طاووس بن کیسان یمانی: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-==منابع== +== منابع ==))
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-==پانویس== +== پانویس ==))
خط ۲۲: خط ۲۲:
{{پایان منابع}}
{{پایان منابع}}


==پانویس==
== پانویس ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}



نسخهٔ ‏۱۸ دسامبر ۲۰۲۱، ساعت ۰۳:۵۴

این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:

مقدمه

وی در سال ۳۳ هـ در یمن زاده شد و در همان جا پرورش یافت.[۱] او موالی بحیر بن ریسان یا ابن هوذه همدانی بود.[۲] نیاکان مادرش از مردمان فارس، و پدرش از خاندان نمر بن قاسط بود.[۳] به گفته ابن مرتضی، طاوس از اصحاب امیرمؤمنان علی(ع)بود [۴] و ابن خلکان نیز نقل می‌‌کند که وی از علی(ع) حدیث شنیده و نقل کرده است،[۵] اما شیخ طوسی نام وی را در زمره اصحاب امام سجاد(ع) برشمرده [۶] که با تاریخ ولادت او سازگار است. اساتید روایی طاوس عبارت‌اند از: امام علی(ع) زید بن أرقم زید بن ثابت و جابر بن عبدالله انصاری.[۷] او علم قرائت را نیز از ابن عباس فرا گرفت[۸] و به زودی از قاریان برجسته روزگار خویش گردید و به «طاوس القرّاء» لقب یافت.[۹]

رجال‌شناسان طاوس را محدثی موثق،[۱۰] فقیهی پرهیزکار [۱۱] و مفسری نامدار برشمرده‌اند.[۱۲] وی در مکه در محلی به نام مدرسه تفسیر درس می‌‌گفت [۱۳] و افراد برجسته‌ای چون مجاهد، عمرو بن دینار و زهری از شاگردانش بوده و از او حدیث آموخته و روایت کرده‌اند.[۱۴]

ابن خلکان مطالبی را نقل کرده که نشانگر موضع‌گیری طاوس در برابر حاکمان جور بوده و از بی‌عدالتی آنان انتقاد نموده است. در روایتی آمده است: هنگامی که در مکه مقابل هشام بن عبدالملک قرار گرفت، با بی‌اعتنایی تمام با وی برخورد کرد و با کلامی از حضرت علی(ع)، هشام را موعظه و مذمت نمود.[۱۵]

گفته شده که وی چهل مرتبه حج به جای آورد[۱۶] و در نهایت یک روز پیش از ترویه، در مزدلفه یا منا درگذشت و هشام بن عبدالملک بر او نماز گزارد.[۱۷] عبدالله بن حسن بن حسن بن علی(ع) پیکر او را بردوش خود حمل، و به خاک سپرد.[۱۸] وفاتش به اختلاف بین سال‌های ۱۰۰ ـ ۱۰۶ هـ آمده است.[۱۹] از طاوس اثری به نام تفسیر برجای مانده است.[۲۰].[۲۱].

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

  1. معجم المفسرین ۱/۲۴۲.
  2. صفة الصفوة ۲/۱۸۸.
  3. الثقات ۴/۳۹۱.
  4. طبقات المعتزله ۱۶.
  5. وفیات الاعیان ۲/۵۱۰.
  6. رجال الطوسی ۹۴.
  7. خلاصة تهذیب تهذیب الکمال ۵/۹.
  8. غایة النهایه ۱/۳۴۱.
  9. وفیات الاعیان ۲/۵۱۰.
  10. خلاصة تهذیب تهذیب الکمال ۵/۹.
  11. الثقات ۴/۳۹۱.
  12. معجم المفسرین ۱/۲۴۲ اعیان الشیعه ۷/۳۹۵.
  13. معجم المفسرین ۱/۲۴۲.
  14. حلیة الاولیاء ۴/۱۷.
  15. وفیات الاعیان ۲/۵۰۹ و۵۱۰.
  16. الثقات ۴/۳۹۱.
  17. صفة الصفوه ۲/۱۹۰.
  18. حلیة الاولیاء ۲/۳.
  19. خلاصة تهذیب تهذیب الکمال ۵/۱۰ وفیات الاعیان ۲/۵۱۰ حلیة الاولیاء ۴/۳.
  20. الذریعه ۴/۲۷۹.
  21. فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی، ج۱ ص۴۱۰.