حظ: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
 
خط ۱: خط ۱:
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = [[حظ در قرآن]] - [[حظ در حدیث]] - [[حظ در فقه سیاسی]] | پرسش مرتبط  = حصر (پرسش)}}
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = [[حظ در قرآن]] - [[حظ در حدیث]] - [[حظ در فقه سیاسی]] | پرسش مرتبط  = حصر (پرسش)}}


==مقدمه==
== مقدمه ==
*نصیب و بهره، [[غنا]]<ref>ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۲، ص۱۴.</ref>، نصیب و قسمت فردی<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۲، ص۲۴۸.</ref>.  
* نصیب و بهره، [[غنا]]<ref>ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۲، ص۱۴.</ref>، نصیب و قسمت فردی<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۲، ص۲۴۸.</ref>.  
*{{متن قرآن|يَا لَيْتَ لَنَا مِثْلَ مَا أُوتِيَ قَارُونُ إِنَّهُ لَذُو حَظٍّ عَظِيمٍ}}<ref>«ای کاش ما نیز همانند آنچه به قارون داده شده است می‌داشتیم، بی‌گمان او را بهره‌ای سترگ است» سوره قصص، آیه ۷۹.</ref>‌.
*{{متن قرآن|يَا لَيْتَ لَنَا مِثْلَ مَا أُوتِيَ قَارُونُ إِنَّهُ لَذُو حَظٍّ عَظِيمٍ}}<ref>«ای کاش ما نیز همانند آنچه به قارون داده شده است می‌داشتیم، بی‌گمان او را بهره‌ای سترگ است» سوره قصص، آیه ۷۹.</ref>‌.
* [[حظّ]] به معنای قسمت و نصیب و سهم فرد از چیزی و به اعتبار متعلق آن، هم مادی و هم [[معنوی]] است؛
* [[حظّ]] به معنای قسمت و نصیب و سهم فرد از چیزی و به اعتبار متعلق آن، هم مادی و هم [[معنوی]] است؛
*'''[[حظّ]] مادی:''' {{متن قرآن|لِلذَّكَرِ مِثْلُ حَظِّ الْأُنْثَيَيْنِ}}<ref>«بهره پسر برابر با بهره دو دختر است» سوره نساء، آیه ۱۱.</ref>.
* '''[[حظّ]] مادی:''' {{متن قرآن|لِلذَّكَرِ مِثْلُ حَظِّ الْأُنْثَيَيْنِ}}<ref>«بهره پسر برابر با بهره دو دختر است» سوره نساء، آیه ۱۱.</ref>.
*'''حَظّ [[معنوی]]:''' {{متن قرآن|وَمَا يُلَقَّاهَا إِلَّا الَّذِينَ صَبَرُوا وَمَا يُلَقَّاهَا إِلَّا ذُو حَظٍّ عَظِيمٍ}}<ref>«و این را جز به آنان که می‌شکیبند، و جز به آنان که بهره‌ای سترگ دارند فرانیاموزند» سوره فصلت، آیه ۳۵.</ref>‌.
* '''حَظّ [[معنوی]]:''' {{متن قرآن|وَمَا يُلَقَّاهَا إِلَّا الَّذِينَ صَبَرُوا وَمَا يُلَقَّاهَا إِلَّا ذُو حَظٍّ عَظِيمٍ}}<ref>«و این را جز به آنان که می‌شکیبند، و جز به آنان که بهره‌ای سترگ دارند فرانیاموزند» سوره فصلت، آیه ۳۵.</ref>‌.
* [[حظّ]] مادی به معنای سود و نفع شخصی، مبنای اندیشه‌های [[اندیشمندان]] [[اقتصاد]] کلاسیک [[سرمایه‌داری]] است که به موجب آن، [[انسان]] همواره در پی [[مصلحت]] و سود خویشتن است و در این [[راه]] آگاهانه عمل می‌کند<ref>علی‌اکبر آقابخشی و مینو افشاری‌راد، فرهنگ علوم سیاسی، ص۳۸۶.</ref>.<ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص:۲۳۳-۲۳۴.</ref>
* [[حظّ]] مادی به معنای سود و نفع شخصی، مبنای اندیشه‌های [[اندیشمندان]] [[اقتصاد]] کلاسیک [[سرمایه‌داری]] است که به موجب آن، [[انسان]] همواره در پی [[مصلحت]] و سود خویشتن است و در این [[راه]] آگاهانه عمل می‌کند<ref>علی‌اکبر آقابخشی و مینو افشاری‌راد، فرهنگ علوم سیاسی، ص۳۸۶.</ref>.<ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص:۲۳۳-۲۳۴.</ref>



نسخهٔ کنونی تا ‏۲۴ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۲۳:۴۵

مقدمه

  • نصیب و بهره، غنا[۱]، نصیب و قسمت فردی[۲].
  • ﴿يَا لَيْتَ لَنَا مِثْلَ مَا أُوتِيَ قَارُونُ إِنَّهُ لَذُو حَظٍّ عَظِيمٍ[۳]‌.
  • حظّ به معنای قسمت و نصیب و سهم فرد از چیزی و به اعتبار متعلق آن، هم مادی و هم معنوی است؛
  • حظّ مادی: ﴿لِلذَّكَرِ مِثْلُ حَظِّ الْأُنْثَيَيْنِ[۴].
  • حَظّ معنوی: ﴿وَمَا يُلَقَّاهَا إِلَّا الَّذِينَ صَبَرُوا وَمَا يُلَقَّاهَا إِلَّا ذُو حَظٍّ عَظِيمٍ[۵]‌.
  • حظّ مادی به معنای سود و نفع شخصی، مبنای اندیشه‌های اندیشمندان اقتصاد کلاسیک سرمایه‌داری است که به موجب آن، انسان همواره در پی مصلحت و سود خویشتن است و در این راه آگاهانه عمل می‌کند[۶].[۷]

منابع

پانویس

  1. ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۲، ص۱۴.
  2. حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۲، ص۲۴۸.
  3. «ای کاش ما نیز همانند آنچه به قارون داده شده است می‌داشتیم، بی‌گمان او را بهره‌ای سترگ است» سوره قصص، آیه ۷۹.
  4. «بهره پسر برابر با بهره دو دختر است» سوره نساء، آیه ۱۱.
  5. «و این را جز به آنان که می‌شکیبند، و جز به آنان که بهره‌ای سترگ دارند فرانیاموزند» سوره فصلت، آیه ۳۵.
  6. علی‌اکبر آقابخشی و مینو افشاری‌راد، فرهنگ علوم سیاسی، ص۳۸۶.
  7. نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص:۲۳۳-۲۳۴.