سفر: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-==پانویس== +== پانویس ==)) |
|||
| (۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{سیره معصوم}} | |||
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل = | مداخل مرتبط = [[سفر در قرآن]] - [[سفر در علوم قرآنی]]| پرسش مرتبط = }} | |||
{{ | == مقدمه == | ||
< | در [[آیین اسلام]] به سفر، بسیار توجه و در [[قرآن]] و [[احادیث]]، فوائد بسیاری برای آن بیان شده است. در [[سیره نبوی]] {{صل}} نیز بر این امر تأکید شده است و [[مسلمانان]] به انجام سفر فراخوانده شده‌اند<ref>[[سید جواد موسوی بردکشکی|موسوی بردکشکی، سید جواد]] و [[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم (کتاب)|فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم]]، ص ۵۴.</ref>. | ||
== | == سفر در [[کلام نبوی]] {{صل}} == | ||
در [[ | سفر در [[کلام پیامبر اکرم]] {{صل}} [[جایگاه]] خاصی دارد و سخنان و [[روایات]] [[نقل]] شده از ایشان نشان می‌دهد که آن [[حضرت]] یک سفر در [[راه خدا]] را بهتر از پنجاه [[حج]]<ref>جلال الدین سیوطی، الجامع الصغیر، ج ۲، ص ۴۰۴؛ المتقی الهندی، کنزالعمال، ج ۴، ص ۳۰۴ و نهج الفصاحه، تحقیق و ترجمه: ابوالقاسم پاینده، ص ۶۲۷</ref> و مسافران را مشمول [[لطف]] ویژه [[خداوند]] می‌‌دانست و می‌‌فرمود: "اگر [[مردم]] از [[رحمت]] [[خداوند]] به مسافر [[آگاه]] بودند، برای مسافرت می‌‌شتافتند؛ به درستی که [[خداوند]] با مسافر، [[مهربان]] است"<ref>ورام بن ابی فراس، مجموعه ورام، ج ۱، ص ۳۳.</ref><ref>[[سید جواد موسوی بردکشکی|موسوی بردکشکی، سید جواد]] و [[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم (کتاب)|فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم]]، ص ۵۴.</ref>. | ||
همچنین آن [[حضرت]] با توجه به تأثیر مثبت سفر در [[آسایش]] جسم و [[شادابی]] [[روح]]، آن را مایه [[سلامتی]] فرد دانسته، می‌‌فرمود: "مسافرت کنید تا تندرست بمانید"<ref>شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، ج ۲، ص ۲۶۵؛ احمد بن محمد برقی، المحاسن، ج ۲، ص ۳۴۵ و حسن بن فضل طبرسی، مکارم الاخلاق، ص ۲۴۰.</ref>. [[رسول خدا]] {{صل}} در [[حدیثی]] دیگر، سفر را باعث اندوختن تجربه دانسته و فرموده است: "مسافرت کنید که اگر ثروتی به دست نیاورید، لااقل [[اندیشه]] و تجربه می‌‌اندوزید"<ref>مکارم الاخلاق، ص ۲۴۰. </ref><ref>[[سید جواد موسوی بردکشکی|موسوی بردکشکی، سید جواد]] و [[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم (کتاب)|فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم]]، ص ۵۴-۵۵.</ref>. | |||
سفر در [[ | |||
== [[آداب سفر]] == | |||
==[[ | ==دعای [[سفر]]== | ||
[[دعا]] [[انسان]] را متوجه به [[خدا]] و مبدأ [[غیبی]] می‌کند و به [[ایمان واقعی]] می‌رساند. | |||
دعاهایی که در سفر خوانده می‌شود بسیار است. این [[اذکار]] و [[ادعیه]] را حتی الأمکان بخوانید. | |||
