آسانی در فقه سیاسی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-</div>\n<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;"> +</div>)) |
(←پانویس) |
||
| (۱۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{مدخل مرتبط| موضوع مرتبط = آسانی| عنوان مدخل = آسانی| مداخل مرتبط = [[آسانی در قرآن]] - [[آسانی در فقه سیاسی]] - [[آسانی در معارف و سیره نبوی]] | پرسش مرتبط = }} | |||
{{ | == مقدمه == | ||
==مقدمه== | |||
یُسْر به معنای [[گشایش]] و سبکی چیزی<ref>ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۶، ص۱۵۵.</ref> و سهولت در وسعت و فراخی<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن، ج۱۴، ص۲۴۳.</ref>. | یُسْر به معنای [[گشایش]] و سبکی چیزی<ref>ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۶، ص۱۵۵.</ref> و سهولت در وسعت و فراخی<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن، ج۱۴، ص۲۴۳.</ref>. | ||
{{متن قرآن|يُرِيدُ اللَّهُ بِكُمُ الْيُسْرَ وَلَا يُرِيدُ بِكُمُ الْعُسْرَ}}<ref>«خداوند برای شما آسانی می‌خواهد و برایتان دشواری | {{متن قرآن|يُرِيدُ اللَّهُ بِكُمُ الْيُسْرَ وَلَا يُرِيدُ بِكُمُ الْعُسْرَ}}<ref>«خداوند برای شما آسانی می‌خواهد و برایتان دشواری نمی‌خواهد» سوره بقره، آیه ۱۸۵.</ref>. | ||
"یسر" در [[قرآن کریم]] در موضوع و متعلق مختلف، در معانی متعددی استعمال شده و در حالت اسنادی دارای معانی زیر است: | "یسر" در [[قرآن کریم]] در موضوع و متعلق مختلف، در معانی متعددی استعمال شده و در حالت اسنادی دارای معانی زیر است: | ||
#آسان گردانیدن:{{متن قرآن|وَلَقَدْ يَسَّرْنَا الْقُرْآنَ لِلذِّكْرِ فَهَلْ مِنْ مُدَّكِرٍ}}<ref>«و ما به راستی قرآن را برای پندگیری آسان (یاب) کرده‌ایم، آیا پندپذیری هست؟» سوره قمر، آیه ۱۷.</ref>. | # آسان گردانیدن:{{متن قرآن|وَلَقَدْ يَسَّرْنَا الْقُرْآنَ لِلذِّكْرِ فَهَلْ مِنْ مُدَّكِرٍ}}<ref>«و ما به راستی قرآن را برای پندگیری آسان (یاب) کرده‌ایم، آیا پندپذیری هست؟» سوره قمر، آیه ۱۷.</ref>. | ||
#[[توفیق]] دادن: {{متن قرآن|وَنُيَسِّرُكَ لِلْيُسْرَى}}<ref>«و تو را بر آسان‌ترین راه قرار می‌دهیم» سوره اعلی، آیه ۸.</ref>. | # [[توفیق]] دادن: {{متن قرآن|وَنُيَسِّرُكَ لِلْيُسْرَى}}<ref>«و تو را بر آسان‌ترین راه قرار می‌دهیم» سوره اعلی، آیه ۸.</ref>. | ||
#ممکن ساختن: {{متن قرآن|فَسَنُيَسِّرُهُ لِلْعُسْرَى}}<ref>«زودا که او را در راه سختی قرار دهیم» سوره لیل، آیه ۱۰.</ref>. | # ممکن ساختن: {{متن قرآن|فَسَنُيَسِّرُهُ لِلْعُسْرَى}}<ref>«زودا که او را در راه سختی قرار دهیم» سوره لیل، آیه ۱۰.</ref>. | ||
#مقدور بودن: {{متن قرآن|فَاقْرَءُوا مَا تَيَسَّرَ مِنَ الْقُرْآنِ}}<ref>«اکنون آنچه میسّر است از قرآن بخوانید» سوره مزمل، آیه ۲۰.</ref>. | # مقدور بودن: {{متن قرآن|فَاقْرَءُوا مَا تَيَسَّرَ مِنَ الْقُرْآنِ}}<ref>«اکنون آنچه میسّر است از قرآن بخوانید» سوره مزمل، آیه ۲۰.</ref>. | ||
"یُسر" به صورت اسم دارای دو معناست: | "یُسر" به صورت اسم دارای دو معناست: | ||
