تابعین در تاریخ اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

(صفحه‌ای تازه حاوی «{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = تابعین | عنوان مدخل = تابعین | مداخل مرتبط = تابعین در قرآن - تابعین در تاریخ اسلامی - تابعین در نهج البلاغه - تابعین در معارف دعا و زیارات - تابعین در معارف و سیره سجادی | پرسش مرتبط = }} ==مقدمه== تابعین کسانی...» ایجاد کرد)
برچسب: پیوندهای ابهام‌زدایی
 
برچسب: پیوندهای ابهام‌زدایی
خط ۳۱: خط ۳۱:


علاوه بر نقاط [[ضعف]] فوق، وی با [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} هم مخالف بوده است. براساس برخی اقوال روزی [[حسن بصری]] مشغول [[وضو]] بود و آب زیادی [[مصرف]] می‌کرد. [[حضرت امیر]] به وی متذکر شدند که مصرف این همه آب [[اسراف]] است. او در پاسخ امیرالمؤمنین{{ع}} گفت: ریختن این مقدار آب اسراف است ولی این همه [[خون]] که تو ریختی اسراف نبود!<ref>احتجاج، ج۱، ص۱۷۱. در روایتی امیرالمؤمنین{{ع}} او را سامری این امت معرفی کرد. و او را از دشمنان حضرت امیر{{ع}} معرفی کرده‌اند و از جنگ‌های آن حضرت ناراحت بود و با این ناراحتی از دنیا رفت. برای اطلاع بیشتر دربارۀ وی ر.ک: احتجاج، ج۱، ص۴۰۲؛ بحار الانوار، ج۳۲، ص۲۲۵؛ ج۴۱، ص۳۰۲.</ref>.<ref>[[سید علی حسینی میلانی|حسینی میلانی، سید علی]]، [[جواهر الکلام فی معرفة الامامة و الامام ج۱ (کتاب)|جواهر الکلام فی معرفة الامامة و الامام، ج۱]]، ص ۲۵۱.</ref>
علاوه بر نقاط [[ضعف]] فوق، وی با [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} هم مخالف بوده است. براساس برخی اقوال روزی [[حسن بصری]] مشغول [[وضو]] بود و آب زیادی [[مصرف]] می‌کرد. [[حضرت امیر]] به وی متذکر شدند که مصرف این همه آب [[اسراف]] است. او در پاسخ امیرالمؤمنین{{ع}} گفت: ریختن این مقدار آب اسراف است ولی این همه [[خون]] که تو ریختی اسراف نبود!<ref>احتجاج، ج۱، ص۱۷۱. در روایتی امیرالمؤمنین{{ع}} او را سامری این امت معرفی کرد. و او را از دشمنان حضرت امیر{{ع}} معرفی کرده‌اند و از جنگ‌های آن حضرت ناراحت بود و با این ناراحتی از دنیا رفت. برای اطلاع بیشتر دربارۀ وی ر.ک: احتجاج، ج۱، ص۴۰۲؛ بحار الانوار، ج۳۲، ص۲۲۵؛ ج۴۱، ص۳۰۲.</ref>.<ref>[[سید علی حسینی میلانی|حسینی میلانی، سید علی]]، [[جواهر الکلام فی معرفة الامامة و الامام ج۱ (کتاب)|جواهر الکلام فی معرفة الامامة و الامام، ج۱]]، ص ۲۵۱.</ref>
==[[مجاهد]] (متوفای ۱۰۱)<ref>نقل‌های دیگر در وفات او: ۱۰۲، ۱۰۳ و ۱۰۴.</ref>==
[[ابن حبان]] وی را در شمار [[ضعفا]] آورده است. برخی [[معتقد]] بودند که مجاهد [[شاگرد]] [[عالمان یهودی]] بود و گاهی مطالب [[اهل کتاب]] را به عنوان [[تفسیر]] نقل می‌کرده است.
[[ذهبی]] می‌نویسد: [[ابوبکر بن عیاش]] می‌گوید: به [[اعمش]] گفتم بر چه اساسی تفسیر مجاهد با [[تفاسیر]] دیگر مخالف است؟ گفت وی این تفاسیر را از اهل کتاب گرفته است<ref>{{عربی|قال أبو بكر بن عياش: قلت للأعمش: ما بال تفسير مجاهد مخالف؟... قال: أخذها من أهل الكتاب}}؛ میزان الاعتدال، ج۳، ص۴۳۹، ص۷۰۷۲.</ref>.
