اعتزال در خانواده: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-==پانویس== +== پانویس ==))
 
(۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{امامت}}
{{مدخل مرتبط
<div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث '''[[اعتزال]]''' است. "'''اعتزال'''" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
| موضوع مرتبط = اعتزال
<div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[اعتزال در قرآن]] - [[اعتزال در حدیث]] - [[اعتزال در نهج البلاغه]] - [[اعتزال در کلام اسلامی]] - [[اعتزال در معارف دعا و زیارات]] - [[اعتزال در معارف مهدویت]] - [[اعتزال در اخلاق اسلامی]] - [[اعتزال در فقه سیاسی]] - [[اعتزال در خانواده]]</div>
| عنوان مدخل = اعتزال
<div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[اعتزال (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div>
| مداخل مرتبط = [[اعتزال در حدیث]] - [[اعتزال در معارف مهدویت]] - [[اعتزال در اخلاق اسلامی]] - [[اعتزال در فقه سیاسی]] - [[اعتزال در خانواده]] - [[اعتزال در معارف و سیره نبوی]]
| پرسش مرتبط  =
}}


==کناره‌گیری در محیط خانواده==
== [[کناره‌گیری]] در [[محیط خانواده]] ==
[[بدرفتاری]] [[خانوادگی]] می‌تواند به صورت کناره‌گیری مرد یا [[زن]] از یکدیگر و وقت نگذاشتن برای هم و برای [[فرزندان]] جلوه کند، که بی‌گمان این بدرفتاری عوارض و پیامدهای [[ناگواری]] برای [[همسران]] و فرزندان دارد. [[امیرمؤمنان علی]]{{ع}} درباره این نوع [[خشونت]] و [[ستم]] به [[همسر]] و خانواده فرموده است: {{متن حدیث|عَذَابُ‏ الْقَبْرِ يَكُونُ‏ مِن... عَزَبِ الرَّجُلِ عَنْ أَهْلِهِ}}<ref>«عذاب قبر ناشی می‌شود از دوری کردن مرد از خانواده و انس نداشتن با همسرش». علل الشرایع، ج۱، ص۳۰۹، وسائل الشیعة، ج۱۵، ص۸۷، بحارالانوار، ج۶، ص۲۲، ج۷۵، ص۲۶۵، ج۸۰، ص۱۶۷؛ جامع أحادیث الشیعة، ج۲، ص۱۸۱.</ref>.
بدرفتاری خانوادگی می‌تواند به صورت کناره‌گیری مرد یا [[زن]] از یکدیگر و وقت نگذاشتن برای هم و برای [[فرزندان]] جلوه کند، که بی‌گمان این [[بدرفتاری]] عوارض و پیامدهای ناگواری برای [[همسران]] و فرزندان دارد. [[امیرمؤمنان علی]]{{ع}} درباره این نوع [[خشونت]] و [[ستم]] به [[همسر]] و [[خانواده]] فرموده است: {{متن حدیث|عَذَابُ‏ الْقَبْرِ يَكُونُ‏ مِن... عَزَبِ الرَّجُلِ عَنْ أَهْلِهِ}}<ref>«عذاب قبر ناشی می‌شود از دوری کردن مرد از خانواده و انس نداشتن با همسرش». علل الشرایع، ج۱، ص۳۰۹، وسائل الشیعة، ج۱۵، ص۸۷، بحارالانوار، ج۶، ص۲۲، ج۷۵، ص۲۶۵، ج۸۰، ص۱۶۷؛ جامع أحادیث الشیعة، ج۲، ص۱۸۱.</ref>.