#[[آسانی]]، [[گشایش]]، [[راحتی]]: {{متن قرآن|فَإِنَّ مَعَ الْعُسْرِ يُسْرًا}}<ref>«به راستی با دشواری، آسانی همراه است،» سوره انشراح، آیه 5.</ref>. | # [[آسانی]]، [[گشایش]]، [[راحتی]]: {{متن قرآن|فَإِنَّ مَعَ الْعُسْرِ يُسْرًا}}<ref>«به راستی با دشواری، آسانی همراه است،» سوره انشراح، آیه 5.</ref>. | ||
#[[پسندیده]] و [[بی‌تکلف]]: {{متن قرآن|وَسَنَقُولُ لَهُ مِنْ أَمْرِنَا يُسْرًا}}<ref>«و امّا آن کس که ایمان آورد و کار شایسته‌ای کند، او را پاداش، نکویی خواهد بود و کار را بر او آسان خواهیم گرفت» سوره کهف، آیه ۸۸.</ref><ref>محمود سرمدی، «یسر»، دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ج۲، ص۲۳۷۵-۲۳۷۶.</ref>. | # [[پسندیده]] و [[بی‌تکلف]]: {{متن قرآن|وَسَنَقُولُ لَهُ مِنْ أَمْرِنَا يُسْرًا}}<ref>«و امّا آن کس که ایمان آورد و کار شایسته‌ای کند، او را پاداش، نکویی خواهد بود و کار را بر او آسان خواهیم گرفت» سوره کهف، آیه ۸۸.</ref><ref>محمود سرمدی، «یسر»، دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ج۲، ص۲۳۷۵-۲۳۷۶.</ref>. | ||
"یسر" در مقابل "عسر" به معنای [[سختی]] و تکلّف، از مفاهیم دوگانه [[قرآنی]] است. در [[احکام شرعی]] [[عسر و حرج]] [[نفی]] شده و اساس [[احکام شرعی]] بر [[یسر]]، سهولت و آسانی بنا نهاده شده است؛ لذا [[اسلام]] در [[حدیث نبوی]] [[دین سمحه و سهله]] [[لقب]] گرفته است، {{متن قرآن|يُرِيدُ اللَّهُ بِكُمُ الْيُسْرَ وَلَا يُرِيدُ بِكُمُ الْعُسْرَ}}<ref>«خداوند برای شما آسانی می‌خواهد و برایتان دشواری | "یسر" در مقابل "عسر" به معنای [[سختی]] و تکلّف، از مفاهیم دوگانه [[قرآنی]] است. در [[احکام شرعی]] [[عسر و حرج]] [[نفی]] شده و اساس [[احکام شرعی]] بر [[یسر]]، سهولت و آسانی بنا نهاده شده است؛ لذا [[اسلام]] در [[حدیث نبوی]] [[دین سمحه و سهله]] [[لقب]] گرفته است، {{متن قرآن|يُرِيدُ اللَّهُ بِكُمُ الْيُسْرَ وَلَا يُرِيدُ بِكُمُ الْعُسْرَ}}<ref>«خداوند برای شما آسانی می‌خواهد و برایتان دشواری نمی‌خواهد» سوره بقره، آیه ۱۸۵.</ref>. در این [[آیه شریفه]] که بعد از [[حکم]] [[روزه]] [[ماه رمضان]]، در [[مقام]] تعلیل استثنای مسافر و مریض از [[وجوب]] [[روزه]] آمده، [[عسر]] و [[مشقت]] نوعی، موجب رفع [[وجوب]] [[روزه]] از مریض و مسافر گردیده است<ref>سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۲، ص۲۴.</ref><ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص: ۵۰۷-۵۰۸.</ref> | ||
==منابع== | == منابع == | ||
{{منابع}} | |||
#[[پرونده:1379779.jpg|22px]] [[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|'''فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم''']] | |||
{{پایان منابع}} | |||
==پانویس== | == پانویس == | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده:آسان‌گیری]] | |||
[[رده: | |||
نسخهٔ کنونی تا ۱۸ ژوئن ۲۰۲۴، ساعت ۱۰:۵۷
این مدخل زیرشاخهٔ بحث آسانی است. آسانی از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: آسانی در قرآن - آسانی در فقه سیاسی - آسانی در معارف و سیره نبوی - پرسش مرتبط نداردمقدمه
یُسْر به معنای گشایش و سبکی چیزی[۱] و سهولت در وسعت و فراخی[۲].
