حلیت در فقه سیاسی: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-{{ویرایش غیرنهایی}} +))
 
(۱۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{مدخل مرتبط
| موضوع مرتبط = حلیت
| عنوان مدخل  = [[حلیت]]
| مداخل مرتبط = [[حلیت در قرآن]] - [[حلیت در حدیث]] - [[حلیت در کلام اسلامی]] - [[حلیت در فقه سیاسی]]
| پرسش مرتبط  = حلیت (پرسش)
}}


{{امامت}}
== مقدمه ==
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
* [[اباحه]] و [[مباح]]<ref>ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۲، ص۲۰.</ref> در مقابل [[حرام]]. اصل آن "حِلّ" به معنای گره‌گشایی<ref>حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۱۲۸.</ref>.  
: <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث '''[[حلیت]]''' است. "'''[[حلیت]]'''" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
: <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[حلیت در قرآن]] | [[حلیت در حدیث]] | [[حلیت در کلام اسلامی]]| [[حلیت در فقه سیاسی]]</div>
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
: <div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[حلیت (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div>
<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;">
 
==مقدمه==
*[[اباحه]] و [[مباح]]<ref>ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۲، ص۲۰.</ref> در مقابل [[حرام]]. اصل آن "حِلّ" به معنای گره‌گشایی<ref>حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۱۲۸.</ref>.  
*{{متن قرآن|وَلَا تَقُولُوا لِمَا تَصِفُ أَلْسِنَتُكُمُ الْكَذِبَ هَذَا حَلَالٌ وَهَذَا حَرَامٌ}}<ref>«و بر هر چه زبانتان به دروغ وصف می‌کند، نگویید: «این حلال است و آن حرام» تا بر خداوند دروغ بندید زیرا آنان که بر خداوند دروغ می‌بندند رستگار نمی‌گردند» سوره نحل، آیه ۱۱۶.</ref>.
*{{متن قرآن|وَلَا تَقُولُوا لِمَا تَصِفُ أَلْسِنَتُكُمُ الْكَذِبَ هَذَا حَلَالٌ وَهَذَا حَرَامٌ}}<ref>«و بر هر چه زبانتان به دروغ وصف می‌کند، نگویید: «این حلال است و آن حرام» تا بر خداوند دروغ بندید زیرا آنان که بر خداوند دروغ می‌بندند رستگار نمی‌گردند» سوره نحل، آیه ۱۱۶.</ref>.
*[[خداوند متعال]] ملاک حلال‌بودن را طیب‌بودن آن ذکر کرده است: {{متن قرآن|فَكُلُوا مِمَّا رَزَقَكُمُ اللَّهُ حَلَالًا طَيِّبًا}}<ref>«پس، از آنچه خداوند روزی شما کرده است حلال و پاکیزه بخورید» سوره نحل، آیه ۱۱۴.</ref>. طیب‌ بودن یعنی [[ملایمت]] و [[سازگاری]] با طبع [[انسان]]. آنچه [[خداوند]] در مقابل [[حلال]] قرار داده و آن را مشخص و معیّن نموده، "[[حرام]]" است که در [[آیه شریفه]] {{متن قرآن|حَرَّمَ عَلَيْكُمُ الْمَيْتَةَ وَالدَّمَ وَلَحْمَ الْخِنْزِيرِ وَمَا أُهِلَّ لِغَيْرِ اللَّهِ بِهِ}}<ref>«جز این نیست که (خداوند) مردار و خون و گوشت خوک و آنچه را به نام جز خداوند ذبح شده باشد بر شما حرام کرده است» سوره نحل، آیه ۱۱۵.</ref> موارد آن شمارش شده است: میته (گوشت حیوان مرده)، [[خون]]، گوشت خوک، گوشت [[قربانی]] برای غیر [[خدا]] (مانند [[بت]] و اشیاء وهمی و [[الهه]] و...)<ref>سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۱۲، ص۳۶۴.</ref>.
* [[خداوند متعال]] ملاک حلال‌بودن را طیب‌بودن آن ذکر کرده است: {{متن قرآن|فَكُلُوا مِمَّا رَزَقَكُمُ اللَّهُ حَلَالًا طَيِّبًا}}<ref>«پس، از آنچه خداوند روزی شما کرده است حلال و پاکیزه بخورید» سوره نحل، آیه ۱۱۴.</ref>. طیب‌ بودن یعنی [[ملایمت]] و [[سازگاری]] با طبع [[انسان]]. آنچه [[خداوند]] در مقابل [[حلال]] قرار داده و آن را مشخص و معیّن نموده، "[[حرام]]" است که در [[آیه شریفه]] {{متن قرآن|حَرَّمَ عَلَيْكُمُ الْمَيْتَةَ وَالدَّمَ وَلَحْمَ الْخِنْزِيرِ وَمَا أُهِلَّ لِغَيْرِ اللَّهِ بِهِ}}<ref>«جز این نیست که (خداوند) مردار و خون و گوشت خوک و آنچه را به نام جز خداوند ذبح شده باشد بر شما حرام کرده است» سوره نحل، آیه ۱۱۵.</ref> موارد آن شمارش شده است: میته (گوشت حیوان مرده)، [[خون]]، گوشت خوک، گوشت [[قربانی]] برای غیر [[خدا]] (مانند [[بت]] و اشیاء وهمی و [[الهه]] و...)<ref>سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۱۲، ص۳۶۴.</ref>.
*البته این چهار مورد [[حرام]] که در چهار [[سوره انعام]]، نحل، بقره و [[مائده]] آمده‌اند، ظاهراً [[حصر]] را می‌رسانند؛ امّا با توجه به [[احادیث]] و [[سنت]] [[رسول اکرم]]{{صل}} موارد دیگری بر [[محرمات]] اکل و شرب افزوده شده که به [[امر الهی]] بوده است و می‌توان چنین نتیجه گرفت که چهار مورد ذکرشده در سوره‌های فوق، "[[حرام]] اصلی" بوده‌اند<ref>سیدمحمدحسین طباطبایی، المیزان، ج۱۲، ص۳۶۵.</ref>.<ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص:۲۴۰-۲۴۱.</ref>
* البته این چهار مورد [[حرام]] که در چهار [[سوره انعام]]، نحل، بقره و [[مائده]] آمده‌اند، ظاهراً [[حصر]] را می‌رسانند؛ امّا با توجه به [[احادیث]] و [[سنت]] [[رسول اکرم]] {{صل}} موارد دیگری بر [[محرمات]] اکل و شرب افزوده شده که به [[امر الهی]] بوده است و می‌توان چنین نتیجه گرفت که چهار مورد ذکرشده در سوره‌های فوق، "[[حرام]] اصلی" بوده‌اند<ref>سیدمحمدحسین طباطبایی، المیزان، ج۱۲، ص۳۶۵.</ref>.<ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص:۲۴۰-۲۴۱.</ref>


