الأسالیب التربویة عند أئمة أهل البیت (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - '==دریافت متن کتاب==↵در این مورد اطلاعاتی در دست نیست.↵↵[[رده:' به '[[رده:') |
جز (جایگزینی متن - '| ناشر = انتشارات ' به '| ناشر = ') |
||
| (یک نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | {{جعبه اطلاعات کتاب | ||
| عنوان = الأسالیب التربویة عند أئمة أهل‌البیت{{عم}} | | عنوان پیشین = | ||
| عنوان = الأسالیب التربویة عند أئمة أهل‌البیت {{عم}} | |||
| عنوان پسین = | |||
| شماره جلد = | |||
| عنوان اصلی = | | عنوان اصلی = | ||
| تصویر = 001122.png | | تصویر = 001122.png | ||
| خط ۱۸: | خط ۲۱: | ||
| موضوع = [[سیره تربیتی امام]] | | موضوع = [[سیره تربیتی امام]] | ||
| مذهب = شیعه | | مذهب = شیعه | ||
| ناشر = | | ناشر = دار المحجة البیضاء | ||
| به همت = | | به همت = | ||
| وابسته به = | | وابسته به = | ||
| خط ۲۸: | خط ۳۱: | ||
| شماره ملی = | | شماره ملی = | ||
}} | }} | ||
'''الأسالیب التربویة عند أئمة أهل‌البیت{{عم}}'''، کتابی است که با زبان عربی | '''الأسالیب التربویة عند أئمة أهل‌البیت {{عم}}'''، کتابی است که با زبان عربی به موضوع شناخت شیوه تربیتی [[اهل بیت]] {{عم}} می‌پردازد. این کتاب اثر [[سید عبدالملک موسوی]] است و [[انتشارات دار المحجة البیضاء]] نشر آن را به عهده داشته است.<ref name=p1>[http://www.kalema.net/v1/?rpt=699&art وبگاه الکلمة]</ref> | ||
== دربارهٔ کتاب == | == دربارهٔ کتاب == | ||
| خط ۳۴: | خط ۳۷: | ||
* '''گفتار نخست:''' در این گفتار نویسنده مبنای اساسی در تربیت اسلامی را مطرح نموده و در این گفتار به نقش انسان و نقش مبانی اسلام اشاره نموده و هم چنین به عناصر تشکیل دهنده این تربیت می‌پردازد. | * '''گفتار نخست:''' در این گفتار نویسنده مبنای اساسی در تربیت اسلامی را مطرح نموده و در این گفتار به نقش انسان و نقش مبانی اسلام اشاره نموده و هم چنین به عناصر تشکیل دهنده این تربیت می‌پردازد. | ||
* '''گفتار دوم:''' در این گفتار نویسنده به روشهای تربیتی پرداخته و بخش‌های زیر را مطرح می‌نماید؛ | * '''گفتار دوم:''' در این گفتار نویسنده به روشهای تربیتی پرداخته و بخش‌های زیر را مطرح می‌نماید؛ | ||
**بخش اول: روشهای قرآن، در این بخش نویسنده روشها را به طور مفصل بیان نموده اند، روش‌هایی مانند: توبه، تقیه، امر به معروف ونهی از منکر، جهاد در راه خدا، تفقه در دین. | ** بخش اول: روشهای قرآن، در این بخش نویسنده روشها را به طور مفصل بیان نموده اند، روش‌هایی مانند: توبه، تقیه، امر به معروف ونهی از منکر، جهاد در راه خدا، تفقه در دین. | ||
**بخش دوم: در این بخش نویسنده با استفاده از روشهای [[پیامبر اکرم]]{{صل}} در شرایط مختلف پرده از روشهای تربیتی ایشان بر می‌دارد. مواردی از قبیل روش تبلیغ و دعوت قریش و قبائل عربی به اسلام، راهکارهای آموزش مسلمانان، چگونگی آموزش نحوه تعامل با یکدیگر و با [[پیامبر اکرم]]{{صل}} به مسلمانان، و اینکه [[پیامبر اکرم]]{{صل}} برای تزکیه و پاک نمودن مسلمانان به عنوان یک الگو تزکیه را از خود شروع نمودند. | ** بخش دوم: در این بخش نویسنده با استفاده از روشهای [[پیامبر اکرم]] {{صل}} در شرایط مختلف پرده از روشهای