﴿يُرِيدُ اللَّهُ بِكُمُ الْيُسْرَ وَلَا يُرِيدُ بِكُمُ الْعُسْرَ﴾[۳].
"یسر" در قرآن کریم در موضوع و متعلق مختلف، در معانی متعددی استعمال شده و در حالت اسنادی دارای معانی زیر است:
- آسان گردانیدن:﴿وَلَقَدْ يَسَّرْنَا الْقُرْآنَ لِلذِّكْرِ فَهَلْ مِنْ مُدَّكِرٍ﴾[۴].
- توفیق دادن: ﴿وَنُيَسِّرُكَ لِلْيُسْرَى﴾[۵].
- ممکن ساختن: ﴿فَسَنُيَسِّرُهُ لِلْعُسْرَى﴾[۶].
- مقدور بودن: ﴿فَاقْرَءُوا مَا تَيَسَّرَ مِنَ الْقُرْآنِ﴾[۷].
"یُسر" به صورت اسم دارای دو معناست:
- آسانی، گشایش، راحتی: ﴿فَإِنَّ مَعَ الْعُسْرِ يُسْرًا﴾[۸].
- پسندیده و بی‌تکلف: ﴿وَسَنَقُولُ لَهُ مِنْ أَمْرِنَا يُسْرًا﴾[۹][۱۰].
"یسر" در مقابل "عسر" به معنای سختی و تکلّف، از مفاهیم دوگانه قرآنی است. در احکام شرعی عسر و حرج نفی شده و اساس احکام شرعی بر یسر، سهولت و آسانی بنا نهاده شده است؛ لذا اسلام در حدیث نبوی دین سمحه و سهله لقب گرفته است، ﴿يُرِيدُ اللَّهُ بِكُمُ الْيُسْرَ وَلَا يُرِيدُ بِكُمُ الْعُسْرَ﴾[۱۱]. در این آیه شریفه که بعد از حکم روزه ماه رمضان، در مقام تعلیل استثنای مسافر و مریض از وجوب روزه آمده، عسر و مشقت نوعی، موجب رفع وجوب روزه از مریض و مسافر گردیده است[۱۲][۱۳]
منابع
پانویس
- ↑ ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۶، ص۱۵۵.
- ↑ حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن، ج۱۴، ص۲۴۳.
- ↑ «خداوند برای شما آسانی می‌خواهد و برایتان دشواری نمی‌خواهد» سوره بقره، آیه ۱۸۵.
- ↑ «و ما به راستی قرآن را برای پندگیری آسان (یاب) کرده‌ایم، آیا پندپذیری هست؟» سوره قمر، آیه ۱۷.
- ↑ «و تو را بر آسان‌ترین راه قرار می‌دهیم» سوره اعلی، آیه ۸.
- ↑ «زودا که او را در راه سختی قرار دهیم» سوره لیل، آیه ۱۰.
- ↑ «اکنون آنچه میسّر است از قرآن بخوانید» سوره مزمل، آیه ۲۰.
- ↑ «به راستی با دشواری، آسانی همراه است،» سوره انشراح، آیه 5.
- ↑ «و امّا آن کس که ایمان آورد و کار شایسته‌ای کند، او را پاداش، نکویی خواهد بود و کار را بر او آسان خواهیم گرفت» سوره کهف، آیه ۸۸.
- ↑ محمود سرمدی، «یسر»، دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ج۲، ص۲۳۷۵-۲۳۷۶.
- ↑ «خداوند برای شما آسانی می‌خواهد و برایتان دشواری نمی‌خواهد» سوره بقره، آیه ۱۸۵.
- ↑ سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۲، ص۲۴.
- ↑ نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص: ۵۰۷-۵۰۸.