[[پیامبر اکرم]]{{صل}} [[پیروان]] خود را سخت [[پرهیز]] می‌داد که در [[زندگی]] مشترک به سوی کناره‌گیری از یکدیگر و وقت نگذاشتن برای هم میل کنند، هرچند که این کار از باب [[دینداری]] و [[زهدورزی]] باشد، چنان‌که وقتی [[عثمان بن مظعون]] نزد [[رسول خدا]]{{صل}} از [[تصمیم]] خود بر کناره‌گیری از همسرش به منظور [[زهد]] ورزیدن و [[پارسایی]] نمودن سخن گفت، آن [[حضرت]]، این [[فهم]] غلط را تصحیح کرد و [[رفتار]] خود را برای او بیان نمود تا عثمان بن مظعون بداند که با چه معیاری باید زیست نمود، و فرمود: {{متن حدیث| أَ لَیْسَ لَکَ فِيَّ‏ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ؟}}<ref>«مگر من برای تو الگو و سرمشقی پسندیده نیستم؟» الطبقات الکبری، ج۳، ص۳۹۴.</ref>.
[[پیامبر اکرم]]{{صل}} [[پیروان]] خود را سخت پرهیز می‌داد که در [[زندگی]] مشترک به سوی کناره‌گیری از یکدیگر و وقت نگذاشتن برای هم میل کنند، هرچند که این کار از باب [[دینداری]] و [[زهدورزی]] باشد، چنان‌که وقتی [[عثمان بن مظعون]] نزد [[رسول خدا]]{{صل}} از تصمیم خود بر کناره‌گیری از همسرش به منظور [[زهد]] ورزیدن و [[پارسایی]] نمودن سخن گفت، آن حضرت، این فهم غلط را تصحیح کرد و [[رفتار]] خود را برای او بیان نمود تا عثمان بن مظعون بداند که با چه معیاری باید زیست نمود، و فرمود: {{متن حدیث| أَ لَیْسَ لَکَ فِيَّ‏ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ؟}}<ref>«مگر من برای تو الگو و سرمشقی پسندیده نیستم؟» الطبقات الکبری، ج۳، ص۳۹۴.</ref>.


در خبری آمده است که همسر عثمان بن مظعون نزد [[همسران رسول خدا]]{{صل}} رفت و آنان او را افسرده و بدظاهر و ژولیده دیدند. پرسیدند: “تو را چه می‌شود؟ در [[قریش]] کسی به [[ثروتمندی]] شوهر تو نیست؟” او پاسخ داد: “ما در [[زندگی خانوادگی]] بهره‌ای از او نداریم، که او شب را تا به [[صبح]] [[عبادت]] مشغول است و [[روز]] را هم به [[روزه]] می‌گذراند”. چون [[پیامبر]]{{صل}} آمد، همسرانش ماجرا را برای آن [[حضرت]] بیان کردند. [[رسول خدا]]{{صل}} [[عثمان بن مظعون]] را [[دیدار]] کرد و به او فرمود: “أما لک بی أسوة؟” مگر من برای تو [[الگو]] و [[سرمشق]] نیستم؟ گفت: “پدر و مادرم فدای تو باد، چه پیش‌آمده است؟” فرمود: “روزها را روزه می‌گیری و شب‌ها را [[نماز]] می‌گزاری؟” گفت:”آری چنین می‌کنم”. فرمود: {{متن حدیث|لَا تَفْعَلْ! إِنَّ لِعَيْنِكَ عَلَيْكَ حَقًّا، وإِنَّ لِجَسَدِكَ عَلَيْكَ حَقًّا، وإِنَّ لأِهْلِكَ عَلَيْكَ حَقًّا، فَصَلِّ وَنَمْ، وصُمْ وأَفْطِرْ}}.<ref>.چنین مکن که برای چشمت بر تو حقّی است، و برای جسمت بر تو حقی است، و برای همسرت بر تو حقی است. نماز بگزار و روزه بگیر و هم بخواب و هم افطار کن.</ref>.
در خبری آمده است که همسر عثمان بن مظعون نزد [[همسران رسول خدا]]{{صل}} رفت و آنان او را افسرده و بدظاهر و ژولیده دیدند. پرسیدند: “تو را چه می‌شود؟ در [[قریش]] کسی به [[ثروتمندی]] شوهر تو نیست؟ ” او پاسخ داد: “ما در زندگی [[خانوادگی]] بهره‌ای از او نداریم، که او شب را تا به [[صبح]] [[عبادت]] مشغول است و [[روز]] را هم به [[روزه]] می‌گذراند”. چون [[پیامبر]]{{صل}} آمد، همسرانش ماجرا را برای آن حضرت بیان کردند. رسول خدا{{صل}} عثمان بن مظعون را دیدار کرد و به او فرمود: “أما لک بی‌أسوة؟ ” مگر من برای تو [[الگو]] و [[سرمشق]] نیستم؟ گفت: “پدر و مادرم فدای تو باد، چه پیش‌آمده است؟ ” فرمود: “روزها را [[روزه]] می‌گیری و شب‌ها را [[نماز]] می‌گزاری؟ ” گفت:”آری چنین می‌کنم”. فرمود: {{متن حدیث|لَا تَفْعَلْ! إِنَّ لِعَيْنِكَ عَلَيْكَ حَقًّا، وإِنَّ لِجَسَدِكَ عَلَيْكَ حَقًّا، وإِنَّ لأِهْلِكَ عَلَيْكَ حَقًّا، فَصَلِّ وَنَمْ، وصُمْ وأَفْطِرْ}}<ref>.چنین مکن که برای چشمت بر تو حقّی است، و برای جسمت بر تو حقی است، و برای همسرت بر تو حقی است. نماز بگزار و روزه بگیر و هم بخواب و هم افطار کن.</ref>.
پس از این [[گفتگو]]، [[همسر]] عثمان بن مظعون نزد [[همسران پیامبر]]{{صل}} رفت درحالی‌که خوش‌رو و خوش‌بو و سرزنده و سرحال بود. گفتند: “چه خبر است؟” گفت: “آنچه همه [[مردم]] از آن بهره‌مندند به ما هم رسید”<ref>الطبقات الکبری، ج۳، ص۳۹۵.</ref>.
رسول خدا{{صل}} در آموزه‌های مکرر مردان و [[زنان]] را از [[خشونت]] [[رفتاری]] در [[لباس]] [[کناره‌گیری]] و وقت‌ناگذاری برای یکدیگر [[پرهیز]] می‌داد و بر [[روابط]] لطیف و وقت‌گذاری برای هم تأکید می‌نمود.<ref>[[م‍ص‍طف‍ی‌ دل‍ش‍اد ت‍ه‍ران‍ی‌|دل‍ش‍اد ت‍ه‍ران‍ی‌، م‍ص‍طف‍ی‌]]، [[سیره نبوی ج۴ (کتاب)|سیره نبوی]]، ج۴ ص ۳۶۶.</ref>.