#هرگاه خواستید بر مرکبی سوار شوید، {{متن قرآن|بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ}} و {{متن حدیث|اللَّهُ أَكْبَرُ}} بگوئید. | |||
# دعای {{متن حدیث|اللَّهُمَّ اجْعَلْ مَسِيرِي عَبَراً}} و دعای {{متن حدیث|بِسْمِ اللَّهِ وَ بِاللَّهِ}} را در [[حال]] سفر بخوانید. [[روایات]] بسیاری رسیده که در حال سفر، [[آیه الکرسی]] و {{متن قرآن|إِنَّا أَنْزَلْنَا}} را زیاد بخوانید. | |||
# [[امام ششم]]{{ع}} فرمود: [[رسول خدا]]{{صل}} [[عادت]] داشت که در حال سفر، چون سرازیر می‌رفت، {{متن قرآن|سُبْحَانَ اللَّهِ}} می‌گفت، و چون بر بلندی بالا می‌رفت {{متن حدیث|اللَّهُ أَكْبَرُ}} می‌گفت. [[حذیقه بن منصور]] گوید: با امام ششم{{ع}} در راه [[مکه]] همسفر بودم، چون [[نماز]] می‌گذاشت می‌گفت: {{متن حدیث|اللَّهُمَّ خَلِّ سَبِيلَنَا وَ أَحْسِنْ تَسْيِيرَنَا وَ أَحْسِنْ عَافِيَتَنَا}} و چون به بلندی بالا می‌رفت می‌گفت: {{متن حدیث|اللَّهُمَّ لَكَ الشَّرَفُ عَلَى كُلِّ شَرَفٍ}}. | |||
#چون منازل و قریه‌ها را [[مشاهده]] نمائید بگوئید: {{متن حدیث|اللَّهُمَّ رَبَّ السَّمَاءِ وَ مَا أَظَلَّتْ وَ رَبَّ الْأَرْضِ وَ مَا أَقَلَّتْ وَ رَبَّ الرِّيَاحِ وَ مَا ذَرَتْ وَ رَبَّ الْأَنْهَارِ وَ مَا جَرَتْ عَرِّفْنَا خَيْرَ هَذِهِ الْقَرْيَةِ وَ خَيْرَ أَهْلِهَا وَ أَعِذْنَا مِنْ شَرِّهَا وَ شَرِّ أَهْلِهَا إِنَّكَ عَلى كُلِّ شَيْ‌ءٍ قَدِيرٌ}}. رسول خدا{{صل}} در [[وصیت]] خود به علی{{ع}} فرمود: چون قصد شهری یا دهی کردی، وقتی در دیدرس تو آمد بگو: {{متن حدیث|اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ خَيْرَهَا وَ أَعُوذُ بِكَ مِنْ شَرِّهَا اللَّهُمَّ حَبِّبْنَا إِلَى أَهْلِهَا وَ حَبِّبْ صَالِحِي أَهْلِهَا إِلَيْنَا}}. ناگفته نماند هر گاه به [[شهر مکه]] یا [[مدینه]] نزدیک شدی، دعاهای دیگری وارد شده که باید آنها را خواند و آنها در [[مقام]] خود خواهد آمد. | |||
# [[امام هفتم]]{{ع}} فرمود: هر که تنها به سفر می‌رود بگوید: {{متن حدیث|مَا شَاءَ اللَّهُ لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ اللَّهُمَّ آنِسْ وَحْشَتِي وَ أَعِنِّي عَلَى وَحْدَتِي وَ أَدِّ غَيْبَتِي}}. | |||
# [[امام پنجم]]{{ع}} فرمود: اگر سفر دریا کردی، چون سوار کشتی شدی این [[آیه]] را بخوان: {{متن قرآن|بِسْمِ اللَّهِ مَجْرَاهَا وَمُرْسَاهَا إِنَّ رَبِّي لَغَفُورٌ رَحِيمٌ}}<ref>«و گفت: بر آن سوار شوید! (که) راه افتادن و لنگر گرفتن آن با نام خداوند است؛ بی‌گمان پروردگارم آمرزنده‌ای بخشاینده است» سوره هود، آیه ۴۱.</ref>. و اگر دریا مضطرب و طوفانی شد به [[پهلوی]] راست تکیه بده و بگو: {{متن حدیث|بِسْمِ اللَّهِ اسْكُنْ بِسَكِينَةِ اللَّهِ و قِرْ بِوَقَارِ اللَّهِ وَ اهْدَأْ بِإِذْنِ اللَّهِ وَ لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ}}<ref>راهنمای حرمین شریفین، ابراهیم غفاری، ص۸۰. </ref>.<ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[محمدنامه (کتاب)|محمدنامه]]، ص ۵۳.</ref> | |||
== منابع == | == منابع == | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