تربیتی ایشان بر می‌دارد. مواردی از قبیل روش تبلیغ و دعوت قریش و قبائل عربی به اسلام، راهکارهای آموزش مسلمانان، چگونگی آموزش نحوه تعامل با یکدیگر و با [[پیامبر اکرم]] {{صل}} به مسلمانان، و اینکه [[پیامبر اکرم]] {{صل}} برای تزکیه و پاک نمودن مسلمانان به عنوان یک الگو تزکیه را از خود شروع نمودند. | ||
**بخش سوم: نویسنده این بخش را به روایات مربوط به روشهای تربیتی [[امامان]]{{عم}} اختصاص نمودند، به این صورت که سخن را با روشهای تربیتی [[امام علی]]{{ع}} شروع نموده و سپس با روشهای [[امام حسن]]{{ع}} و [[امام حسین]]{{عم}} و هم چنین سایر [[امامان]]{{عم}} ادامه می‌دهند. | ** بخش سوم: نویسنده این بخش را به روایات مربوط به روشهای تربیتی [[امامان]] {{عم}} اختصاص نمودند، به این صورت که سخن را با روشهای تربیتی [[امام علی]] {{ع}} شروع نموده و سپس با روشهای [[امام حسن]] {{ع}} و [[امام حسین]] {{عم}} و هم چنین سایر [[امامان]] {{عم}} ادامه می‌دهند. | ||
* '''گفتار سوم:''' در این گفتار نویسنده به شکل مفصل به سراغ روایات تربیتی می رود | * '''گفتار سوم:''' در این گفتار نویسنده به شکل مفصل به سراغ روایات تربیتی می رود | ||
**بخش اول: در این بخش نویسنده ابتدا به تلاشهای مربیان مسلمان و سپس معیارهای عملی تربیت اسلامی اشاره نموده، تا از این رهگذر به سخن در اهداف تربیتی محقق یافته توسط مبانی اسلام منتقل گردد، مانند عشق و نفرت برای خداوند متعال، برادری. | ** بخش اول: در این بخش نویسنده ابتدا به تلاشهای مربیان مسلمان و سپس معیارهای عملی تربیت اسلامی اشاره نموده، تا از این رهگذر به سخن در اهداف تربیتی محقق یافته توسط مبانی اسلام منتقل گردد، مانند عشق و نفرت برای خداوند متعال، برادری. | ||
**بخش دوم: نویسنده در این بخش در رابطه با اهداف تربیتی محقق یافته توسط احکام شرعی سخن رانده که از جمله آنها، اهداف تربیتی نماز، روزه، حج، زکات، و هم چنین اهداف کلی تربیتی. <ref name=p1></ref> | ** بخش دوم: نویسنده در این بخش در رابطه با اهداف تربیتی محقق یافته توسط احکام شرعی سخن رانده که از جمله آنها، اهداف تربیتی نماز، روزه، حج، زکات، و هم چنین اهداف کلی تربیتی. <ref name=p1></ref> | ||
== فهرست کتاب == | == فهرست کتاب == | ||
{{فهرست اثر}} | {{فهرست اثر}} | ||
*تقدیم؛ | * تقدیم؛ | ||
*مقدمه؛ | * مقدمه؛ | ||
===گفتار اول: اصل اساسی=== | === گفتار اول: اصل اساسی === | ||
*نقش انسان در تربیت به صورت کلی؛ | * نقش انسان در تربیت به صورت کلی؛ | ||
*مبانی اسلامی در تربیت اسلامی؛ | * مبانی اسلامی در تربیت اسلامی؛ | ||
*عناصر تربیت اسلامی؛ | * عناصر تربیت اسلامی؛ | ||
*ایمان؛ | * ایمان؛ | ||
*مراتب ایمان؛ | * مراتب ایمان؛ | ||
*مؤمن؛ | * مؤمن؛ | ||
*عناصر ایمان یک امر واحد و به هم مرتبط؛ | * عناصر ایمان یک امر واحد و به هم مرتبط؛ | ||
===گفتار دوم: روشهای تربیتی=== | === گفتار دوم: روشهای تربیتی === | ||
====بخش اول: روشهای قرآن کریم==== | ==== بخش اول: روشهای قرآن کریم ==== | ||
*'''مبحث اول: خطوط کلی روشهای تربیتی در قرآن کریم''' | * '''مبحث اول: خطوط کلی روشهای تربیتی در قرآن کریم''' | ||
*''یکم: توبه؛'' | *''یکم: توبه؛'' | ||
*<small>توبه [[حضرت آدم]] (ع)؛ | *<small>توبه [[حضرت آدم]] (ع)؛ | ||
