فضیل بن عیاض تمیمی یربوعی: تفاوت میان نسخه‌ها
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل = فضیل بن عیاض تمیمی یربوعی | مداخل مرتبط = فضیل بن عیاض تمیمی یربوعی در تاریخ اسلامی| پرسش مرتبط = }} == آشنایی اجمالی == ابوعلی فضیل بن عیاض بن مسعود بن بشر بصری تمیمی یربوعی کوفی در سال ۱۰۵هـ <ref>الاعلام...» ایجاد کرد) برچسب: پیوندهای ابهام‌زدایی |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (یک نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل = فضیل بن عیاض تمیمی یربوعی | مداخل مرتبط = [[فضیل بن عیاض تمیمی یربوعی در تاریخ اسلامی]]| پرسش مرتبط = }} | {{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = اصحاب امام صادق| عنوان مدخل = فضیل بن عیاض تمیمی یربوعی | مداخل مرتبط = [[فضیل بن عیاض تمیمی یربوعی در تاریخ اسلامی]]| پرسش مرتبط = }} | ||
== آشنایی اجمالی == | == آشنایی اجمالی == | ||
[[ابوعلی فضیل بن عیاض بن مسعود بن بشر بصری تمیمی یربوعی کوفی]] در سال ۱۰۵هـ <ref>الاعلام ۵/۱۵۳.</ref> در [[سمرقند]] یا «ابیورد»، شهری کوچک در [[خراسان]] به [[دنیا]] آمد و در همان [[دیار]] [[رشد]] یافت<ref>وفیات الاعیان ۴/۴۷.</ref> و سپس به [[کوفه]] رفت و به [[کتابت]] و شنیدن [[حدیث]] پرداخت<ref>تنقیح المقال ۲/۱۴.</ref> و از آنجا به [[مکه]] منتقل گشت و در همان جا رحل اقامت گزید.<ref>تذکرة الحفاظ ۱/۲۴۵.</ref> او از [[اصحاب امام صادق]]{{ع}} بوده<ref>رجال الطوسی ۲۷۱ رجال ابن داوود ۴۹۳.</ref> و از آن [[بزرگوار]] [[حدیث]] نقل می‌‌کرد<ref>رجال النجاشی ۲/۱۷۳.</ref> و از افرادی چون [[اعمش]] و [[محمد بن اسحاق]] نیز [[روایت]] نقل می‌‌کرد.<ref>خلاصة تهذیب تهذیب الکمال ۸/۲۹۴.</ref> وی دروس [[فقه]] را نزد [[ابوحنیفه]] فراگرفت و [[گرایش]] [[حنفی]] داشت، اما [[شافعی]]، فقه را نزد او آموخت. | [[ابوعلی فضیل بن عیاض بن مسعود بن بشر بصری تمیمی یربوعی کوفی]] در سال ۱۰۵هـ <ref>الاعلام ۵/۱۵۳.</ref> در [[سمرقند]] یا «ابیورد»، شهری کوچک در [[خراسان]] به [[دنیا]] آمد و در همان [[دیار]] [[رشد]] یافت<ref>وفیات الاعیان ۴/۴۷.</ref> و سپس به [[کوفه]] رفت و به [[کتابت]] و شنیدن [[حدیث]] پرداخت<ref>تنقیح المقال ۲/۱۴.</ref> و از آنجا به [[مکه]] منتقل گشت و در همان جا رحل اقامت گزید.<ref>تذکرة الحفاظ ۱/۲۴۵.</ref> او از [[اصحاب امام صادق]]{{ع}} بوده<ref>رجال الطوسی ۲۷۱ رجال ابن داوود ۴۹۳.</ref> و از آن [[بزرگوار]] [[حدیث]] نقل می‌‌کرد<ref>رجال النجاشی ۲/۱۷۳.</ref> و از افرادی چون [[اعمش]] و [[محمد بن اسحاق]] نیز [[روایت]] نقل می‌‌کرد.<ref>خلاصة تهذیب تهذیب الکمال ۸/۲۹۴.</ref> وی دروس [[فقه]] را نزد [[ابوحنیفه]] فراگرفت و [[گرایش]] [[حنفی]] داشت، اما [[شافعی]]، فقه را نزد او آموخت. | ||
