه القرآن]]<ref>ر. ک: ابن ندیم، الفهرست، ص۵۸؛ داوودی، طبقات المفسرین، ج۲، ص۲۵۴ و ۲۵۵، رقم ۵۴۸؛ بغدادی، هدیة العارفین، ج۶، ص۹ و ۱۰؛ زرکلی، الأعلام، ج۷، ص۹۵؛ کحاله، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۱۵؛ خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، ج۳، ص۲۹۸، رقم ۱۳۸۶.</ref> الهمزه فعل و افعل، اعراب القرآن<ref>الفهرست (الندیم) ۵۸.</ref> [[غریب]] الآثار<ref>هدیة العارفین ۲/۹.</ref> مجاز القرآن و نیز کتاب غریبی در [[علم]] لغت دارد<ref>معجم الادباء ۱۹/۵۲.</ref>
.<ref> [[فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی]]، ج۱ ص ۸۵۵-۸۵۶.</ref>
.<ref> [[فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی]]، ج۱ ص ۸۵۵-۸۵۶.</ref>
== جستارهای وابسته ==


== منابع ==
== منابع ==
{{منابع}}
{{منابع}}
# [[پرونده:IM009972.jpg|22px]] [[علی اکبر بابایی|بابایی، علی اکبر]]، [[تاریخ تفسیر قرآن (کتاب)|'''تاریخ تفسیر قرآن''']]
# [[پرونده:IM009972.jpg|22px]] [[علی اکبر بابایی|بابایی، علی اکبر]]، [[تاریخ تفسیر قرآن (کتاب)|'''تاریخ تفسیر قرآن''']]
# [[پرونده:9030760879.jpg|22px]] [[فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱ (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱''']]
# [[پرونده: IM009687.jpg|22px]] جمعی از پژوهشگران، [[فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱ (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱''']]
{{پایان منابع}}
{{پایان منابع}}



نسخهٔ کنونی تا ‏۷ مارس ۲۰۲۴، ساعت ۱۰:۱۴

مقدمه

ابوعلی محمد بن مستنیر بن احمد بصری قطرب معروف به قطرب اهل بصره، وی از موالیان سالم بن زیاد[۱] و فردی معتزلی مذهب بود. از سیبویه، عیسی بن عمرو و نظّام متکلم معتزلی کسب علم کرد. ابن سکیت گوید که من از او مطالبی می‌‌نوشتم و چون بر من روشن شد که وی در لغت، دروغ می‌‌گوید دیگر هیچ مطلبی از او ذکر نکردم.[۲] ثقه نزد ابن ندیم و خطیب بغدادی، و غیر ثقه به نقل داوودی، ناشناخته نزد شیعه، افرادی چون محمد بن جهم سمری و دیگران از او روایت نمودند. قطرب، استاد فرزندان ابودلف عجلی، و به گفته رجال‌نویسان اهل سنت فردی موثق بود. روایت‌ کننده از امام صادق (ع)[۳]. شیخ مفید کتابی با عنوان البیان عن غلط‍ قطرب فی القرآن تألیف کرده است[۴].[۵] وی سرانجام به سال ۲۰۶ه‍ وفات یافت.[۶]

آثار او عبارت‌اند از: معانی القرآن، الاشتقاق الوافی، النوادر الازمنه، الفرق الاصوات المثلث الصفات العلل فی النحو الاضداد خلق الفرس خلق الانسان، غریب الحدیث، الرد علی الملحدین فی متشابه القرآن[۷] الهمزه فعل و افعل، اعراب القرآن[۸] غریب الآثار[۹] مجاز القرآن و نیز کتاب غریبی در علم لغت دارد[۱۰] .[۱۱]

منابع

پانویس

  1. وفیات الاعیان ۴/۳۱۲.
  2. معجم الادباء ۱۹/۵۲.
  3. ر. ک: خویی، معجم الرجال الحدیث، ج۱۷، ص۲۲۳، رقم ۱۱۷۶۲.
  4. ر. ک: رجال النجاشی، ص۴۰۲، رقم ۱۰۶۷ (محمد بن محمد بن نعمان)، آقا بزرگ تهرانی، الذریعة، ج۳، ص۱۷۲.
  5. بابایی، علی اکبر، تاریخ تفسیر قرآن، ص ۲۴۴.
  6. تاریخ الاسلام ۱۴/۳۰۱.
  7. ر. ک: ابن ندیم، الفهرست، ص۵۸؛ داوودی، طبقات المفسرین، ج۲، ص۲۵۴ و ۲۵۵، رقم ۵۴۸؛ بغدادی، هدیة العارفین، ج۶، ص۹ و ۱۰؛ زرکلی، الأعلام، ج۷، ص۹۵؛ کحاله، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۱۵؛ خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، ج۳، ص۲۹۸، رقم ۱۳۸۶.
  8. الفهرست (الندیم) ۵۸.
  9. هدیة العارفین ۲/۹.
  10. معجم الادباء ۱۹/۵۲.
  11. فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی، ج۱ ص ۸۵۵-۸۵۶.