ابونیزر: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - 'رده:صحابه' به 'رده:صحابه پیامبر') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۱۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{ | {{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = اصحاب امام علی | عنوان مدخل = ابونیزر | مداخل مرتبط = [[ابونیزر در تاریخ اسلامی]]| پرسش مرتبط = }} | ||
{{جعبه اطلاعات اصحاب | |||
< | | نام = ابونیزر | ||
| مشهور به = | |||
| نام تصویر = تصویر قدیمی از مسجد کوفه.jpg | |||
| عرض تصویر = | |||
| توضیح تصویر = تصویر قدیمی از مسجد کوفه | |||
| نام کامل = ابونیزر | |||
| نام‌های دیگر = | |||
| جنسیت = مرد | |||
| کنیه = | |||
| لقب = | |||
| اهل = | |||
| از قبیله = | |||
| از تیره = | |||
| پدر = [[نجاشی (پادشاه حبشه)]] | |||
| مادر = | |||
| همسر = | |||
| پسر = | |||
| دختر = | |||
| خواهر = | |||
| برادر = | |||
| خویشاوندان = | |||
| وابستگان = | |||
| تاریخ تولد = | |||
| محل تولد = | |||
| محل زندگی = | |||
| تاریخ درگذشت = | |||
| محل درگذشت = | |||
| تاریخ شهادت = | |||
| محل شهادت = | |||
| طول عمر = | |||
| محل دفن = | |||
| دین = | |||
| مذهب = | |||
| از اصحاب = [[امام علی]] | |||
| از طبقه = | |||
| در جنگ = | |||
| نقش‌ها = | |||
| فعالیت‌ها = | |||
| علت شهرت = | |||
| علت درگذشت = | |||
| علت شهادت = | |||
| راوی از = | |||
| روایات مشهور = | |||
| مشایخ او = | |||
| راویان از او = | |||
| آخرین راوی از او = | |||
}} | |||
== مقدمه == | |||
در میان [[صحابه‌نگاران]]، تنها [[ابن حجر]]<ref>ابن حجر، ج۷، ص۲۴۳.</ref> او را [[صحابی]] دانسته و شرح حالش را در قسم اول کتابش آورده است. ابونیزر، فرزند یکی از [[پادشاهان]] [[عجم]] دانسته شده که [[تمایل]] به [[اسلام]] پیدا کرد و اسلام را پذیرفت<ref>کوفی، ج۲، ص۸۱.</ref>. برخی وی را فرزند [[نجاشی]] [[پادشاه]] [[حبشه]] دانسته‌اند که پس از [[پذیرش اسلام]]، در خانه‌های [[رسول خدا]] {{صل}} [[زندگی]] می‌کرد و پس از [[وفات پیامبر]]، به [[خانه]] [[حضرت فاطمه]] منتقل شد و در کنار [[فرزندان]] آن حضرت بود<ref>مبرد، ج۳، ص۳۶۶؛ نوری، ج۱۴، ص۶۲.</ref>. | |||
براساس [[اخبار]] دیگری که از [[ابن اسحاق]] نقل می‌شود، ابونیزر فرزند پادشاه حبشه، مردی بلند قامت، [[خوش سیما]] و در چهره مانند مردی [[عرب]] بود. او در [[مکه]] نزد یکی از تجار کار می‌کرد. [[امام علی]] {{ع}} به پاس خدمات پدرش نجاشی به [[مسلمانان]]، وی را خرید و [[آزاد]] کرد. ابونیزر در [[خدمت]] امام علی {{ع}} بود و بعدها که در حبشه [[هرج و مرج]] شد، [[اهل]] حبشه که به دنبال فردی از [[خاندان]] [[سلطنت]] می‌گشتند، از وی خواستند به آنجا بازگردد و [[پادشاهی]] آنان را بپذیرد، اما وی تقاضای آنان را نپذیرفت، بدین دلیل که پس از پذیرش اسلام، خواهان [[ملک]] و پادشاهی نیست<ref>یاقوت، ج۴، ص۱۷۵.</ref>. با تکیه بر خبر ابن اسحاق، چنین به نظر می‌رسد که این حادثه پس از درگذشت رسول خدا {{صل}} رخ داده و بنابراین، وی نمی‌تواند صحابی بوده باشد. | |||
ابونیزر پس از [[آزادی]]، در جرگه [[موالی]] امام علی {{ع}} قرار گرفت و در مزرعه آن حضرت مشغول به کار بود. [[ابن شهرآشوب]]<ref>ابن‌شهرآشوب، ج۱، ص۱۴۸.</ref> هم وی را از جمله موالی امام علی {{ع}} دانسته است. اخباری که از وی نقل شده، نشان از [[ارتباط]] و ارادت وی به امام علی {{ع}} دارد. | |||
