شیعه در فقه سیاسی: تفاوت میان نسخه‌ها
HeydariBot (بحث | مشارکتها) جز (وظیفهٔ شمارهٔ ۵) |
HeydariBot (بحث | مشارکتها) |
||
| خط ۶: | خط ۶: | ||
}} | }} | ||
==مقدمه== | == مقدمه == | ||
اعوان و [[انصار]]<ref>ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۳، ص۲۳۵.</ref>، [[فرقه]]<ref>ابن‌منظور، لسان العرب، ج۸، ص۱۸۸.</ref>، تابع و پیرو<ref>خلیل بن احمد فراهیدی، کتاب العین، ج۲، ص۱۹۱.</ref>. اصل آن "شیع" به معنای معاضدت، مساعدت<ref>ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۳، ص۲۳۵.</ref> یا توسّع در امری (مادی یا [[معنوی]])<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۶، ص۱۶۶.</ref>. {{متن قرآن|ثُمَّ لَنَنْزِعَنَّ مِنْ كُلِّ شِيعَةٍ أَيُّهُمْ أَشَدُّ عَلَى الرَّحْمَنِ عِتِيًّا}}<ref>«سپس از هر گروه هر کدام را که در برابر (خداوند) بخشنده سرکش‌ترند بیرون می‌کشیم» سوره مریم، آیه ۶۹.</ref>. [[شیعه]] در [[قرآن کریم]] به معنای پیرو و تابع در [[اعتقاد]] و [[دین]] آمده است. [[آیه شریفه]] {{متن قرآن|وَإِنَّ مِنْ شِيعَتِهِ لَإِبْرَاهِيمَ}}<ref>«و از پیروان وی ابراهیم بود» سوره صافات، آیه ۸۳.</ref> [[حضرت ابراهیم]]{{ع}} را [[شیعه]] [[نوح]]{{ع}} خوانده است. یعنی [[ابراهیم]]{{ع}} پیرو [[دین]] [[نوح]] ([[دین]] [[توحید]]) بوده است <ref>سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۱۷، ص۱۴۷.</ref>. | اعوان و [[انصار]]<ref>ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۳، ص۲۳۵.</ref>، [[فرقه]]<ref>ابن‌منظور، لسان العرب، ج۸، ص۱۸۸.</ref>، تابع و پیرو<ref>خلیل بن احمد فراهیدی، کتاب العین، ج۲، ص۱۹۱.</ref>. اصل آن "شیع" به معنای معاضدت، مساعدت<ref>ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۳، ص۲۳۵.</ref> یا توسّع در امری (مادی یا [[معنوی]])<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۶، ص۱۶۶.</ref>. {{متن قرآن|ثُمَّ لَنَنْزِعَنَّ مِنْ كُلِّ شِيعَةٍ أَيُّهُمْ أَشَدُّ عَلَى الرَّحْمَنِ عِتِيًّا}}<ref>«سپس از هر گروه هر کدام را که در برابر (خداوند) بخشنده سرکش‌ترند بیرون می‌کشیم» سوره مریم، آیه ۶۹.</ref>. [[شیعه]] در [[قرآن کریم]] به معنای پیرو و تابع در [[اعتقاد]] و [[دین]] آمده است. [[آیه شریفه]] {{متن قرآن|وَإِنَّ مِنْ شِيعَتِهِ لَإِبْرَاهِيمَ}}<ref>«و از پیروان وی ابراهیم بود» سوره صافات، آیه ۸۳.</ref> [[حضرت ابراهیم]] {{ع}} را [[شیعه]] [[نوح]] {{ع}} خوانده است. یعنی [[ابراهیم]] {{ع}} پیرو [[دین]] [[نوح]] ([[دین]] [[توحید]]) بوده است <ref>سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۱۷، ص۱۴۷.</ref>. | ||
کلمه [[شیعه]] در [[قرآن کریم]] به اقتضای متعلق بار ارزشی می‌گیرد. در [[آیه]] پیشین، آنچه مورد [[تبعیت]] قرار گرفته بود، [[دین توحیدی]] [[حضرت نوح]] بود؛ ولی مورد منفی [[شیعه]] در [[قرآن کریم]] [[آیه شریفه]] {{متن قرآن|لَنَنْزِعَنَّ مِنْ كُلِّ شِيعَةٍ أَيُّهُمْ أَشَدُّ عَلَى الرَّحْمَنِ عِتِيًّا}}<ref>«سپس از هر گروه هر کدام را که در برابر (خداوند) بخشنده سرکش‌ترند بیرون می‌کشیم» سوره مریم، آیه ۶۹.</ref> است که [[روز قیامت]] از فرقه‌های [[اعتقادی]]، آنکه [[تجاوز]] و [[عصیان]] بیشتر و شدیدتری بر [[حدود الهی]] داشته‌اند، بیرون کشیده می‌شوند (برای [[عذاب]] مضاعف) و آنان [[رهبران]] و سرکردگان این [[فرقه‌ها]] در [[اعمال]] [[شرّ]] هستند<ref>وهبة بن مصطفی زحیلی، التفسیر المنیر، ج۱۶، ص۱۴۵.</ref>. | کلمه [[شیعه]] در [[قرآن کریم]] به اقتضای متعلق بار ارزشی می‌گیرد. در [[آیه]] پیشین، آنچه مورد [[تبعیت]] قرار گرفته بود، [[دین توحیدی]] [[حضرت نوح]] بود؛ ولی مورد منفی [[شیعه]] در [[قرآن کریم]] [[آیه شریفه]] {{متن قرآن|لَنَنْزِعَنَّ مِنْ كُلِّ شِيعَةٍ أَيُّهُمْ أَشَدُّ عَلَى الرَّحْمَنِ عِتِيًّا}}<ref>«سپس از هر گروه هر کدام را که در برابر (خداوند) بخشنده سرکش‌ترند بیرون می‌کشیم» سوره مریم، آیه ۶۹.</ref> است که [[روز قیامت]] از فرقه‌های [[اعتقادی]]، آنکه [[تجاوز]] و [[عصیان]] بیشتر و شدیدتری بر [[حدود الهی]] داشته‌اند، بیرون کشیده می‌شوند (برای [[عذاب]] مضاعف) و آنان [[رهبران]] و سرکردگان این [[فرقه‌ها]] در [[اعمال]] [[شرّ]] هستند<ref>وهبة بن مصطفی زحیلی، التفسیر المنیر، ج۱۶، ص۱۴۵.</ref>. | ||
