نامۀ ۲۳ نهج البلاغه: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۲ ژوئن ۲۰۲۴، ساعت ۱۲:۵۳

مقدمه

هنگامی‌ که امام در بستر شهادت قرار گرفت با فرزندانش وصیتی را آغاز کرد. در آغاز، آنان را به دو رکن اسلام، یعنی توحید و پیروی از سنت نبوی هدایت و سفارش کرد که اگر چنین کنند از سرزنش سرزنشگران در امان‌اند. سپس آنان را به عبرت‌پذیری از وضعیت خود و تحول وضعیت از دیروز تا امروز و فردا که به دیدار معبود می‌شتابد، دعوت می‌کند. هم‌چنین می‌فرماید که اگر زنده بمانم خود می‌دانم چه کنم. اما گذشت را بر قصاص ترجیح می‌دهد و فرزندان خویش را به گذشت تشویق می‌کند و آنان را در گرفتن یا بخشیدن حق خویش صاحب اختیار می‌داند^[۱].

مطالب مهم نامه

توحید و نفی شرک؛
عبرت‌پذیری از وقایع دنیا؛
اهمیت بخشش و گذشت؛
انس او با مرگ.

فرازی از نامه

وصیت و سفارش من به شما آن است که چیزی را با خدا انباز و همتا قرار ندهید و سنت محمد (ص) را ضایع و تباه نسازید (برخلاف دستور آن حضرت رفتار نکنید) و این دو ستون (شرک نیاوردن به‌خدا و رفتار طبق گفتار پیغمبر اکرم) را برپا نگاه دارید (که استواری بنای دین مقدس اسلام بر این دو ستون است) و این دو چراغ را بیفروزید (تا در تاریکی نادانی و گمراهی سرگردان نشوید) [در این صورت] نکوهش و سرزنشی بر شما نیست. من دیروز یار و هم‌نشین شما بودم (با تن درست و توانایی و دلیری) و امروز برای شما عبرت و پند هستم (با همه دلاوری و بزرگی از پا افتاده‌ام) و فردا از شما دور می‌شوم (می‌میرم). اگر ماندم صاحب اختیار خون خودم (به خواست خویش بخواهم ابن ملجم را به‌کیفر می‌رسانم یا می‌بخشم) و اگر مردم، مرگ وعده‌گاه من است (اختیاری ندارم و شما به وظیفه شرعی خود رفتار کنید) و اگر (خواستم او را) ببخشم، بخشش برای من طاعت و بندگی (موجب قرب و نزدیکی به رحمت خدا) است، و (اگر شما خواستید او را ببخشید) بخشش برای شما نیکوکاری است، پس (شما او را) ببخشید (زیرا خداوند در قرآن کریم، سوره نور، آیه ۲۲ می‌فرماید: ﴿أَلا تُحِبُّونَ أَن يَغْفِرَ اللَّهُ لَكُمْ وَاللَّهُ غَفُورٌ رَّحِيمٌ ﴾^[۲].^[۳]

سوگند به‌خدا از مرگ نمی‌آید به‌سوی من آینده‌ای که از آن رنجشی داشته باشم و نه پیداشونده‌ای که آن را نخواسته باشم (آماده مرگ هستم، چون نیک‌بختی همیشگی از پس مرگ است و دل‌بند به این زندگی نیستم) و (برای مرگ) نیستم مگر مانند جویای آب که (به آب) برسد و مانند خواهانی که (خواسته خود را) دریابد (زیرا نیکویی و نیک‌بختی از پس مرگ است، چنان‌که در قرآن کریم، سوره آل عمران، آیه ۱۹۸ می‌فرماید: ﴿وَمَا عِندَ اللهِ خَيْرٌ للْأَبْرَارِ﴾^[۴].^[۵]

منابع

دین‌پرور، سید حسین، دانشنامه نهج البلاغه ج۲

پانویس

↑ دین‌پرور، سید حسین، دانشنامه نهج البلاغه ج۲، ص ۷۶۹.
↑ آیا دوست ندارید که خدا شما را بیامرزد، در حالی‌که خدا آمرزنده و مهربان است.
↑ نکته‌ای که باید یادآوری شود آن است که امر امام (ع) در این‌که ابن‌ملجم را عفو کنید، در معرض بیان حکم مستحبی است و تردید آن حضرت در این‌جا که اگر مُردم یا نَمُردم منافات ندارد با این‌که آن بزرگوار به زمان مرگ خویش عالم و دانا بوده، چنان‌که در شرح سخن یه صد و چهل و نهم بیان شد.
↑ و آنچه نزد خداست [نعمت‌های جاودانی] برای نیکوکاران بهتر است از کالاهای دنیا.
↑ دین‌پرور، سید حسین، دانشنامه نهج البلاغه ج۲، ص ۷۷۰.