*توبه بنی‌اسرائیل؛ | * توبه بنی‌اسرائیل؛ | ||
*توبه کسانی که از حضور در غزوه تبوک تخلف نمودند؛ | * توبه کسانی که از حضور در غزوه تبوک تخلف نمودند؛ | ||
*توبه منافقین؛ | * توبه منافقین؛ | ||
*توبه جنگ‌کنندگان با خداوند و رسول؛ | * توبه جنگ‌کنندگان با خداوند و رسول؛ | ||
*توبه افراد مرتد؛</small> | * توبه افراد مرتد؛</small> | ||
*''دوم: تقیه'' | *''دوم: تقیه'' | ||
*<small>مفهوم لغوی و اصطلاحی تقیه؛ | *<small>مفهوم لغوی و اصطلاحی تقیه؛ | ||
*احکام و قوانین تقیه؛ | * احکام و قوانین تقیه؛ | ||
*تقیه و تسامح؛</small> | * تقیه و تسامح؛</small> | ||
*''سوم: أمر به معروف و نهی از منکر'' | *''سوم: أمر به معروف و نهی از منکر'' | ||
*<small>شروط امر به معروف و نهی از منکر؛ | *<small>شروط امر به معروف و نهی از منکر؛ | ||
*مراتب امر به معروف و نهی از منکر؛ | * مراتب امر به معروف و نهی از منکر؛ | ||
*اصل درجه‌بندی و مرحله‌بندی؛</small> | * اصل درجه‌بندی و مرحله‌بندی؛</small> | ||
*''چهارم: جهاد در راه خدا'' | *''چهارم: جهاد در راه خدا'' | ||
*<small>اقسام جهاد؛ | *<small>اقسام جهاد؛ | ||
*جهاد اصغر؛ | * جهاد اصغر؛ | ||
*جهاد اکبر؛</small> | * جهاد اکبر؛</small> | ||
*''پنجم: تفقه در دین'' | *''پنجم: تفقه در دین'' | ||
*''ششم: تغییر اجتماعی و تغییر فردی'' | *''ششم: تغییر اجتماعی و تغییر فردی'' | ||
*''هفتم: ترغیب و ترهیب'' | *''هفتم: ترغیب و ترهیب'' | ||
*''هشتم: دور کردن بدی با خوبی''. | *''هشتم: دور کردن بدی با خوبی''. | ||
====بخش دوم: روشهای [[پیامبر اکرم]]{{صل}}==== | ==== بخش دوم: روشهای [[پیامبر اکرم]] {{صل}} ==== | ||
*رفع درگیری در بلند نمودن "حجر الأسود"؛ | * رفع درگیری در بلند نمودن "حجر الأسود"؛ | ||
*'''مبحث اول:''' | * '''مبحث اول:''' | ||
*<small>برخی از روشهای [[پیامبر]]{{صل}} در تبلیغ شریعت اسلامی؛ | *<small>برخی از روشهای [[پیامبر]] {{صل}} در تبلیغ شریعت اسلامی؛ | ||
*به یقین ما بزودی بر تو گفتاری گرانبار القا می‌کنیم "إنا سنلقی علیک قولا ثقیلاً"؛ | * به یقین ما بزودی بر تو گفتاری گرانبار القا می‌کنیم "إنا سنلقی علیک قولا ثقیلاً"؛ | ||
*جلودار به پیروان خود دروغ نمی‌گوید "الرائد لا یکذب أهله"؛ | * جلودار به پیروان خود دروغ نمی‌گوید "الرائد لا یکذب أهله"؛ | ||
*قریش زنگ هشدار را به صدا در می‌آورد؛ | * قریش زنگ هشدار را به صدا در می‌آورد؛ | ||
*هجرت به حبشه؛ | * هجرت به حبشه؛ | ||
* [[رسول الله]]{{صل}} قبایل را به اسلام دعوت می‌کند؛ | * [[رسول الله]] {{صل}} قبایل را به اسلام دعوت می‌کند؛ | ||
*خروج [[پیامبر اکرم]]{{صل}} قبایل عرب را به اسلام دعوت می‌کند؛ | * خروج [[پیامبر اکرم]] {{صل}} قبایل عرب را به اسلام دعوت می‌کند؛ | ||
*دعوت قبایل عرب توسط [[پیامبر اکرم]]{{صل}}؛ | * دعوت قبایل عرب توسط [[پیامبر اکرم]] {{صل}}؛ | ||
*بیعت "عقبه" و اسلام "انصار"؛ | * بیعت "عقبه" و اسلام "انصار"؛ | ||
**بیعت اول "عقبه"؛ | ** بیعت اول "عقبه"؛ | ||
**بیعت دوم "عقبه"؛ | ** بیعت دوم "عقبه"؛ | ||
**بیعت سوم "عقبه"؛</small> | ** بیعت سوم "عقبه"؛</small> | ||
*'''مبحث دوم:''' | * '''مبحث دوم:''' | ||
