مراتب شرک در کلام اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها
HeydariBot (بحث | مشارکتها) جز (وظیفهٔ شمارهٔ ۵) |
HeydariBot (بحث | مشارکتها) |
||
| خط ۷: | خط ۷: | ||
}} | }} | ||
==مقدمه== | == مقدمه == | ||
* [[شرک]] همانند [[توحید]] مراتبی دارد. [[باور]] نیاوردن به هر یک از مراتب [[توحید]]، [[انسان]] را به مرتبتی از [[شرک]] می‌اندازد. برخی مراتب [[شرک]] موجب [[کفر]] و بیرون رفتن از [[ایمان]] می‌شوند که آنها را "[[شرک]] جلی" گویند. برخی مراتب دیگر [[شرک]] بسیار پنهانی‌اند و به آسانی پیدا نمی‌شوند و از میان نمی‌روند. از [[آیات]] قرانی نیز بر می‌آید که [[ایمان]] بسیاری از [[مردمان]] به [[شرک]] آلوده است<ref>{{متن قرآن| وَكَأَيِّن مِّن آيَةٍ فِي السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ يَمُرُّونَ عَلَيْهَا وَهُمْ عَنْهَا مُعْرِضُونَ }}؛ سوره یوسف، آیه ۱۰۵؛ المیزان، ۱۱/ ۲۷۳.</ref>. این [[مرتبت]] از [[شرک]] را "[[شرک]] خفی" می‌نامند<ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 205.</ref>. | * [[شرک]] همانند [[توحید]] مراتبی دارد. [[باور]] نیاوردن به هر یک از مراتب [[توحید]]، [[انسان]] را به مرتبتی از [[شرک]] می‌اندازد. برخی مراتب [[شرک]] موجب [[کفر]] و بیرون رفتن از [[ایمان]] می‌شوند که آنها را "[[شرک]] جلی" گویند. برخی مراتب دیگر [[شرک]] بسیار پنهانی‌اند و به آسانی پیدا نمی‌شوند و از میان نمی‌روند. از [[آیات]] قرانی نیز بر می‌آید که [[ایمان]] بسیاری از [[مردمان]] به [[شرک]] آلوده است<ref>{{متن قرآن| وَكَأَيِّن مِّن آيَةٍ فِي السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ يَمُرُّونَ عَلَيْهَا وَهُمْ عَنْهَا مُعْرِضُونَ }}؛ سوره یوسف، آیه ۱۰۵؛ المیزان، ۱۱/ ۲۷۳.</ref>. این [[مرتبت]] از [[شرک]] را "[[شرک]] خفی" می‌نامند<ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 205.</ref>. | ||
* [[پیامبر اسلام]] {{صل}} درباره همین [[شرک]] است که فرموده است: "[[شرک]] در [[امت]] من پنهان‌تر است از موری که شب تاریک بر سنگی سیاه راه می‌رود"<ref>میزان الحکمة، ۲/ ۱۴۳۸.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 205.</ref>. | * [[پیامبر اسلام]] {{صل}} درباره همین [[شرک]] است که فرموده است: "[[شرک]] در [[امت]] من پنهان‌تر است از موری که شب تاریک بر سنگی سیاه راه می‌رود"<ref>میزان الحکمة، ۲/ ۱۴۳۸.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 205.</ref>. | ||
*برخی گونه‌های [[شرک]] خفی عبارت‌اند از: | * برخی گونه‌های [[شرک]] خفی عبارت‌اند از: | ||