==منابع==
== منابع ==
{{منابع}}
* [[پرونده:1379779.jpg|22px]] [[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|'''فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم''']]
* [[پرونده:1379779.jpg|22px]] [[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|'''فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم''']]
{{پایان منابع}}


==پانویس==
== پانویس ==
{{یادآوری پانویس}}
{{پانویس}}
{{پانویس2}}
 


[[رده: مدخل]]
[[رده: مدخل]]
[[رده: حلیت]]
[[رده: حلیت]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۴ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۲۳:۴۷

مقدمه

  • اباحه و مباح[۱] در مقابل حرام. اصل آن "حِلّ" به معنای گره‌گشایی[۲].
  • وَلَا تَقُولُوا لِمَا تَصِفُ أَلْسِنَتُكُمُ الْكَذِبَ هَذَا حَلَالٌ وَهَذَا حَرَامٌ[۳].
  • خداوند متعال ملاک حلال‌بودن را طیب‌بودن آن ذکر کرده است: فَكُلُوا مِمَّا رَزَقَكُمُ اللَّهُ حَلَالًا طَيِّبًا[۴]. طیب‌ بودن یعنی ملایمت و سازگاری با طبع انسان. آنچه خداوند در مقابل حلال قرار داده و آن را مشخص و معیّن نموده، "حرام" است که در آیه شریفه حَرَّمَ عَلَيْكُمُ الْمَيْتَةَ وَالدَّمَ وَلَحْمَ الْخِنْزِيرِ وَمَا أُهِلَّ لِغَيْرِ اللَّهِ بِهِ[۵] موارد آن شمارش شده است: میته (گوشت حیوان مرده)، خون، گوشت خوک، گوشت قربانی برای غیر خدا (مانند بت و اشیاء وهمی و الهه و...)[۶].
  • البته این چهار مورد حرام که در چهار سوره انعام، نحل، بقره و مائده آمده‌اند، ظاهراً حصر را می‌رسانند؛ امّا با توجه به احادیث و سنت رسول اکرم (ص) موارد دیگری بر محرمات اکل و شرب افزوده شده که به امر الهی بوده است و می‌توان چنین نتیجه گرفت که چهار مورد ذکرشده در سوره‌های فوق، "حرام اصلی" بوده‌اند[۷].[۸]

منابع

پانویس

  1. ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۲، ص۲۰.
  2. حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۱۲۸.
  3. «و بر هر چه زبانتان به دروغ وصف می‌کند، نگویید: «این حلال است و آن حرام» تا بر خداوند دروغ بندید زیرا آنان که بر خداوند دروغ می‌بندند رستگار نمی‌گردند» سوره نحل، آیه ۱۱۶.
  4. «پس، از آنچه خداوند روزی شما کرده است حلال و پاکیزه بخورید» سوره نحل، آیه ۱۱۴.
  5. «جز این نیست که (خداوند) مردار و خون و گوشت خوک و آنچه را به نام جز خداوند ذبح شده باشد بر شما حرام کرده است» سوره نحل، آیه ۱۱۵.
  6. سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۱۲، ص۳۶۴.
  7. سیدمحمدحسین طباطبایی، المیزان، ج۱۲، ص۳۶۵.
  8. نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص:۲۴۰-۲۴۱.