#[[پرونده:152259.jpg|22px]] [[سید جواد موسوی بردکشکی|موسوی بردکشکی، سید جواد]] و [[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم (کتاب)|'''فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم''']] | # [[پرونده:152259.jpg|22px]] [[سید جواد موسوی بردکشکی|موسوی بردکشکی، سید جواد]] و [[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم (کتاب)|'''فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم''']] | ||
{{پایان منابع}} | {{پایان منابع}} | ||
| خط ۲۳: | خط ۳۰: | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده:فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم]] | [[رده:فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم]] | ||
[[رده:آداب سفر]] | [[رده:آداب سفر]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱۹ ژوئن ۲۰۲۴، ساعت ۱۲:۰۸
سفر از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: سفر در قرآن - سفر در علوم قرآنی - پرسش مرتبط نداردمقدمه
در آیین اسلام به سفر، بسیار توجه و در قرآن و احادیث، فوائد بسیاری برای آن بیان شده است. در سیره نبوی (ص) نیز بر این امر تأکید شده است و مسلمانان به انجام سفر فراخوانده شده‌اند[۱].
سفر در کلام نبوی (ص)
سفر در کلام پیامبر اکرم (ص) جایگاه خاصی دارد و سخنان و روایات نقل شده از ایشان نشان می‌دهد که آن حضرت یک سفر در راه خدا را بهتر از پنجاه حج[۲] و مسافران را مشمول لطف ویژه خداوند می‌‌دانست و می‌‌فرمود: "اگر مردم از رحمت خداوند به مسافر آگاه بودند، برای مسافرت می‌‌شتافتند؛ به درستی که خداوند با مسافر، مهربان است"[۳][۴].
همچنین آن حضرت با توجه به تأثیر مثبت سفر در آسایش جسم و شادابی روح، آن را مایه سلامتی فرد دانسته، می‌‌فرمود: "مسافرت کنید تا تندرست بمانید"[۵]. رسول خدا (ص) در حدیثی دیگر، سفر را باعث اندوختن تجربه دانسته و فرموده است: "مسافرت کنید که اگر ثروتی به دست نیاورید، لااقل اندیشه و تجربه می‌‌اندوزید"[۶][۷].
آداب سفر
دعای سفر
دعا انسان را متوجه به خدا و مبدأ غیبی می‌کند و به ایمان واقعی می‌رساند. دعاهایی که در سفر خوانده می‌شود بسیار است. این اذکار و ادعیه را حتی الأمکان بخوانید.
- هرگاه خواستید بر مرکبی سوار شوید،
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ
و «اللَّهُ أَكْبَرُ» بگوئید. - دعای «اللَّهُمَّ اجْعَلْ مَسِيرِي عَبَراً» و دعای «بِسْمِ اللَّهِ وَ بِاللَّهِ» را در حال سفر بخوانید. روایات بسیاری رسیده که در حال سفر، آیه الکرسی و إِنَّا أَنْزَلْنَا را زیاد بخوانید.
- امام ششم(ع) فرمود: رسول خدا(ص) عادت داشت که در حال سفر، چون سرازیر می‌رفت، سُبْحَانَ اللَّهِ می‌گفت، و چون بر بلندی بالا می‌رفت «اللَّهُ أَكْبَرُ» می‌گفت. حذیقه بن منصور گوید: با امام ششم(ع) در راه مکه همسفر بودم، چون نماز می‌گذاشت می‌گفت: «اللَّهُمَّ خَلِّ سَبِيلَنَا وَ أَحْسِنْ تَسْيِيرَنَا وَ أَحْسِنْ عَافِيَتَنَا» و چون به بلندی بالا می‌رفت می‌گفت: «اللَّهُمَّ لَكَ الشَّرَفُ عَلَى كُلِّ شَرَفٍ».