== جستارهای وابسته ==
پس از این گفتگو، [[همسر]] [[عثمان بن مظعون]] نزد [[همسران پیامبر]]{{صل}} رفت درحالی‌که خوش‌رو و خوش‌بو و سرزنده و سرحال بود. گفتند: “چه خبر است؟ ” گفت: “آنچه همه [[مردم]] از آن بهره‌مندند به ما هم رسید”<ref>الطبقات الکبری، ج۳، ص۳۹۵.</ref>.
 
[[رسول خدا]]{{صل}} در آموزه‌های مکرر مردان و [[زنان]] را از [[خشونت رفتاری]] در [[لباس]] [[کناره‌گیری]] و وقت‌ناگذاری برای یکدیگر پرهیز می‌داد و بر روابط لطیف و وقت‌گذاری برای هم تأکید می‌نمود<ref>[[م‍ص‍طف‍ی‌ دل‍ش‍اد ت‍ه‍ران‍ی‌|دل‍ش‍اد ت‍ه‍ران‍ی‌، م‍ص‍طف‍ی‌]]، [[سیره نبوی ج۴ (کتاب)| سیره نبوی ج۴]]، ص۳۶۶.</ref>.


== منابع ==
== منابع ==
خط ۲۴: خط ۲۶:


[[رده:اعتزال]]
[[رده:اعتزال]]
[[رده:مدخل]]
[[رده:خانواده]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۳ اکتبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۳:۰۴

کناره‌گیری در محیط خانواده

بدرفتاری خانوادگی می‌تواند به صورت کناره‌گیری مرد یا زن از یکدیگر و وقت نگذاشتن برای هم و برای فرزندان جلوه کند، که بی‌گمان این بدرفتاری عوارض و پیامدهای ناگواری برای همسران و فرزندان دارد. امیرمؤمنان علی(ع) درباره این نوع خشونت و ستم به همسر و خانواده فرموده است: «عَذَابُ‏ الْقَبْرِ يَكُونُ‏ مِن... عَزَبِ الرَّجُلِ عَنْ أَهْلِهِ»[۱].