این موضوع از برخی مطالب [[تفسیری]] مجاهد نیز قابل استفاده است. به عنوان مثال ذهبی تفسیر مجاهد را ذیل [[آیه]] {{متن قرآن|عَسَى أَنْ يَبْعَثَكَ رَبُّكَ مَقَامًا مَحْمُودًا}}<ref>«و پاره‌ای از شب را بدان (نماز شب) بیدار باش که (نمازی) افزون برای توست باشد که پروردگارت تو را به جایگاهی ستوده برانگیزد» سوره اسراء، آیه ۷۹.</ref> می‌نویسد:
{{عربی|ومن أنكر ما جاء عن مجاهد في التفسير في قوله تعالى: {{متن قرآن|عَسَى أَنْ يَبْعَثَكَ رَبُّكَ مَقَامًا مَحْمُودًا}}<ref>«و پاره‌ای از شب را بدان (نماز شب) بیدار باش که (نمازی) افزون برای توست باشد که پروردگارت تو را به جایگاهی ستوده برانگیزد» سوره اسراء، آیه ۷۹.</ref> قال: يجلسه معه على العرش}}<ref>میزان الاعتدال، ج۳، ص۴۳۹، ص۷۰۷۲.</ref>؛
و از تفاسیر منکر چیزی است که مجاهد در [[تفسیر آیه]] {{متن قرآن|عَسَى أَنْ يَبْعَثَكَ رَبُّكَ مَقَامًا مَحْمُودًا}} گفته: [[پیامبر]] همراه [[خدا]] در [[عرش]] می‌نشیند.
این قول مبتنی بر [[تجسیم]] است؛ چراکه بر اساس آن [[خداوند]] در عرش می‌نشیند و پای خود را روی [[کرسی]] می‌گذارد، نزد خداوند برای یک نفر جا هست که [[رسول خدا]]{{صل}} آنجا خواهد نشست. [[اعتقاد به تجسیم]] ریشه در [[اعتقادات]] اهل کتاب دارد؛ لذا روشن است که مجاهد در تفسیر این آیه از اهل کتاب متأثر شده است.
[[فخر رازی]] در ذیل آیه: {{متن قرآن|لَوْلَا أَنْ رَأَى بُرْهَانَ رَبِّهِ}}<ref>«اگر برهان پروردگار خویش را نمی‌دید» سوره یوسف، آیه ۲۴.</ref> می‌گوید: شاگردان [[ابن عباس]] از او نقل کرده‌اند: [[حضرت یعقوب]] برای [[حضرت یوسف]] ممثل شد پس یوسف پدرش را دید در حالی که انگشت به دندان می‌گزد و به او می‌گوید: آیا مرتکب عمل [[فجار]] می‌شوی در حالی که نام تو در زمرۀ [[انبیاء]] نوشته شده است پس یوسف از او [[حیا]] کرد و این قول [[عکرمه]]، [[مجاهد]]، [[حسن بصری]]، [[سعید بن جبیر]]، [[قتاده]]، ضحاک، [[مقاتل]] و [[ابن سیرین]] است<ref>{{عربی|تمثل له يعقوب، فرآه عاضا على أصابعه ويقول له: أتعمل عمل الفجار وأنت مكتوب في زمرة الأنبياء؟ فاستحي منه، وهو قول عكرمة ومجاهد والحسن وسعيد بن جبير وقتادة والضحاك ومقاتل وابن سيرين}}؛ تفسیر کبیر، ج۱۸، ص۴۴۳.</ref>.
در این [[تفسیر]] به حضرت یوسف{{ع}} نسبت [[فسق]] داده شده است.
مطمئنا [[ابن عباس]] [[اجل]] از آنست که به [[پیغمبری]] از [[پیامبران خدا]] نسبت فسق دهد، سعید بن جبیر هم شخص [[شریف]] و جلیل القدری است و مدارک و شواهد فراوانی حاکی از آنست که وی از داشتن چنین عقیده‌ای [[منزه]] است. بنابراین افرادی چون مجاهد این مطلب را از [[اهل کتاب]] اخذ کرده و به ابن عباس و سعید بن جبیر نسبت داده‌اند. به هر [[حال]] این تفسیر نزد عقلاء مردود است.<ref>[[سید علی حسینی میلانی|حسینی میلانی، سید علی]]، [[جواهر الکلام فی معرفة الامامة و الامام ج۱ (کتاب)|جواهر الکلام فی معرفة الامامة و الامام، ج۱]]، ص ۲۵۲.</ref>


== منابع ==
== منابع ==
۷۳٬۲۳۷

ویرایش