[1] دین‌پرور، سید حسین، دانشنامه نهج البلاغه ج۲، ص ۷۶۹.

[2] آیا دوست ندارید که خدا شما را بیامرزد، در حالی‌که خدا آمرزنده و مهربان است.

[3] نکته‌ای که باید یادآوری شود آن است که امر امام (ع) در این‌که ابن‌ملجم را عفو کنید، در معرض بیان حکم مستحبی است و تردید آن حضرت در این‌جا که اگر مُردم یا نَمُردم منافات ندارد با این‌که آن بزرگوار به زمان مرگ خویش عالم و دانا بوده، چنان‌که در شرح سخن یه صد و چهل و نهم بیان شد.

[4] و آنچه نزد خداست [نعمت‌های جاودانی] برای نیکوکاران بهتر است از کالاهای دنیا.

[5] دین‌پرور، سید حسین، دانشنامه نهج البلاغه ج۲، ص ۷۷۰.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
-{{خرد}}
+{{مدخل مرتبط
-{{امامت}}
+| موضوع مرتبط = نهج البلاغه
+| عنوان مدخل  =
+| مداخل مرتبط =
+| پرسش مرتبط  =
+}}
-==مقدمه==
+== مقدمه ==
-*هنگامی‌ که [[امام]] در بستر [[شهادت]] قرار گرفت با فرزندانش وصیتی را آغاز کرد. در آغاز، آنان را به دو رکن [[اسلام]]، یعنی [[توحید]] و [[پیروی]] از [[سنت نبوی]] [[هدایت]] و سفارش کرد که اگر چنین کنند از [[سرزنش]] سرزنشگران در امان‌اند. سپس آنان را به [[عبرت‌پذیری]] از وضعیت خود و تحول وضعیت از دیروز تا امروز و فردا که به [[دیدار]] معبود می‌شتابد، [[دعوت]] می‌کند. هم‌چنین می‌فرماید که اگر زنده بمانم خود می‌دانم چه کنم. اما گذشت را بر قصاص ترجیح می‌دهد و [[فرزندان]] خویش را به گذشت [[تشویق]] می‌کند و آنان را در گرفتن یا بخشیدن [[حق]] خویش [[صاحب]] [[اختیار]] می‌داند<ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص 769.</ref>.
+هنگامی‌ که [[امام]] در بستر [[شهادت]] قرار گرفت با فرزندانش وصیتی را آغاز کرد. در آغاز، آنان را به دو رکن [[اسلام]]، یعنی [[توحید]] و [[پیروی]] از [[سنت نبوی]] [[هدایت]] و سفارش کرد که اگر چنین کنند از [[سرزنش]] سرزنشگران در امان‌اند. سپس آنان را به [[عبرت‌پذیری]] از وضعیت خود و تحول وضعیت از دیروز تا امروز و فردا که به [[دیدار]] معبود می‌شتابد، [[دعوت]] می‌کند. هم‌چنین می‌فرماید که اگر زنده بمانم خود می‌دانم چه کنم. اما گذشت را بر قصاص ترجیح می‌دهد و [[فرزندان]] خویش را به گذشت [[تشویق]] می‌کند و آنان را در گرفتن یا بخشیدن [[حق]] خویش [[صاحب]] [[اختیار]] می‌داند<ref>[[سید حسین دین‌پرور|دین‌پرور، سید حسین]]، [[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه ج۲]]، ص ۷۶۹.</ref>.
-==مطالب مهم [[نامه]]==
-#[[توحید]] و نفی [[شرک]]؛
-#[[عبرت‌پذیری]] از وقایع [[دنیا]]؛
-#اهمیت [[بخشش]] و گذشت؛
-#انس او با [[مرگ]].
-==فرازی از [[نامه]]==
