ابوخلف: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = [[ابوخلف در تراجم و رجال]] - [[ابوخلف در تاریخ اسلامی]]| پرسش مرتبط  = }}
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل  = ابوخلف | مداخل مرتبط = | پرسش مرتبط  = }}
{{جعبه اطلاعات اصحاب
| نام = ابوخلف
| مشهور به =
| نام تصویر = تصویری کهن از پایتخت قدیمی مصر.jpg   
| عرض تصویر =
| توضیح تصویر = تصویری کهن از فسطاط پایتخت قدیمی مصر
| نام کامل = ابوخلف
| نام‌های دیگر =
| جنسیت = مرد
| کنیه = 
| لقب = 
| اهل =
| از قبیله = 
| از تیره = 
| پدر = 
| مادر =     
| همسر =     
| پسر = 
| دختر = 
| خواهر = 
| برادر =
| خویشاوندان = 
| وابستگان =
| تاریخ تولد = 
| محل تولد = 
| محل زندگی = [[بصره]] 
| تاریخ درگذشت = 
| محل درگذشت = [[بصره]]   
| تاریخ شهادت =   
| محل شهادت = 
| طول عمر = 
| محل دفن = 
| دین =
| مذهب =
| از اصحاب = 
| از طبقه =
| در جنگ = 
| نقش‌ها =
| فعالیت‌ها =   
| علت شهرت =
| علت درگذشت = 
| علت شهادت =
| راوی از =
| روایات مشهور = 
| مشایخ او = 
| راویان از او =
| آخرین راوی از او =
}}
== آشنایی اجمالی ==
«حازم»<ref>به تصحیف گاه خازم) بن عطا دابی عطا؛ ر. ک: ابن حبان، ج۱، ص۲۶۷.</ref> مشهور به «ابوخلف» [[ابن حجر]]<ref>ابن حجر، ج۷، ص۹۲.</ref> این [[کنیه]] را در بخش اول ([[صحابه]]) و نیز در بخش چهارم (توهمات) الاصابه<ref>الاصابه، ج۷، ص۹۸.</ref> آورده است؛ یعنی [[صحابی]] بودن چنین شخصی، جز توهمی بیش نیست. علت توهم، روایتی است که [[زمخشری]] در «ربیع الابرار»<ref>زمخشری، ج۴، ص۱۵۶.</ref> به نقل از ابوخلف، [[خادم]] النبی از [[پیامبر]] {{صل}} چنین آورده است: هرگاه فاسقی [[مدح]] و [[ستایش]] شود، [[عرش خدا]] به لرزه در می‌آید. این [[روایت]] مرسل است و در [[حقیقت]] [[راوی]] اصلی، [[انس بن مالک]] بوده که از [[سند]] افتاده است. ابن حجر<ref>الاصابه، ج۷، ص۹۹- ۹۸.</ref> می‌گوید: سند کامل این روایت را [[ابویعلی موصلی]] آورده است. [[ابن حبان]]<ref>ابن حبان، ج۱، ص۲۶۷.</ref> نیز همین روایت را از ابوخلف از [[انس]] نقل کرده است.


== مقدمه ==
اعمی خادم انس<ref>مزی، ج۳۳، ص۲۸۶؛ ذهبی، ج۲، ص۴۲۴.</ref> است. وی [[بصری]] است<ref>ابن ابی‌حاتم، ج۳، ص۲۷۸.</ref> و شاید به اعتبار سکونت، به او شامی<ref>مزی، ابن ابی‌حاتم، ج۳، ص۲۷۸.</ref> نیز گفته‌اند. [[ابوالفتح ازدی موصلی]] ([[محمد بن حسین بن احمد]] م ۳۶۷ یا ۲۷۴ صاحب «تاریخ الموصل و الصحابه») او را بصری و ساکن [[موصل]] دانسته که همان جا از [[دنیا]] رفت<ref>مزی، ج۳۳، ص۲۸۶.</ref>.
[[حازم]]<ref>به تصحیف گاه خازم) بن عطا دابی عطا؛ ر. ک: ابن حبان، ج۱، ص۲۶۷.</ref> مشهور به ابوخلف. [[ابن حجر]]<ref>ابن حجر، ج۷، ص۹۲.</ref> این [[کنیه]] را در بخش اول ([[صحابه]]) و نیز در بخش چهارم (توهمات) الاصابه<ref>الاصابه، ج۷، ص۹۸.</ref> آورده است؛ یعنی [[صحابی]] بودن چنین شخصی، جز توهمی بیش نیست. علت توهم، روایتی است که [[زمخشری]] در "ربیع الابرار"<ref>زمخشری، ج۴، ص۱۵۶.</ref> به نقل از ابوخلف، [[خادم]] النبی از [[پیامبر]]{{صل}} چنین آورده است: هرگاه فاسقی [[مدح]] و [[ستایش]] شود، [[عرش خدا]] به لرزه در می‌آید. این [[روایت]] مرسل است و در [[حقیقت]] [[راوی]] اصلی، [[انس بن مالک]] بوده که از [[سند]] افتاده است. ابن حجر<ref>الاصابه، ج۷، ص۹۹- ۹۸.</ref> می‌گوید: سند کامل این روایت را [[ابویعلی موصلی]] آورده است. [[ابن حبان]]<ref>ابن حبان، ج۱، ص۲۶۷.</ref> نیز همین روایت را از ابوخلف از [[انس]] نقل کرده است.
 