*<small>از روشهای [[پیامبر]]{{صل}} در آموزش مسلمانان؛ | *<small>از روشهای [[پیامبر]] {{صل}} در آموزش مسلمانان؛ | ||
*یا [[رسول الله]]{{صل}} برایم فرزندی سیاه متولد شده؛ | * یا [[رسول الله]] {{صل}} برایم فرزندی سیاه متولد شده؛ | ||
*پروردگارا شرمگاه او را محفوظ بدار؛ | * پروردگارا شرمگاه او را محفوظ بدار؛ | ||
*به من ضمانت بده که دیگر دروغ نگویی؛ | * به من ضمانت بده که دیگر دروغ نگویی؛ | ||
*هر که برای خداوند تواضع نماید خداوند او را رفعت درجه دهد "من تواضع لله رفعه الله"؛ | * هر که برای خداوند تواضع نماید خداوند او را رفعت درجه دهد "من تواضع لله رفعه الله"؛ | ||
*بئس ما قلت خلق الله آدم علی صورته؛ | * بئس ما قلت خلق الله آدم علی صورته؛ | ||
*آداب گفتگو در اسلام؛ | * آداب گفتگو در اسلام؛ | ||
* [[رسول الله]]{{صل}} به قصاص از خود دعوت می‌کند؛ | * [[رسول الله]] {{صل}} به قصاص از خود دعوت می‌کند؛ | ||
* [[پیامبر اکرم]]{{صل}} از خشم باز می‌دارد؛ | * [[پیامبر اکرم]] {{صل}} از خشم باز می‌دارد؛ | ||
* [[پیامبر]]{{صل}} و مالک درخت خرما؛ | * [[پیامبر]] {{صل}} و مالک درخت خرما؛ | ||
*هیج آسیب و هیچ آسیب‌رسانی در اسلام نیست "لا ضرر و لا ضرار فی الاسلام"؛ | * هیج آسیب و هیچ آسیب‌رسانی در اسلام نیست "لا ضرر و لا ضرار فی الاسلام"؛ | ||
*وای بر تو آیا نمی دانی که خست و بخل کفر است؛ | * وای بر تو آیا نمی دانی که خست و بخل کفر است؛ | ||
*فداکاری یاران [[رسول خدا]]{{صل}}؛ | * فداکاری یاران [[رسول خدا]] {{صل}}؛ | ||
*خوش‌اخلاقی و سخاوتمندی انسان را به سوی سعادت می برد؛ | * خوش‌اخلاقی و سخاوتمندی انسان را به سوی سعادت می برد؛ | ||
*'''خانه یک مؤسسه مشترک میان مرد و زن است:''' | * '''خانه یک مؤسسه مشترک میان مرد و زن است:''' | ||
*کار زن در خانه و کار مرد در خارج خانه است؛ | * کار زن در خانه و کار مرد در خارج خانه است؛ | ||
*پاداش کسی که همسر خود را در خانه کمک می‌دهد؛ | * پاداش کسی که همسر خود را در خانه کمک می‌دهد؛ | ||
*اثر دعا در طلب روزی؛ | * اثر دعا در طلب روزی؛ | ||
*برای او ثوابی به اندازه جهاد در کنار [[رسول خدا]]{{صل}} و زیارت خانه خدا در حج و عمره می‌باشد؛ | * برای او ثوابی به اندازه جهاد در کنار [[رسول خدا]] {{صل}} و زیارت خانه خدا در حج و عمره می‌باشد؛ | ||
*'''رهبری حکیم و متواضع:''' | * '''رهبری حکیم و متواضع:''' | ||
*دوازده درهمی با این برکت نیافتم؛ | * دوازده درهمی با این برکت نیافتم؛ | ||
*بر روی این بنشین؛ | * بر روی این بنشین؛ | ||
*هنگام مصافحه کردن دستش را اول نمی کشید و از مخاطب رویگردان نمی شد و هنگام درگیری ساکت بود؛ | * هنگام مصافحه کردن دستش را اول نمی کشید و از مخاطب رویگردان نمی شد و هنگام درگیری ساکت بود؛ | ||
*مسلمانی برای برادر مسلمان خود بالش نمی اندازد مگر اینکه آمرزیده می‌شود؛ | * مسلمانی برای برادر مسلمان خود بالش نمی اندازد مگر اینکه آمرزیده می‌شود؛ | ||
*من فرزند خانمی هستم که گوشت مانده خشک می خورد؛ | * من فرزند خانمی هستم که گوشت مانده خشک می خورد؛ | ||
*تو کریم هستی و بدی را با بدی پاسخ نمی گویی؛ | * تو کریم هستی و بدی را با بدی پاسخ نمی گویی؛ | ||
*آیا می دانید قوی ترین شما کیست؛ | * آیا می دانید قوی ترین شما کیست؛ | ||
*خوش قولی از ایمان است؛ | * خوش قولی از ایمان است؛ | ||