ابونیزر | ابونیزر [[شاهد]] بود که امام علی {{ع}} به دست خود [[چاه]] می‌کند و به عنوان [[صدقه]] قرار می‌داد. وی نقل می‌کند که یک بار آن حضرت به کشتزار آمد و تقاضای [[غذا]] کرد، اما آنان غذای مناسبی برای وی نداشتند. [[امام علی]] {{ع}} غذای ناملایم آنان را خورد و در پایان فرمود: «دور باد کسی که شکمش وی را به [[جهنم]] ببرد»<ref>کوفی، ج۲، ص۸۲؛ البری، ص۹۱.</ref>. وی می‌گوید: یک بار که امام علی {{ع}} مشغول کندن چاهی بود، آب پرفشاری پدید آمد. پس آن [[حضرت]] از ابونیزر قلم و کاغذی خواست و دو باغ (ضیعتین) خود را [[صدقه]] قرار داد. این دو باغ یکی به نام ابونیزر «عین ابی [[نیزر]]» نام داشت و دیگری بُغیبَغه در اطراف [[مدینه]] بود<ref> مبرد، ج۳، ص۳۶۶؛ کوفی، ج۲، ص۸۳.</ref> که بعدها [[معاویه]] تقاضای خرید آن را از [[امام حسین]] {{ع}} کرد، ولی ایشان نپذیرفت<ref>بکری، ج۲، ص۶۵۹.</ref>. | ||
[[امام]] در [[وصیت نامه]] مشهوری که در سال ۳۹ نوشت، [[وصیت]] کرد ابانیزر و دو [[غلام]] دیگر به نام‌های [[جبیر]] و [[رباح]]، پس از پنج سال کار کردن بر روی [[زمین]] یَنبُع [[آزاد]] شوند<ref>عبدالرزاق صنعانی، ج۱۰، ص۳۷۵؛ ابن شبه، ج۱، ص۲۲۵؛ کافی، ج۷، ص۴۹ و ج۶، ص۱۷۹؛ قاضی نعمان، ج۲، ص۴۵۳؛ طوسی، ج۹، ص۱۴۶.</ref>. این [[وصیت]] [[امام علی]] {{ع}}، مستند [[فقها]] برای [[شرعی]] بودن [[آزادی]] [[بندگان]] به شرط کار قرار گرفت<ref>صدوق، ج۳، ص۱۲۷.</ref><ref>[[منصور داداش‌نژاد|داداش‌نژاد، منصور]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۱ (کتاب)|مقاله «ابونیزر»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۱، ص:۵۴۷.</ref> | |||
[[امام]] در [[وصیت نامه]] مشهوری که در سال ۳۹ نوشت، [[وصیت]] کرد ابانیزر و دو [[غلام]] دیگر به نام‌های [[جبیر]] و [[رباح]]، پس از پنج سال کار کردن بر روی [[زمین]] یَنبُع [[آزاد]] شوند<ref>عبدالرزاق صنعانی، ج۱۰، ص۳۷۵؛ ابن شبه، ج۱، ص۲۲۵؛ کافی، ج۷، ص۴۹ و ج۶، ص۱۷۹؛ قاضی نعمان، ج۲، ص۴۵۳؛ طوسی، ج۹، ص۱۴۶.</ref>. این [[وصیت]] [[امام علی]]{{ع}}، مستند [[فقها]] برای [[شرعی]] بودن [[آزادی]] [[بندگان]] به شرط کار قرار گرفت<ref>صدوق، ج۳، ص۱۲۷.</ref> | |||
== جستارهای وابسته == | |||
* [[نصر بن ابی‌نیزر]] (فرزند) | |||
== منابع == | == منابع == | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
| خط ۲۲: | خط ۶۹: | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده:اعلام]] | [[رده:اعلام]] | ||
[[رده: | [[رده:اصحاب امام علی]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۱ فوریهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۴:۲۴
این مدخل زیرشاخهٔ بحث اصحاب امام علی است. ابونیزر از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: ابونیزر در تاریخ اسلامی - پرسش مرتبط ندارد| ابونیزر | |
|---|---|
 تصویر قدیمی از مسجد کوفه | |
| نام کامل | ابونیزر |
| جنسیت | مرد |
| پدر | نجاشی (پادشاه حبشه) |
| از اصحاب | امام علی |
مقدمه
در میان صحابه‌نگاران، تنها ابن حجر[۱] او را صحابی دانسته و شرح حالش را در قسم اول کتابش آورده است. ابونیزر، فرزند یکی از پادشاهان عجم دانسته شده که تمایل به اسلام پیدا کرد و اسلام را پذیرفت[۲]. برخی وی را فرزند نجاشی پادشاه حبشه دانسته‌اند که پس از پذیرش اسلام، در خانه‌های رسول خدا (ص) زندگی می‌کرد و پس از وفات پیامبر، به خانه حضرت فاطمه منتقل شد و در کنار فرزندان آن حضرت بود[۳].