# [[شرک]] در [[توحید افعالی]]: بدین معنا است که [[آدمی]] در همان حال که خویش را به [[توحید افعالی]] پای‌پند می‌پندارد، آثار را به [[علل]] و اسباب طبیعی نسبت می‌دهد. | # [[شرک]] در [[توحید افعالی]]: بدین معنا است که [[آدمی]] در همان حال که خویش را به [[توحید افعالی]] پای‌پند می‌پندارد، آثار را به [[علل]] و اسباب طبیعی نسبت می‌دهد. | ||
# [[شرک]] در [[توحید عملی]]: هر گونه [[پیروی]] از آفریدگان، اگر به [[رضای خدا]] نباشد، گونه‌ای [[شرک]] است؛ همانند [[پیروی]] از [[هواهای نفسانی]]، [[شیاطین]]، [[ستمگران]] و [[حاکمان جور]]<ref>میزان الحکمة، ۲/ ۱۴۳۸.</ref>. | # [[شرک]] در [[توحید عملی]]: هر گونه [[پیروی]] از آفریدگان، اگر به [[رضای خدا]] نباشد، گونه‌ای [[شرک]] است؛ همانند [[پیروی]] از [[هواهای نفسانی]]، [[شیاطین]]، [[ستمگران]] و [[حاکمان جور]]<ref>میزان الحکمة، ۲/ ۱۴۳۸.</ref>. | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۵ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۱۱:۲۹
این مدخل زیرشاخهٔ بحث مراتب شرک است. مراتب شرک از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: مراتب شرک در قرآن - مراتب شرک در حدیث - مراتب شرک در نهج البلاغه - مراتب شرک در اخلاق اسلامی - مراتب شرک در معارف دعا و زیارات - مراتب شرک در کلام اسلامی - پرسش‌های مرتبطمقدمه
- شرک همانند توحید مراتبی دارد. باور نیاوردن به هر یک از مراتب توحید، انسان را به مرتبتی از شرک می‌اندازد. برخی مراتب شرک موجب کفر و بیرون رفتن از ایمان می‌شوند که آنها را "شرک جلی" گویند. برخی مراتب دیگر شرک بسیار پنهانی‌اند و به آسانی پیدا نمی‌شوند و از میان نمی‌روند. از آیات قرانی نیز بر می‌آید که ایمان بسیاری از مردمان به شرک آلوده است[۱]. این مرتبت از شرک را "شرک خفی" می‌نامند[۲].
- پیامبر اسلام (ص) درباره همین شرک است که فرموده است: "شرک در امت من پنهان‌تر است از موری که شب تاریک بر سنگی سیاه راه می‌رود"[۳][۴].
- برخی گونه‌های شرک خفی عبارت‌اند از:
- شرک در توحید افعالی: بدین معنا است که آدمی در همان حال که خویش را به توحید افعالی پای‌پند می‌پندارد، آثار را به علل و اسباب طبیعی نسبت می‌دهد.
- شرک در توحید عملی: هر گونه پیروی از آفریدگان، اگر به رضای خدا نباشد، گونه‌ای شرک است؛ همانند پیروی از هواهای نفسانی، شیاطین، ستمگران و حاکمان جور[۵].
- شرک در توحید عبادی: به معنای آن است که انسان در عبادت ریاکاری کند. هر چند ریا موجب بطلان عمل است و از گناهان بزرگ محسوب می‌شود، باعث زوال ایمان نمی‌گردد.
- شرک در توحید صفاتی: این گونه شرک خفی تنها میان دانشمندان و اندیشه‌مندان رواج دارد. متکلمان اشعری بدین گونه از شرک مبتلایند. این شرک نیز موجب خروج از اسلام نمی‌شود[۶].
- شرک در توحید افعالی: معتزله، که علل و اسباب طبیعی را در تأثیر مستقل می‌پندارند، به شرک در توحید افعالی دچارند[۷][۸].
منابع
پانویس
- ↑
وَكَأَيِّن مِّن آيَةٍ فِي السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ يَمُرُّونَ عَلَيْهَا وَهُمْ عَنْهَا مُعْرِضُونَ 
؛ سوره یوسف، آیه ۱۰۵؛ المیزان، ۱۱/ ۲۷۳.
- ↑ فرهنگ شیعه، ص 205.
- ↑ میزان الحکمة، ۲/ ۱۴۳۸.
- ↑ فرهنگ شیعه، ص 205.
- ↑ میزان الحکمة، ۲/ ۱۴۳۸.
- ↑ مجموعه آثار استاد مطهری، ۲/ ۱۲۳.
- ↑ مفاهیم القرآن، ۱/ ۳۰۱.
- ↑ فرهنگ شیعه، ص 205.