افرادی چون [[بخاری]]، [[مسلم]] و دیگران از او روایت نقل می‌‌کردند. برخی نام فضیل را در ردیف [[راویان]] [[اهل سنت]] ثبت کرده‌اند،<ref>رجال النجاشی ۲/۱۷۳.</ref> لیکن برخی دیگر برآن‌اند که وی [[شیعه]] بوده و [[تقیه]] می‌‌کرده است.<ref>تنقیح المقال ۲/۱۴.</ref> فضیل در بخشی از روزگارش میان ابیورد و [[سرخس]] [[راهزنی]] می‌‌کرد <ref>وفیات الاعیان ۴/۴۷.</ref> تا شبی به انگیزه [[گناه]]، در حالی که از [[دیوار]] خانه‌ای بالا می‌‌رفت با صوت قرائت [[آیه]] {{متن قرآن|أَلَمْ يَأْنِ لِلَّذِينَ آمَنُوا أَنْ تَخْشَعَ قُلُوبُهُمْ لِذِكْرِ اللَّهِ}}<ref>«آیا هنگام آن نرسیده است که دل‌های مؤمنان از یاد خداوند و از آنچه از سوی حق فرو فرستاده شده است فروتنی یابد؟» سوره حدید، آیه ۱۶.</ref> مواجه گشت؛ لذا به خود آمد و [[توبه]] کرد<ref>خلاصة تهذیب تهذیب الکمال ۸/۲۹۴.</ref> و درپی آن، زاهدی [[عظیم الشأن]]<ref>تذکرة الحفاظ ۱/۲۴۵.</ref> و از مشاهیر [[صوفیه]]<ref>الذریعه ۲۴/۱۵۱.</ref> گشت. سرانجام در عاشورای سال ۱۸۷ در مکه درگذشت.<ref>وفیات الاعیان ۴/۴۷.</ref> فضیل دارای دست نوشته‌ای از [[امام صادق]]{{ع}} بود که [[سلیمان بن داوود]] آن را روایت کرده است<ref>الذریعه ۲۴/۱۵۱.</ref>.<ref>جمعی از پژوهشگران، [[فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی (کتاب)|فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی]] ج۱، ص۶۱۶.</ref> | افرادی چون [[بخاری]]، [[مسلم]] و دیگران از او روایت نقل می‌‌کردند. برخی نام فضیل را در ردیف [[راویان]] [[اهل سنت]] ثبت کرده‌اند،<ref>رجال النجاشی ۲/۱۷۳.</ref> لیکن برخی دیگر برآن‌اند که وی [[شیعه]] بوده و [[تقیه]] می‌‌کرده است.<ref>تنقیح المقال ۲/۱۴.</ref> فضیل در بخشی از روزگارش میان ابیورد و [[سرخس]] [[راهزنی]] می‌‌کرد <ref>وفیات الاعیان ۴/۴۷.</ref> تا شبی به انگیزه [[گناه]]، در حالی که از [[دیوار]] خانه‌ای بالا می‌‌رفت با صوت قرائت [[آیه]] {{متن قرآن|أَلَمْ يَأْنِ لِلَّذِينَ آمَنُوا أَنْ تَخْشَعَ قُلُوبُهُمْ لِذِكْرِ اللَّهِ}}<ref>«آیا هنگام آن نرسیده است که دل‌های مؤمنان از یاد خداوند و از آنچه از سوی حق فرو فرستاده شده است فروتنی یابد؟» سوره حدید، آیه ۱۶.</ref> مواجه گشت؛ لذا به خود آمد و [[توبه]] کرد<ref>خلاصة تهذیب تهذیب الکمال ۸/۲۹۴.</ref> و درپی آن، زاهدی [[عظیم الشأن]]<ref>تذکرة الحفاظ ۱/۲۴۵.</ref> و از مشاهیر [[صوفیه]]<ref>الذریعه ۲۴/۱۵۱.</ref> گشت. سرانجام در عاشورای سال ۱۸۷ در مکه درگذشت.<ref>وفیات الاعیان ۴/۴۷.</ref> فضیل دارای دست نوشته‌ای از [[امام صادق]]{{ع}} بود که [[سلیمان بن داوود (راوی)|سلیمان بن داوود]] آن را روایت کرده است<ref>الذریعه ۲۴/۱۵۱.</ref>.<ref>جمعی از پژوهشگران، [[فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی (کتاب)|فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی]] ج۱، ص۶۱۶.</ref> | ||
