تذکر: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ کنونی تا ‏۴ دسامبر ۲۰۲۳، ساعت ۰۹:۵۰

مقدمه

تذکر، یادآوری و توجه دادن مستمر افراد به امور مطلوب و بایسته و برحذر داشتن آنها از امور نامطلوب و نابایسته‌ها از مهم‌ترین شیوه‌های آگاهی‌بخشی غیررسمی برای حفظ هشیاری و فعال نگه داشتن حافظه جمعی در جامعه است که باید عموم افراد و دستگاه‌های فرهنگی به مثابه یک حق و تکلیف اجتماعی متقابل نسبت به آن اقدام کنند. قرآن کریم، از این شیوه و الگوی معرفتی و اطلاعاتی در قالب تذکارهای مستقیم و غیرمستقیم سود جسته و در برخی آیات نیز پیامبر(ص) را به تذکردهی امر کرده است. ﴿وَذَكِّرْ فَإِنَّ الذِّكْرَى تَنْفَعُ الْمُؤْمِنِينَ﴾^[۱]. علامه طباطبایی در تفسیر آیه ۵۵ سوره ذاریات می‌نویسد: امر به تذکر بعد از نهی از جدال با آنان، معنایش این است که تو دست از تذکر دادن خود بر مدار، و همچنان که تاکنون ایشان را با مواعظت تذکر می‌دادی تذکر ده، چون تذکر، مفید به حال مؤمنین است، و ربطی به استدلال و جدال با آن طاغیان ندارد^[۲].

تفسیر نمونه نیز در توضیح آیه ﴿وَذَكِّرْهُمْ بِأَيَّامِ اللَّهِ﴾^[۳] می‌نویسد: یادآوری روزهای بزرگ نقش مؤثری در بیداری و هشیاری ملت‌ها دارد و با الهام از همین پیام آسمانی است که ما خاطره روزهای بزرگی را که در تاریخ اسلام بوده همواره جاودان می‌داریم، و هر سال برای تجدید این خاطره‌ها روزهای معینی را اختصاص می‌دهیم که در آن به تاریخ گذشته باز می‌گردیم و درس‌های مهمی از آن می‌آموزیم، درس‌هایی که برای امروز ما فوق‌العاده مؤثر است^[۴].

آیات قرآنی مرتبط

تذکارهای سلبی: ﴿لَا تَكُونُوا كَالَّذِينَ كَفَرُوا﴾^[۵].
تذکارهای ایجابی: ﴿كُونُوا قَوَّامِينَ لِلَّهِ شُهَدَاءَ بِالْقِسْطِ﴾^[۶].^[۷]

منابع

شرف‌الدین، سید حسین، ارزش‌های اجتماعی از منظر قرآن کریم

پانویس

↑ «و یادآوری کن که یادآوری مؤمنان را سودمند است» سوره ذاریات، آیه ۵۵.
↑ سید محمدحسین طباطبایی، المیزان فی تفسیر القرآن، ج۱۸، ص۵۷۹.
↑ «و روزهای خداوند را به آنان گوشزد کن» سوره ابراهیم، آیه ۵.
↑ ناصر مکارم شیرازی و دیگران، تفسیر نمونه، ج۱۰، ص۲۷۶.
↑ «مانند کسانی مباشید که کفر پیشه کردند» سوره آل عمران، آیه ۱۵۶.
↑ «برای خداوند بپاخیزید و با دادگری گواهی دهید» سوره مائده، آیه ۸.
↑ شرف‌الدین، سید حسین، ارزش‌های اجتماعی از منظر قرآن کریم، ص۳۸۲.

[1] «و یادآوری کن که یادآوری مؤمنان را سودمند است» سوره ذاریات، آیه ۵۵.

[2] سید محمدحسین طباطبایی، المیزان فی تفسیر القرآن، ج۱۸، ص۵۷۹.

[3] «و روزهای خداوند را به آنان گوشزد کن» سوره ابراهیم، آیه ۵.

[4] ناصر مکارم شیرازی و دیگران، تفسیر نمونه، ج۱۰، ص۲۷۶.

