حلیت در فقه سیاسی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-==منابع== * +==منابع== {{منابع}} * )) |
HeydariBot (بحث | مشارکتها) |
||
| (۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{ | {{مدخل مرتبط | ||
| موضوع مرتبط = حلیت | |||
| عنوان مدخل = [[حلیت]] | |||
| مداخل مرتبط = [[حلیت در قرآن]] - [[حلیت در حدیث]] - [[حلیت در کلام اسلامی]] - [[حلیت در فقه سیاسی]] | |||
| پرسش مرتبط = حلیت (پرسش) | |||
}} | |||
==مقدمه== | == مقدمه == | ||
*[[اباحه]] و [[مباح]]<ref>ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۲، ص۲۰.</ref> در مقابل [[حرام]]. اصل آن "حِلّ" به معنای گره‌گشایی<ref>حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۱۲۸.</ref>. | * [[اباحه]] و [[مباح]]<ref>ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۲، ص۲۰.</ref> در مقابل [[حرام]]. اصل آن "حِلّ" به معنای گره‌گشایی<ref>حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۱۲۸.</ref>. | ||
*{{متن قرآن|وَلَا تَقُولُوا لِمَا تَصِفُ أَلْسِنَتُكُمُ الْكَذِبَ هَذَا حَلَالٌ وَهَذَا حَرَامٌ}}<ref>«و بر هر چه زبانتان به دروغ وصف می‌کند، نگویید: «این حلال است و آن حرام» تا بر خداوند دروغ بندید زیرا آنان که بر خداوند دروغ می‌بندند رستگار نمی‌گردند» سوره نحل، آیه ۱۱۶.</ref>. | *{{متن قرآن|وَلَا تَقُولُوا لِمَا تَصِفُ أَلْسِنَتُكُمُ الْكَذِبَ هَذَا حَلَالٌ وَهَذَا حَرَامٌ}}<ref>«و بر هر چه زبانتان به دروغ وصف می‌کند، نگویید: «این حلال است و آن حرام» تا بر خداوند دروغ بندید زیرا آنان که بر خداوند دروغ می‌بندند رستگار نمی‌گردند» سوره نحل، آیه ۱۱۶.</ref>. | ||
*[[خداوند متعال]] ملاک حلال‌بودن را طیب‌بودن آن ذکر کرده است: {{متن قرآن|فَكُلُوا مِمَّا رَزَقَكُمُ اللَّهُ حَلَالًا طَيِّبًا}}<ref>«پس، از آنچه خداوند روزی شما کرده است حلال و پاکیزه بخورید» سوره نحل، آیه ۱۱۴.</ref>. طیب بودن یعنی [[ملایمت]] و [[سازگاری]] با طبع [[انسان]]. آنچه [[خداوند]] در مقابل [[حلال]] قرار داده و آن را مشخص و معیّن نموده، "[[حرام]]" است که در [[آیه شریفه]] {{متن قرآن|حَرَّمَ عَلَيْكُمُ الْمَيْتَةَ وَالدَّمَ وَلَحْمَ الْخِنْزِيرِ وَمَا أُهِلَّ لِغَيْرِ اللَّهِ بِهِ}}<ref>«جز این نیست که (خداوند) مردار و خون و گوشت خوک و آنچه را به نام جز خداوند ذبح شده باشد بر شما حرام کرده است» سوره نحل، آیه ۱۱۵.</ref> موارد آن شمارش شده است: میته (گوشت حیوان مرده)، [[خون]]، گوشت خوک، گوشت [[قربانی]] برای غیر [[خدا]] (مانند [[بت]] و اشیاء وهمی و [[الهه]] و...)<ref>سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۱۲، ص۳۶۴.</ref>. | * [[خداوند متعال]] ملاک حلال‌بودن را طیب‌بودن آن ذکر کرده است: {{متن قرآن|فَكُلُوا مِمَّا رَزَقَكُمُ اللَّهُ حَلَالًا طَيِّبًا}}<ref>«پس، از آنچه خداوند روزی شما کرده است حلال و پاکیزه بخورید» سوره نحل، آیه ۱۱۴.</ref>. طیب بودن یعنی [[ملایمت]] و [[سازگاری]] با طبع [[انسان]]. آنچه [[خداوند]] در مقابل [[حلال]] قرار داده و آن را مشخص و معیّن نموده، "[[حرام]]" است که در [[آیه شریفه]] {{متن قرآن|حَرَّمَ عَلَيْكُمُ الْمَيْتَةَ وَالدَّمَ وَلَحْمَ الْخِنْزِيرِ وَمَا أُهِلَّ لِغَيْرِ اللَّهِ بِهِ}}<ref>«جز این نیست که (خداوند) مردار و خون و گوشت خوک و آنچه را به نام جز خداوند ذبح شده باشد بر شما حرام کرده است» سوره نحل، آیه ۱۱۵.</ref> موارد آن شمارش شده است: میته (گوشت حیوان مرده)، [[خون]]، گوشت خوک، گوشت [[قربانی]] برای غیر [[خدا]] (مانند [[بت]] و اشیاء وهمی و [[الهه]] و...)<ref>سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۱۲، ص۳۶۴.</ref>. | ||