اعمی خادم انس<ref>مزی، ج۳۳، ص۲۸۶؛ ذهبی، ج۲، ص۴۲۴.</ref> است. وی [[بصری]] است<ref>ابن ابی حاتم، ج۳، ص۲۷۸.</ref> و شاید به اعتبار سکونت، به او شامی<ref>مزی، ابن ابی حاتم، ج۳، ص۲۷۸.</ref> نیز گفته‌اند. [[ابوالفتح ازدی موصلی]] ([[محمد بن حسین بن احمد]] م ۳۶۷ یا ۲۷۴ صاحب "تاریخ الموصل و الصحابه") او را بصری و ساکن [[موصل]] دانسته که همان جا از [[دنیا]] رفت<ref>مزی، ج۳۳، ص۲۸۶.</ref>.


برخی او را با [[مروان]] الاصفر (مروان بن خاقان) که کنیه او نیز ابوخلف بصری است<ref>ر. ک: مزی، ج۲۷، ص۴۱۰.</ref>، [[اشتباه]] گرفته‌اند<ref>مزی، ج۳۳، ص۲۸۶.</ref>، ولی مسلم و دیگران میان این دو فرق گذاشته‌اند<ref>ابن حجر، تهذیب، ج۱۱۲، ص۷۸.</ref>. ابوخلف افزون بر روایت فوق، چهار روایت دیگر از جمله روایت {{متن حدیث | لاَ تَجْتَمِعُ أُمَّتِي عَلَى ضَلاَلَةٍ }}<ref>ابن ماجه، ج۲، ص۱۳۰۳؛ ابن ابی عاصم، ص۴۱؛ عسکری، ص۵۳۷.</ref>؛ و [[حدیث طیر]]<ref>عقیلی، ج۴، ص۱۸۹. برای دو روایت دیگر ر. ک: عبدالرزاق صنعانی، ج۱، ص۵۶۲؛ احمد بن حنبل، ج۵، ص۱۴۵.</ref> از [[انس بن مالک]] نقل کرده است.
برخی او را با [[مروان]] الاصفر (مروان بن خاقان) که کنیه او نیز ابوخلف بصری است<ref>ر. ک: مزی، ج۲۷، ص۴۱۰.</ref>، [[اشتباه]] گرفته‌اند<ref>مزی، ج۳۳، ص۲۸۶.</ref>، ولی مسلم و دیگران میان این دو فرق گذاشته‌اند<ref>ابن حجر، تهذیب، ج۱۱۲، ص۷۸.</ref>. ابوخلف افزون بر روایت فوق، چهار روایت دیگر از جمله روایت {{متن حدیث | لاَ تَجْتَمِعُ أُمَّتِي عَلَى ضَلاَلَةٍ }}<ref>ابن ماجه، ج۲، ص۱۳۰۳؛ ابن ابی عاصم، ص۴۱؛ عسکری، ص۵۳۷.</ref>؛ و [[حدیث طیر]]<ref>عقیلی، ج۴، ص۱۸۹. برای دو روایت دیگر ر. ک: عبدالرزاق صنعانی، ج۱، ص۵۶۲؛ احمد بن حنبل، ج۵، ص۱۴۵.</ref> از [[انس بن مالک]] نقل کرده است.


در [[تابعی]] بودن او شکی نیست<ref>دولابی، ج۲، ص۳۶۲؛ عسکری، ص۵۳۷.</ref> و [[محدثان]] او را به شدت [[تضعیف]] کرده‌اند<ref>ابن ماجه، ج۲، ص۱۳۰۳؛ ابن حبان، ج۱، ص۲۶۷؛ ابن ابی حاتم، ج۳، ص۲۷۸-۲۷۹.</ref><ref>[[محمد رضا هدایت‌پناه|هدایت‌پناه، محمد رضا]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۱ (کتاب)|مقاله «ابوخلف»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۱، ص:۲۶۷.</ref>
در [[تابعی]] بودن او شکی نیست<ref>دولابی، ج۲، ص۳۶۲؛ عسکری، ص۵۳۷.</ref> و [[محدثان]] او را به شدت [[تضعیف]] کرده‌اند<ref>ابن ماجه، ج۲، ص۱۳۰۳؛ ابن حبان، ج۱، ص۲۶۷؛ ابن ابی‌حاتم، ج۳، ص۲۷۸-۲۷۹.</ref><ref>[[محمد رضا هدایت‌پناه|هدایت‌پناه، محمد رضا]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۱ (کتاب)|مقاله «ابوخلف»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۱، ص:۲۶۷.</ref>