براساس اخبار دیگری که از ابن اسحاق نقل می‌شود، ابونیزر فرزند پادشاه حبشه، مردی بلند قامت، خوش سیما و در چهره مانند مردی عرب بود. او در مکه نزد یکی از تجار کار می‌کرد. امام علی (ع) به پاس خدمات پدرش نجاشی به مسلمانان، وی را خرید و آزاد کرد. ابونیزر در خدمت امام علی (ع) بود و بعدها که در حبشه هرج و مرج شد، اهل حبشه که به دنبال فردی از خاندان سلطنت می‌گشتند، از وی خواستند به آنجا بازگردد و پادشاهی آنان را بپذیرد، اما وی تقاضای آنان را نپذیرفت، بدین دلیل که پس از پذیرش اسلام، خواهان ملک و پادشاهی نیست[۴]. با تکیه بر خبر ابن اسحاق، چنین به نظر می‌رسد که این حادثه پس از درگذشت رسول خدا (ص) رخ داده و بنابراین، وی نمی‌تواند صحابی بوده باشد.
ابونیزر پس از آزادی، در جرگه موالی امام علی (ع) قرار گرفت و در مزرعه آن حضرت مشغول به کار بود. ابن شهرآشوب[۵] هم وی را از جمله موالی امام علی (ع) دانسته است. اخباری که از وی نقل شده، نشان از ارتباط و ارادت وی به امام علی (ع) دارد.
ابونیزر شاهد بود که امام علی (ع) به دست خود چاه می‌کند و به عنوان صدقه قرار می‌داد. وی نقل می‌کند که یک بار آن حضرت به کشتزار آمد و تقاضای غذا کرد، اما آنان غذای مناسبی برای وی نداشتند. امام علی (ع) غذای ناملایم آنان را خورد و در پایان فرمود: «دور باد کسی که شکمش وی را به جهنم ببرد»[۶]. وی می‌گوید: یک بار که امام علی (ع) مشغول کندن چاهی بود، آب پرفشاری پدید آمد. پس آن حضرت از ابونیزر قلم و کاغذی خواست و دو باغ (ضیعتین) خود را صدقه قرار داد. این دو باغ یکی به نام ابونیزر «عین ابی نیزر» نام داشت و دیگری بُغیبَغه در اطراف مدینه بود[۷] که بعدها معاویه تقاضای خرید آن را از امام حسین (ع) کرد، ولی ایشان نپذیرفت[۸].
امام در وصیت نامه مشهوری که در سال ۳۹ نوشت، وصیت کرد ابانیزر و دو غلام دیگر به نام‌های جبیر و رباح، پس از پنج سال کار کردن بر روی زمین یَنبُع آزاد شوند[۹]. این وصیت امام علی (ع)، مستند فقها برای شرعی بودن آزادی بندگان به شرط کار قرار گرفت[۱۰][۱۱]
جستارهای وابسته
- نصر بن ابی‌نیزر (فرزند)
منابع
پانویس
- ↑ ابن حجر، ج۷، ص۲۴۳.
- ↑ کوفی، ج۲، ص۸۱.
- ↑ مبرد، ج۳، ص۳۶۶؛ نوری، ج۱۴، ص۶۲.
- ↑ یاقوت، ج۴، ص۱۷۵.
- ↑ ابن‌شهرآشوب، ج۱، ص۱۴۸.
- ↑ کوفی، ج۲، ص۸۲؛ البری، ص۹۱.
- ↑ مبرد، ج۳، ص۳۶۶؛ کوفی، ج۲، ص۸۳.
- ↑ بکری، ج۲، ص۶۵۹.
- ↑ عبدالرزاق صنعانی، ج۱۰، ص۳۷۵؛ ابن شبه، ج۱، ص۲۲۵؛ کافی، ج۷، ص۴۹ و ج۶، ص۱۷۹؛ قاضی نعمان، ج۲، ص۴۵۳؛ طوسی، ج۹، ص۱۴۶.
- ↑ صدوق، ج۳، ص۱۲۷.
- ↑ داداش‌نژاد، منصور، مقاله «ابونیزر»، دانشنامه سیره نبوی ج۱، ص:۵۴۷.