- چون منازل و قریه‌ها را مشاهده نمائید بگوئید: «اللَّهُمَّ رَبَّ السَّمَاءِ وَ مَا أَظَلَّتْ وَ رَبَّ الْأَرْضِ وَ مَا أَقَلَّتْ وَ رَبَّ الرِّيَاحِ وَ مَا ذَرَتْ وَ رَبَّ الْأَنْهَارِ وَ مَا جَرَتْ عَرِّفْنَا خَيْرَ هَذِهِ الْقَرْيَةِ وَ خَيْرَ أَهْلِهَا وَ أَعِذْنَا مِنْ شَرِّهَا وَ شَرِّ أَهْلِهَا إِنَّكَ عَلى كُلِّ شَيْ‌ءٍ قَدِيرٌ». رسول خدا(ص) در وصیت خود به علی(ع) فرمود: چون قصد شهری یا دهی کردی، وقتی در دیدرس تو آمد بگو: «اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ خَيْرَهَا وَ أَعُوذُ بِكَ مِنْ شَرِّهَا اللَّهُمَّ حَبِّبْنَا إِلَى أَهْلِهَا وَ حَبِّبْ صَالِحِي أَهْلِهَا إِلَيْنَا». ناگفته نماند هر گاه به شهر مکه یا مدینه نزدیک شدی، دعاهای دیگری وارد شده که باید آنها را خواند و آنها در مقام خود خواهد آمد.
- امام هفتم(ع) فرمود: هر که تنها به سفر می‌رود بگوید: «مَا شَاءَ اللَّهُ لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ اللَّهُمَّ آنِسْ وَحْشَتِي وَ أَعِنِّي عَلَى وَحْدَتِي وَ أَدِّ غَيْبَتِي».
- امام پنجم(ع) فرمود: اگر سفر دریا کردی، چون سوار کشتی شدی این آیه را بخوان: بِسْمِ اللَّهِ مَجْرَاهَا وَمُرْسَاهَا إِنَّ رَبِّي لَغَفُورٌ رَحِيمٌ[۸]. و اگر دریا مضطرب و طوفانی شد به پهلوی راست تکیه بده و بگو: «بِسْمِ اللَّهِ اسْكُنْ بِسَكِينَةِ اللَّهِ و قِرْ بِوَقَارِ اللَّهِ وَ اهْدَأْ بِإِذْنِ اللَّهِ وَ لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ»[۹].[۱۰]
منابع
پانویس
- ↑ موسوی بردکشکی، سید جواد و حسینی ایمنی، سید علی اکبر، فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم، ص ۵۴.
- ↑ جلال الدین سیوطی، الجامع الصغیر، ج ۲، ص ۴۰۴؛ المتقی الهندی، کنزالعمال، ج ۴، ص ۳۰۴ و نهج الفصاحه، تحقیق و ترجمه: ابوالقاسم پاینده، ص ۶۲۷
- ↑ ورام بن ابی فراس، مجموعه ورام، ج ۱، ص ۳۳.
- ↑ موسوی بردکشکی، سید جواد و حسینی ایمنی، سید علی اکبر، فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم، ص ۵۴.
- ↑ شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، ج ۲، ص ۲۶۵؛ احمد بن محمد برقی، المحاسن، ج ۲، ص ۳۴۵ و حسن بن فضل طبرسی، مکارم الاخلاق، ص ۲۴۰.
- ↑ مکارم الاخلاق، ص ۲۴۰.
- ↑ موسوی بردکشکی، سید جواد و حسینی ایمنی، سید علی اکبر، فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم، ص ۵۴-۵۵.
- ↑ «و گفت: بر آن سوار شوید! (که) راه افتادن و لنگر گرفتن آن با نام خداوند است؛ بی‌گمان پروردگارم آمرزنده‌ای بخشاینده است» سوره هود، آیه ۴۱.
- ↑ راهنمای حرمین شریفین، ابراهیم غفاری، ص۸۰.
- ↑ تونه‌ای، مجتبی، محمدنامه، ص ۵۳.