*البته این چهار مورد [[حرام]] که در چهار [[سوره انعام]]، نحل، بقره و [[مائده]] آمده‌اند، ظاهراً [[حصر]] را می‌رسانند؛ امّا با توجه به [[احادیث]] و [[سنت]] [[رسول اکرم]]{{صل}} موارد دیگری بر [[محرمات]] اکل و شرب افزوده شده که به [[امر الهی]] بوده است و می‌توان چنین نتیجه گرفت که چهار مورد ذکرشده در سوره‌های فوق، "[[حرام]] اصلی" بوده‌اند<ref>سیدمحمدحسین طباطبایی، المیزان، ج۱۲، ص۳۶۵.</ref>.<ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص:۲۴۰-۲۴۱.</ref> | * البته این چهار مورد [[حرام]] که در چهار [[سوره انعام]]، نحل، بقره و [[مائده]] آمده‌اند، ظاهراً [[حصر]] را می‌رسانند؛ امّا با توجه به [[احادیث]] و [[سنت]] [[رسول اکرم]] {{صل}} موارد دیگری بر [[محرمات]] اکل و شرب افزوده شده که به [[امر الهی]] بوده است و می‌توان چنین نتیجه گرفت که چهار مورد ذکرشده در سوره‌های فوق، "[[حرام]] اصلی" بوده‌اند<ref>سیدمحمدحسین طباطبایی، المیزان، ج۱۲، ص۳۶۵.</ref>.<ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص:۲۴۰-۲۴۱.</ref> | ||
==منابع== | == منابع == | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
* [[پرونده:1379779.jpg|22px]] [[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|'''فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم''']] | * [[پرونده:1379779.jpg|22px]] [[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|'''فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم''']] | ||
{{پایان منابع}} | |||
== پانویس == | == پانویس == | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۴ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۲۳:۴۷
این مدخل زیرشاخهٔ بحث حلیت است. حلیت از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: حلیت در قرآن - حلیت در حدیث - حلیت در کلام اسلامی - حلیت در فقه سیاسی - پرسش‌های مرتبطمقدمه
- اباحه و مباح[۱] در مقابل حرام. اصل آن "حِلّ" به معنای گره‌گشایی[۲].
- ﴿وَلَا تَقُولُوا لِمَا تَصِفُ أَلْسِنَتُكُمُ الْكَذِبَ هَذَا حَلَالٌ وَهَذَا حَرَامٌ﴾[۳].
- خداوند متعال ملاک حلال‌بودن را طیب‌بودن آن ذکر کرده است: ﴿فَكُلُوا مِمَّا رَزَقَكُمُ اللَّهُ حَلَالًا طَيِّبًا﴾[۴]. طیب بودن یعنی ملایمت و سازگاری با طبع انسان. آنچه خداوند در مقابل حلال قرار داده و آن را مشخص و معیّن نموده، "حرام" است که در آیه شریفه ﴿حَرَّمَ عَلَيْكُمُ الْمَيْتَةَ وَالدَّمَ وَلَحْمَ الْخِنْزِيرِ وَمَا أُهِلَّ لِغَيْرِ اللَّهِ بِهِ﴾[۵] موارد آن شمارش شده است: میته (گوشت حیوان مرده)، خون، گوشت خوک، گوشت قربانی برای غیر خدا (مانند بت و اشیاء وهمی و الهه و...)[۶].
- البته این چهار مورد حرام که در چهار سوره انعام، نحل، بقره و مائده آمده‌اند، ظاهراً حصر را می‌رسانند؛ امّا با توجه به احادیث و سنت رسول اکرم (ص) موارد دیگری بر محرمات اکل و شرب افزوده شده که به امر الهی بوده است و می‌توان چنین نتیجه گرفت که چهار مورد ذکرشده در سوره‌های فوق، "حرام اصلی" بوده‌اند[۷].[۸]
منابع
پانویس
- ↑ ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۲، ص۲۰.
- ↑ حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۱۲۸.
- ↑ «و بر هر چه زبانتان به دروغ وصف می‌کند، نگویید: «این حلال است و آن حرام» تا بر خداوند دروغ بندید زیرا آنان که بر خداوند دروغ می‌بندند رستگار نمی‌گردند» سوره نحل، آیه ۱۱۶.
- ↑ «پس، از آنچه خداوند روزی شما کرده است حلال و پاکیزه بخورید» سوره نحل، آیه ۱۱۴.
- ↑ «جز این نیست که (خداوند) مردار و خون و گوشت خوک و آنچه را به نام جز خداوند ذبح شده باشد بر شما حرام کرده است» سوره نحل، آیه ۱۱۵.
- ↑ سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۱۲، ص۳۶۴.
- ↑ سیدمحمدحسین طباطبایی، المیزان، ج۱۲، ص۳۶۵.
- ↑ نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص:۲۴۰-۲۴۱.