-*[[وصیت]] و سفارش من به شما آن است که چیزی را با [[خدا]] انباز و همتا قرار ندهید و [[سنت]] [[محمد]] {{صل}} را ضایع و تباه نسازید (برخلاف [[دستور]] آن [[حضرت]] [[رفتار]] نکنید) و این دو ستون ([[شرک]] نیاوردن به‌خدا و [[رفتار]] طبق گفتار [[پیغمبر اکرم]]) را برپا نگاه دارید (که [[استواری]] بنای [[دین]] [[مقدس]] [[اسلام]] بر این دو ستون است) و این دو چراغ را بیفروزید (تا در [[تاریکی]] [[نادانی]] و [[گمراهی]] سرگردان نشوید) [در این صورت] [[نکوهش]] و سرزنشی بر شما نیست. من دیروز [[یار]] و هم‌نشین شما بودم (با تن درست و [[توانایی]] و [[دلیری]]) و امروز برای شما [[عبرت]] و [[پند]] هستم (با همه [[دلاوری]] و بزرگی از پا افتاده‌ام) و فردا از شما دور می‌شوم (می‌میرم). اگر ماندم [[صاحب]] [[اختیار]] [[خون]] خودم (به خواست خویش بخواهم [[ابن ملجم]] را به‌کیفر می‌رسانم یا می‌بخشم) و اگر [[مردم]]، [[مرگ]] وعده‌گاه من است (اختیاری ندارم و شما به [[وظیفه شرعی]] خود [[رفتار]] کنید) و اگر (خواستم او را) ببخشم، [[بخشش]] برای من [[طاعت]] و [[بندگی]] (موجب [[قرب]] و نزدیکی به [[رحمت خدا]]) است، و (اگر شما خواستید او را ببخشید) [[بخشش]] برای شما [[نیکوکاری]] است، پس (شما او را) ببخشید (زیرا [[خداوند]] در [[قرآن کریم]]، [[سوره نور]]، [[آیه]] ۲۲ می‌فرماید: {{متن قرآن|أَلا تُحِبُّونَ أَن يَغْفِرَ اللَّهُ لَكُمْ وَاللَّهُ غَفُورٌ رَّحِيمٌ }}<ref>آیا دوست ندارید که خدا شما را بیامرزد، در حالی‌که خدا آمرزنده و مهربان است</ref>.<ref>نکته‌ای که باید یادآوری شود آن است که امر امام {{ع}} در این‌که ابن‌ملجم را عفو کنید، در معرض بیان حکم مستحبی است و تردید آن حضرت در این‌جا که اگر مُردم یا نَمُردم منافات ندارد با این‌که آن بزرگوار به زمان مرگ خویش عالم و دانا بوده، چنان‌که در شرح سخن یه صد و چهل و نهم بیان شد.</ref><ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص 770.</ref>.
-*[[سوگند]] به‌خدا از [[مرگ]] نمی‌آید به‌سوی من آینده‌ای که از آن رنجشی داشته باشم و نه پیداشونده‌ای که آن را نخواسته باشم (آماده [[مرگ]] هستم، چون [[نیک‌بختی]] همیشگی از پس [[مرگ]] است و دل‌بند به این [[زندگی]] نیستم) و (برای [[مرگ]]) نیستم مگر مانند جویای [[آب]] که (به [[آب]]) برسد و مانند خواهانی که (خواسته خود را) دریابد (زیرا نیکویی و [[نیک‌بختی]] از پس [[مرگ]] است، چنان‌که در [[قرآن کریم]]، سوره [[آل عمران]]، [[آیه]] ۱۹۸ می‌فرماید: {{متن قرآن|وَمَا عِندَ اللهِ خَيْرٌ للْأَبْرَارِ}}<ref>و آنچه نزد خداست [نعمت‌های جاودانی] برای نیکوکاران بهتر است از کالاهای دنیا</ref><ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص 770.</ref>.
-== پرسش‌های وابسته ==
+== مطالب مهم [[نامه]] ==
+# [[توحید]] و نفی [[شرک]]؛
+# [[عبرت‌پذیری]] از وقایع [[دنیا]]؛
+# اهمیت [[بخشش]] و گذشت؛
+# انس او با [[مرگ]].
-== جستارهای وابسته ==
+== فرازی از [[نامه]] ==
