حلیت در فقه سیاسی
این مدخل زیرشاخهٔ بحث حلیت است. حلیت از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: حلیت در قرآن - حلیت در حدیث - حلیت در کلام اسلامی - حلیت در فقه سیاسی - پرسش‌های مرتبطمقدمه
- اباحه و مباح[۱] در مقابل حرام. اصل آن "حِلّ" به معنای گره‌گشایی[۲].
وَلَا تَقُولُوا لِمَا تَصِفُ أَلْسِنَتُكُمُ الْكَذِبَ هَذَا حَلَالٌ وَهَذَا حَرَامٌ
[۳].- خداوند متعال ملاک حلال‌بودن را طیب‌بودن آن ذکر کرده است: فَكُلُوا مِمَّا رَزَقَكُمُ اللَّهُ حَلَالًا طَيِّبًا[۴]. طیب بودن یعنی ملایمت و سازگاری با طبع انسان. آنچه خداوند در مقابل حلال قرار داده و آن را مشخص و معیّن نموده، "حرام" است که در آیه شریفه حَرَّمَ عَلَيْكُمُ الْمَيْتَةَ وَالدَّمَ وَلَحْمَ الْخِنْزِيرِ وَمَا أُهِلَّ لِغَيْرِ اللَّهِ بِهِ[۵] موارد آن شمارش شده است: میته (گوشت حیوان مرده)، خون، گوشت خوک، گوشت قربانی برای غیر خدا (مانند بت و اشیاء وهمی و الهه و...)[۶].
- البته این چهار مورد حرام که در چهار سوره انعام، نحل، بقره و مائده آمده‌اند، ظاهراً حصر را می‌رسانند؛ امّا با توجه به احادیث و سنت رسول اکرم (ص) موارد دیگری بر محرمات اکل و شرب افزوده شده که به امر الهی بوده است و می‌توان چنین نتیجه گرفت که چهار مورد ذکرشده در سوره‌های فوق، "حرام اصلی" بوده‌اند[۷].[۸]
منابع
پانویس
- ↑ ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۲، ص۲۰.
- ↑ حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۱۲۸.
- ↑ «و بر هر چه زبانتان به دروغ وصف می‌کند، نگویید: «این حلال است و آن حرام» تا بر خداوند دروغ بندید زیرا آنان که بر خداوند دروغ می‌بندند رستگار نمی‌گردند» سوره نحل، آیه ۱۱۶.
- ↑ «پس، از آنچه خداوند روزی شما کرده است حلال و پاکیزه بخورید» سوره نحل، آیه ۱۱۴.
- ↑ «جز این نیست که (خداوند) مردار و خون و گوشت خوک و آنچه را به نام جز خداوند ذبح شده باشد بر شما حرام کرده است» سوره نحل، آیه ۱۱۵.
- ↑ سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۱۲، ص۳۶۴.
- ↑ سیدمحمدحسین طباطبایی، المیزان، ج۱۲، ص۳۶۵.
- ↑ نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص:۲۴۰-۲۴۱.