* [[پیامبر اکرمهه{{صل}} بر کودکان سلام می کرد؛ | * [[پیامبر اکرمهه {{صل}} بر کودکان سلام می کرد؛ | ||
*'''عدالت اجتماعی:''' | * '''عدالت اجتماعی:''' | ||
*خداوند مرا برای ستم به کسی مبعوث ننموده است؛ | * خداوند مرا برای ستم به کسی مبعوث ننموده است؛ | ||
*پوزش از خدا و شما ای "اهل صفه"؛ | * پوزش از خدا و شما ای "اهل صفه"؛ | ||
*پروردگارا قوم مرا هدایت فرما که آنان نمی دانند؛ | * پروردگارا قوم مرا هدایت فرما که آنان نمی دانند؛ | ||
* [[پیامبر خدا]]{{صل}} کسی را که خواهان کشتنش را داشت می بخشد؛ | * [[پیامبر خدا]] {{صل}} کسی را که خواهان کشتنش را داشت می بخشد؛ | ||
* [[رسول الله]]{{صل}} به ابوذر وصیت می کند؛ | * [[رسول الله]] {{صل}} به ابوذر وصیت می کند؛ | ||
* [[رسول الله]]{{صل}} دست کارگر را می بوسد؛ | * [[رسول الله]] {{صل}} دست کارگر را می بوسد؛ | ||
* [[رسول الله]]{{صل}} در نماز جماعت سریعترین نمازگزاران بود؛ | * [[رسول الله]] {{صل}} در نماز جماعت سریعترین نمازگزاران بود؛ | ||
*اگر ناسزاگویی مجسم می گشت ظاهر بدی داشت؛ | * اگر ناسزاگویی مجسم می گشت ظاهر بدی داشت؛ | ||
*اگر پدرت مسلمان بود برایش طلب آمرزش می کردیم؛ | * اگر پدرت مسلمان بود برایش طلب آمرزش می کردیم؛ | ||
*فرشتگان آسمان مرا "احمد صادق" می نامند؛ | * فرشتگان آسمان مرا "احمد صادق" می نامند؛ | ||
*این عقد ازدواج عجب پر برکت است.</small> | * این عقد ازدواج عجب پر برکت است.</small> | ||
===بخش سوم: روشهای [[امامان معصوم]]{{عم}}=== | === بخش سوم: روشهای [[امامان معصوم]] {{عم}} === | ||
*مقدمه؛ | * مقدمه؛ | ||
*از روشهای [[امام علی]]{{ع}}؛ | * از روشهای [[امام علی]] {{ع}}؛ | ||
*از روشهای [[امام حسن]]{{ع}}؛ | * از روشهای [[امام حسن]] {{ع}}؛ | ||
*از روشهای [[امام حسین]]{{ع}}؛ | * از روشهای [[امام حسین]] {{ع}}؛ | ||
*از روشهای [[امام سجاد]]{{ع}}؛ | * از روشهای [[امام سجاد]] {{ع}}؛ | ||
*از روشهای [[امام محمد باقر]]{{ع}}؛ | * از روشهای [[امام محمد باقر]] {{ع}}؛ | ||
*از روشهای [[امام جعفر صادق]]{{ع}}؛ | * از روشهای [[امام جعفر صادق]] {{ع}}؛ | ||
*از روشهای [[امام موسی کاظم]]{{ع}}؛ | * از روشهای [[امام موسی کاظم]] {{ع}}؛ | ||
*از روشهای [[امام رضا]]{{ع}}؛ | * از روشهای [[امام رضا]] {{ع}}؛ | ||
*از روشهای [[امام جواد]]{{ع}}؛ | * از روشهای [[امام جواد]] {{ع}}؛ | ||
*از روشهای [[امام هادی]]{{ع}}؛ | * از روشهای [[امام هادی]] {{ع}}؛ | ||
*از روشهای [[امام حسن عسکری]]{{ع}}؛ | * از روشهای [[امام حسن عسکری]] {{ع}}؛ | ||
*از روشهای [[امام مهدی]]{{ع}}. | * از روشهای [[امام مهدی]] {{ع}}. | ||
====گفتار سوم: اهداف تربیتی==== | ==== گفتار سوم: اهداف تربیتی ==== | ||
*عواملی که برای رسیدن به اهداف تربیتی نیاز است؛ | * عواملی که برای رسیدن به اهداف تربیتی نیاز است؛ | ||
*تلاش مربیان مسلمان و هماهنگی امت اسلام؛ | * تلاش مربیان مسلمان و هماهنگی امت اسلام؛ | ||
*پیاده نمودن اسلام به صورت کامل بر واقع زندگی؛ | * پیاده نمودن اسلام به صورت کامل بر واقع زندگی؛ | ||
*لزوم رعایت ارزشهای اخلاقی برای تمامی اهداف اسلام؛ | * لزوم رعایت ارزشهای اخلاقی برای تمامی اهداف اسلام؛ | ||