== منابع == | == منابع == | ||
| خط ۱۳: | خط ۱۳: | ||
== پانویس == | == پانویس == | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده:اعلام]] | |||
[[رده:اصحاب امام صادق]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۱۸ مارس ۲۰۲۴، ساعت ۱۳:۲۲
این مدخل زیرشاخهٔ بحث اصحاب امام صادق است. فضیل بن عیاض تمیمی یربوعی از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: فضیل بن عیاض تمیمی یربوعی در تاریخ اسلامی - پرسش مرتبط نداردآشنایی اجمالی
ابوعلی فضیل بن عیاض بن مسعود بن بشر بصری تمیمی یربوعی کوفی در سال ۱۰۵هـ [۱] در سمرقند یا «ابیورد»، شهری کوچک در خراسان به دنیا آمد و در همان دیار رشد یافت[۲] و سپس به کوفه رفت و به کتابت و شنیدن حدیث پرداخت[۳] و از آنجا به مکه منتقل گشت و در همان جا رحل اقامت گزید.[۴] او از اصحاب امام صادق(ع) بوده[۵] و از آن بزرگوار حدیث نقل می‌‌کرد[۶] و از افرادی چون اعمش و محمد بن اسحاق نیز روایت نقل می‌‌کرد.[۷] وی دروس فقه را نزد ابوحنیفه فراگرفت و گرایش حنفی داشت، اما شافعی، فقه را نزد او آموخت.
افرادی چون بخاری، مسلم و دیگران از او روایت نقل می‌‌کردند. برخی نام فضیل را در ردیف راویان اهل سنت ثبت کرده‌اند،[۸] لیکن برخی دیگر برآن‌اند که وی شیعه بوده و تقیه می‌‌کرده است.[۹] فضیل در بخشی از روزگارش میان ابیورد و سرخس راهزنی می‌‌کرد [۱۰] تا شبی به انگیزه گناه، در حالی که از دیوار خانه‌ای بالا می‌‌رفت با صوت قرائت آیه ﴿أَلَمْ يَأْنِ لِلَّذِينَ آمَنُوا أَنْ تَخْشَعَ قُلُوبُهُمْ لِذِكْرِ اللَّهِ﴾[۱۱] مواجه گشت؛ لذا به خود آمد و توبه کرد[۱۲] و درپی آن، زاهدی عظیم الشأن[۱۳] و از مشاهیر صوفیه[۱۴] گشت. سرانجام در عاشورای سال ۱۸۷ در مکه درگذشت.[۱۵] فضیل دارای دست نوشته‌ای از امام صادق(ع) بود که سلیمان بن داوود آن را روایت کرده است[۱۶].[۱۷]
منابع
جمعی از پژوهشگران، فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱
پانویس
- ↑ الاعلام ۵/۱۵۳.
- ↑ وفیات الاعیان ۴/۴۷.
- ↑ تنقیح المقال ۲/۱۴.
- ↑ تذکرة الحفاظ ۱/۲۴۵.
- ↑ رجال الطوسی ۲۷۱ رجال ابن داوود ۴۹۳.
- ↑ رجال النجاشی ۲/۱۷۳.
- ↑ خلاصة تهذیب تهذیب الکمال ۸/۲۹۴.
- ↑ رجال النجاشی ۲/۱۷۳.
- ↑ تنقیح المقال ۲/۱۴.
- ↑ وفیات الاعیان ۴/۴۷.
- ↑ «آیا هنگام آن نرسیده است که دل‌های مؤمنان از یاد خداوند و از آنچه از سوی حق فرو فرستاده شده است فروتنی یابد؟» سوره حدید، آیه ۱۶.
- ↑ خلاصة تهذیب تهذیب الکمال ۸/۲۹۴.
- ↑ تذکرة الحفاظ ۱/۲۴۵.
- ↑ الذریعه ۲۴/۱۵۱.
- ↑ وفیات الاعیان ۴/۴۷.
- ↑ الذریعه ۲۴/۱۵۱.
- ↑ جمعی از پژوهشگران، فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱، ص۶۱۶.