+[[وصیت]] و سفارش من به شما آن است که چیزی را با [[خدا]] انباز و همتا قرار ندهید و [[سنت]] [[محمد]] {{صل}} را ضایع و تباه نسازید (برخلاف [[دستور]] آن [[حضرت]] [[رفتار]] نکنید) و این دو ستون ([[شرک]] نیاوردن به‌خدا و [[رفتار]] طبق گفتار [[پیغمبر اکرم]]) را برپا نگاه دارید (که [[استواری]] بنای [[دین]] [[مقدس]] [[اسلام]] بر این دو ستون است) و این دو چراغ را بیفروزید (تا در [[تاریکی]] [[نادانی]] و [[گمراهی]] سرگردان نشوید) [در این صورت] [[نکوهش]] و سرزنشی بر شما نیست. من دیروز [[یار]] و هم‌نشین شما بودم (با تن درست و [[توانایی]] و [[دلیری]]) و امروز برای شما [[عبرت]] و [[پند]] هستم (با همه [[دلاوری]] و بزرگی از پا افتاده‌ام) و فردا از شما دور می‌شوم (می‌میرم). اگر ماندم [[صاحب]] [[اختیار]] [[خون]] خودم (به خواست خویش بخواهم [[ابن ملجم]] را به‌کیفر می‌رسانم یا می‌بخشم) و اگر [[مردم]]، [[مرگ]] وعده‌گاه من است (اختیاری ندارم و شما به [[وظیفه شرعی]] خود [[رفتار]] کنید) و اگر (خواستم او را) ببخشم، [[بخشش]] برای من [[طاعت]] و [[بندگی]] (موجب [[قرب]] و نزدیکی به [[رحمت خدا]]) است، و (اگر شما خواستید او را ببخشید) [[بخشش]] برای شما [[نیکوکاری]] است، پس (شما او را) ببخشید (زیرا [[خداوند]] در [[قرآن کریم]]، [[سوره نور]]، [[آیه]] ۲۲ می‌فرماید: {{متن قرآن|أَلا تُحِبُّونَ أَن يَغْفِرَ اللَّهُ لَكُمْ وَاللَّهُ غَفُورٌ رَّحِيمٌ }}<ref>آیا دوست ندارید که خدا شما را بیامرزد، در حالی‌که خدا آمرزنده و مهربان است.</ref>.<ref>نکته‌ای که باید یادآوری شود آن است که امر امام {{ع}} در این‌که ابن‌ملجم را عفو کنید، در معرض بیان حکم مستحبی است و تردید آن حضرت در این‌جا که اگر مُردم یا نَمُردم منافات ندارد با این‌که آن بزرگوار به زمان مرگ خویش عالم و دانا بوده، چنان‌که در شرح سخن یه صد و چهل و نهم بیان شد.</ref>
-==منابع==
+[[سوگند]] به‌خدا از [[مرگ]] نمی‌آید به‌سوی من آینده‌ای که از آن رنجشی داشته باشم و نه پیداشونده‌ای که آن را نخواسته باشم (آماده [[مرگ]] هستم، چون [[نیک‌بختی]] همیشگی از پس [[مرگ]] است و دل‌بند به این [[زندگی]] نیستم) و (برای [[مرگ]]) نیستم مگر مانند جویای [[آب]] که (به [[آب]]) برسد و مانند خواهانی که (خواسته خود را) دریابد (زیرا نیکویی و [[نیک‌بختی]] از پس [[مرگ]] است، چنان‌که در [[قرآن کریم]]، سوره [[آل عمران]]، [[آیه]] ۱۹۸ می‌فرماید: {{متن قرآن|وَمَا عِندَ اللهِ خَيْرٌ للْأَبْرَارِ}}<ref>و آنچه نزد خداست [نعمت‌های جاودانی] برای نیکوکاران بهتر است از کالاهای دنیا.</ref>.<ref>[[سید حسین دین‌پرور|دین‌پرور، سید حسین]]، [[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه ج۲]]، ص ۷۷۰.</ref>
-* [[پرونده:13681049.jpg|22px]] [[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|'''دانشنامه نهج البلاغه ج۲''']]
-==پانویس==
+== منابع ==
-{{یادآوری پانویس}}
+{{منابع}}
-{{پانویس2}}
+# [[پرونده:13681049.jpg|22px]] [[سید حسین دین‌پرور|دین‌پرور، سید حسین]]، [[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|'''دانشنامه نهج البلاغه ج۲''']]
+{{پایان منابع}}
-[[رده:مدخل]]
+== پانویس ==
-[[رده:امام علی]]
+{{پانویس}}
+[[رده:نامه‌های نهج البلاغه]]
 [[رده:مدخل نهج البلاغه]]