*مقیاس عملی برای تربیت اسلامی؛ | * مقیاس عملی برای تربیت اسلامی؛ | ||
*اهداف تربیتی اسلام. | * اهداف تربیتی اسلام. | ||
====بخش اول: اهداف تربیتیِِ اسلامِ به دست آمده توسط شریعت اسلام==== | ==== بخش اول: اهداف تربیتیِِ اسلامِ به دست آمده توسط شریعت اسلام ==== | ||
*اول: عشق و نفرت؛ | * اول: عشق و نفرت؛ | ||
*برادی؛ | * برادی؛ | ||
*ترس و امید؛ | * ترس و امید؛ | ||
*دولت اسلامی؛ | * دولت اسلامی؛ | ||
*یقین و اطمینان دل؛ | * یقین و اطمینان دل؛ | ||
*درخواست از فضل خداوندی و بی نیازی از مردم؛ | * درخواست از فضل خداوندی و بی نیازی از مردم؛ | ||
*خالی شدن و زیبا گردیدن. | * خالی شدن و زیبا گردیدن. | ||
====بخش دوم: اهداف تربیتی به دست آمده توسط احکام شرعی==== | ==== بخش دوم: اهداف تربیتی به دست آمده توسط احکام شرعی ==== | ||
*اهداف تربیتی نماز؛ | * اهداف تربیتی نماز؛ | ||
*اهداف تربیتی روزه؛ | * اهداف تربیتی روزه؛ | ||
*اهداف تربیتی حج؛ | * اهداف تربیتی حج؛ | ||
*اهداف تربیتی زکات؛ | * اهداف تربیتی زکات؛ | ||
*اهداف تربیتی کلی؛ | * اهداف تربیتی کلی؛ | ||
*منابع و مآخذ کتاب.<ref>[http://albayt-database.alalbayt.org.lb/content/tc/tc202002236/1.pdf فهرست PDF کتاب در مکتبة شیخ بهاءالدین العاملی العامة]</ref> | * منابع و مآخذ کتاب.<ref>[http://albayt-database.alalbayt.org.lb/content/tc/tc202002236/1.pdf فهرست PDF کتاب در مکتبة شیخ بهاءالدین العاملی العامة]</ref> | ||
{{پایان فهرست اثر}} | {{پایان فهرست اثر}} | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۴ اکتبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۱:۴۳
| الأسالیب التربویة عند أئمة أهل‌البیت (ع) | |
|---|---|
 | |
| زبان | عربی |
| نویسنده | سید عبدالملک موسوی |
| موضوع | سیره تربیتی امام |
| مذهب | شیعه |
| ناشر | انتشارات دار المحجة البیضاء |
| محل نشر | بیروت، لبنان |
| سال نشر | (۱۳۸۵ش)، (۲۰۰۶ م) ش |
| چاپ | اول |
| تعداد صفحه | ۳۷۶ |
الأسالیب التربویة عند أئمة أهل‌البیت (ع)، کتابی است که با زبان عربی به موضوع شناخت شیوه تربیتی اهل بیت (ع) می‌پردازد. این کتاب اثر سید عبدالملک موسوی است و انتشارات دار المحجة البیضاء نشر آن را به عهده داشته است.[۱]
دربارهٔ کتاب
در معرفی این کتاب آمده است: «دین مبین اسلام حقیقتا و ذاتا یک دین تربیتی است، و همانطور که نویسنده این کتاب معتقد است، این دین برای تربیت انسان بر اساس اصول الهی آمده است. این شریعت در آن واحد راهبر، راهنما، تفهیم کنند، رشد دهنده و تغییر دهنده است. این شریعتِ اسلامیِ تربیت کننده شناخته شده، دارای چهارچوب اساسی و روشها و اهدافی است که این کتاب سعی دارد در خلال سه گفتار و بخش‌های مختلف بدان‌ها بپردازد:
- گفتار نخست: در این گفتار نویسنده مبنای اساسی در تربیت اسلامی را مطرح نموده و در این گفتار به نقش انسان و نقش مبانی اسلام اشاره نموده و هم چنین به عناصر تشکیل دهنده این تربیت می‌پردازد.
- گفتار دوم: در این گفتار نویسنده به روشهای تربیتی پرداخته و بخش‌های زیر را مطرح می‌نماید؛
- بخش اول: روشهای قرآن، در این بخش نویسنده روشها را به طور مفصل بیان نموده اند، روش‌هایی مانند: توبه، تقیه، امر به معروف ونهی از منکر، جهاد در راه خدا، تفقه در دین.
