عطایا در فقه سیاسی: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{مدخل مرتبط
{{مدخل مرتبط
| موضوع مرتبط = عطایا
| موضوع مرتبط = عطایا
| عنوان مدخل  = [[عطایا]]
| عنوان مدخل  = عطایا
| مداخل مرتبط = [[عطایا در قرآن]] - [[عطایا در حدیث]] - [[عطایا در فقه اسلامی]] - [[عطایا در فقه سیاسی]]
| مداخل مرتبط = [[عطایا در فقه سیاسی]]
| پرسش مرتبط  = عطایا (پرسش)
| پرسش مرتبط  =  
}}
}}


==مقدمه==
== مقدمه ==
عطایا، جمع "عطیه" بخشش‌های [[حکومتی]] بود که [[خلفا]] اغلب، به فراخور حال [[مستمندان]]، به آنان اعطا می‌کردند.
عطایا، جمع "عطیه" بخشش‌های [[حکومتی]] بود که [[خلفا]] اغلب، به فراخور حال [[مستمندان]]، به آنان اعطا می‌کردند.
برای نخستین بار [[عمر]] - [[خلیفه دوم]] - همه درآمدهایی که از طریق [[خراج]] [[زمین‌ها]] "مفتوحة العنوة" و امثال آن به دست می‌آمد، میان [[مسلمانان]]، بر حسب [[اختلاف]] [[شؤون]] و سوابق افراد تقسیم می‌کرد و برای هر شخص، [[حقوقی]] مقرر کرده بود که مبلغ آن نسبت به افراد متفاوت بود<ref>النظم المالیه والاقتصادیه فی دولة الاسلامیه، ص۹۷؛ تاریخ یعقوبی، ج۲، ص۱۵۲؛ فتوح البلدان، ص۴۹۰؛ الکامل فی التاریخ، ج۲، ص۵۰۲؛ تاریخ الخلفا، ج۱، ص۱۴۳؛ کنزالعمال، ج۴، ص۵۵۵.</ref>. عطایا، خود اهرمی [[سیاسی]]، در جهت [[اطاعت]] متمردین محسوب می‌گردید؛ زیرا کسانی که از [[فرمان]] [[خلیفه]] سرباز می‌زدند و یا در [[جهاد]] شرکت نمی‌کردند از آن [[محروم]] می‌شدند<ref>[[اباصلت فروتن|فروتن، اباصلت]]، [[علی اصغر مرادی|مرادی، علی اصغر]]، [[واژه‌نامه فقه سیاسی (کتاب)|واژه‌نامه فقه سیاسی]]، ص ۱۳۸.</ref>.
برای نخستین بار [[عمر]] - [[خلیفه دوم]] - همه درآمدهایی که از طریق [[خراج]] [[زمین‌ها]] "مفتوحة العنوة" و امثال آن به دست می‌آمد، میان [[مسلمانان]]، بر حسب [[اختلاف]] شؤون و سوابق افراد تقسیم می‌کرد و برای هر شخص، حقوقی مقرر کرده بود که مبلغ آن نسبت به افراد متفاوت بود<ref>النظم المالیه والاقتصادیه فی دولة الاسلامیه، ص۹۷؛ تاریخ یعقوبی، ج۲، ص۱۵۲؛ فتوح البلدان، ص۴۹۰؛ الکامل فی التاریخ، ج۲، ص۵۰۲؛ تاریخ الخلفا، ج۱، ص۱۴۳؛ کنزالعمال، ج۴، ص۵۵۵.</ref>. عطایا، خود اهرمی [[سیاسی]]، در جهت [[اطاعت]] متمردین محسوب می‌گردید؛ زیرا کسانی که از [[فرمان]] [[خلیفه]] سرباز می‌زدند و یا در [[جهاد]] شرکت نمی‌کردند از آن [[محروم]] می‌شدند<ref>[[اباصلت فروتن|فروتن، اباصلت]]، [[علی اصغر مرادی|مرادی، علی اصغر]]، [[واژه‌نامه فقه سیاسی (کتاب)|واژه‌نامه فقه سیاسی]]، ص ۱۳۸.</ref>.


== منابع ==
== منابع ==
{{منابع}}
{{منابع}}
* [[پرونده:11677.jpg|22px]] [[اباصلت فروتن|فروتن، اباصلت]]، [[علی اصغر مرادی|مرادی، علی اصغر]]، [[واژه‌نامه فقه سیاسی (کتاب)|'''واژه‌نامه فقه سیاسی''']]
# [[پرونده:11677.jpg|22px]] [[اباصلت فروتن|فروتن، اباصلت]]، [[علی اصغر مرادی|مرادی، علی اصغر]]، [[واژه‌نامه فقه سیاسی (کتاب)|'''واژه‌نامه فقه سیاسی''']]
{{پایان منابع}}
{{پایان منابع}}


خط ۱۸: خط ۱۸:
{{پانویس}}
{{پانویس}}


[[رده:عطایا در فقه سیاسی]]
[[رده:اصطلاحات سیاسی]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲ مارس ۲۰۲۴، ساعت ۱۳:۵۰

مقدمه

عطایا، جمع "عطیه" بخشش‌های حکومتی بود که خلفا اغلب، به فراخور حال مستمندان، به آنان اعطا می‌کردند. برای نخستین بار عمر - خلیفه دوم - همه درآمدهایی که از طریق خراج زمین‌ها "مفتوحة العنوة" و امثال آن به دست می‌آمد، میان مسلمانان، بر حسب اختلاف شؤون و سوابق افراد تقسیم می‌کرد و برای هر شخص، حقوقی مقرر کرده بود که مبلغ آن نسبت به افراد متفاوت بود[۱]. عطایا، خود اهرمی سیاسی، در جهت اطاعت متمردین محسوب می‌گردید؛ زیرا کسانی که از فرمان خلیفه سرباز می‌زدند و یا در جهاد شرکت نمی‌کردند از آن محروم می‌شدند[۲].

منابع

پانویس

  1. النظم المالیه والاقتصادیه فی دولة الاسلامیه، ص۹۷؛ تاریخ یعقوبی، ج۲، ص۱۵۲؛ فتوح البلدان، ص۴۹۰؛ الکامل فی التاریخ، ج۲، ص۵۰۲؛ تاریخ الخلفا، ج۱، ص۱۴۳؛ کنزالعمال، ج۴، ص۵۵۵.
  2. فروتن، اباصلت، مرادی، علی اصغر، واژه‌نامه فقه سیاسی، ص ۱۳۸.