== منابع ==
== منابع ==
خط ۱۹: خط ۶۶:


[[رده:اعلام]]
[[رده:اعلام]]
[[رده:اصحاب پیامبر]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۳۱ مهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۰:۴۴

موضوع مرتبط ندارد - مدخل مرتبط ندارد - پرسش مرتبط ندارد

ابوخلف
تصویری کهن از فسطاط پایتخت قدیمی مصر
نام کاملابوخلف
جنسیتمرد
محل زندگیبصره
درگذشتبصره

آشنایی اجمالی

«حازم»[۱] مشهور به «ابوخلف» ابن حجر[۲] این کنیه را در بخش اول (صحابه) و نیز در بخش چهارم (توهمات) الاصابه[۳] آورده است؛ یعنی صحابی بودن چنین شخصی، جز توهمی بیش نیست. علت توهم، روایتی است که زمخشری در «ربیع الابرار»[۴] به نقل از ابوخلف، خادم النبی از پیامبر (ص) چنین آورده است: هرگاه فاسقی مدح و ستایش شود، عرش خدا به لرزه در می‌آید. این روایت مرسل است و در حقیقت راوی اصلی، انس بن مالک بوده که از سند افتاده است. ابن حجر[۵] می‌گوید: سند کامل این روایت را ابویعلی موصلی آورده است. ابن حبان[۶] نیز همین روایت را از ابوخلف از انس نقل کرده است.

اعمی خادم انس[۷] است. وی بصری است[۸] و شاید به اعتبار سکونت، به او شامی[۹] نیز گفته‌اند. ابوالفتح ازدی موصلی (محمد بن حسین بن احمد م ۳۶۷ یا ۲۷۴ صاحب «تاریخ الموصل و الصحابه») او را بصری و ساکن موصل دانسته که همان جا از دنیا رفت[۱۰].

برخی او را با مروان الاصفر (مروان بن خاقان) که کنیه او نیز ابوخلف بصری است[۱۱]، اشتباه گرفته‌اند[۱۲]، ولی مسلم و دیگران میان این دو فرق گذاشته‌اند[۱۳]. ابوخلف افزون بر روایت فوق، چهار روایت دیگر از جمله روایت « لاَ تَجْتَمِعُ أُمَّتِي عَلَى ضَلاَلَةٍ »[۱۴]؛ و حدیث طیر[۱۵] از انس بن مالک نقل کرده است.

در تابعی بودن او شکی نیست[۱۶] و محدثان او را به شدت تضعیف کرده‌اند[۱۷][۱۸]

منابع

پانویس

  1. به تصحیف گاه خازم) بن عطا دابی عطا؛ ر. ک: ابن حبان، ج۱، ص۲۶۷.
  2. ابن حجر، ج۷، ص۹۲.
  3. الاصابه، ج۷، ص۹۸.
  4. زمخشری، ج۴، ص۱۵۶.
  5. الاصابه، ج۷، ص۹۹- ۹۸.
  6. ابن حبان، ج۱، ص۲۶۷.
  7. مزی، ج۳۳، ص۲۸۶؛ ذهبی، ج۲، ص۴۲۴.
  8. ابن ابی‌حاتم، ج۳، ص۲۷۸.
  9. مزی، ابن ابی‌حاتم، ج۳، ص۲۷۸.
  10. مزی، ج۳۳، ص۲۸۶.
  11. ر. ک: مزی، ج۲۷، ص۴۱۰.
  12. مزی، ج۳۳، ص۲۸۶.
  13. ابن حجر، تهذیب، ج۱۱۲، ص۷۸.
  14. ابن ماجه، ج۲، ص۱۳۰۳؛ ابن ابی عاصم، ص۴۱؛ عسکری، ص۵۳۷.
  15. عقیلی، ج۴، ص۱۸۹. برای دو روایت دیگر ر. ک: عبدالرزاق صنعانی، ج۱، ص۵۶۲؛ احمد بن حنبل، ج۵، ص۱۴۵.
  16. دولابی، ج۲، ص۳۶۲؛ عسکری، ص۵۳۷.
  17. ابن ماجه، ج۲، ص۱۳۰۳؛ ابن حبان، ج۱، ص۲۶۷؛ ابن ابی‌حاتم، ج۳، ص۲۷۸-۲۷۹.
  18. هدایت‌پناه، محمد رضا، مقاله «ابوخلف»، دانشنامه سیره نبوی ج۱، ص:۲۶۷.