- بخش دوم: در این بخش نویسنده با استفاده از روشهای پیامبر اکرم (ص) در شرایط مختلف پرده از روشهای تربیتی ایشان بر می‌دارد. مواردی از قبیل روش تبلیغ و دعوت قریش و قبائل عربی به اسلام، راهکارهای آموزش مسلمانان، چگونگی آموزش نحوه تعامل با یکدیگر و با پیامبر اکرم (ص) به مسلمانان، و اینکه پیامبر اکرم (ص) برای تزکیه و پاک نمودن مسلمانان به عنوان یک الگو تزکیه را از خود شروع نمودند.
- بخش سوم: نویسنده این بخش را به روایات مربوط به روشهای تربیتی امامان (ع) اختصاص نمودند، به این صورت که سخن را با روشهای تربیتی امام علی (ع) شروع نموده و سپس با روشهای امام حسن (ع) و امام حسین (ع) و هم چنین سایر امامان (ع) ادامه می‌دهند.
- گفتار سوم: در این گفتار نویسنده به شکل مفصل به سراغ روایات تربیتی می رود
- بخش اول: در این بخش نویسنده ابتدا به تلاشهای مربیان مسلمان و سپس معیارهای عملی تربیت اسلامی اشاره نموده، تا از این رهگذر به سخن در اهداف تربیتی محقق یافته توسط مبانی اسلام منتقل گردد، مانند عشق و نفرت برای خداوند متعال، برادری.
- بخش دوم: نویسنده در این بخش در رابطه با اهداف تربیتی محقق یافته توسط احکام شرعی سخن رانده که از جمله آنها، اهداف تربیتی نماز، روزه، حج، زکات، و هم چنین اهداف کلی تربیتی. [۱]
فهرست کتاب
- تقدیم؛
- مقدمه؛
گفتار اول: اصل اساسی
- نقش انسان در تربیت به صورت کلی؛
- مبانی اسلامی در تربیت اسلامی؛
- عناصر تربیت اسلامی؛
- ایمان؛
- مراتب ایمان؛
- مؤمن؛
- عناصر ایمان یک امر واحد و به هم مرتبط؛
گفتار دوم: روشهای تربیتی
بخش اول: روشهای قرآن کریم
- مبحث اول: خطوط کلی روشهای تربیتی در قرآن کریم
- یکم: توبه؛
- توبه حضرت آدم (ع)؛
- توبه بنی‌اسرائیل؛
- توبه کسانی که از حضور در غزوه تبوک تخلف نمودند؛
- توبه منافقین؛
- توبه جنگ‌کنندگان با خداوند و رسول؛
- توبه افراد مرتد؛
- دوم: تقیه
- مفهوم لغوی و اصطلاحی تقیه؛
- احکام و قوانین تقیه؛
- تقیه و تسامح؛
- سوم: أمر به معروف و نهی از منکر
- شروط امر به معروف و نهی از منکر؛
- مراتب امر به معروف و نهی از منکر؛
- اصل درجه‌بندی و مرحله‌بندی؛
- چهارم: جهاد در راه خدا
- اقسام جهاد؛
- جهاد اصغر؛
- جهاد اکبر؛
- پنجم: تفقه در دین
- ششم: تغییر اجتماعی و تغییر فردی
- هفتم: ترغیب و ترهیب
- هشتم: دور کردن بدی با خوبی.