اصطلاح "شیعه" به صورت خاص پس از [[ارتحال]] [[حضرت رسول]]{{صل}} بر [[پیروان]] [[حضرت علی]]{{ع}} و [[معتقدان]] به [[امامت]] آن [[حضرت]] و فرزندانش اطلاق شده و به عنوان یکی از [[مذاهب اسلامی]] دارای مبانی و اصول مدوّنی است <ref>ر.ک: سید محمد حسین طباطبایی، شیعه در اسلام.</ref>.<ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص: ۳۷۹-۳۸۰.</ref> | اصطلاح "شیعه" به صورت خاص پس از [[ارتحال]] [[حضرت رسول]] {{صل}} بر [[پیروان]] [[حضرت علی]] {{ع}} و [[معتقدان]] به [[امامت]] آن [[حضرت]] و فرزندانش اطلاق شده و به عنوان یکی از [[مذاهب اسلامی]] دارای مبانی و اصول مدوّنی است <ref>ر. ک: سید محمد حسین طباطبایی، شیعه در اسلام.</ref>.<ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص: ۳۷۹-۳۸۰.</ref> | ||
== منابع == | == منابع == | ||
نسخهٔ ۲۵ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۱۰:۱۳
این مدخل زیرشاخهٔ بحث شیعه است. شیعه از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: شیعه در قرآن - شیعه در حدیث - شیعه در کلام اسلامی - شیعه در تاریخ اسلامی - شیعه در فرق و مذاهب - شیعه در معارف مهدویت - شیعه در فقه سیاسی - پرسش‌های مرتبطمقدمه
اعوان و انصار[۱]، فرقه[۲]، تابع و پیرو[۳]. اصل آن "شیع" به معنای معاضدت، مساعدت[۴] یا توسّع در امری (مادی یا معنوی)[۵]. ﴿ثُمَّ لَنَنْزِعَنَّ مِنْ كُلِّ شِيعَةٍ أَيُّهُمْ أَشَدُّ عَلَى الرَّحْمَنِ عِتِيًّا﴾[۶]. شیعه در قرآن کریم به معنای پیرو و تابع در اعتقاد و دین آمده است. آیه شریفه ﴿وَإِنَّ مِنْ شِيعَتِهِ لَإِبْرَاهِيمَ﴾[۷] حضرت ابراهیم (ع) را شیعه نوح (ع) خوانده است. یعنی ابراهیم (ع) پیرو دین نوح (دین توحید) بوده است [۸].
کلمه شیعه در قرآن کریم به اقتضای متعلق بار ارزشی می‌گیرد. در آیه پیشین، آنچه مورد تبعیت قرار گرفته بود، دین توحیدی حضرت نوح بود؛ ولی مورد منفی شیعه در قرآن کریم آیه شریفه ﴿لَنَنْزِعَنَّ مِنْ كُلِّ شِيعَةٍ أَيُّهُمْ أَشَدُّ عَلَى الرَّحْمَنِ عِتِيًّا﴾[۹] است که روز قیامت از فرقه‌های اعتقادی، آنکه تجاوز و عصیان بیشتر و شدیدتری بر حدود الهی داشته‌اند، بیرون کشیده می‌شوند (برای عذاب مضاعف) و آنان رهبران و سرکردگان این فرقه‌ها در اعمال شرّ هستند[۱۰].
اصطلاح "شیعه" به صورت خاص پس از ارتحال حضرت رسول (ص) بر پیروان حضرت علی (ع) و معتقدان به امامت آن حضرت و فرزندانش اطلاق شده و به عنوان یکی از مذاهب اسلامی دارای مبانی و اصول مدوّنی است [۱۱].[۱۲]
منابع
پانویس
- ↑ ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۳، ص۲۳۵.
- ↑ ابن‌منظور، لسان العرب، ج۸، ص۱۸۸.
- ↑ خلیل بن احمد فراهیدی، کتاب العین، ج۲، ص۱۹۱.
- ↑ ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۳، ص۲۳۵.
- ↑ حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۶، ص۱۶۶.
- ↑ «سپس از هر گروه هر کدام را که در برابر (خداوند) بخشنده سرکش‌ترند بیرون می‌کشیم» سوره مریم، آیه ۶۹.
- ↑ «و از پیروان وی ابراهیم بود» سوره صافات، آیه ۸۳.
- ↑ سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۱۷، ص۱۴۷.
- ↑ «سپس از هر گروه هر کدام را که در برابر (خداوند) بخشنده سرکش‌ترند بیرون می‌کشیم» سوره مریم، آیه ۶۹.
- ↑ وهبة بن مصطفی زحیلی، التفسیر المنیر، ج۱۶، ص۱۴۵.
- ↑ ر. ک: سید محمد حسین طباطبایی، شیعه در اسلام.
- ↑ نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص: ۳۷۹-۳۸۰.