استطاعت در فقه سیاسی: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-*[ +* [))
 
(۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{امامت}}
{{مدخل مرتبط
{{مدخل مرتبط
| موضوع مرتبط = استطاعت
| موضوع مرتبط = استطاعت
| عنوان مدخل  = [[استطاعت]]
| عنوان مدخل  = استطاعت
| مداخل مرتبط = [[استطاعت در قرآن]] - [[استطاعت در حدیث]] - [[استطاعت در فقه سیاسی]]  
| مداخل مرتبط = [[استطاعت در فقه سیاسی]] - [[استطاعت در معارف و سیره رضوی]]
| پرسش مرتبط  = استطاعت (پرسش)
| پرسش مرتبط  =  
}}
}}


==مقدمه==
== مقدمه ==
* [[توانایی]]، تحقق [[آمادگی]] برای [[امتثال امر]]<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۷، ص۱۳۷.</ref>، توانستن<ref>بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۰۶.</ref>، [[طاقت]] و [[قدرت]]<ref>ابن‌منظور، لسان العرب، ج۸، ص۲۲۰.</ref>. اصل آن "طوع" به معنای [[همراهی]]، [[تسلیم]]<ref>ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۳، ص۴۳۱.</ref> و عمل به مقتضای [[فرمان]] با رغبت و [[خضوع]]<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۷، ص۱۳۷.</ref>.
[[توانایی]]، تحقق آمادگی برای [[امتثال امر]]<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۷، ص۱۳۷.</ref>، توانستن<ref>بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۰۶.</ref>، [[طاقت]] و [[قدرت]]<ref>ابن‌منظور، لسان العرب، ج۸، ص۲۲۰.</ref>. اصل آن "طوع" به معنای [[همراهی]]، [[تسلیم]]<ref>ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۳، ص۴۳۱.</ref> و عمل به مقتضای [[فرمان]] با رغبت و [[خضوع]]<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۷، ص۱۳۷.</ref>.  
*{{متن قرآن|وَأَعِدُّوا لَهُمْ مَا اسْتَطَعْتُمْ مِنْ قُوَّةٍ وَمِنْ رِبَاطِ الْخَيْلِ}}<ref>«و آنچه در توان دارید از نیرو و اسبان آماده در برابر آنان فراهم سازید» سوره انفال، آیه ۶۰.</ref>.
 
*از شرایط عمومی [[تکلیف]] "[[استطاعت]]" و [[توانایی]] است. تکلیفِ فراتر از حدّ [[طاقت]] [[انسان]] در اصطلاح [[فقهی]] [[تکلیف مالایطاق]] نامیده شده است و در محدوده [[شریعت]] چنین تکلیفی از عهده مکلّف برداشته می‌شود.
{{متن قرآن|وَأَعِدُّوا لَهُمْ مَا اسْتَطَعْتُمْ مِنْ قُوَّةٍ وَمِنْ رِبَاطِ الْخَيْلِ}}<ref>«و آنچه در توان دارید از نیرو و اسبان آماده در برابر آنان فراهم سازید» سوره انفال، آیه ۶۰.</ref>.
*در عرصه قانون‌گذاری، رعایت حدود [[طاقت]] و [[توانایی]] [[مردم]] در عرصه‌های مختلف، از اصول اساسی و لوازم [[اطاعت‌پذیری]] [[مردم]] است و هر [[دولت]] و [[حکومتی]] موظف به رعایت آن است<ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص:۸۲.</ref>.
 
از شرایط عمومی [[تکلیف]] "[[استطاعت]]" و [[توانایی]] است. تکلیفِ فراتر از حدّ [[طاقت]] [[انسان]] در اصطلاح [[فقهی]] تکلیف مالایطاق نامیده شده است و در محدوده [[شریعت]] چنین تکلیفی از عهده مکلّف برداشته می‌شود.
 
در عرصه قانون‌گذاری، رعایت حدود [[طاقت]] و [[توانایی]] [[مردم]] در عرصه‌های مختلف، از اصول اساسی و لوازم [[اطاعت‌پذیری]] [[مردم]] است و هر [[دولت]] و [[حکومتی]] موظف به رعایت آن است<ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص:۸۲.</ref>.


== منابع ==
== منابع ==
{{منابع}}
{{منابع}}
* [[پرونده:1379779.jpg|22px]] [[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|'''فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم''']]
# [[پرونده:1379779.jpg|22px]] [[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|'''فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم''']]
{{پایان منابع}}
{{پایان منابع}}


خط ۲۱: خط ۲۳:
{{پانویس}}
{{پانویس}}


[[رده:مدخل]]
[[رده:اصطلاحات فقهی]]
[[رده:استطاعت]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۰ ژوئن ۲۰۲۴، ساعت ۱۴:۳۴

مقدمه

توانایی، تحقق آمادگی برای امتثال امر[۱]، توانستن[۲]، طاقت و قدرت[۳]. اصل آن "طوع" به معنای همراهی، تسلیم[۴] و عمل به مقتضای فرمان با رغبت و خضوع[۵].

وَأَعِدُّوا لَهُمْ مَا اسْتَطَعْتُمْ مِنْ قُوَّةٍ وَمِنْ رِبَاطِ الْخَيْلِ[۶].

از شرایط عمومی تکلیف "استطاعت" و توانایی است. تکلیفِ فراتر از حدّ طاقت انسان در اصطلاح فقهی تکلیف مالایطاق نامیده شده است و در محدوده شریعت چنین تکلیفی از عهده مکلّف برداشته می‌شود.

در عرصه قانون‌گذاری، رعایت حدود طاقت و توانایی مردم در عرصه‌های مختلف، از اصول اساسی و لوازم اطاعت‌پذیری مردم است و هر دولت و حکومتی موظف به رعایت آن است[۷].

منابع

پانویس

  1. حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۷، ص۱۳۷.
  2. بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۰۶.
  3. ابن‌منظور، لسان العرب، ج۸، ص۲۲۰.
  4. ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۳، ص۴۳۱.
  5. حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۷، ص۱۳۷.
  6. «و آنچه در توان دارید از نیرو و اسبان آماده در برابر آنان فراهم سازید» سوره انفال، آیه ۶۰.
  7. نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص:۸۲.