[5] «مانند کسانی مباشید که کفر پیشه کردند» سوره آل عمران، آیه ۱۵۶.

[6] «برای خداوند بپاخیزید و با دادگری گواهی دهید» سوره مائده، آیه ۸.

[7] شرف‌الدین، سید حسین، ارزش‌های اجتماعی از منظر قرآن کریم، ص۳۸۲.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
-{{امامت}}
+{{مدخل مرتبط
-==مقدمه==
+| موضوع مرتبط = فضایل اخلاقی
-تذکر، یادآوری و توجه دادن مستمر افراد به امور مطلوب و بایسته و برحذر داشتن آنها از امور نامطلوب و نابایسته‌ها از مهم‌ترین شیوه‌های آگاهی‌بخشی غیررسمی برای حفظ هشیاری و فعال نگه داشتن حافظه جمعی در جامعه است که باید عموم افراد و دستگاه‌های فرهنگی به مثابه یک حق و تکلیف اجتماعی متقابل نسبت به آن اقدام کنند. قرآن کریم، از این شیوه و الگوی معرفتی و اطلاعاتی در قالب تذکارهای مستقیم و غیرمستقیم سود جسته و در برخی آیات نیز پیامبر{{صل}} را به تذکردهی امر کرده است. {{متن قرآن|وَذَكِّرْ فَإِنَّ الذِّكْرَى تَنْفَعُ الْمُؤْمِنِينَ}}<ref>«و یادآوری کن که یادآوری مؤمنان را سودمند است» سوره ذاریات، آیه ۵۵.</ref>. علامه طباطبایی در تفسیر آیه ۵۵ سوره ذاریات می‌نویسد: امر به تذکر بعد از نهی از جدال با آنان، معنایش این است که تو دست از تذکر دادن خود بر مدار، و همچنان که تاکنون ایشان را با مواعظت تذکر می‌دادی تذکر ده، چون تذکر، مفید به حال مؤمنین است، و ربطی به استدلال و جدال با آن طاغیان ندارد<ref>سید محمدحسین طباطبایی، المیزان فی تفسیر القرآن، ج۱۸، ص۵۷۹.</ref>.
+| عنوان مدخل  =
-تفسیر نمونه نیز در توضیح آیه {{متن قرآن|وَذَكِّرْهُمْ بِأَيَّامِ اللَّهِ}}<ref>«و روزهای خداوند را به آنان گوشزد کن» سوره ابراهیم، آیه ۵.</ref> می‌نویسد: یادآوری روزهای بزرگ نقش مؤثری در بیداری و هشیاری ملت‌ها دارد و با الهام از همین پیام آسمانی است که ما خاطره روزهای بزرگی را که در تاریخ اسلام بوده همواره جاودان می‌داریم، و هر سال برای تجدید این خاطره‌ها روزهای معینی را اختصاص می‌دهیم که در آن به تاریخ گذشته باز می‌گردیم و درس‌های مهمی از آن می‌آموزیم، درس‌هایی که برای امروز ما فوق‌العاده مؤثر است<ref>ناصر مکارم شیرازی و دیگران، تفسیر نمونه، ج۱۰، ص۲۷۶.</ref>.
+| مداخل مرتبط =
+| پرسش مرتبط  =
+}}
-==[[آیات]] قرآنی مرتبط==
+== مقدمه ==
-#تذکارهای سلبی: {{متن قرآن|لَا تَكُونُوا كَالَّذِينَ كَفَرُوا}}<ref>«مانند کسانی مباشید که کفر پیشه کردند» سوره آل عمران، آیه ۱۵۶.</ref>.