بخش دوم: روشهای پیامبر اکرم (ص)
- رفع درگیری در بلند نمودن "حجر الأسود"؛
- مبحث اول:
- برخی از روشهای پیامبر (ص) در تبلیغ شریعت اسلامی؛
- به یقین ما بزودی بر تو گفتاری گرانبار القا می‌کنیم "إنا سنلقی علیک قولا ثقیلاً"؛
- جلودار به پیروان خود دروغ نمی‌گوید "الرائد لا یکذب أهله"؛
- قریش زنگ هشدار را به صدا در می‌آورد؛
- هجرت به حبشه؛
- رسول الله (ص) قبایل را به اسلام دعوت می‌کند؛
- خروج پیامبر اکرم (ص) قبایل عرب را به اسلام دعوت می‌کند؛
- دعوت قبایل عرب توسط پیامبر اکرم (ص)؛
- بیعت "عقبه" و اسلام "انصار"؛
- بیعت اول "عقبه"؛
- بیعت دوم "عقبه"؛
- بیعت سوم "عقبه"؛
- مبحث دوم:
- از روشهای پیامبر (ص) در آموزش مسلمانان؛
- یا رسول الله (ص) برایم فرزندی سیاه متولد شده؛
- پروردگارا شرمگاه او را محفوظ بدار؛
- به من ضمانت بده که دیگر دروغ نگویی؛
- هر که برای خداوند تواضع نماید خداوند او را رفعت درجه دهد "من تواضع لله رفعه الله"؛
- بئس ما قلت خلق الله آدم علی صورته؛
- آداب گفتگو در اسلام؛
- رسول الله (ص) به قصاص از خود دعوت می‌کند؛
- پیامبر اکرم (ص) از خشم باز می‌دارد؛
- پیامبر (ص) و مالک درخت خرما؛
- هیج آسیب و هیچ آسیب‌رسانی در اسلام نیست "لا ضرر و لا ضرار فی الاسلام"؛
- وای بر تو آیا نمی دانی که خست و بخل کفر است؛
- فداکاری یاران رسول خدا (ص)؛
- خوش‌اخلاقی و سخاوتمندی انسان را به سوی سعادت می برد؛
- خانه یک مؤسسه مشترک میان مرد و زن است:
- کار زن در خانه و کار مرد در خارج خانه است؛
- پاداش کسی که همسر خود را در خانه کمک می‌دهد؛
- اثر دعا در طلب روزی؛
- برای او ثوابی به اندازه جهاد در کنار رسول خدا (ص) و زیارت خانه خدا در حج و عمره می‌باشد؛
- رهبری حکیم و متواضع:
- دوازده درهمی با این برکت نیافتم؛
- بر روی این بنشین؛
- هنگام مصافحه کردن دستش را اول نمی کشید و از مخاطب رویگردان نمی شد و هنگام درگیری ساکت بود؛
- مسلمانی برای برادر مسلمان خود بالش نمی اندازد مگر اینکه آمرزیده می‌شود؛
- من فرزند خانمی هستم که گوشت مانده خشک می خورد؛
- تو کریم هستی و بدی را با بدی پاسخ نمی گویی؛
- آیا می دانید قوی ترین شما کیست؛
- خوش قولی از ایمان است؛
- [[پیامبر اکرمهه (ص) بر کودکان سلام می کرد؛
- عدالت اجتماعی:
- خداوند مرا برای ستم به کسی مبعوث ننموده است؛
- پوزش از خدا و شما ای "اهل صفه"؛
- پروردگارا قوم مرا هدایت فرما که آنان نمی دانند؛
- پیامبر خدا (ص) کسی را که خواهان کشتنش را داشت می بخشد؛
- رسول الله (ص) به ابوذر وصیت می کند؛
- رسول الله (ص) دست کارگر را می بوسد؛
- رسول الله (ص) در نماز جماعت سریعترین نمازگزاران بود؛
- اگر ناسزاگویی مجسم می گشت ظاهر بدی داشت؛
- اگر پدرت مسلمان بود برایش طلب آمرزش می کردیم؛
- فرشتگان آسمان مرا "احمد صادق" می نامند؛
- این عقد ازدواج عجب پر برکت است.
بخش سوم: روشهای امامان معصوم (ع)
- مقدمه؛
- از روشهای امام علی (ع)؛
- از روشهای امام حسن (ع)؛
- از روشهای امام حسین (ع)؛
- از روشهای امام سجاد (ع)؛
- از روشهای امام محمد باقر (ع)؛
- از روشهای امام جعفر صادق (ع)؛
- از روشهای امام موسی کاظم (ع)؛
- از روشهای امام رضا (ع)؛
- از روشهای امام جواد (ع)؛
- از روشهای امام هادی (ع)؛
- از روشهای امام حسن عسکری (ع)؛
- از روشهای امام مهدی (ع).
گفتار سوم: اهداف تربیتی
- عواملی که برای رسیدن به اهداف تربیتی نیاز است؛
- تلاش مربیان مسلمان و هماهنگی امت اسلام؛
- پیاده نمودن اسلام به صورت کامل بر واقع زندگی؛
- لزوم رعایت ارزشهای اخلاقی برای تمامی اهداف اسلام؛
- مقیاس عملی برای تربیت اسلامی؛
- اهداف تربیتی اسلام.
بخش اول: اهداف تربیتیِِ اسلامِ به دست آمده توسط شریعت اسلام
- اول: عشق و نفرت؛
- برادی؛
- ترس و امید؛
- دولت اسلامی؛
- یقین و اطمینان دل؛
- درخواست از فضل خداوندی و بی نیازی از مردم؛
- خالی شدن و زیبا گردیدن.
بخش دوم: اهداف تربیتی به دست آمده توسط احکام شرعی
- اهداف تربیتی نماز؛
- اهداف تربیتی روزه؛
- اهداف تربیتی حج؛
- اهداف تربیتی زکات؛
- اهداف تربیتی کلی؛
- منابع و مآخذ کتاب.[۲]
دربارهٔ پدیدآورنده
در این مورد اطلاعاتی در دست نیست.