پیامبر اکرم(ص) پیروان خود را سخت پرهیز می‌داد که در زندگی مشترک به سوی کناره‌گیری از یکدیگر و وقت نگذاشتن برای هم میل کنند، هرچند که این کار از باب دینداری و زهدورزی باشد، چنان‌که وقتی عثمان بن مظعون نزد رسول خدا(ص) از تصمیم خود بر کناره‌گیری از همسرش به منظور زهد ورزیدن و پارسایی نمودن سخن گفت، آن حضرت، این فهم غلط را تصحیح کرد و رفتار خود را برای او بیان نمود تا عثمان بن مظعون بداند که با چه معیاری باید زیست نمود، و فرمود: « أَ لَیْسَ لَکَ فِيَّ‏ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ؟»[۲].

در خبری آمده است که همسر عثمان بن مظعون نزد همسران رسول خدا(ص) رفت و آنان او را افسرده و بدظاهر و ژولیده دیدند. پرسیدند: “تو را چه می‌شود؟ در قریش کسی به ثروتمندی شوهر تو نیست؟ ” او پاسخ داد: “ما در زندگی خانوادگی بهره‌ای از او نداریم، که او شب را تا به صبح عبادت مشغول است و روز را هم به روزه می‌گذراند”. چون پیامبر(ص) آمد، همسرانش ماجرا را برای آن حضرت بیان کردند. رسول خدا(ص) عثمان بن مظعون را دیدار کرد و به او فرمود: “أما لک بی‌أسوة؟ ” مگر من برای تو الگو و سرمشق نیستم؟ گفت: “پدر و مادرم فدای تو باد، چه پیش‌آمده است؟ ” فرمود: “روزها را روزه می‌گیری و شب‌ها را نماز می‌گزاری؟ ” گفت:”آری چنین می‌کنم”. فرمود: «لَا تَفْعَلْ! إِنَّ لِعَيْنِكَ عَلَيْكَ حَقًّا، وإِنَّ لِجَسَدِكَ عَلَيْكَ حَقًّا، وإِنَّ لأِهْلِكَ عَلَيْكَ حَقًّا، فَصَلِّ وَنَمْ، وصُمْ وأَفْطِرْ»[۳].

پس از این گفتگو، همسر عثمان بن مظعون نزد همسران پیامبر(ص) رفت درحالی‌که خوش‌رو و خوش‌بو و سرزنده و سرحال بود. گفتند: “چه خبر است؟ ” گفت: “آنچه همه مردم از آن بهره‌مندند به ما هم رسید”[۴].

رسول خدا(ص) در آموزه‌های مکرر مردان و زنان را از خشونت رفتاری در لباس کناره‌گیری و وقت‌ناگذاری برای یکدیگر پرهیز می‌داد و بر روابط لطیف و وقت‌گذاری برای هم تأکید می‌نمود[۵].

منابع

پانویس

  1. «عذاب قبر ناشی می‌شود از دوری کردن مرد از خانواده و انس نداشتن با همسرش». علل الشرایع، ج۱، ص۳۰۹، وسائل الشیعة، ج۱۵، ص۸۷، بحارالانوار، ج۶، ص۲۲، ج۷۵، ص۲۶۵، ج۸۰، ص۱۶۷؛ جامع أحادیث الشیعة، ج۲، ص۱۸۱.
  2. «مگر من برای تو الگو و سرمشقی پسندیده نیستم؟» الطبقات الکبری، ج۳، ص۳۹۴.
  3. .چنین مکن که برای چشمت بر تو حقّی است، و برای جسمت بر تو حقی است، و برای همسرت بر تو حقی است. نماز بگزار و روزه بگیر و هم بخواب و هم افطار کن.
  4. الطبقات الکبری، ج۳، ص۳۹۵.
  5. دل‍ش‍اد ت‍ه‍ران‍ی‌، م‍ص‍طف‍ی‌، سیره نبوی ج۴، ص۳۶۶.