+[[تذکر]]، یادآوری و توجه دادن مستمر افراد به امور مطلوب و بایسته و برحذر داشتن آنها از امور نامطلوب و نابایسته‌ها از مهم‌ترین شیوه‌های آگاهی‌بخشی غیررسمی برای [[حفظ]] [[هشیاری]] و فعال نگه داشتن [[حافظه]] جمعی در [[جامعه]] است که باید عموم افراد و دستگاه‌های [[فرهنگی]] به مثابه یک [[حق]] و [[تکلیف]] [[اجتماعی]] متقابل نسبت به آن اقدام کنند. [[قرآن کریم]]، از این شیوه و الگوی [[معرفتی]] و اطلاعاتی در قالب تذکارهای مستقیم و غیرمستقیم [[سود]] جسته و در برخی [[آیات]] نیز [[پیامبر]]{{صل}} را به تذکردهی امر کرده است. {{متن قرآن|وَذَكِّرْ فَإِنَّ الذِّكْرَى تَنْفَعُ الْمُؤْمِنِينَ}}<ref>«و یادآوری کن که یادآوری مؤمنان را سودمند است» سوره ذاریات، آیه ۵۵.</ref>. [[علامه طباطبایی]] در [[تفسیر آیه]] ۵۵ [[سوره ذاریات]] می‌نویسد: [[امر]] به تذکر بعد از [[نهی]] از [[جدال]] با آنان، معنایش این است که تو دست از تذکر دادن خود بر مدار، و همچنان که تاکنون ایشان را با مواعظت تذکر می‌دادی تذکر ده، چون تذکر، مفید به حال [[مؤمنین]] است، و ربطی به [[استدلال]] و جدال با آن [[طاغیان]] ندارد<ref>سید محمدحسین طباطبایی، المیزان فی تفسیر القرآن، ج۱۸، ص۵۷۹.</ref>.
-#تذکارهای ایجابی: {{متن قرآن|كُونُوا قَوَّامِينَ لِلَّهِ شُهَدَاءَ بِالْقِسْطِ}}<ref>«برای خداوند بپاخیزید و با دادگری گواهی دهید» سوره مائده، آیه ۸.</ref><ref>[[سید حسین شرف‌الدین|شرف‌الدین، سید حسین]]، [[ارزش‌های اجتماعی از منظر قرآن کریم (کتاب)|ارزش‌های اجتماعی از منظر قرآن کریم]]، ص ۳۸۲.</ref>
+[[تفسیر نمونه]] نیز در توضیح [[آیه]] {{متن قرآن|وَذَكِّرْهُمْ بِأَيَّامِ اللَّهِ}}<ref>«و روزهای خداوند را به آنان گوشزد کن» سوره ابراهیم، آیه ۵.</ref> می‌نویسد: یادآوری روزهای بزرگ نقش مؤثری در [[بیداری]] و هشیاری [[ملت‌ها]] دارد و با [[الهام]] از همین [[پیام آسمانی]] است که ما خاطره روزهای بزرگی را که در [[تاریخ اسلام]] بوده همواره جاودان می‌داریم، و هر سال برای تجدید این خاطره‌ها روزهای معینی را اختصاص می‌دهیم که در آن به [[تاریخ]] گذشته باز می‌گردیم و درس‌های مهمی از آن می‌آموزیم، درس‌هایی که برای امروز ما فوق‌العاده مؤثر است<ref>ناصر مکارم شیرازی و دیگران، تفسیر نمونه، ج۱۰، ص۲۷۶.</ref>.
+== آیات [[قرآنی]] مرتبط ==
+# تذکارهای سلبی: {{متن قرآن|لَا تَكُونُوا كَالَّذِينَ كَفَرُوا}}<ref>«مانند کسانی مباشید که کفر پیشه کردند» سوره آل عمران، آیه ۱۵۶.</ref>.
+# تذکارهای ایجابی: {{متن قرآن|كُونُوا قَوَّامِينَ لِلَّهِ شُهَدَاءَ بِالْقِسْطِ}}<ref>«برای خداوند بپاخیزید و با دادگری گواهی دهید» سوره مائده، آیه ۸.</ref>.<ref>[[سید حسین شرف‌الدین|شرف‌الدین، سید حسین]]، [[ارزش‌های اجتماعی از منظر قرآن کریم (کتاب)|ارزش‌های اجتماعی از منظر قرآن کریم]]، ص۳۸۲.</ref>
 == منابع ==
@@ خط ۱۶: / خط ۲۳: @@
 {{پانویس}}
-[[رده:تذکر]]
+[[رده:فضایل اخلاقی]]
-[[رده:مدخل]]
 {{ارزش‌های اجتماعی}}